हैदराबाद: मारबर्ग विषाणू ( Marburg virus ) मारबर्ग आणि फ्रँकफर्ट, जर्मनी आणि बेलग्रेड, सर्बिया येथे 1976 च्या उद्रेकानंतर मारबर्गमधील विषाणू शास्त्रज्ञांनी शोधला. हा फिलोव्हिरिडे कुटुंबाचा सदस्य आहे आणि तो इबोला विषाणूइतकाच प्राणघातक आहे, जो फिलोव्हिरिडेचा देखील सदस्य आहे. मारबर्ग विषाणू फळांच्या वटवाघळांपासून मानवांमध्ये ( Bat to human transmission ) आणि मानवाकडून मानवामध्ये प्रसारित केला जाऊ शकतो.
2004 मध्ये, अंगोलामध्ये, मध्य आफ्रिकेतील, मारबर्ग विषाणू रोगाचा सर्वात मोठा प्रकोप झाला ( Marburg virus outbreak in 2022 ), ज्याचा मृत्यू दर 90% होता, 252 संक्रमित लोकांपैकी 227 लोकांचा मृत्यू झाला. जुलै 2022 मध्ये, जवळजवळ 18 वर्षांनी, पश्चिम आफ्रिकेतील घानाच्या आशांती प्रदेशात मारबर्ग विषाणू रोगाची दोन प्रकरणे आढळून आली.
WHO च्या मते, 2022 पर्यंत हा प्रादुर्भाव पसरण्याचा धोका राष्ट्रीय स्तरावर जास्त आणि जागतिक स्तरावर कमी आहे. तथापि, हा प्रादुर्भाव इतर देशांमध्ये पसरण्याचा धोका आहे. कारण मारबर्ग विषाणू रोगाचा पहिला अहवाल ( First report of Marburg virus disease ) रुग्ण घानाच्या पश्चिमेकडील प्रदेशात (ज्याला Cte d'Ivoire ला आहे) अशांती प्रदेशात लक्षणे सुरू होण्याच्या काही दिवस आधी प्रवास केला होता. इबोला विषाणूप्रमाणे ( Ebola virus ), मारबर्ग विषाणू संक्रमित लोकांच्या शरीरातील द्रवपदार्थांद्वारे मानवाकडून मानवामध्ये प्रसारित ( Human to human transmission ) केला जातो.
या संदर्भात, मारबर्ग विषाणू रोगासाठी सध्या कोणतीही विशिष्ट लस किंवा अँटीव्हायरल उपचार मंजूर नाहीत. कोणतेही उपचार आणि उच्च मृत्युदर नसल्यामुळे भविष्यातील उद्रेक आणि महामारी शक्य आहे. म्हणून, मारबर्ग विषाणू रोग आणि या विषाणूमुळे होणारी महामारी टाळण्यासाठी तातडीने मार्गांवर विचार करणे आवश्यक आहे. मारबर्ग विषाणूविरूद्ध लस विकसित करणे आवश्यक आहे, आणि विषाणूसाठी विशिष्ट अँटीव्हायरल तयार करणे आवश्यक आहे. सर्व देशांच्या सरकारांनी त्यांच्या नागरिकांना मारबर्ग विषाणू रोगासाठी उपचारात्मक औषधांची उपलब्धता सुनिश्चित करणे आवश्यक आहे.
सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे, घानाच्या तीन प्रदेशांमध्ये (अशांती, सवाना आणि पश्चिम क्षेत्र) पुढील संक्रमण टाळण्यासाठी ताबडतोब उपाययोजना केल्या पाहिजेत. ज्यामध्ये दोन पुष्टी झालेल्या प्रकरणांचे संपर्क ओळखले गेले आहेत. घानाच्या या प्रभावित भागात विषाणूचा प्रसार रोखल्यास जागतिक प्रसाराचा धोका मर्यादित होऊ शकतो.
याशिवाय, मार्बर्ग विषाणू रोग वटवाघळांपासून मानवाकडून मानवाकडे संक्रमित होण्याच्या जोखमींबद्दल सामान्य लोकांमध्ये जागरूकता निर्माण करण्यासाठी, मास मीडिया आणि सोशल मीडियाद्वारे जगभरात कार्यक्रम सुरू करणे फायदेशीर ठरेल. मारबर्ग विषाणू रोगाचा भविष्यातील उद्रेक आणि संभाव्य साथीच्या रोगापासून बचाव करण्यासाठी, लवकरात लवकर जगभरातील लोकांमध्ये चिंता व्यक्त करणे आवश्यक आहे.
हेही वाचा - GOOD HEALTH: आजारांना छूमंतर करायचे आहे?, मग सकाळी उपाश्यापोटी घ्या 'हे' हेल्दी ड्रिंक्स
