हैदराबाद : मानवी आरोग्यासाठी पौष्टिक अन्न अत्यंत आवश्यक आहे. त्याचा आपल्या आयुष्यावरही परिणाम होऊ शकतो. त्यामुळे योग्य आहाराकडे लक्ष देणे आवश्यक आहे. यासाठी केटो आहार आणि भूमध्य आहार आधीपासूनच मोठ्या प्रमाणावर लोकप्रिय आहेत. अशा प्रकारे अधिक वेळा ऐकले जाणारे नाव म्हणजे 'दीर्घायुषी आहार'.
दीर्घायुषी आहार म्हणजे काय ? : वॉल्टर लाँगो नावाच्या बायोकेमिस्टने दीर्घायुषी आहार सादर केला. या आहारामुळे माणसाचे आयुष्य वाढण्यास मदत होते, असे त्यांचे म्हणणे आहे. काय खावे? काय खाऊ नये? त्याबद्दल सांगितले जाते. लाँगो यांनी जनुकांवर पोषक घटकांचे परिणाम आणि उपवासाचे परिणाम यावर बरेच संशोधन केले आहे. दीर्घायुषी आहारचे काटेकोरपणे पालन करून 120 वर्षापर्यंत जगण्याची लाँगोची योजना आहे. हा आहार प्रामुख्याने वृद्धांसाठी बनवला जातो. तरुणाईही त्याला फॉलो करू शकते, असे ते म्हणतात.
- काय खावे : हिरव्या पालेभाज्या, फळे, बीन्स, बदाम, ऑलिव्ह ऑईल आणि सीफूडमध्ये पारा कमी आहे. वनस्पती-आधारित पदार्थ जीवनसत्त्वे, खनिजे, फायबर आणि अँटिऑक्सिडंट्समध्ये समृद्ध असतात. संतृप्त चरबी आणि क्षारांचे प्रमाण कमी असते. या आहारामध्ये वनस्पती-आधारित आहाराची जोरदार शिफारस केली जाते. हे भूमध्य आहाराच्या जवळ आहे.
- काय खाऊ नये : मांस आणि दुग्धजन्य पदार्थ (दही वगळता) जास्त प्रमाणात सेवन करू नये. संपृक्त चरबी आणि साखर जास्त असलेले पदार्थ खाणे टाळा. जे दुग्धजन्य पदार्थ टाळू शकत नाहीत त्यांच्यासाठी गाय/शेळी/मेंढीचे दूध घेतले जाऊ शकते.
- हा आहार किती दिवस करावा : विशिष्ट कालावधीसाठी उपवास करणे हा या आहाराचा महत्त्वाचा भाग आहे. आपण एका दिवसात जे अन्न घेतो ते फक्त 12 तासांच्या आत (उदा. सकाळी 6 ते संध्याकाळी 6) खावे. झोपायच्या 3-4 तास आधी काहीही खाऊ नका. दुसरा दृष्टीकोन म्हणजे आठवड्यातून दोन दिवस 2 ते 3 हजार किलोज्युलपेक्षा कमी खाणे आणि इतर 5 दिवस सामान्यपणे खाणे. लाँगोच्या आहारानुसार, यामुळे रक्तातील ग्लुकोजच्या पातळीचे चांगले नियंत्रण होते. टाइप-2 मधुमेह, लठ्ठपणा आणि हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोगांचा धोका कमी करते.
- प्रथिने किती घ्यावीत : या पद्धतीत प्रथिनांचे प्रमाण व्यक्तीच्या शरीराच्या वजनावर अवलंबून असते. प्रति किलो प्रति दिन 0.68-0.80 ग्रॅमपेक्षा जास्त प्रथिने खाऊ नका. उदाहरणार्थ, जर एखाद्या व्यक्तीचे वजन 70 किलो असेल. दररोज 47 ते 56 ग्रॅमपेक्षा जास्त प्रथिने खाऊ नका.
- साइड इफेक्ट्स आहेत का : या आहारात प्रत्येक 3 ते 4 दिवसांनी मल्टीविटामिन आणि खनिज पूरक आहार घेण्याची शिफारस केली जाते. पण डॉक्टरांच्या प्रिस्क्रिप्शनशिवाय त्यांचे सेवन करणे योग्य नसल्याचे आरोग्य तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे. कारण सप्लिमेंट्सचे जास्त सेवन केल्याने कर्करोग आणि हृदयविकाराचा धोका वाढू शकतो. या आहारात व्यायामाचा उल्लेख नाही हे विशेष.
हेही वाचा :