हैदराबाद : जॅग्वार हा वन्य प्राणी मोठ्या मांजरीच्या प्रजातींचा एक प्राणघातक शिकारी आहे. विज्ञानाच्या भाषेत त्याला Panthera ocna म्हणतात. हे फक्त अमेरिकेत उपलब्ध आहेत. पँथेरा वंशातील हे एकमेव प्राणी अमेरिकेत आढळतात. सौंदर्यासोबतच ते एक धोकादायक शिकारी देखील आहेत.
आंतरराष्ट्रीय जॅग्वार दिनाचं उद्दिष्ट : जॅग्वारनं अनुभवलेल्या गंभीर जोखमींबद्दल जनजागृती करणं, तसंच त्याचं अस्तित्व सुनिश्चित करण्यासाठी मेक्सिकोपासून अर्जेंटिना पर्यंत घेतला जात असलेला महत्त्वाचा संवर्धन उपक्रम आहे. आंतरराष्ट्रीय जॅग्वार दिन दरवर्षी 29 नोव्हेंबर रोजी साजरा केला जातो. जगभरात साजरा केला जातो. हा दिवस प्रजातींच्या श्रेणीच्या विस्तारास समर्थन देण्यासाठी गट आणि व्यक्तींनी घेतलेल्या अनेक संवर्धन उपक्रमांवर प्रकाश टाकतो.
या दिवसाची पार्श्वभूमी :
- मार्च 2018 मध्ये, जॅग्वार 2030 फोरमसाठी 14 श्रेणीतील देशांचे प्रतिनिधी न्यूयॉर्कमधील संयुक्त राष्ट्रांच्या मुख्यालयात एकत्र आले.
- फोरमचा परिणाम जॅग्वार 2030 स्टेटमेंटमध्ये झाला, ज्यामध्ये आंतरराष्ट्रीय स्तरावर सहयोगी जॅग्वार संवर्धन उपक्रमांची विस्तृत श्रेणी दर्शविली गेली.
- ब्राझीलसह अनेक श्रेणीतील देश देखील राष्ट्रीय जॅग्वार दिवस साजरा करत आहेत, ज्याने जॅग्वारला जैवविविधतेचे प्रतीक म्हणून मान्यता दिली आहे.
- जॅग्वार दिवस साजरा करण्याचे आवाहन करणाऱ्यांमध्ये डॉ. अॅलन राबिनोविट्झ, सह-संस्थापक, माजी सीईओ आणि पँथेरा या जागतिक वन्य मांजर संवर्धन संस्थेचे मुख्य शास्त्रज्ञ यांचा समावेश आहे.
महत्त्व : हा दिवस अमेरिकेतील सर्वात मोठ्या जंगली मांजरांचा शाश्वत विकासाचं प्रतीक तसंच मध्य आणि दक्षिण अमेरिकेतील जैवविविधतेच्या संवर्धनासाठी महत्त्वाचा घटक असलेल्या प्रजातीचा सन्मान करतो. आंतरराष्ट्रीय जॅग्वार दिवस जॅग्वार श्रेणीतील देशांचा एकत्रित आवाज म्हणूनही काम करतो. स्थानिक, राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय भागीदारांसोबत जॅग्वार कॉरिडॉर जतन करण्याच्या गरजेबद्दल जागरूकता निर्माण करण्यासाठी काम करतो.
काही महत्त्वाच्या गोष्टी जाणून घ्या : जॅग्वार ही लॅटिन अमेरिकेतील एकमेव मोठी मांजर आणि सर्वात मोठा मांसाहारी प्राणी आहे. जो मेक्सिकोपासून अर्जेंटिना पर्यंत 18 देशांमध्ये आहे. पँथेरा ओन्का हे या प्रजातीचं नाव आहे. त्याच वेळी जॅग्वारच्या नैसर्गिक पर्यावरणीय श्रेणीतील लोकसंख्या 50%पेक्षा जास्त कमी झाली आहे. जॅग्वार आणि बिबट्या सहसा गोंधळलेले असतात, परंतु त्यांच्या अंगावर असलेल्या रोझेट्सच्या आतील खुणांमुळं तुम्ही फरक सांगू शकता. मार्च 2018 मध्ये जगभरातील 14 देशांचे प्रतिनिधी जॅग्वार 2030 फोरमसाठी न्यूयॉर्कमधील संयुक्त राष्ट्रांच्या मुख्यालयात एकत्र आले. या फोरमचा परिणाम जॅग्वार 2030 स्टेटमेंटमध्ये झाला.
हेही वाचा :