सातारा - लोकसभा निवडणुकीच्या दृष्टीने सातारा लोकसभा मतदारसंघ सातत्याने चर्चेत राहिला आहे. हा मतदारसंघ राष्ट्रवादीचा बालेकिल्ला समजला जातो. मात्र, यावेळी सातारा मतदारसंघातील लढत ही अत्यंत तुल्यबळ समजली जाते. येथून आघाडीने राष्ट्रवादीचे खासदार उदयनराजे भोसले यांना पुन्हा उमेदवारी दिली आहे, तर युतीकडून शिवसेनेचे नरेंद्र पाटील हे मैदानात उतरले आहेत.
सातारा लोकसभा मतदारसंघाकडे संपूर्ण राज्याचे लक्ष लागले आहे. येथून विद्यमान खासदार उदयनराजे भोसले हे राष्ट्रवादीकडून निवडणूक लढवत आहेत. तर त्यांच्या विरोधात युतीने माथाडी कामगार नेते नरेंद्र पाटील यांना उमेदवारी दिली आहे. ही लढत अत्यंत तुल्यबळ मानली जात आहे. उमेदवारी अर्ज भरताना दोन्ही नेत्यांनी जोरदार शक्तीप्रदर्शन केले होते. नरेंद्र पाटील यांना भाजपने आर्थिक विकास महामंडळाचे अध्यक्षपद दिले. त्यानंतर त्यांनी जिल्ह्यात मोठ्या प्रमाणावर भेटीगाठी घेण्यास सुरुवात केली होती. मात्र, हा मतदारसंघ शिवसेनेला गेल्यानंतर त्यांनी शिवसेनेत प्रवेश करून आपली उमेदवारी मिळवली. काही दिवसांपूर्वी उदयनराजे भोसले यांचा गोडवा गाणारे पाटील आज मात्र त्यांच्या विरोधात बोलताना दिसत आहेत.
पक्षीय बलाबल
सातारा जिल्ह्यात ११ तालुके आहेत. मात्र, 2009 साली माण-खटाव, फलटण व कोरेगाव तालुक्यातील काही भाग माढा मतदारसंघाला जोडला गेला. त्यामुळे सातारा मतदारसंघात सातारा, उत्तर कराड, दक्षिण कराड, वाई, कोरेगाव, पाटण हे ६ विधानसभा मतदारसंघ येतात. यामध्ये राष्ट्रवादीचे ४, काँग्रेसचे आणि शिवसेनेचे प्रत्येकी १ जागेवर वर्चस्व आहे.
- सातारा - शिवेंद्रराजे भोसले (राष्ट्रवादी)
- कराड उत्तर - बाळासाहेब पाटील (राष्ट्रवादी)
- वाई - मकरंद पाटील (राष्ट्रवादी)
- कोरेगाव - शशिकांत शिंदे (राष्ट्रवादी)
- कराड दक्षिण - पृथ्वीराज चव्हाण (काँग्रेस)
- पाटण - शंभूराज देसाई (शिवसेना)
या मतदारसंघात राष्ट्रवादीचे वर्चस्व आहे.
२०१४ ची परिस्थिती
२०१४ साली या मतदारसंघातून राष्ट्रवादीचे उदयनराजे भोसले हे निवडूण आले होते. त्यांनी आरपीआयच्या अशोक गायकवाड यांचा पराभव केला होता. २०१४ च्या मोदी लाटेचा कसलाच प्रभाव या मतदारसंघावर झाला नाही. तर २००९ साली उदयनराजे भोसले यांनी शिवसेनेच्या पुरुषोत्तम जाधवांचा पराभव केला होता.
मतदारसंघातील प्रश्न
मतदारसंघात तीन ते चार तालुक्यात कायमस्वरूपी दुष्काळ असतो. तर राज्यातील सर्वात जास्त पाऊस पडणारा तालुका महाबळेश्वर देखील या मतदारसंघात येतो. जिल्ह्यात वाहतूक रस्ते लोहमार्गाची कमतरता आहे. रोजगाराचा प्रश्न सर्वात मोठा आहे. उद्योगधंदे तसेच व्यवसायसाठी या भागातील नागरिक पुणे, मुंबई यासारख्या ठिकाणी गेली आहेत. त्यामुळे या भागात नवीन कंपन्या येणे गरजेचे आहे.
उदयनराजे व शिवेंद्रराजे यांच्यामधील संघर्ष
स्थानिक मुद्यावरुन आमदार शिवेंद्रराजे भोसले आणि उदयनराजे यांच्या कार्यकर्त्यांमध्ये सातत्याने संघर्ष होत असल्याचे मागच्या काही दिवसात पाहायला मिळत होते. त्यामुळे उदयनराजेंना लोकसभेला मदत न करण्याचा पवित्रा शिवेंद्रराजेंच्या काही कार्यकर्त्यांनी घेतला होता. मात्र, पक्षाध्यक्ष शरद पवार यांनी एकमताने उदयनराजेंचे काम करण्याचे आदेश दिले आहेत. त्यानंतर राष्ट्रवादीचे अंतर्गत वाद मिटल्याचे दिसत आहे.
पंचायत समिती, जिल्हा परिषदवर राष्ट्रवादीचे वर्चस्व
सातारा जिल्ह्यातील राजकारण फक्त व्यक्तीकेंद्रीत आहे. सामाजिक तसेच धार्मिकपणाचा कसलाही परिणाम या मतदारसंघात होताना पाहायला मिळत नाही. जिल्ह्यात जिल्हा बँका, जिल्हा परिषद, पंचायत समिती यावर पूर्णपणे राष्ट्रवादी काँग्रेसची सत्ता आहे. स्थानिक स्वराज संस्था तसेच बाजार समित्यांमध्येही राष्ट्रवादीचा झेंडा आहे. भाजप सत्तेत आल्यापासून जिल्ह्यात राष्ट्रवादी काँग्रेसच्या नेत्यांनी भाजप प्रवेश केले आहेत. त्यामुळे पक्षाला उभारी आली आहे. भाजपा हळू हळू सत्ता स्थापन करण्याकडे वाटचाल करत असल्याचे चित्र आहे.
स्थानिक पातळीवर शिवसेनेचा प्रभाव
शिवसेनेचा स्थानिक पातळीवरील प्रभाव देखील सातारा जिल्ह्यात चांगल्या प्रकारे दिसून येतो. पाटणच्या आमदार शंभूराजे देसाई यांनी जिल्ह्यात शिवसेना उभी करण्याची भूमिका निभावले आहे. त्याचा फायदा उमेदवार नरेंद्र पाटील यांना होऊ शकतो. मात्र, जिल्ह्यातील अनेक तालुक्यात बिकट अवस्था आहे. इतर पक्ष पाहता दमदार प्रभाव असणारा कोणताही पक्ष जिल्ह्यातील राजकारणात सक्रिय नाही. मात्र विविध गट स्थानीक राजकारणाचा फायदा घेत आपले अस्तित्व टिकविण्याचे प्रयत्न करत आहेत.
