ETV Bharat / state

चंद्रपुरातील आदिवासी माना जमातीचा नागदिवाळी उत्सव, 'असा' करतात साजरा

माना जमातीच्या संस्कृती आणि परंपरेनुसार १ डिसेंबरपासून नागदिवाळी महोत्सव साजरा केला जातो. मुक्ताई देवस्थान, मुक्ताई टेकडी आणि डोमा येथे दरवर्षी १ डिसेंबरला हा उत्सव साजरा केला जातो. त्यानंतर माना समाजाच्यावतीने आपआपल्या गावात नागदिवाळी उत्सव साजरा करण्यात येतो. त्याचप्रमाणे पुयारदंड येथे नाग दिवाळीच्या दोन दिवशीय कार्यक्रमाचे २५ आणि २६ डिसेंबरला आयोजन करण्यात आले होते.

nag diwali celebration chandrapur
चंद्रपुरातील आदिवासी माना जमातीचा नागदिवाळी उत्सव
author img

By

Published : Dec 27, 2019, 12:29 PM IST

चंद्रपूर - जिल्ह्यातील चिमूर तालुक्यातील पुयारदंड येथे माना आदिवासी जमात मोठ्या प्रमाणात आहे. ते स्वतःला नाग वंशीय मानतात. त्यामुळे त्यांच्या प्रथा, परंपरा व संस्कृती जिवंत ठेवण्यासाठी नागदिवाळीचा उत्सव साजरा करण्यात आला. यावेळी विविध सामाजिक आणि धार्मिक कार्यक्रमांचे देखील आयोजन करण्यात आले होते.

चंद्रपुरातील आदिवासी माना जमातीचा नागदिवाळी उत्सव

माना जमातीच्या संस्कृती आणि परंपरेनुसार १ डिसेंबरपासून नागदिवाळी महोत्सव साजरा केला जातो. मुक्ताई देवस्थान, मुक्ताई टेकडी आणि डोमा येथे दरवर्षी १ डिसेंबरला हा उत्सव साजरा केला जातो. त्यानंतर माना समाजाच्यावतीने आपआपल्या गावात नागदिवाळी उत्सव साजरा करण्यात येतो. त्याचप्रमाणे पुयारदंड येथे नागदिवाळीच्या दोन दिवशीय कार्यक्रमाचे २५ आणि २६ डिसेंबरला आयोजन करण्यात आले होते. पहिल्याच दिवशी जमातीच्या विधीवत परंपरेनुसार माता मानका देवीच्या घटाची स्थापना करण्यात आली. यानिमित्ताने महिलांचा हळदी कुंकवाचा कार्यक्रम झाला.

दोन दिवशीय कार्यक्रमामध्ये बालगोपालांचे सांस्कृतीक कार्यक्रम, भडजन आदी धार्मिक कार्यक्रम घेण्यात आले. त्यानंतर समाज प्रबोधन करण्याच्या दृष्टीने माना जमातीचा इतिहास, संविधानीक अधिकार, विविध योजनांची माहिती, जात पडताळणी संबंधी अडचणी आणि त्यावरील उपाय याविषयीची माहिती तज्ज्ञांकडून देण्यात आली. त्यानंतर भजने, गाणे, नृत्य, मानिका मातेचा जयघोष करीत दिव्यांची मिरवणूक काढत दिपोत्सव साजरा करण्यात आला. त्यामुळे गावाला जत्रेचे स्वरुप आले होते. यामध्ये सर्व गावातील स्त्री-पुरुष, आबाल वृद्ध आणि तरुणांनी स्वयंस्फूर्तीने सहभाग घेतला होता.

चंद्रपूर - जिल्ह्यातील चिमूर तालुक्यातील पुयारदंड येथे माना आदिवासी जमात मोठ्या प्रमाणात आहे. ते स्वतःला नाग वंशीय मानतात. त्यामुळे त्यांच्या प्रथा, परंपरा व संस्कृती जिवंत ठेवण्यासाठी नागदिवाळीचा उत्सव साजरा करण्यात आला. यावेळी विविध सामाजिक आणि धार्मिक कार्यक्रमांचे देखील आयोजन करण्यात आले होते.

चंद्रपुरातील आदिवासी माना जमातीचा नागदिवाळी उत्सव

माना जमातीच्या संस्कृती आणि परंपरेनुसार १ डिसेंबरपासून नागदिवाळी महोत्सव साजरा केला जातो. मुक्ताई देवस्थान, मुक्ताई टेकडी आणि डोमा येथे दरवर्षी १ डिसेंबरला हा उत्सव साजरा केला जातो. त्यानंतर माना समाजाच्यावतीने आपआपल्या गावात नागदिवाळी उत्सव साजरा करण्यात येतो. त्याचप्रमाणे पुयारदंड येथे नागदिवाळीच्या दोन दिवशीय कार्यक्रमाचे २५ आणि २६ डिसेंबरला आयोजन करण्यात आले होते. पहिल्याच दिवशी जमातीच्या विधीवत परंपरेनुसार माता मानका देवीच्या घटाची स्थापना करण्यात आली. यानिमित्ताने महिलांचा हळदी कुंकवाचा कार्यक्रम झाला.

दोन दिवशीय कार्यक्रमामध्ये बालगोपालांचे सांस्कृतीक कार्यक्रम, भडजन आदी धार्मिक कार्यक्रम घेण्यात आले. त्यानंतर समाज प्रबोधन करण्याच्या दृष्टीने माना जमातीचा इतिहास, संविधानीक अधिकार, विविध योजनांची माहिती, जात पडताळणी संबंधी अडचणी आणि त्यावरील उपाय याविषयीची माहिती तज्ज्ञांकडून देण्यात आली. त्यानंतर भजने, गाणे, नृत्य, मानिका मातेचा जयघोष करीत दिव्यांची मिरवणूक काढत दिपोत्सव साजरा करण्यात आला. त्यामुळे गावाला जत्रेचे स्वरुप आले होते. यामध्ये सर्व गावातील स्त्री-पुरुष, आबाल वृद्ध आणि तरुणांनी स्वयंस्फूर्तीने सहभाग घेतला होता.

Intro: आदिवाशी माना जमातीचा नाग दिवाळी उत्सव
विविध कार्यक्रमातुन सामाजीक प्रबोधन
चंद्रपुर
चिमूर तालुकया मध्ये मोठ्या प्रमाणात माना आदीवासी जमात वास्तव्याला आहे .हि जमात स्वत:ला नाग वंशीय मानत असुन त्यांच्या प्रथा ,परंपरा व संस्कृती जिवित ठेवण्या करिता नागदिवाळीचा उत्सव साजरा केला जातो. तालुक्यातील पुयारंदंड येथे माना समाजाच्या वतीने विविध सामाजीक व धार्मीक कार्यक्रमांचे आयोजन नाग दिवाळी उत्सवाच्या निमीत्याने करण्यात आले होते .
प्रेरणादायी विरांगणा मुग्दाई देवस्थान मुग्दाई टेकडी, डोमा येथे दरवर्षी प्रमाणे माना जमातीच्या संस्कृती आणी परंपरेनुसार १ डिसेंबरला नागदिवाळी महोत्सव साजरा करण्यात आला . त्यानंतर माना समाजा तर्फे आप आपल्या गावात नाग दिवाळीचा उत्सव साजरा करण्यात येतो . त्याप्रमाणे तालुक्यातील भिसी पुयारदंड या गावात नाग दिवाळीच्या दोन दिवसीय कार्यक्रमाचे आयोजन २५ डिसेंबर व २६ डिसेंबरला करण्यात आले .पहिल्या दिवशी जमातीच्या विधिवत रूढी नुसार माता मानका देवीच्या घटाची स्थापना करण्यात आली .या निमीत्ताने महिला मंडळाचे हळदी कुंकवाचे कार्यक्रम घेण्यात आला .
या दोन दिवसीय कार्यक्रमाच्या अनुशंगाने बालगोपालांचे सांस्कृतीक कार्यक्रम ,भजन ,इत्यादी धार्मिक कार्यक्रम घेण्यात आले .यानंतर समाज प्रबोधन करण्याच्या दृष्टिने माना जमातीचा इतिहास ,संविधानीक अधिकार , विविध योजनांची माहीती , जात पडताडणी संबधी अडचणी आणी त्यावर उपाय या विषयी माहीती तज्ञाकडून देण्यात आली.त्यानंतर दिपोत्सवाची मोठी मिरवणुक भजन, गाने, नृत्य करीत, माँ मनिका मातेचे जयघोष करीत गावातील मुख्य मार्गाने काढण्यात आली. ज्यामुळे गावाला यात्रेचे स्वरूप आले होते .हा सर्व उत्सव समाजातील स्त्री - पुरुष , आबाल वृद्ध युवक स्वंयस्फुर्तीने भाग घेऊन कोणतेही हेवेदावे न करता पार पाडले .

Body:पुयारदंड येथील नाग दिवाळी उत्सवConclusion:
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.