नवी दिल्ली - नवरात्री 2022 च्या पाचव्या दिवशी आई स्कंदमातेची पूजा केली ( Fifth day of Sharadiya Navratri 2022 ) जाते. स्कंदमाता हे नाव दोन शब्दांपासून बनले आहे. स्कंद आणि देवी. स्कंद हे भगवान कार्तिकेयाचे दुसरे नाव आहे. कार्तिकेय हा भगवान शिव आणि माता पार्वतीचा पुत्र आहे. म्हणूनच स्कंदमाता म्हणजे कार्तिकेयची आई. स्कंदमातेला चार हात आहेत. तिने एका हातात कार्तिकेय पकडले आहे. दुसऱ्या आणि तिसऱ्या हातात कमळ धरले आहे आणि चौथ्या हाताने भक्तांना आशीर्वाद दिला आहे. देवीचे वाहन सिंह असून ती कमळावर विराजमान आहे. स्कंदमाता ही विशुद्ध चक्राची प्रमुख देवता आहे.
विशुद्ध चक्र - स्कंदमातेची उपासना केल्याने विशुद्ध चक्र जागृत होते. आणि त्या व्यक्तीला वाणीची सिद्धी प्राप्त होते. माणसाचे आयुष्य वाढते आणि तो विद्वान बनतो. त्यांची पूजा केल्याने सोळा कला आणि सोळा व्यक्तिमत्त्वांचे ज्ञान होते.
स्कंदमातेची उपासना पद्धत - स्कंदमातेची पूजा करण्यासाठी सकाळी उठून पिवळे वस्त्र परिधान करावे. यानंतर कलशाची पूजा करून स्कंदमातेचे ध्यान करताना तिला पिवळे फूल अर्पण ( How Worship Skand Devi ) करावे. तसेच, त्यांना पिवळ्या वस्तू अर्पण करा. मातेचे ध्यान करताना ‘ओम ग्रं ग्रं सः गुरुवे नमः’ या मंत्राचा जप करावा.
स्कंदमाता मंत्र - ओम स्कंद मातृ नमः। ॐ देवी स्कंदमताय नमः । या देवी सर्वभूतेषु माँ स्कंदमाता रुपेणा संस्था। नमस्तस्य नमस्तस्य नमस्तस्य नमो नमः । थ्रोनगेटा नित्यं पद्मश्रीतकार्दवया । शुभदस्तु सदा देवी स्कंदमाता यशस्विनी.महाबळे महोत्साहे महाभय विनाशिनी । त्राहिमं स्कंदमाते शत्रुनम् भयवर्धिन । हा मंत्रोच्चार ( Skandmata Mantra ) देवीच्या पूजेवीळा करत राहा.
माता स्कंदमातेची कथा - जेव्हा सती अग्नीत भस्मसात झाली. त्यानंतर भगवान शंकर सांसारिक ईच्छा सोडून कठोर तपश्चर्येत लीन झाले. त्याच वेळी देवता तारकासुरचे अत्याचार सहन करत होत्या. तारकासुरला वरदान होते की फक्त भगवान शिवाची मुलेच त्याचा वध करू शकतात. सतीशिवाय मुले होऊ शकत नाहीत. त्यामुळे सर्व देव भगवान विष्णूंकडे गेले, तेव्हा विष्णूने त्यांना सांगितले की या सर्वाचे कारण तुम्हीच आहात, जर तुम्ही सर्व राजा दक्षकडे गेला नसता, तर सतीला आपला देह सोडावा लागला नसता. त्यानंतर भगवान विष्णू देवतांना माता पार्वतींबद्दल सांगतात, जी माता सतीचा अवतार आहे. मग नारदमुनी माता पार्वतींकडे जातात आणि तिला तपश्चर्या करून भगवान शिव प्राप्त करण्यास सांगतात. भगवान शिव हजारो वर्षांच्या तपश्चर्येनंतर माता पार्वतीशी विवाह करतात. या दोघांच्या उर्जेतून एक ज्वलंत बीज जन्माला येते. त्या बीजापासून सहामुखी कार्तिकेय जन्माला येतो आणि मग कार्तिकेय तारकासुरला भयंकर युद्धात मारतो. तेव्हापासून स्कंदमाता ही एक पुत्र कार्तिकेयची आई म्हणून ओळखली जाते.
( टीप - येथे दिलेली माहिती पंडित जयप्रकाश शास्त्री यांच्याशी झालेल्या संभाषणावर आधारित आहे. येथे नमूद करणे महत्त्वाचे आहे की etvbharat.com कोणत्याही प्रकारच्या विश्वासाची, माहितीची पुष्टी करत नाही. कोणतीही माहिती किंवा गृहितक लागू करण्यापूर्वी संबंधित तज्ञाचा सल्ला घ्या. )
