नवी दिल्ली : महाशिवरात्रीनिमित्त शिवमंदिरांमध्ये शिवभक्तांची मोठी गर्दी होते. महाशिवरात्री हा भोलेनाथाच्या पूजेचा सर्वात खास दिवस मानला जातो. महाशिवरात्रीला उपवास करून भक्त भगवान शिवाची पूजा करतात आणि त्यांच्या सर्व संकटांपासून मुक्त होण्यासाठी त्यांचा आशीर्वाद घेतात. या दिवशी भगवान शंकराची खऱ्या मनाने पूजा केल्याने सर्व मनोकामना पूर्ण होतात असा विश्वास आहे. भाविक बेल-धतुर्‍याने शिवाची पूजा करतात. तसेच याव्यतिरिक्त, इतर काही पदार्थ देखील भगवान शंकराला अर्पण केले जातात.
गंगा जल : भगवान शिवाला जल अर्पण करण्याचे महत्त्व समुद्रमंथनाच्या कथेशी देखील संबंधित आहे. विष प्यायल्याने शिवाचा घसा पूर्ण निळा झाला होता. विषाच्या उष्णतेला शांत करण्यासाठी आणि शिवाला शीतलता देण्यासाठी सर्व देवी-देवतांनी त्यांना जल अर्पण केले होते. त्यामुळे मंदिरांमध्ये शिवलिंगावर जल अर्पण केले जाते. शिवालयात मंत्रोच्चार करताना शिवलिंगावर जल अर्पण केल्याने माणसाचा स्वभाव शांत होतो, असे म्हणतात.
दूध : भगवान शंकराला दूधही अर्पण केले जाते. असे मानले जाते की, भगवान शंकराला लवकर प्रसन्न करण्यासाठी सोमवारी गाईचे कच्चे दूध शिवलिंगावर अर्पण करावे. शिवलिंगावर गायीचे दूध अर्पण केल्याने भगवान शिव भक्तांच्या सर्व मनोकामना पूर्ण करतात. याशिवाय श्रावण महिन्यात दुधाचे सेवन निषिद्ध मानले जाते. या महिन्यात दूध आरोग्यासाठी फायदेशीर होण्याऐवजी हानिकारक ठरते. म्हणूनच श्रावण महिन्यात दूध न पिता शिवाला अर्पण करण्याचा कायदा आहे.
बेल : शास्त्रात बेलपत्राला भगवान शंकराचा तिसरा डोळा म्हणून वर्णन केले आहे. त्याच्या बाजूला असलेले बेलपत्र हे देवाच्या तीन डोळ्यांचे प्रतीक आहे. त्यामुळे भगवान शिवाला बेलपत्रावर खूप प्रेम आहे. ऋषीमुनींनी म्हटले आहे की, 'भगवान शिवाला बेलपत्र अर्पण करण्याचे फळ आणि १ कोटी मुलींचे कन्यादान हे एकच आहे. याशिवाय शिवाच्या पूजेमध्ये बेलपत्राचा वापर केल्यास भक्तांच्या मनोकामना पूर्ण होतात. बेलपत्रामुळे गंभीर आजारांपासूनही सुटका मिळते.
मध, दही, तूप, साखर : मध, दही, तूप आणि साखर देखील भगवान शंकराला अर्पण केली जाते. भगवान शंकराला मध आणि साखर अर्पण केल्याने वाणीत गोडवा येतो असे म्हणतात. तसेच भगवान शंकराला मध अर्पण केल्याने रोगांपासून मुक्ती मिळते. साखरेचा अभिषेक करताना सुख-समृद्धी वाढते. दुसरीकडे भगवान शंकराला दही अर्पण केल्याने स्वभाव गंभीर होते आणि जीवनात येणाऱ्या अडचणी दूर होऊ लागतात. भगवान शंकराला तूप अर्पण केल्याने शक्ती वाढते.
