हैदराबाद : Shardiya Navratri 2023 शारदीय नवरात्री 2023, महाशक्तिच्या उपासनेचा महान उत्सव, अश्विन शुक्ल प्रतिपदा म्हणजे 15 ऑक्टोबरपासून सुरू होत आहे. नवरात्रीचा उत्सव 23 ऑक्टोबर, महानवमीपर्यंत चालेल. 23 ऑक्टोबर रोजी नवमी हवन आणि देवीची पूजा होणार आहे. उदयकालिक दशमीला म्हणजेच २४ ऑक्टोबरला सकाळी नवरात्रीचं व्रत संपेल. 24 ऑक्टोबरलाच देवीच्या मूर्तींचं विसर्जन होणार आहे.
शारदीय नवरात्रीचं महत्त्व : यावर्षी शारदीय नवरात्रीचे 9 दिवस पूर्ण होणं विशेष फलदायी मानलं जात आहे. शारदीय नवरात्रीचं महत्त्व सत्ययुगापासून चालत आलं आहे. मार्कंडेय पुराणात दुर्गा सप्तशतीच्या माध्यमातून देवीचं माहात्म्य प्रकट झालं आहे. शुंभ-निशुंभ आणि महिषासुर या सूडबुद्धीच्या राक्षसांच्या जन्मामुळं देव दुःखी झाल्याचं वर्णन आहे. सर्वांनी मिळून सर्व मानसिक शक्तीनं महामायेची स्तुती केली. तेव्हा देवीनं वरदान दिलं आणि देवांना म्हणाली, 'भिऊ नका, मी अनंतकाळात प्रकट होऊन अतुलनीय पराक्रमी राक्षसांचा वध करीन आणि तुमचे दुःख दूर करीन. माझ्या आनंदासाठी तुम्ही आश्विन शुक्ल प्रतिपदेपासून घटस्थापना करून नवमीपर्यंत माझी पूजा करावी. याच आधारावर देवीचा नवरात्रीचा उत्सव अनादी काळापासून चालत आला आहे. हे व्रत नवरात्रीपर्यंत चालत असल्यानं या व्रताला 'नवरात्री' असं नाव पडलं.
या नवरात्रीत देवी दुर्गाचं वाहन कोणतं असेल? देवी भागवत पुराणात असं सांगितलं आहे की, महालयाच्या दिवशी जेव्हा पूर्वज पृथ्वीवरून परततात, तेव्हा देवी दुर्गा आपल्या कुटुंब आणि मित्रांसह पृथ्वीवर येते. ज्या दिवशी नवरात्र सुरू होते. त्यानुसार प्रत्येक वेळी वेगवेगळ्या वाहनांतून देवी येते. आईचं वेगवेगळ्या वाहनांतून येणे हे देखील भविष्याचे संकेत आहे जे येणारं वर्ष कसं असेल हे दर्शवतं. यंदा मातेचं वाहन हत्ती असणार आहे कारण रविवारपासून नवरात्रीला सुरुवात होत आहे. याबाबत देवी भागवत पुराणात असं लिहिलय की, रविवार आणि सोमवारी नवरात्रीची सुरुवात होते तेव्हा देवी हत्तीवर स्वार होऊन येते. त्यामुळं चांगला पाऊस पडतो.
देवी दुर्गेच्या वाहनांचा अर्थ : सिंह हे देवी दुर्गेचं वाहन मानलं जात असलं तरी दरवर्षी नवरात्रीच्या वेळेनुसार आणि तिथीनुसार देवी वेगवेगळ्या वाहनांवर स्वार होऊन पृथ्वीवर येते. म्हणजेच देवी सिंहाऐवजी दुसऱ्या वाहनावर स्वार होऊन पृथ्वीवर येते. देवी दुर्गा वाहनानं येते आणि वाहनाने जाते. देवी भागवत पुराणात आठवड्याच्या सात दिवसांनुसार देवीच्या आगमनाचे विविध वाहनांमध्ये वर्णन केलं आहे. नवरात्रीची सुरुवात सोमवार किंवा रविवारी झाली तर देवी माता हत्तीवर येईल. शनिवारी आणि मंगळवारी देवी घोड्यावर स्वार होऊन येते. गुरुवार किंवा शुक्रवारी नवरात्र सुरू झाल्यावर देवी डोलीवर येते. बुधवारी जेव्हा नवरात्रीची पूजा सुरू होते, तेव्हा माता देवी बोटीत बसून येते. तसेच कलश स्थापनेच्या दिवशी ज्या वाहनानं देवी पृथ्वीकडे येत असते त्याचाही मानवी जीवनावर विशेष प्रभाव पडतो.
हत्तीवर स्वार होण्याचा परिणाम : नवरात्रीच्या पहिल्या दिवसाच्या आधारावर देवी दुर्गाचं वाहन ओळखलं जातं. नवरात्रीच्या काळात मातेच्या सवारीला विशेष महत्त्व असतं. माता हत्तीवर स्वार होऊन पृथ्वीवर येत आहे. हत्तीवरून मातेचं आगमन झाल्यानं यंदा चांगला पाऊस होणार असून शेतीही चांगली होणार असल्याचे संकेत मिळत आहेत. देशातील अन्नधान्याचा साठा वाढेल. धार्मिक मान्यतेनुसार, नवरात्रीच्या काळात देवी दुर्गा हत्तीवर स्वार होऊन येतात तेव्हा ते खूप शुभ मानलं जातं. देवी दुर्गा हत्तीवर स्वार होऊन आपल्यासोबत खूप आनंद आणि समृद्धी घेऊन येते. मातेचं वाहन हत्ती हे ज्ञान आणि समृद्धीचं प्रतीक आहे. यातून देशात आर्थिक सुबत्ता येईल. तसेच ज्ञान वाढेल. हत्ती हे शुभ प्रतीक मानलं जातं. अशा परिस्थितीत हे येणारं वर्ष खूप शुभ असेल. देवीची पूजा करणाऱ्या भाविकांवर विशेष आशीर्वादांचा वर्षाव होणार आहे.
हेही वाचा :
- International Translation Day 2023 : 'आंतरराष्ट्रीय अनुवाद दिन' 2023; जाणून घ्या काय आहे इतिहास आणि महत्त्व
- International Day of Non-Violence : आंतरराष्ट्रीय अहिंसा दिन का साजरा केला जातो , महात्मा गांधींशी काय आहे संबंध, जाणून घ्या...
- World Smile Day 2023 : जागतिक स्मितहास्य दिनानिमित्त जाणून घ्या कसं ठेवावं स्वत:ला खूश...