नवी दिल्ली - नवरात्रीच्या चौथ्या दिवशी कुष्मांडा देवीची पूजा केली ( fourth day Navratri 2022 ) जाते. कुष्मांडा देवीने आपल्या स्मितहास्याने विश्व निर्माण केले होते. म्हणूनच तिला सृष्टीची मूळ शक्ती म्हणून ओळखले जाते. कुष्मांडा देवीचे रूप अतिशय शांत, कोमल आणि मोहक मानले जाते. त्याला आठ भुजा आहेत. म्हणून त्याला अष्टभुज असेही म्हणतात. त्याच्या सात हातात कमंडल, धनुष्य, बाण, कमळ-पुष्प, अमृताने भरलेला कलश, चक्र आणि गदा आहे. आठव्या हातात नामजपाची जपमाळ आहे. ती सर्व सिद्धी देते. देवीचे वाहन सिंह आहे. मातेची आराधना केल्याने भक्तांच्या सर्व दुःखांचा नाश होतो. देवी कुष्मांडाच्या नावाचा अर्थ उर्जेचा एक छोटा गोळा आहे.
देवी कुष्मांडाची उपासना - देवी कुष्मांडाची उपासना केल्याने भक्तांच्या सर्व व्याधी आणि दुःख दूर होतात. त्यांच्या उपासनेने आयुर्मान, कीर्ती, बल आणि आरोग्य वाढते. आईचा स्वभाव खूप सौम्य असतो. त्यामुळे कोणताही भक्त जर प्रामाणिक अंतःकरणाने त्यांचा भक्त झाला तर त्याला सर्वोच्च पद प्राप्त ( Worship of Devi Kushmanda ) होते.
सर्व रोग आणि दुःखांचा नाश - नवरात्रीच्या चतुर्थीला कुष्मांडा देवीची पूजा करण्याचा नियम आहे. त्यांचे पूजन केल्याने सर्व रोग आणि दुःखांचा नाश होऊन सिद्धी प्राप्त होऊन वय आणि कीर्ती वाढते. या दिवशी शक्य असल्यास मोठे कपाळ असलेल्या तेजस्वी विवाहित स्त्रीची पूजा करावी आणि तिला अन्नदान करावे. जेवणात दही, खीर टाकल्याने फायदा होतो. यानंतर फळे, सुका मेवा आणि शुभ वस्तू अर्पण कराव्यात, यामुळे माँ कुष्मांडा प्रसन्न होऊन इच्छित फळ प्रदान करते.
कुष्मांडा देवीची पूजा - सकाळी स्नान करून निवृत्त झाल्यावर देवी दुर्गेच्या कुष्मांडा रूपाची पूजा ( Worship of Goddess Kushmanda ) करावी. पूजेत मातेला लाल रंगाची फुले, गुलाब अर्पण करा. तसेच सिंदूर, उदबत्ती, दिवा आणि नैवेद्य अर्पण करा. हिरवे वस्त्र परिधान करून मातेची पूजा केल्यास ते अधिक शुभ मानले जाते. यामुळे तुमचे सर्व दु:ख दूर होतात.
कुष्मांडा देवीचा मंत्र - ॐ देवी कुष्मांडाय नमः। या देवी सर्वभूतेषु मां कुष्मांडा रुपेणा संस्था। नमस्तस्य नमस्तसाय नमस्तसाय नमो नमः।'( Kushmanda Devi Mantra ) देवीची पूजा करताना हा मंत्र उच्चारावा.
कुष्मांडा देवीची कथा - जेव्हा हे विश्व अंधारात होते, तेव्हा उर्जेचा एक छोटा गोळा जन्माला आला आणि हा गोल सर्वत्र उजळू लागला आणि मग त्या गोळ्याने स्त्रीचे रूप धारण केले. तिला कुष्मांडा माँ म्हणून ओळखले जाऊ ( Kushmanda Devi Katha ) लागले. त्यांचे स्थान सूर्यमालेच्या आतील लोकांमध्ये आहे. सूर्य मंडळात राहण्याची क्षमता इतर कोणाची नाही.
( टीप - येथे दिलेली माहिती पंडित जयप्रकाश शास्त्री यांच्याशी झालेल्या संभाषणावर आधारित आहे. येथे नमूद करणे महत्त्वाचे आहे की etvbharat.com कोणत्याही प्रकारच्या विश्वासाची, माहितीची पुष्टी करत नाही. कोणतीही माहिती किंवा गृहितक लागू करण्यापूर्वी संबंधित तज्ञाचा सल्ला घ्या. )