हैदराबाद : आषाढ महिना येताच मातेच्या भक्तांमध्ये एक वेगळाच उत्साह पाहायला मिळतो. हिंदू कॅलेंडरनुसार, हा महिना गुप्त नवरात्रांसाठी ओळखला जातो. येत्या १९ जूनपासून आषाढ नवरात्रीला सुरुवात होणार आहे. जाणून घ्या गुप्त नवरात्रीचे महत्त्व काय आहे आणि या गुप्त नवरात्रीमध्ये कोणत्या देवींची पूजा केली जाते.
किती नवरात्री : हिंदू धर्मात नवरात्रीला खूप महत्त्व दिले जाते. नवरात्रीचे नऊ दिवस हे देवतांना समर्पित असतात. हिंदू धर्मात दरवर्षी ४ नवरात्र असतात. २ सामान्य म्हणजे चैत्र आणि शारदेय नवरात्री आणि २ गुप्त नवरात्र जे पंचांगानुसार माघ आणि आषाढ महिन्यात येतात. आषाढातील गुप्त नवरात्र १९ जूनपासून सुरू होत आहे. गुप्त नवरात्रांमध्ये देवीला प्रसन्न करण्यासाठी उपवास आणि उपासना करणे फार फलदायी असते, असे मानले जाते.
या गुप्त नवरात्रीत घटस्थापना शुभ : यंदा आषाढातील गुप्त नवरात्र १९ जूनपासून सुरू होत आहे. घटस्थापनाही या दिवशी होणार आहे. यासाठी शुभ मुहूर्तही सकाळपासून सुरू होईल. या मुहूर्ताची वेळ सकाळी 6.05 ते 8.04 अशी असणार आहे. आषाढ गुप्त नवरात्रीमध्ये आईची पूजा नियमानुसार केली जाते. गुप्त नवरात्रीच्या या नऊ दिवसांमध्ये माता आदिशक्तीच्या 10 महाविधांची पूजा केली जाते. या नवरात्रीत भक्त माँ कालीके, तारा देवी, त्रिपुर सुंदरी, भुवनेश्वरी, माता चिन्नमस्ता, त्रिपुर भैरवी, माँ धुम्रावती, माता बगलामुखी, मातंगी, कमला देवीची पूजा करतात.
गुप्त नवरात्रीमध्ये देवीची पूजा करण्याची पद्धत : या नवरात्रीत पूजेलाही विशेष महत्त्व आहे. मातेच्या उपासनेची सुरुवात आषाढच्या प्रतिपदेपासून करावी. अशा परिस्थितीत सकाळी लवकर उठून आंघोळ करून स्वच्छ कपडे घाला. मंदिराची जागा स्वच्छ करा. यानंतर कोरा म्हणजेच नवीन लाल कापड एका पोस्टवर पसरवा आणि माता दुर्गेची मूर्ती किंवा चित्र स्थापित करा. यानंतर मातेला चुनरी अर्पण करून कलश बसवावा. या कलशावर मातीच्या भांड्यात सातू टाकून त्यावर ठेवा. घटस्थापनेच्या शुभ मुहूर्तावर कलशात गंगेचे पाणी भरावे. जर जास्त गंगाजल नसेल तर जमिनीतून काढलेले शुद्ध आणि गोडे पाणी भरून त्यात गंगाजलाचे काही थेंब टाकावेत. यानंतर कलशाच्या तोंडावर आंब्याची पाने ठेवून त्यावर नारळ ठेवावा आणि तो कलश लाल कपड्याने गुंडाळा आणि कलश बांधा. यानंतर पूजेला सुरुवात करताना माँ दुर्गा शप्तशतीचे पठण करून कापूर, लवंगा अर्पण करा आणि मातेची पूजा करून घरी करा. पुढील 8 दिवस दुर्गा सप्तशतीचे पठण करावे, यामुळे माता प्रसन्न होते.
या लेखात दिलेली माहिती गृहीतके, ज्योतिषीय गणिते आणि ज्योतिषांच्या माहितीवर आधारित आहे, ईटीव्ही भारत त्याच्या संपूर्ण सत्याचा दावा करत नाही.
हेही वाचा :
- Yogini Ekadashi 2023 : योगिनी एकादशी व्रत केल्याने मिळणार फळ, जाणून घ्या तिथी, शुभ मुहूर्त, पूजा पद्धत आणि महत्त्व
- Nirjala Ekadashi 2023 : निर्जला एकादशी कधी असते? भीमाने का ठेवले एवढेच व्रत? मुहूर्त, पारण आणि महत्त्व जाणून घ्या
- Apara Ekadashi 2023 : काय आहे अपरा एकादशीचे महत्व, पूजा विधी आणि शुभ मुहुर्त