भारतीय संस्कृतीतील सनातन धर्मात आश्विन महिन्यातील (Amritvarsha will be from sky today) पौर्णिमेला शरद पौर्णिमा (Sharad Purnima 2022) हा मुख्य सण मोठ्या उत्साहात साजरा केला जातो. शरद पौर्णिमा हा सण कौमुदी उत्सव, कुमार उत्सव, शारदोत्सव, रास पौर्णिमा, कोजागरी पौर्णिमा (Kojagiri Purnima) आणि कमला पौर्णिमा म्हणूनही ओळखला जातो. अद्वितीय चमत्कारिक शक्ती या पौर्णिमेमध्ये (Sharad Purnima night will open door of destiny) आहे.
स्नान-दान-उपवासाला महत्व : ज्योतिषी विमल जैन यांनी सांगितले की, ज्योतिषशास्त्राच्या गणनेनुसार संपूर्ण वर्षात अश्विन शुक्ल पक्षातील पौर्णिमेच्या दिवशी चंद्र सहा चरणांनी पूर्ण असतो. पादाश कालयुक्त चंद्रापासून निघणारी किरणे सर्व रोग आणि दुःखांचा नाश करणारी आहेत असे म्हटले जाते. या दिवशी चंद्र पृथ्वीच्या सर्वात जवळ असतो. या रात्री दिसणारा चंद्र जास्त मोठा दिसतो. असे मानले जाते की, शरद पौर्णिमेच्या दिवशी लक्ष्मीजी घरोघरी फिरतात, जो व्यक्ती रात्री जागृत राहतो. लक्ष्मीजींनी त्यांच्यावर विशेष कृपा करते. विमल जैन यांच्या मते, आश्विन शुक्ल पक्षाची पौर्णिमा शनिवार, ८ ऑक्टोबर रोजी मध्यरात्री ३:४३ नंतर सुरु होईल. ती रविवार, ९ ऑक्टोबर रोजी संध्याकाळी 4.21 पर्यंत राहील. त्यानंतर रेवती नक्षत्र सुरू होईल. पौर्णिमा तिथीचे मूल्य रविवार, 9 ऑक्टोबर रोजी असल्याने या दिवशी स्नान-दान-उपवास आणि धार्मिक विधी पूर्ण होतील.
श्री लक्ष्मीची आठ रूपे आहेत : निशा बेलामध्ये धनलक्ष्मी, राजलक्ष्मी, वैभवलक्ष्मी, ऐश्वर्या लक्ष्मी, संतनलक्ष्मी, कमला लक्ष्मी आणि विजयालक्ष्मी यांची पूजा केली जाते. या वेळी रविवार, 9 ऑक्टोबर रोजी रात्री लक्ष्मीजीच्या विधीवत पूजनाचे आयोजन करण्यात आले आहे. सोमवार, १० ऑक्टोबरपासून यम, व्रत आणि नियम आणि कार्तिक स्नानाचे दीपदान सुरू होईल.
पूजेचे नियम : ज्योतिषी विमल जैन यांनी सांगितले की, ब्रह्ममुहूर्ताला पहाटे उठून, सर्व दैनंदिन कामांतून निवृत्त झाल्यावर, स्वच्छ वस्त्र परिधान करून, आपल्या आराध्य दैवताची पूजा केल्यानंतर, शरद पौर्णिमेला व्रत करण्याचे व्रत घेऊन श्रीगणेश, लक्ष्मीजी आणि श्रींची पूजा करावी. विष्णुजींची नियमानुसार पूजा करावी. या दिवशी भगवान श्री शिवपुत्र श्री कार्तिकेयजी यांचीही पूजा करण्याचा नियम आहे.
लक्ष्मीला काय अर्पण करावे : लक्ष्मीजींना सौंदर्य आणि वस्त्रे, फुले, उदबत्ती, गंध, अक्षत, तांबूल, सुपारी, सुका मेवा, हंगामी फळे आणि विविध प्रकारची मिठाई अर्पण केली जाते. गाईच्या दुधापासून बनवलेली खीर ज्यामध्ये दूध, तांदूळ, साखर, सुका मेवा, शुद्ध देशी तूप मिसळून त्याचा नैवेद्यही लावला जातो. शरद पौर्णिमा तिथीच्या रात्री भगवती श्री लक्ष्मीजींची पूजा केल्याने मनोकामना पूर्ण होतात. लक्ष्मीजींसमोर शुद्ध देशी तुपाचा अखंड दिवा लावा आणि लक्ष्मीजींच्या महिमा संबंधित पाठही पाठ करा. श्रीसूक्त, श्रीकणकधारा स्तोत्र, श्रीलक्ष्मी स्तुती, श्रीलक्ष्मी चालीसा आणि श्रीलक्ष्मीजींच्या प्रिय मंत्र 'ओम श्रीं नमः' चा जप करणे अत्यंत फलदायी मानले जाते.
चंद्रकिरणांमुळे आरोग्याला फायदा होतो : ज्योतिषी विमल जैन यांनी सांगितले की, शरद पौर्णिमेच्या चंद्रकिरणांमध्ये आरोग्यासाठी फायदेशीर औषधी गुणधर्म असतात. शरद पौर्णिमेच्या रात्री गाईचे दूध व तांदूळ, साखर मिठाई, पंचमेवा, शुद्ध देशी तूप यांची बनवलेली खीर चांदण्यांच्या प्रकाशात अतिशय बारीक शुभ्र व स्वच्छ कपड्याने झाकून ठेवली जाते. त्यामुळे चंद्राच्या प्रकाशाची किरणे कायम राहतात. खीर वर पडणे. ही खीर भक्तांमध्ये प्रसाद म्हणून भक्तीभावाने वाटली जाते आणि स्वतःच सेवन केली जाते, ज्यामुळे आरोग्यास लाभ होतो आणि जीवनात सुख आणि सौभाग्य वाढते. कार्तिक महिन्यात शरद पौर्णिमेच्या रात्रीपासून कार्तिक पौर्णिमेच्या रात्रीपर्यंत दीपदान केले जाते. दिव्याचे दान केल्याने घरातील सर्व दुःख, दारिद्र्य दूर होऊन सुख-समृद्धी येते.
श्रीकृष्णाने केली महारास लिला : पौराणिक मान्यतेनुसार, अश्विन शुक्ल पक्षाच्या पौर्णिमेच्या दिवशी भगवान श्रीकृष्णाने बासरी वाजवणाऱ्या असंख्य गोपींसह यमुनेच्या तीरावर महारास लिला केली, त्यामुळे वैष्णव लोक या दिवशी उपवास करून हा सण साजरा करतात. या दिवशी वैष्णव लोक रात्र जागरणही आनंदाने, उत्साहाने करतात. या पौर्णिमेला 'कोजागरी पौर्णिमा' (Kojagiri Purnima) असेही म्हणतात.
