ಹೈದಾರಾಬಾದ್: ವಿಶ್ವ ರೇಬೀಸ್ ದಿನವನ್ನು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 28ರಂದು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಆಚರಣೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ರೇಬೀಸ್ ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲು ಮತ್ತು ರೋಗ ತಡೆಗಟ್ಟುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ವಿಶ್ವ ರೇಬೀಸ್ ದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ವರ್ಷ 18 ನೇ ವಿಶ್ವ ರೇಬೀಸ್ ದಿನವನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ.
ಫ್ರೆಂಚ್ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಮತ್ತು ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಲೂಯಿಸ್ ಪಾಶ್ಚರ್ ಮರಣದ ದಿನದಂದು ಅಂದರೆ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 28ರಂದು ಈ ದಿನ ಆಚರಿಸಿಕೊಂಡು ಬರಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ರೇಬೀಸ್ ರೋಗಕ್ಕೆ ಸುಮಾರು 150 ದೇಶದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ 59 ಸಾವಿರ ಜನರು ಸಾವನ್ನಪ್ಪುತ್ತಿದ್ದು, ಆಫ್ರಿಕಾ ಮತ್ತು ಏಷ್ಯಾದಲ್ಲಿ ಇದರ ಸಾವಿನ ಪ್ರಮಾಣ ಶೇ 95ರಷ್ಟಿದೆ.
ಇತಿಹಾಸ: ಫ್ರಾನ್ಸ್ನ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಲೂಯಿಸ್ ಪಾಶ್ಚರ್ ಈ ರೇಬೀಸ್ ಲಸಿಕೆಯ ಸೃಷ್ಟಿಕರ್ತ. ರೇಬೀಸ್ ರೋಗದ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಈ ಲಸಿಕೆ ದೊಡ್ಡ ಕ್ರಾಂತಿಯನ್ನೇ ಮಾಡಿತು. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ ಅಪಾಯಕಾರಿ ರೇಬೀಸ್ನಿಂದ ಸಹಸ್ರ ಸಹಸ್ರ ಜನರನ್ನು ಬದುಕಿಸಿದೆ. ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ಸಂಸ್ಥೆ ಈ ರೇಬೀಸ್ ದಿನದ ಜಾಗೃತಿ ಮತ್ತು ತಡೆಟ್ಟುವ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುತ್ತಿದೆ.
ಭೌಗೋಳಿಕ, ಸಾಮಾಜಿಕ - ಆರ್ಥಿಕತೆ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣದ ಗಡಿಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ಲಸಿಕೆ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುವ ಜೊತೆಗೆ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸೇವೆ ಲಭ್ಯವಾಗುಂತೆ ಮಾಡುವುದೇ ಈ ದಿನದ ಪ್ರಮುಖ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ. ಸರ್ಕಾರಗಳು, ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು, ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ಸೇವೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಮುದಾಯಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸುವ ಮತ್ತು ಗಡಿಯಾಚೆಗಿನ ಸಹಯೋಗಗಳ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
ರೇಬೀಸ್ ಕುರಿತು: ರೇಬೀಸ್ ಮಾರಣಾಂತಿಕ ವೈರಲ್ ಕಾಯಿಲೆಯಾಗಿದ್ದು, ಮಾನವ ಸೇರಿದಂತೆ ಸಸ್ತನಿಗಳ ಕೇಂದ್ರ ನರಮಂಡಲದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ಸೋಂಕಿತ ನಾಯಿ ಪ್ರಾಣಿಯ ಕಚ್ಚುವುದರಿಂದ ಇದು ಹರಡುತ್ತದೆ. ರೇಬೀಸ್ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡರೆ, ರೋಗವು ಯಾವಾಗಲೂ ಮಾರಣಾಂತಿಕವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಸೋಂಕಿತ ಒಳಗಾದ ತಕ್ಷಣದ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನು ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿಸುತ್ತದೆ. ರೇಬೀಸ್ ವೈರಸ್ ನರಮಂಡಲದ ಮೂಲಕ ಮೆದುಳಿಗೆ ಹರಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಭ್ರಮೆಗಳು ಮತ್ತು ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು ಮುಂತಾದ ತೀವ್ರವಾದ ನರವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಲಕ್ಷಣಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಅದರ ತೀವ್ರತೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ರೇಬೀಸ್ ಸೂಕ್ತ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಲಸಿಕೆ ಮತ್ತು ಸಕಾಲಕ್ಕೆ ಗಾಯದ ಆರೈಕೆಯ ಮೂಲಕ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತಡೆಗಟ್ಟಬಹುದು.
ಮಾನವನ ಮೇಲೆ ರೇಬೀಸ್ ಲಕ್ಷಣಗಳು
ಆರಂಭಿಕ ಲಕ್ಷಣ: ಜ್ವರ, ತಲೆನೋವು, ದೌರ್ಬಲ್ಯ ಅಥವಾ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಯಂತಹ ರೋಗಲಕ್ಷಣ ಕಾಡುತ್ತದೆ. ಕಚ್ಚಿದ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಜುಮ್ಮೆನಿಸುವಿಕೆ, ಚುಚ್ಚುವುದು ಅ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಹಲವಾರು ದಿನಗಳವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ.
ಗಂಭೀರ ಲಕ್ಷಣ: ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮೊದಲ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳ ಎರಡು ವಾರಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಆತಂಕ, ನಿದ್ರಾಹೀನತೆ, ಗೊಂದಲ, ತಳಮಳ, ಭ್ರಮೆ, ಭ್ರಮೆಗಳು, ನೀರಿನ ಭಯ, ಹೈಪರ್ಸಲೈವೇಷನ್ ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.
ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು : ಇದು ಮಾನವನ ಒಟ್ಟು ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಶೇ 20 ರಷ್ಟಿದೆ. ಕಚ್ಚಿದ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಸ್ನಾಯುಗಳು ಕ್ರಮೇಣ ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯುವಿಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತವೆ.
ರೇಬೀಸ್ ಲಸಿಕೆಗಳು:
ಸಾಕುಪ್ರಾಣಿಗಳಿಗೆ ಲಸಿಕೆ: ಸಾಕುಪ್ರಾಣಿಗಳಿಗೆ ಅದರಲ್ಲೂ ಬೆಕ್ಕು ಮತ್ತು ನಾಯಿಗೆ ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ರೇಬೀಸ್ ವಿರುದ್ಧ ಲಸಿಕೆ ಹಾಕಬೇಕು.
ಜನರಿಗೆ ಲಸಿಕೆ: ಜನರಿಗೆ ಪ್ರತಿ ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಲಸಿಕೆ ಲಭ್ಯವಿದ್ದು, ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಮೂರು ಮಾನವ ರೇಬೀಸ್ ಲಸಿಕೆ ಲಭ್ಯವಿದ್ದು, ಸೀರಮ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ಪ್ರೈವೇಟ್‌ನ RABIVAX-S. Ltd., ಝೈಡಸ್ ಲೈಫ್‌ಸೈನ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್‌ನ VaxiRab N ಮತ್ತು ಸನೋಫಿ ಪಾಶ್ಚರ್ ಅವರ VERORAB ಲಸಿಕೆ ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ.
ಅರಿವು: ನಾಯಿಯ ನಡವಳಿಕೆ ಮತ್ತು ಕಚ್ಚುವಿಕೆಯ ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆಯ ಕುರಿತು ಮಕ್ಕಳು ಮತ್ತು ವಯಸ್ಕರಿಗೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ, ಕಚ್ಚಿದಾಗ ಏನು ಮಾಡಬೇಕು ಎಂಬ ಕುರಿತು ತಿಳಿಸಬೇಕು. ಹಾಗೇ ಸಾಕುಪ್ರಾಣಿಗಳ ಮಾಲೀಕರು ರೇಬೀಸ್ ಲಸಿಕೆ ಹಾಕುವ ಮುನ್ನೆಚ್ಚರಿಕೆವಹಿಸಬೇಕು
ಸಾಕುಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಕಾಡು ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಂದ ದೂರವಿಡಿ: ಸಾಕುಪ್ರಾಣಿಗಳು ಕಾಡು ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಅಥವಾ ಪರಿಚಯವಿಲ್ಲದ ಸಾಕುಪ್ರಾಣಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕಕ್ಕೆ ಬರುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ. ಕಾಡು ಪ್ರಾಣಿಗಳ ದೈಹಿಕ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಮಾಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ.
ರೇಬೀಸ್ ಬಗ್ಗೆ ಎಚ್ಚರವಿರಲಿ: ರೇಬೀಸ್‌ನ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿಗಳು ವರ್ತನೆ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದರೆ, ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅಧಿಕಾರಿಗೆ ಮಾಹಿತಿ ತಿಳಿಸಿ.
ತಕ್ಷಣದ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಆರೈಕೆ: ಸೋಂಕಿತ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಕಚ್ಚಿದಾಗ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ರೇಬೀಸ್ ಸಂಪರ್ಕಕ್ಕೆ ಬಂದರೆ, ತಕ್ಷಣವೇ ಆರೋಗ್ಯ ವೃತ್ತಿಪರರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ಮೂಲಕ ತುರ್ತು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಆರೈಕೆಯನ್ನು ಪಡೆಯಿರಿ.
ಲಸಿಕೆಯನ್ನು ಪಡೆಯಿರಿ: ವೈರಸ್‌ಗೆ ಒಡ್ಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೊದಲು ನೀವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಪಾಯ ಹೊಂದಿದ್ದರೆ ರೇಬೀಸ್ ಲಸಿಕೆಯನ್ನು ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಸ್ವೀಕರಿಸಿ
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ರೇಬೀಸ್: 4,000 ವರ್ಷಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಹಿಂದಿನ ಇತಿಹಾಸವಿರುವ ರೇಬೀಸ್ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಚೀನ ಮೆಸೊಪೊಟೋಮಿಯಾ ಮತ್ತು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪತ್ತೆಯಾಗಿದೆ. ಸುಶ್ರುತ ಸಂಹಿತೆಯಂತಹ ಆರಂಭಿಕ ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಈ ರೋಗದ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪಾಶ್ಚರ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ 1970 ರಲ್ಲಿ ಈ ಲಸಿಕೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿತು. 1970 ರಲ್ಲಿ, ಪಿಐಐ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ದೇಶಿಯ ಟ್ರಿವಲೆಂಟ್ ಓರಲ್ ಪೋಲಿಯೊ ಲಸಿಕೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮಾಡಿತು.
ಅಂಕಿ ಅಂಶ: ಭಾರತವು ರೇಬೀಸ್ ಸ್ಥಳೀಯ ರೋಗವಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಲಸಿಕೆಯಿಂದ ತಡೆಗಟ್ಟಬಹುದಾದ ವೈರಲ್ ಕಾಯಿಲೆಯಾಗಿದೆ. ಡಬ್ಲ್ಯೂಎಚ್ಒ ಪ್ರಕಾರ, ವಿಶ್ವದ ರೇಬೀಸ್ ಸಾವುಗಳಲ್ಲಿ ಶೇ 36ರಷ್ಟು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಿದೆ. 2005 ಮತ್ತು 2020 ರ ನಡುವೆ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ರೇಬೀಸ್ 2.36 ರಿಂದ 0.41 ಕ್ಕೆ ಇಳಿದಿದೆ ಎಂದು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆರೋಗ್ಯ ಪ್ರೊಫೈಲ್ ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ. 2022 ರಲ್ಲಿ, ಭಾರತದಲ್ಲಿ 307 ಜನರು ರೇಬೀಸ್ನಿಂದ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ್ದಾರೆ, ದೆಹಲಿ, ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಕರಣಗಳು ಸಂಭವಿಸಿವೆ. ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ, ಕರ್ನಾಟಕ ಮತ್ತು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ ರೇಬೀಸ್ ಹೆಚ್ಚಿದೆ. 2023ರಲ್ಲಿ 286 ಮಂದಿ ನಾಯಿ ಕಡಿತದಿಂದ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ್ದಾರೆ.
ಮುನ್ನೆಚ್ಚರಿಕೆ ಕ್ರಮ:
- ನಾಯಿಗಳಿಗೆ ಲಸಿಕೆ ಹಾಕಿಸುವುದು
- ಬೀದಿ ನಾಯಿಗಳಿಗೆ ಲಸಿಕೆ
- ಬೀದಿ ನಾಯಿಗಳ ದತ್ತು ಸ್ವೀಕಾರಕ್ಕೆ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ
- ಸಾಕುಪ್ರಾಣಿಗಳ ಆರೈಕೆ ಕುರಿತು ಮಾಲೀಕರಿಗೆ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸುವುದು
- ರೇಬೀಸ್ ಬಗ್ಗೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ತಿಳುವಳಿಕೆ ನೀಡಲು ಸಮೂಹ ಮಾಧ್ಯಮ ಅಭಿಯಾನ
- ಕಡಿತ ಅಥವಾ ಸೋಂಕಿಗೆ ಒಡ್ಡುವಿಕೆಯ ನಂತರದ ರೋಗ ನಿರೋಧಕತೆಯ ಅಗತ್ಯತೆ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸುವುದು
ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ಮುದ್ದಾದ ಮೊಲಕ್ಕೂ ಇದೆ ಒಂದು ದಿನ; ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮೊಲದ ದಿನದ ಬಗ್ಗೆ ಇಲ್ಲಿದೆ ಕುತೂಹಲದ ಮಾಹಿತಿ
