ನವದೆಹಲಿ : ಮುಂದಿನ ವಾರ ನಡೆಯಲಿರುವ ಹಣಕಾಸು ನೀತಿ ಸಮಿತಿಯ (ಎಂಪಿಸಿ) ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ (ಆರ್ಬಿಐ) ನಿರಂತರ ರೆಪೊ ದರ ಹೆಚ್ಚಳ ಮಾಡುವ ಕ್ರಮವನ್ನು ಸ್ಥಗಿತಗೊಳಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ ಎಂದು ಭಾರತೀಯ ಸ್ಟೇಟ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ನ ಸಂಶೋಧನಾ ವಿಭಾಗ ಹೇಳಿದೆ. ಏಪ್ರಿಲ್ನ ನೀತಿಯಲ್ಲಿ ರೆಪೊ ದರ ಏರಿಕೆಗೆ ಆರ್ಬಿಐ ವಿರಾಮ ನೀಡಬಹುದು ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸುತ್ತೇವೆ. ಏಪ್ರಿಲ್ನಲ್ಲಿ ರೆಪೊ ದರ ಏರಿಕೆ ನಿಲ್ಲಿಸಲು ಸಾಕಷ್ಟು ಕಾರಣಗಳಿವೆ. ಕೈಗೆಟುಕುವ ದರದ ವಸತಿ ಸಾಲ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ನಿಧಾನಗತಿ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿರತೆಯ ಕಾಳಜಿಗಳು ಈಗ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿವೆ ಎಂದು ಎಸ್ಬಿಐ ಸಂಶೋಧನಾ ವರದಿ ಹೇಳಿದೆ. ಎಂಪಿಸಿ ಸಭೆಗೆ ಮುನ್ನುಡಿ ಎಂದು ಈ ವರದಿಯನ್ನು ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಆರ್ಬಿಐ ದರ ನಿಗದಿ ಮಾಡುವ ಎಂಪಿಸಿ ಸಭೆಯು ಏಪ್ರಿಲ್ 3 ರಿಂದ 5 ರ ನಡುವೆ ನಡೆಯಲಿದೆ. ಕಳೆದ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಸರಾಸರಿ ಮೂಲ ಹಣದುಬ್ಬರವು ಶೇಕಡಾ 5.8 ರಷ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ಮೂಲ ಹಣದುಬ್ಬರವು ಭೌತಿಕವಾಗಿ 5.5 ಶೇಕಡಾ ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆಗೆ ಕುಸಿಯುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ಗಮನಿಸಬಹುದು. ಕೋವಿಡ್ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ನಂತರದ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣದ ಮೇಲಿನ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಇಂಧನ ಬೆಲೆಗಳು ಎತ್ತರದ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಉಳಿಯುವ, ಸಾರಿಗೆ ಹಣದುಬ್ಬರದ ಅಂಶಗಳು ನಿರ್ಬಂಧವಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಈ ತರ್ಕದ ಮೂಲಕ ನೋಡಿದರೆ ಆವಾಗ ಆರ್ಬಿಐ ಮತ್ತೊಂದು ಸುತ್ತಿನ ದರ ಏರಿಕೆಗೆ ಮುಂದಾಗಬಹುದು ಎಂದು ವರದಿ ತಿಳಿಸಿದೆ.
ರೆಪೋ ದರ ಎಂಬುದು ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ (ಆರ್ಬಿಐ) ಸರ್ಕಾರಿ ಭದ್ರತೆಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಭಾರತದ ವಾಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಅಥವಾ ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಹಣವನ್ನು ನೀಡುವ ದರವಾಗಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ರೆಪೋ ದರ 6.50% ರಷ್ಟಿದೆ. ರೆಪೋ ದರದಲ್ಲಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಹಣದ ಹರಿವಿನ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತವೆ. ಆರ್ಬಿಐ ದರಗಳನ್ನು ಕಡಿತಗೊಳಿಸಿದಾಗ, ಹಣದ ಪೂರೈಕೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಮೂಲಕ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತದೆ. ದರಗಳು ಹೆಚ್ಚಿರುವಾಗ ಇದು ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸುತ್ತದೆ.
ರೆಪೋ ದರ ಶಬ್ದದ ಪೂರ್ಣ ರೂಪ ಅಥವಾ 'REPO' ಪದವು 'ಮರುಖರೀದಿ ಆಯ್ಕೆ' (Repurchasing Option) ದರವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ‘ಮರು ಖರೀದಿ ಒಪ್ಪಂದ’ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಜನರು ಆರ್ಥಿಕ ಮುಗ್ಗಟ್ಟಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ಗಳಿಂದ ಸಾಲ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕೆ ಬಡ್ಡಿಯನ್ನು ಪಾವತಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅದೇ ರೀತಿ, ವಾಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಸಹ ಹಣದ ಕೊರತೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತವೆ. ಅವು ದೇಶದ ಅಪೆಕ್ಸ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ನಿಂದ ಹಣವನ್ನು ಎರವಲು ಪಡೆಯಬಹುದು. ಯಾವುದೇ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ವಾಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳಿಗೆ ಅಸಲು ಮೊತ್ತದ ಬಡ್ಡಿ ದರದಲ್ಲಿ ಹಣವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ಭದ್ರತೆಯ ಮೇಲೆ ಸಾಲವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡರೆ, ಈ ROI ರೆಪೋ ದರವಾಗಿದೆ. ವಾಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಖಜಾನೆ ಬಿಲ್ಗಳು, ಚಿನ್ನ ಮತ್ತು ಬಾಂಡ್ ಪೇಪರ್ಗಳಂತಹ ಅರ್ಹ ಭದ್ರತೆಗಳನ್ನು ಆರ್ಬಿಐಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಸಾಲವನ್ನು ಮರುಪಾವತಿಸಿದಾಗ, ಬ್ಯಾಂಕ್ಗಳು ಆರ್ಬಿಐನಿಂದ ಸೆಕ್ಯೂರಿಟಿಗಳನ್ನು ಮರುಖರೀದಿ ಮಾಡಬಹುದು. ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಅದನ್ನು 'ಮರುಪಾವತಿ ಆಯ್ಕೆ' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವರು ಸೆಕ್ಯೂರಿಟಿಗಳನ್ನು ಒತ್ತೆ ಇಡದೆ ಸಾಲವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡರೆ ಆಗ ಬಡ್ಡಿದರ ಬ್ಯಾಂಕ್ ದರದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ.
ಇದನ್ನೂ ಓದಿ : ರೆಪೋ ದರ ಹೆಚ್ಚಿಸಿದ RBI: ನಿಮ್ಮ ಲೋನ್ EMI, ಬಡ್ಡಿದರದ ಮೇಲಾಗುವ ಪರಿಣಾಮವೇನು ಗೊತ್ತೇ?