અમદાવાદ: 181 અભયમ હેલ્પલાઈન કોઈપણ પ્રકારની ઘરેલું હિંસા, શારીરિક, માનસિક અથવા જાતીય શોષણ માટે 24 કલાકની હેલ્પલાઈન છે. ગુજરાતની મહિલાઓ માટે અબાયા બનાવવા માટે 2014 માં રાજ્ય સરકારના પાયલોટ પ્રોજેક્ટ પછી, આ પ્રોજેક્ટ સફળતાપૂર્વક 28 ફેબ્રુઆરીએ પૂર્ણ થયો હતો. છેલ્લા આઠ વર્ષમાં 11.756 લાખથી વધુ મહિલાઓને સેવા આપનારી 181 અભયમ હેલ્પલાઈન કટોકટીના સમયમાં મહિલાઓની સાચી મદદગાર અને સાથી સાબિત થઈ છે.
2014માં શરૂ કરવામાં આવી: આજે મહિલાઓ સ્વતંત્ર રીતે જીવી રહી છે અને તેમના સપના સાકાર કરી રહી છે. પરંતુ ઘણીવાર પરંપરાગત માન્યતાઓ અને જૂના જમાનાની વિચારસરણી પણ મહિલાઓની સમસ્યાઓનું કારણ બને છે. આવા સમયે મુશ્કેલીમાં ફસાયેલી મહિલાએ શું કરવું જોઈએ? તે કોની પાસે જાય છે? 181 અભયમ હેલ્પલાઈન ગુજરાત સરકારના મહિલા અને બાળ વિકાસ વિભાગ, ગૃહ વિભાગ અને EMRI ગ્રીન હેલ્થ સર્વિસીસ સાથે સંકલન કરીને આ તમામ પ્રશ્નોના નિરાકરણ માટે કાર્યરત છે. જેના દ્વારા શારીરિક-માનસિક રીતે પીડિત મહિલાઓ કોઈપણ સમયે કોઈપણ પરિસ્થિતિમાં તાત્કાલિક મદદ મેળવી શકે છે. અભયમ યોજના 2014માં શરૂ કરવામાં આવી હતી.
હેલ્પલાઈનનો હેતુ: મહિલાઓની સુરક્ષા માટે 'અભયમ' યોજના શરૂ કરનાર ગુજરાત પ્રથમ રાજ્ય છે. શરૂઆતમાં અમદાવાદમાં પાયલોટ પ્રોજેક્ટ હતો. આ પ્રોજેક્ટની સફળતા બાદ વર્ષ 2015માં સમગ્ર રાજ્યમાં તેની શરૂઆત કરવામાં આવી હતી. ગુજરાત મોડલ જોઈને ઘણા રાજ્યોએ પણ આ પ્રોજેક્ટ શરૂ કર્યો હતો.હેલ્પલાઈનનો હેતુ શું છે?આ હેલ્પલાઈનનો મુખ્ય હેતુ કોઈપણ શારીરિક, જાતીય, માનસિક કે નાણાકીય બાબતમાં થતી હેરાનગતિ, હિંસા કે અન્યાયનો સામનો કરવાનો છે.
સમસ્યાઓનું હકારાત્મક નિરાકરણ: આ સેવા દ્વારા તાત્કાલિક બચાવ, હેલ્પલાઈન માર્ગદર્શન અને લાંબા અને ટૂંકા ગાળાના કાઉન્સેલિંગ જેવી સેવાઓ દ્વારા મહિલાઓની સમસ્યાઓનું હકારાત્મક નિરાકરણ કરવામાં આવે છે.આ સેવાનો લાભ કોણ લઈ શકે છે?રાજ્યની કોઈપણ યુવતી, યુવક કે મહિલા આ સેવા માટે અરજી કરી શકે છે. કોઈપણ પુરુષ જે સ્ત્રીને મદદ કરવા માંગે છે તે આ સેવાનો ઉપયોગ કરી શકે છે. આ ઉપરાંત રાજ્યમાં હિંસાનો ભોગ બનેલી અન્ય રાજ્યોની મહિલાઓ પણ આ સેવાનો લાભ લઈ શકે છે.
આ પણ વાંચો: Gujarat High Court: હેબિયસ કોપર્સ અરજીમાં હકીકતો છૂપાવતા HC નારાજ, અરજદારને ફટકાર્યો દંડ
મહિલાઓને કાઉન્સેલિંગ કર્યું: અભયમ મહિલા હેલ્પલાઈન 181ના ચીફ ઓપરેટિંગ ઓફિસર જસવંત પ્રજાપતિની પ્રશંસનીય કામગીરી અંગે અભયમ મહિલા હેલ્પલાઈનની ફેબ્રુઆરી 2014 થી 28 ફેબ્રુઆરી સુધીની કામગીરીની વિગતો, 2023 ટૂંકા ગાળામાં, 11,76,102 થી વધુ મહિલાઓએ ગંભીર પરિસ્થિતિઓમાં કાઉન્સેલિંગ, બચાવ, માર્ગદર્શન અને માહિતી માટે 181 હેલ્પ લાઇનની મદદ લીધી છે. કેટલી મહિલાઓનું કાઉન્સેલિંગ થયું આ સિવાય કાઉન્સિલર અભયમ રેસ્ક્યૂ સાથે ઘટનાસ્થળે જઈને 2,37,901 મહિલાઓને કાઉન્સેલિંગ કર્યું હતું. આટલું જ નહીં, 1,49,335 પીડિત મહિલાના કેસમાં પણ સ્થળ પર જ સમસ્યાનું નિરાકરણ લાવવામાં આવ્યું છે. આ સાથે અભયમે ઘરેલુ હિંસાના 4,63,204 કોલમાં મદદ કરી છે.
પોલીસ ફોલોઅપ સાથે કામગીરી: પીડિત મહિલા હેલ્પલાઇનને 181 કલાકનું રક્ષણ આપવામાં આવ્યું 59 જિલ્લાઓમાં કાઉન્સેલરો 71,872 મહિલા પોલીસ સ્ટેશન, O.S.C. અનાથાશ્રમ, વૃદ્ધાશ્રમ. ફેમિલી કાઉન્સેલિંગ સેન્ટર, નારી અદાલત વગેરે જેવી સંસ્થાઓ સુધી પહોંચવું અને પીડિતને વાસ્તવિક સુરક્ષા પૂરી પાડવી. 181 અભયમ મોબાઈલ એપ્લીકેશન એ ભારતની સૌપ્રથમ સંકલિત 181 અભયમ મોબાઈલ એપ્લીકેશન છે જે અદ્યતન ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરીને ઝડપી મદદ પૂરી પાડવા માટે રાજ્યની મહિલાઓ માટે આવી છે. સમયસર અને તેમની સુરક્ષા માટે મોબાઇલ એપ્લિકેશન ડાઉનલોડ કરી.પોલીસ સ્ટેશનમાં ગયા વિના સમસ્યાનું નિરાકરણ 181 અભયમ મહિલા હેલ્પલાઈન 24,353 બિનજરૂરી ફોન કોલ અથવા મેસેજ દ્વારા મહિલાઓની હેરાનગતિના કેસો પોલીસ એક્શન ડેસ્ક દ્વારા ઘરે બેઠા કામ કરવું 181 મહિલા હેલ્પલાઈનમાં અદ્યતન ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરીને પોલીસ સ્ટેશનમાં ગયા વગર ઘરે જ સમસ્યાઓનું નિરાકરણ. પોલીસ એક્શન ડેસ્ક દ્વારા સતત ફોલોઅપ સાથે આ કામગીરી કરવામાં આવી.
દેશનું પ્રથમ રાજ્ય: રાજ્ય સરકારના મહિલા અને બાળ વિકાસ વિભાગ દ્વારા "સેફ સિટી" પ્રોજેક્ટ હેઠળ સફળતાપૂર્વક મહિલાઓની સમસ્યાનું નિરાકરણ. મહિલાઓના સામાજિક અને આર્થિક સશક્તિકરણ માટે હંમેશા. રાજ્યની વસ્તી અને વિસ્તારને ધ્યાનમાં રાખીને , 12 નવી અભયમ રેસ્ક્યુ વાન લોન્ચ કરવામાં આવી, મહિલાઓની સુરક્ષા અને સુરક્ષા માટે 5 માર્ચ, 2023 ના રોજ 181 અભયમ મહિલા હેલ્પલાઈન હેઠળ રેસ્ક્યુ વાન સેવા પૂરી પાડવાના હેતુથી કુલ 12 નવી રેસ્ક્યુ વાન શરૂ કરવામાં આવી હતી. અભયમ રેસ્ક્યુ વાહનો પાસે છે. આમ, ગુજરાત આટલી મોટી પહેલ કરનાર દેશનું પ્રથમ રાજ્ય બન્યું છે.