નવી દિલ્હીઃ એક કહેવત છે કે, એક કાંટાને બીજો કાંટો જ દૂર કરી શકે છે. એ જ રીતે વૈજ્ઞાનિકો એક રોગ દ્વારા બીજા રોગનો નાશ કરી રહ્યા છે અને કેન્સર સામે લડવા માટે વાયરસનો ઉપયોગ કરી રહ્યા છે. આ વાયરસ કેન્સરના કોષોને નિશાન બનાવે છે અને તેમના પર હુમલો કરવા માટે શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિને ટ્રેનિંગ આપી તૈયાર કરે છે. હાલમાં ચાલી રહેલ ક્લિનિકલ ટ્રાયલમાં કેન્સરના દર્દીઓને પ્રાયોગિક વાયરસનું ઇન્જેક્શન આપવામાં આવ્યું છે.
આ પણ વાંચો: ચંદ્ર પરથી લાવવામાં આવેલ માટીમાં પ્રથમ વખત ઉગાડવામાં આવેલ છોડ, નવા અભ્યાસમાં મોટો ખુલાસો
કેન્સરનો નાશ કરનાર વાઈરસ: કેન્સરના દર્દીંને જે વાયરસનું ઈન્જેક્શન આપવામાં આવે છે, તેને CF33-hNIS અથવા Vaccinia કહેવાય છે. તે એક ઓન્કોલિટીક વાયરસ (oncolytic virus) છે, જે આનુવંશિક રીતે સુધારેલ છે. આ વાયરસ શરીરમાં હાજર સ્વસ્થ કોષો સિવાય કેન્સરના કોષો પર કામ કરવા માટે બનાવવામાં આવ્યું છે. યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ અને ઓસ્ટ્રેલિયામાં, 100 થી વધુ લોકોને વેક્સિનિયાના ઇન્જેક્શન આપવામાં આવ્યા છે. આમાંથી મોટાભાગના લોકોએ કેન્સરના છેલ્લા સ્ટેજમાં સારવાર શરૂ કરી હતી. તેને ઇન્જેક્શનના રૂપમાં વેક્સિનિયાનો એક નાનો ડોઝ આપવામાં આવ્યો છે. ઈન્જેક્શન દવાના ઉમેદવારના શરીરમાં વાયરસ પ્રોટીન બનાવે છે, જેને હ્યુમન સોડિયમ આયોડાઈડ સિમ્પોર્ટર (hNIS) કહેવાય છે. આ પ્રોટીન સંશોધકોને વાયરલ પ્રતિકૃતિ અને છબી પર દેખરેખ રાખવા માટે સક્ષમ બનાવે છે.
માનવીય પરીક્ષણ શા માટે: સંશોધકો કહે છે કે, રેડિયોએક્ટિવ આયોડિન ઉમેરવું એ કેન્સરના કોષોને નુકસાન પહોંચાડવાનો બીજો રસ્તો છે. ક્લિનિકલ ટ્રાયલનો મુખ્ય હેતુ એ છે કે, શું રસી મનુષ્યો માટે સુરક્ષિત છે કે કેમ, દર્દીઓ તેને હેન્ડલ કરી શકે છે કે નહીં અથવા તેનાથી કોઈ આડઅસર થાય છે કે કેમ તે જાણવું. અનુગામી પ્રયોગો સાથે, વૈજ્ઞાનિકો પરીક્ષણ કરશે કે, જ્યારે કેન્સર ઇમ્યુનોથેરાપીમાં ઉપયોગમાં લેવાતી પેમ્બ્રોલિઝુમાબ એન્ટિબોડી ઉપચાર સાથે જોડવામાં આવે ત્યારે રસી કેવી રીતે કાર્ય કરે છે. આ એન્ટિબોડી-દવા કેન્સરના કોષો સામે લડવાની રોગપ્રતિકારક શક્તિની ક્ષમતામાં સુધારો કરે છે.
આ પણ વાંચો: રાષ્ટ્રીય મેંગો ફેસ્ટીવલમાં 350થી વધુ કેરીની વેરાયટીઓ મળી જોવા
વેક્સિનિયા કેવી રીતે કામ કરે છે: વેક્સિનિયા કેન્સરના (CANCER ) કોષોમાં પ્રવેશ કરે છે અને તેની નકલ કરવાનું શરૂ કરે છે. એક સમય એવો આવે છે, જ્યારે ચેપગ્રસ્ત કોષો આખરે તુટી જાય છે અને હજારો વાયરસ કણો મુક્ત કરે છે. ચેપગ્રસ્ત કોષોમાંથી મુક્ત થયેલા વાયરસના કણો એન્ટિજેન્સ તરીકે કામ કરે છે. આ એન્ટિજેન્સ કેન્સરના કોષો પર હુમલો કરવા માટે રોગપ્રતિકારક શક્તિને (Immunity booster) ઉત્તેજિત કરે છે, આ પ્રકારની સારવારને ઇમ્યુનોથેરાપી કહેવામાં આવે છે.
અગાઉના અજમાયશના પરિણામો: વેક્સિનિયા (Vaccinia) પશુ પરીક્ષણોમાં અસરકારક સાબિત થયા છે. પ્રાણીઓ પરના પરીક્ષણથી જાણવા મળ્યું કે, આ કેન્સરની રસી સલામત છે અને શરીર તેનો સામનો કરી શકે છે. તે પણ સાબિત થયું છે કે, તે સ્વાદુપિંડના કેન્સર, ફેફસાં, સ્તન, અંડાશયમાં ગાંઠનું કદ ઘટાડવામાં ખૂબ અસરકારક છે. તે અન્ય ઇમ્યુનોથેરાપી માટે રોગપ્રતિકારક તંત્રના પ્રતિભાવને ઉત્તેજીત કરવા માટે ઓળખવામાં આવ્યું છે. સંશોધકોનો દાવો છે કે, કેન્સર સામે લડવામાં આ એક ક્રાંતિકારી પગલું સાબિત થશે. જો આ કેન્સરના કોષો ભવિષ્યમાં પાછા વધે છે, તો રોગપ્રતિકારક તંત્ર તેમને ઓળખશે અને તેમને વહેલા મારી નાખશે. આ કેન્સરની રસી લોસ એન્જલસમાં સિટી ઓફ હોપ કેન્સર કેર એન્ડ રિસર્ચ સેન્ટર અને ઓસ્ટ્રેલિયા સ્થિત બાયોટેક કંપની ઈમ્યુજીન દ્વારા વિકસાવવામાં આવી છે. તે પ્રથમ યુએસએફડીએ દ્વારા માન્ય ઓન્કોલિટીક વાયરસ (oncolytic virus) T-VEC છે, જે હર્પીસ સિમ્પ્લેક્સ વાયરસનું સંશોધિત સંસ્કરણ છે, જેનો ઉપયોગ મેલાનોમાની સારવારમાં થાય છે.
