- મધ્યપ્રદેશ રાજ્યના ઈન્દોરના ગરીબ દંપતીનો કિસ્સો
- 10-12 લાખમાં થતી સારવાર સિવિલ હોસ્પિટલમાં વિનામૂલ્યે થઈ
- મોત સામે ઝઝૂમી રહેલી બાળકીનો તબીબોએ જીવ બચાવ્યો
અમદાવાદ: 2020નું વર્ષ સમગ્ર દુનિયા માટે કોરોનાની આફત લઈને આવ્યું હતું, પરંતુ મધ્યપ્રદેશના ઈન્દોર શહેરના નજીકના વિસ્તારમાં રહેતા અને કડિયા કામ કરીને રોજીરોટી રળનારા દંપતી જિતેન્દ્ર અંજાને અને રેણુ અંજાને માટે આ વર્ષ એક અલગ જ સમસ્યા લઈને આવ્યું હતું. સમગ્ર દુનિયાના લોકો પોતાના જીવની ચિંતા કરવા મજબૂર બન્યા હતાં, જ્યારે આ ગરીબ અંજાને દંપતી જેણે હજુ જન્મ પણ નથી લીધો તેવા પોતાના સંતાનના જીવની ચિંતામાં ધકેલાયું હતું.
વર્ષ 2020ના એપ્રિલ મહિનામાં રેણુબેનને તેમની ગર્ભાવસ્થાની જાણ થઈ. દંપતીઆને ઈશ્વરના આશિષ સમજીને રાજી ખુશીથી સમય પસાર કરી રહ્યું હતું. માત્ર 2 મહિનાની ગર્ભાવસ્થા બાદ રેણુબેનને લીવરની ગંભીર સમસ્યા હોવાનું નિદાન થયું હતું. રેણુબેનને પોતાના કરતા પોતાના પેટમાં ઉછરી રહેલા નાનકડા જીવની વધુ ચિંતા હતી. આ દંપતી ઈન્દોરમાં તબીબોને મળ્યું પણ કોઈ સંતોષજનક પરિણામ ન આવ્યું. આ ગરીબ દંપતી લગભગ બધી જ આશા છોડી ચૂક્યું હતું, ત્યારે જ અંધકારમાં એક આશાનું કિરણ દેખાય એવી રીતે એક સ્વજને તેમને અમદાવાદ સિવિલ હોસ્પિટલમાં બતાવવાની સલાહ આપી.
સાડા છ મહિને બાળકી જન્મી, તેના જીવવાના ચાન્સ ખૂબ ઓછાઃ તબીબ
અંજાને દંપતી નસીબને અજમાવવા માટે અમદાવાદ સિવિલ હોસ્પિટલ આવ્યા. માત્ર એક જ સપ્તાહની સારવાર બાદ રેણુબેનની તબિયત સુધરી. સ્વાસ્થ્યમાં થોડી રાહત થઈ એટલે રેણુબેને પોતાની ગર્ભાવસ્થા આગળ વધારવાનું નક્કી કર્યું, પરંતુ વધુ એક સમસ્યા આ દંપતીની પ્રતિક્ષા કરી રહી હતી. સાડા છ મહિનાની ગર્ભાવસ્થા બાદ રેણુબહેનની તબિયત ફરી એકવાર બગડી. દંપતીએ ફરી સિવિલ હોસ્પિટલ અમદાવાદનો આશરો લીધો. આ વખતે રેણુબહેનના ગર્ભમાં રહેલા 400 ગ્રામના બાળકના જીવનો પણ સવાલ હતો. રેણુબહેનની આરોગ્યની સમસ્યાઓના લીધે તેમના ગર્ભમાં રહેલા બાળકને પણ તકલીફ થઈ રહી હતી. ડોક્ટર્સ માટે કોઇ નિર્ણય લેવો જ પડે તેવી પરિસ્થિતિ સર્જાઈ હતી. સિવિલ હોસ્પિટલના ગાયનેક વિભાગના તબીબ બેલા શાહે જણાવ્યું હતું કે, તબીબી વિજ્ઞાન અનુભવ અનુસારના આટલા વહેલા જન્મનાર બાળકના જીવવાની સંભાવના ખુબ જ ઓછી હોય છે.
ગર્ભાવસ્થા ટર્મિનેટ કરવા સિવાય કોઈ વિકલ્પ નહોતો
વધુમાં તેમણે જણાવ્યું કે, રેણુબેનના કિસ્સામાં જો ગર્ભાવસ્થા ચાલુ રાખવામાં આવે અને બીજો કોઈ નિર્ણય ન લેવાય તો મા અને બાળક બન્નેના જીવન પર જોખમ સર્જાય તેમ હતું. ગર્ભાવસ્થા ટર્મિનૅટ કરવા સિવાય કોઇ જ વિકલ્પ નહોતો. આટલા ઓછા વજન અને આટલું વહેલું જન્મેલું બાળક જીવી શકે નહીં તેવું જાણ્યા બાદ આ દંપતીએ પણ દિલ પર પથ્થર મૂકીને ગર્ભાવસ્થા સમાપ્ત કરવા સ્વીકૃતિ આપી દીધી હતી. છેવટે ઓક્ટોબરમાં રેણુબહેને 436 ગ્રામના વજનની અને 36 સે.મી.લંબાઇની બાળકીને જન્મ આપ્યો હતો.
બાળકીના લેખ વિધાતાએ કંઈક અલગ જ લખ્યા હતા
બાળ રોગ વિભાગના આસિસ્ટન્ટ પ્રોફેસર ડૉ.સોનુ અખાણીએ જણાવ્યું કે, પ્રથમ શ્વાસથી જ આ બાળકી મોત સામે સંઘર્ષ કરી રહી હતી. ઑપરેશન થિયેટરમાં રહેલી દરેક વ્યક્તિની ધારણા હતી કે આ બાળકી થોડી મિનિટો કરતા વધુ નહીં જીવે. ઑપરેશન થિયેટરમાં ઉદાસીનો માહોલ વ્યાપી ગયો હતો, પરંતુ વિધાતા કોનું નામ… વિધાતાએ તો આ બાળકી માટે સાવ જુદા જ લેખ લખી રાખ્યા હતા. તેઓ ઉમેરે છે કે, તબીબી વિજ્ઞાન અનુસાર જ્યારે બાળક આટલું નાનું હોય, વજન આટલું ઓછું હોય ત્યારે ડગલેને પગલે સમસ્યા સર્જાય છે. આ બાળકીના પણ ફેફસા અને હૃદય નબળા હતાં. શારીરિક સ્વાસ્થ્યના મહત્વના પૅરામીટર્સ જાળવવાનું કામ પણ પડકારજનક હતું. જો કે, આ નાની બાળકીને ઓક્સિજનના સપોર્ટની બહુ ઓછી આવશ્યક્તા પડતી હતી. આ જ વાતે અમારા ગાયનેક વિભાગના રેસિડેન્ટ તબીબોને આ બાળકીને જીવાડવા માટે પ્રયાસ કરવાની વધુ પ્રેરણા આપી. હવે શરૂ થયો બાળકીના મૃત્યુ અને તબીબોના પ્રયત્નો વચ્ચેનો તુમુલ જંગ!
બાળકીની લોહીની નળીઓ કાગળ પર દોરેલી લીટી કરતાં પાતળી
આ બાળકીની લોહીની નળીઓ કાગળ ઉપર પેન વડે દોરેલી લીટી કરતા પણ પાતળી હતી. બાળકીના અતિ નાજુક શરીર પર IV માટેની એક સુરક્ષિત લાઈન શોધવીએ પણ તલવારની ધાર પર ચાલવા જેવું કપરું કાર્ય હતું. આટઆટલી કઠીન પરિસ્થિતિ હોવા છતાં અમારી તબીબોની ટીમે પ્રયાસ ચાલુ રાખ્યા. એક તબક્કે આ બાળકીને ઇન્ફેક્શન પણ લાગ્યું, પરંતુ તેના પર પણ અમારા તબીબોએ સફળતાપૂર્વક કાબુ મેળવી લીધો. તબીબોની ચોક્કસાઇ, કાળજી અને ત્વરિત સારવારના લીધે આખરે આ બાળકી મોત સામેનો જંગ જીતી.
બાળકીએ ફીડિંગ ટયૂબથી ખોરાક લેવાનું શરૂ કરતાં વજન વધ્યું
તબીબી વિજ્ઞાન અનુસાર આટલા નાના બાળકના અંગો ઓછાં વિકસ્યા હોય તેવી શક્યતા રહેલી હોય છે. જેથી આ બાળકીનું ગહન પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું. બધી સંભાવનાઓ પચાવીને પણ પરિવારજનોએ મોત સામેના જંગમાં આ બાળકીની પડખે રહેવાનો નિર્ણય કર્યો. બાળકીને કાંગારૂ મધર કૅર અને ઓઇલ મસાજ આપવાના મુદ્દે સ્વજનોએ તબીબોની દરેક સલાહનું ચુસ્ત પાલન કર્યું. NICUમાં સતત પ્રેમાળ કાળજી અને સુશ્રુષા ધીરેધીરે રંગ લાવી અને આ બાળકીની હાલતમાં સુધારો થવા લાગ્યો. ધીરે ધીરે જરૂર ન રહેતા ઓક્સિજન અને એન્ટિબાયોટિક્સનો સહારો પણ હટાવી લેવાયો. બાળકીએ ફિડિંગ ટ્યૂબથી ખોરાક લેવાનું પણ શરૂ કર્યું અને ક્રમીકપણે તેનું વજન વધવા લાગ્યું. હવે આ બાળકી માતાના દૂધનું પાન કરી શકે છે. 54 દિવસ એન.આઇ.સી.યુ. મેળવેલી સારવાર બાદ બાળકીનું વજન પણ વધીને 930 ગ્રામ થયું છે. હવે આ બાળકી એક સ્વસ્થ જીવન જીવવા માટે સજ્જ છે.
માતા-પિતાએ બાળકીનું નામ દક્ષિતા પાડ્યું
અમદાવાદ સિવિલ હોસ્પિટલમાં આ બાળકીને જે સારવાર મળી તેનો ખર્ચ અન્યત્ર રૂપિયા 10થી 12 લાખ થયો હોત, જે કદાચ આ ગરીબ દંપતીને આર્થિક રીતે ન પરવડ્યો હોત. ઇન્દોરના આ પરિવારની બાળકીનો અમદાવાદ સિવિલ હોસ્પિટલમાં વિનામૂલ્યે ઇલાજ થયો છે અને બાળકી અત્યારે હેમખેમ પણ છે. આ બાળકીને માતાપિતાએ ‘દક્ષિતા’ નામ આપ્યું છે.
સિવિલ હોસ્પિટલના સુપરિન્ટેન્ડેન્ટનું શું કહેવું છે?
અમદાવાદ સિવિલ હોસ્પિટલના સુપરિન્ટેન્ડેન્ટ ડૉ.જે.પી.મોદી જણાવે છે કે, સિવિલ હોસ્પિટલના ગાયનેક વિભાગ દ્વારા કોરોના કાળમાં કોવિડ, નોનકોવિડના તમામ ક્ષેત્રોમાં શ્રેષ્ઠ કામગીરી કરવામાં આવી રહી હોવાનું આ શ્રેષ્ઠતમ ઉદાહરણ છે. રાજ્ય ક્ષેત્રે 400 ગ્રામ વજન ધરાવતાં બાળક નવજીવન મળી જવું સમગ્ર સિવિલ હોસ્પિટલ માટે ગૌરવવંતી બાબત છે.
