ETV Bharat / bharat

Vijaya Ekadashi 2022 : શત્રુ પર વિજય અપાવતી 'વિજયા એકાદશી', જાણો મુહૂર્ત અને પૂજા વિધિ - વિજયા એકાદશીનું મુહૂર્ત

હિંદુ ધર્મમાં વિજયા એકાદશી વ્રતને (Vijaya Ekadashi 2022) ખૂબ જ વિશેષ વ્રત માનવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે, આ વ્રતને વિધિપૂર્વક કરવાથી શક્તિશાળી શત્રુઓનો પરાજય થાય છે. વિજયા એકાદશી વ્રત અને પૂજા વિધિના કેટલાક વિશેષ નિયમો છે, જે એકાદશી તિથિના 1 દિવસ પહેલા શરૂ થાય છે. આવો જાણીએ આ વ્રતની પૂજા વિધિ અને મહત્વ શું છે.

Vijaya Ekadashi 2022
Vijaya Ekadashi 2022
author img

By

Published : Feb 27, 2022, 9:21 AM IST

ન્યૂઝ ડેસ્ક : સનાતન ધર્મમાં એકાદશી તિથિને ખૂબ મહત્વ આપવામાં આવ્યું છે. એવું માનવામાં આવે છે કે, આ પવિત્ર તિથિએ નિયમો અને નિયમો સાથે વ્રત રાખનાર ભક્તોની દરેક મનોકામના પૂર્ણ થાય છે. જો કે દરેક એકાદશી પોતાનામાં મહત્વની હોય છે, પરંતુ વિજયા એકાદશી (Vijaya Ekadashi 2022) તેના નામ પ્રમાણે વિજય લાવનારી માનવામાં આવે છે. આ એકાદશીનું વ્રત કરવાથી વ્યક્તિ ભયંકર વિપત્તિઓમાંથી મુક્તિ મેળવે છે અને શક્તિશાળી શત્રુઓને હરાવી દે છે. આ વ્રતના કેટલાક ખાસ નિયમો છે, જે એકાદશી તિથિના 1 દિવસ પહેલા શરૂ થાય છે.

બધા ઉપવાસોમાં સૌથી પ્રાચીન:

એકાદશી ઉપવાસ બધા ઉપવાસોમાં સૌથી પ્રાચીન માનવામાં આવે છે. પદ્મ પુરાણ અનુસાર, મહાદેવે પોતે નારદને કહ્યું હતું કે, એકાદશી મહાન પુણ્ય આપનારી છે. એવું કહેવાય છે કે, જે વ્યક્તિ વિજયા એકાદશીનું વ્રત કરે છે તેના પિતૃઓને મોક્ષ મળે છે અને તે સ્વર્ગમાં જાય છે. આ વખતે વિજયા એકાદશીનું વ્રત 27 ફેબ્રુઆરી 2022 રવિવારના રોજ રાખવામાં આવશે.

આ પણ વાંચો : શા માટે દીક્ષા ધારણ કર્યા પછી જ અવધૂત માઈને સંન્યાસી સાથે બેસવાની મંજૂરી મળે છે, જાણો કારણ

વિજયા એકાદશીનું વ્રત અને પૂજા વિધિઃ

એકાદશીના એક દિવસ પહેલા સપ્તના દાણાથી બેડી બનાવો. ત્યારપછી તેના પર સોના, ચાંદી, તાંબા અથવા માટીથી બનેલો કળશ સ્થાપિત કરો. એકાદશીના દિવસે સવારે સ્નાન કરીને ઉપવાસનું વ્રત લેવું અને કળશ પર પંચ આશોપાલવ રાખીને ભગવાન વિષ્ણુની મૂર્તિની સ્થાપના કરવી. આ બાદ ધૂપ, દીપ, ચંદન, ફળ, ફૂલ અને તુલસી વગેરેથી ભગવાન શ્રીહરિની પૂજા કરો અને વ્રત કથાનો પાઠ કરો. રાત્રે સ્તોત્ર જાપ કરતી વખતે શ્રી હરિના નામનો જાપ કરો. આ પછી દ્વાદશીના દિવસે બ્રાહ્મણોને ભોજન અને કળશનું દાન કરો. તે બાદ ઉપવાસ તોડવો.

વિજયા એકાદશીનું મુહૂર્ત:

વિજયા એકાદશી (Vijaya Ekadashi 2022 Puja Muhurat)નું વ્રત 27મી ફેબ્રુઆરીએ રાખવામાં આવશે, જે બીજા દિવસે 28મી ફેબ્રુઆરીના રોજ સવારે 6:47થી 9:06 સુધી કરી શકાશે. વ્રતને પારણા માટે 2 કલાક 18 મિનિટ મળશે. જો વિજયા એકાદશીના વ્રત દરમિયાન ઉપવાસ કરવામાં આવે તો ખૂબ જ શુભ રહેશે. જો આમ કરવું શક્ય ન હોય તો એકવાર ફળ લો. એકાદશી પર ચોખા અને ભારે ખોરાક ન ખાવો. આ વ્રતમાં રાત્રી દરમિયાન પૂજા કરવાનું વિશેષ મહત્વ છે. ઉપવાસમાં ગુસ્સો ન કરો, ઓછું બોલો અને તમારા આચરણ પર નિયંત્રણ રાખો.

આ પણ વાંચો : નાગા સંન્યાસીઓ શરીર પર જે ભભૂત લગાવે છે તેનું વિશેષ મહત્વ શું છે, જાણો

વિજયા એકાદશી વ્રત કથા:

દંતકથા અનુસાર, ત્રેતાયુગમાં, જ્યારે ભગવાન શ્રી રામ લંકા ચઢવા માટે દરિયાકિનારે પહોંચ્યા હતા, ત્યારે શ્રી રામે સમુદ્ર દેવને માર્ગ આપવા માટે પ્રાર્થના કરી હતી. પરંતુ, સમુદ્ર દેવે ભગવાન શ્રી રામને લંકા જવાનો રસ્તો ન આપ્યો. ત્યારે ભગવાન રામે વાકદલ્ભય મુનિના આદેશ અનુસાર વિજયા એકાદશીનું વ્રત કર્યું, જેની અસરથી સમુદ્ર દેવે તેમને માર્ગ આપ્યો. આ સાથે જ વિજયા એકાદશીનું વ્રત રાવણ પર વિજય અપાવવામાં મદદરૂપ સાબિત થયું. ત્યારથી તે વિજયા એકાદશી તરીકે ઓળખાય છે.

ન્યૂઝ ડેસ્ક : સનાતન ધર્મમાં એકાદશી તિથિને ખૂબ મહત્વ આપવામાં આવ્યું છે. એવું માનવામાં આવે છે કે, આ પવિત્ર તિથિએ નિયમો અને નિયમો સાથે વ્રત રાખનાર ભક્તોની દરેક મનોકામના પૂર્ણ થાય છે. જો કે દરેક એકાદશી પોતાનામાં મહત્વની હોય છે, પરંતુ વિજયા એકાદશી (Vijaya Ekadashi 2022) તેના નામ પ્રમાણે વિજય લાવનારી માનવામાં આવે છે. આ એકાદશીનું વ્રત કરવાથી વ્યક્તિ ભયંકર વિપત્તિઓમાંથી મુક્તિ મેળવે છે અને શક્તિશાળી શત્રુઓને હરાવી દે છે. આ વ્રતના કેટલાક ખાસ નિયમો છે, જે એકાદશી તિથિના 1 દિવસ પહેલા શરૂ થાય છે.

બધા ઉપવાસોમાં સૌથી પ્રાચીન:

એકાદશી ઉપવાસ બધા ઉપવાસોમાં સૌથી પ્રાચીન માનવામાં આવે છે. પદ્મ પુરાણ અનુસાર, મહાદેવે પોતે નારદને કહ્યું હતું કે, એકાદશી મહાન પુણ્ય આપનારી છે. એવું કહેવાય છે કે, જે વ્યક્તિ વિજયા એકાદશીનું વ્રત કરે છે તેના પિતૃઓને મોક્ષ મળે છે અને તે સ્વર્ગમાં જાય છે. આ વખતે વિજયા એકાદશીનું વ્રત 27 ફેબ્રુઆરી 2022 રવિવારના રોજ રાખવામાં આવશે.

આ પણ વાંચો : શા માટે દીક્ષા ધારણ કર્યા પછી જ અવધૂત માઈને સંન્યાસી સાથે બેસવાની મંજૂરી મળે છે, જાણો કારણ

વિજયા એકાદશીનું વ્રત અને પૂજા વિધિઃ

એકાદશીના એક દિવસ પહેલા સપ્તના દાણાથી બેડી બનાવો. ત્યારપછી તેના પર સોના, ચાંદી, તાંબા અથવા માટીથી બનેલો કળશ સ્થાપિત કરો. એકાદશીના દિવસે સવારે સ્નાન કરીને ઉપવાસનું વ્રત લેવું અને કળશ પર પંચ આશોપાલવ રાખીને ભગવાન વિષ્ણુની મૂર્તિની સ્થાપના કરવી. આ બાદ ધૂપ, દીપ, ચંદન, ફળ, ફૂલ અને તુલસી વગેરેથી ભગવાન શ્રીહરિની પૂજા કરો અને વ્રત કથાનો પાઠ કરો. રાત્રે સ્તોત્ર જાપ કરતી વખતે શ્રી હરિના નામનો જાપ કરો. આ પછી દ્વાદશીના દિવસે બ્રાહ્મણોને ભોજન અને કળશનું દાન કરો. તે બાદ ઉપવાસ તોડવો.

વિજયા એકાદશીનું મુહૂર્ત:

વિજયા એકાદશી (Vijaya Ekadashi 2022 Puja Muhurat)નું વ્રત 27મી ફેબ્રુઆરીએ રાખવામાં આવશે, જે બીજા દિવસે 28મી ફેબ્રુઆરીના રોજ સવારે 6:47થી 9:06 સુધી કરી શકાશે. વ્રતને પારણા માટે 2 કલાક 18 મિનિટ મળશે. જો વિજયા એકાદશીના વ્રત દરમિયાન ઉપવાસ કરવામાં આવે તો ખૂબ જ શુભ રહેશે. જો આમ કરવું શક્ય ન હોય તો એકવાર ફળ લો. એકાદશી પર ચોખા અને ભારે ખોરાક ન ખાવો. આ વ્રતમાં રાત્રી દરમિયાન પૂજા કરવાનું વિશેષ મહત્વ છે. ઉપવાસમાં ગુસ્સો ન કરો, ઓછું બોલો અને તમારા આચરણ પર નિયંત્રણ રાખો.

આ પણ વાંચો : નાગા સંન્યાસીઓ શરીર પર જે ભભૂત લગાવે છે તેનું વિશેષ મહત્વ શું છે, જાણો

વિજયા એકાદશી વ્રત કથા:

દંતકથા અનુસાર, ત્રેતાયુગમાં, જ્યારે ભગવાન શ્રી રામ લંકા ચઢવા માટે દરિયાકિનારે પહોંચ્યા હતા, ત્યારે શ્રી રામે સમુદ્ર દેવને માર્ગ આપવા માટે પ્રાર્થના કરી હતી. પરંતુ, સમુદ્ર દેવે ભગવાન શ્રી રામને લંકા જવાનો રસ્તો ન આપ્યો. ત્યારે ભગવાન રામે વાકદલ્ભય મુનિના આદેશ અનુસાર વિજયા એકાદશીનું વ્રત કર્યું, જેની અસરથી સમુદ્ર દેવે તેમને માર્ગ આપ્યો. આ સાથે જ વિજયા એકાદશીનું વ્રત રાવણ પર વિજય અપાવવામાં મદદરૂપ સાબિત થયું. ત્યારથી તે વિજયા એકાદશી તરીકે ઓળખાય છે.

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.