জোনাই, 10 মে': জোনাই আছে এটা বৃহৎ পুখুৰীৰ ৷ যাৰ নাম ৰজাখানা পুখুৰী ৷ জোনাইৰ ৰজাখানা পুখুৰীয়ে আজিও বহন কৰি আহিছে ৰাজকীয় পৰিৱেশ আৰু ঐতিহ্যৰ স্বাক্ষৰ (Rajakhana pond at Jonai) ৷ কিছু লোকৰ মতে, ইয়াক ৰাজগড় বুলিও জনা যায় । ৰজাই খন্দা এই পুখুৰীটোক কেন্দ্ৰ কৰি অঞ্চলটোৰ নাম ৰজাখানা হ’ল বুলি প্ৰবাদ আছে ৷
জনশ্ৰুতি অনুসৰি, আৰিমত্ত নামৰ এজন আহোম ৰজাই এই বৃহৎ পুখুৰীটো খন্দাইছিল । এই বৃহৎ তথা মৃত প্ৰায় পুখুৰীটো আয়তাকাৰ আৰু দীঘলে উত্তৰা দক্ষিণাকৈ 500 মিটাৰ আৰু বহলে পূব-পশ্চিম মুৱাকৈ আছে 400 মিটাৰ দৈৰ্ঘ্য । পুখুৰীটোৰ পাৰবোৰ এতিয়াও দেখিবলৈ পোৱা যায় 10-15 মিটাৰলৈকে ওখ ৷
পুখুৰীটোৰ দক্ষিণ পশ্চিমফালে আজিও কিছুমান দম হৈ পৰা স্থানত আৰু মাটিৰ তলত পোত খাই থকা মধ্যযুগৰ ইটা দেখিবলৈ পোৱা যায় ৷
আনকি এই পুখুৰীটোৰ কাষতে প্ৰায় তিনিফুট উচ্চতাৰ শিলৰ টুকুৰাত অতি সুন্দৰকৈ খুন্দিত মানুহ, নানা জীৱ-জন্তুৰ ছবি দেখিবলৈ পোৱা গৈছিল । অনুমানিক তথ্য অনুসৰি, 1950 চনৰ বৰ ভূঁইকঁপত ইয়াৰ ঘৰ তথা অট্টালিকাবোৰ ভাঙি ছিন্ন-বিচ্ছিন্ন হৈ যায় ৷ ফলত পুৰণি সমলবোৰ চেদেলি-ভেদেলি হৈ পৰে ৷
লগতে পঢ়ক : Asom Divas Celebration : আজিও এলাগী হৈ ৰ'ল চ্যুকাফা মৈদাম
স্থানীয় ৰাইজে দাবী কৰা মতে, আজিও পুখুৰীটোৰ পাৰত মাটিৰ তলত সমাধিস্থ হৈ আছে বহু মধ্যযুগীয় ইটা, নানান প্ৰাচীন কীৰ্তিচিহ্নৰ ভগ্নাৱশেষ ৷ এই অঞ্চলটো এসময়ত জনশূন্য আৰু ঘন অৰণ্যৰে ভৰা আছিল । বয়োজ্যেষ্ঠসকলে কোৱা মতে, 1982 চনৰ ভাদ মাহত অৰুণাচল প্ৰদেশত পাহাৰ ভাঙি আহিছিল এক প্ৰলয় ৷
বানৰ সোঁতে এই পুখুৰীৰ পাৰ ভাঙি পেলায় আৰু কালক্ৰমত পুখুৰীটোৰ মাজদি উপনদী ৰূপে এখন নৈ বৈ যায় ৷ বর্তমানেও বৃহৎ পুখুৰীটোৰ মাজেৰে বৈ থকা উপ নৈখনক জনা যায় ৰজাখানা নৈ (Rajakhana river at Jonai) হিচাপে । এই বৃহৎ পুখুৰীটোৰ ধ্বংসাৱশেষবোৰ আজিও ৰজাদিনীয়া ঐতিহ্যৰ স্বাক্ষৰ বহন কৰে ।
কোনো ৰাজকীয় পৰিয়ালৰ বাদে এনে ধৰণৰ বিশাল বিহাৰ তৈয়াৰ কৰা প্ৰায় অসম্ভৱ । মধ্যযুগীয় ইটা, খুন্দিত শিলৰ নমুনা আৰু পুখুৰীৰ পৰিৱেশ কোনোবা এটা যুগৰ এক সংস্কৃতিৰ জলন্ত নিদর্শন । ইয়াত নিশ্চয় কোনো ৰাজকীয় অৱদান সন্নিৱিষ্ট হৈ আছে । ৰজাখানা পুখুৰী বা ৰাজগড়ৰ সঠিক গৱেষণাই বুৰঞ্জীৰ পাতত এক নতুন অধ্যায় সন্নিৱিষ্ট হোৱাৰ পূৰ্ণ থল আছে ।
গতিকে জোনাইৰ ঐতিহ্যমণ্ডিত ৰজাখানা পুখুৰীক সংৰক্ষণ তথা পুনৰ নিৰ্মাণ কৰি পৰ্যটনস্থলী হিচাপে গঢ়ি তুলিবলৈ চৰকাৰৰ পৰ্যটন আৰু পুৰাতত্ত্ব বিভাগৰ (Archaeological Survey of India) ওচৰত দাবী জনাইছে অঞ্চলটোৰ স্থানীয় ৰাইজে ৷
লগতে পঢ়ক : ডিমা হাছাও জিলাৰ ১১ টা স্থানত উদ্ধাৰ প্ৰাচীন শৈল্য জাৰ