ETV Bharat / bharat

SC directs CIC and SIC : RTI ধাৰা ৪-ৰ সঠিক ৰূপায়ণৰ বাবে উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ নিৰ্দেশনা

তথ্য অধিকাৰ আইনৰ ধাৰাৰ সঠিক ৰূপায়ণ নিশ্চিত কৰিবলৈ কেন্দ্ৰীয় তথ্য আয়োগ আৰু ৰাজ্যিক তথ্য আয়োগক নিৰ্দেশ প্ৰদান কৰিছে উচ্চতম ন্যায়ালয়ে । মুখ্য ন্যায়াধীশ ডি ৱাই চন্দ্ৰচূড়ৰ নেতৃত্বত ন্যায়াধীশ পি এছ নৰসিংহ আৰু জে বি পাৰ্দিৱালাক লৈ গঠিত এখন বিচাৰপীঠে ধাৰা ৪ৰ সঠিক ৰূপায়ণৰ নিৰ্দেশ দিয়ে ।

SC directs CIC and SIC
RTI ধাৰা ৪-ৰ সঠিক ৰূপায়ণৰ বাবে উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ নিৰ্দেশনা
author img

By

Published : Aug 19, 2023, 5:37 PM IST

নেশ্যনেল ডেস্ক,১৯ আগষ্ট : কেন্দ্ৰীয় তথ্য আয়োগ (CIC) আৰু ৰাজ্যিক তথ্য আয়োগক (SIC) তথ্য অধিকাৰ আইনৰ ধাৰাৰ সঠিক ৰূপায়ণ নিশ্চিত কৰিবলৈ নিৰ্দেশ দিয়ে । উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ কয় যে ক্ষমতা আৰু দায়বদ্ধতা একেলগে চলি আছে আৰু ৰাজহুৱা দায়বদ্ধতা হৈছে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ বৈশিষ্ট্য যি 'কৰ্তব্য বাহক' আৰু 'অধিকাৰ ধাৰক'ৰ মাজৰ সম্পৰ্ক নিয়ন্ত্ৰণ কৰে ।

মুখ্য ন্যায়াধীশ ডি ৱাই চন্দ্ৰচূড়ৰ নেতৃত্বত ন্যায়াধীশ পি এছ নৰসিংহ আৰু জে বি পাৰ্দিৱালাক লৈ গঠিত এখন বিচাৰপীঠে কয় যে ধাৰা ৪ ৰ অধীনত ৰাজহুৱা কৰ্তৃপক্ষৰ দায়বদ্ধতাৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত ধাৰা ৩ ৰ অধীনত আইনৰ দ্বাৰা স্থাপিত তথ্যৰ অধিকাৰ আইনখনৰ উদ্দেশ্য কেৱল তেতিয়াহে সম্পূৰ্ণ হ'ব যদিহে দায়বদ্ধতাৰ নীতিয়ে 'সঠিক ধাৰক আৰু কৰ্তব্য'ৰ মাজৰ সম্পৰ্ক নিয়ন্ত্ৰণ কৰে ।

বিচাৰপীঠে কয় যে প্ৰতিনিধিত্বমূলক গণতন্ত্ৰৰ চক্ৰই ৰাজ্যখনে ইয়াৰ দায়বদ্ধতা পালন কৰাটো নিশ্চিত কৰি সংসদৰ সৰ্বোচ্চতাক নাগৰিকৰ অধিকাৰৰ সৈতে সংযোগ কৰে । বিচাৰপীঠৰ হৈ ৰায় প্ৰদান কৰা ন্যায়াধীশ নৰসিংহই কয় যে কেন্দ্ৰীয় আৰু ৰাজ্যিক তথ্য আয়োগৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ স্থান আছে । তথ্য অধিকাৰ আইন, ২০০৫ৰ তৃতীয় আৰু চতুৰ্থ অধ্যায়ৰ অধীনত আইনী স্বীকৃতি আছে আৰু তেওঁলোকৰ ক্ষমতা আৰু কাৰ্যসমূহ আইনৰ ধাৰা ১৮ ত বিতংভাৱে উল্লেখ কৰা হৈছে ।

ন্যায়াধীশ নৰসিংহই কয় যে আদালতে কেন্দ্ৰীয় আৰু ৰাজ্যিক তথ্য আয়ুক্তসকলক প্ৰদান কৰা 'নিৰীক্ষণ আৰু প্ৰতিবেদন'ৰ বিশেষ ক্ষমতাও লক্ষ্য কৰিছে, যিটো আইনখনৰ উদ্দেশ্যৰ কথা মনত ৰাখি ব্যৱহাৰ কৰিব লাগিব । অৰ্থাৎ প্ৰতিটো ৰাজহুৱা কৰ্তৃপক্ষৰ কামত স্বচ্ছতা আৰু দায়বদ্ধতা বৃদ্ধি কৰিব লাগিব ।

আইনখনৰ ধাৰা ৩-ৰ অধীনত সকলো নাগৰিকৰ 'তথ্যৰ অধিকাৰ' থাকিব বুলি ঘোষণা কৰাৰ সময়ত ৰাজহুৱা কৰ্তৃপক্ষৰ বাধ্যবাধকতাৰ ৰূপত সহ-আপেক্ষিক 'কৰ্তব্য'ক ধাৰা ৪-ত স্বীকৃতি দিয়া হয় । বাস্তৱত ধাৰা ৩ ৰ অধীনত সৃষ্টি কৰা অধিকাৰৰ মূল অংশটো আইনী বাধ্যবাধকতা পালন কৰাৰ কৰ্তব্যৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে । ৰাজহুৱা দায়বদ্ধতা হৈছে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ বৈশিষ্ট্য যি 'কৰ্তব্য বাহক' আৰু 'অধিকাৰ ধাৰক'ৰ মাজৰ সম্পৰ্ক নিয়ন্ত্ৰণ কৰে বুলি ন্যায়াধীশ নৰসিংহই উল্লেখ কৰে ।

আবেদনকাৰীৰ হৈ দাখিল কৰা লিখিত দাখিলত প্ৰকাশ কৰা হৈছে যে যোৱা ৪ বছৰত মাত্ৰ ৩৩ শতাংশ ৰাজহুৱা কৰ্তৃপক্ষই স্বচ্ছতা অডিট কৰিছে । যিটোৱে স্পষ্টভাৱে প্ৰমাণ কৰে যে সক্ৰিয় প্ৰকাশৰ মানদণ্ড আৰু পৰিমাণ আইনৰ ধাৰা ৪ অনুসৰি নহয় ।

শীৰ্ষ ন্যায়ালয়ে নিৰ্দেশনা দি কয় যে কেন্দ্ৰীয় তথ্য আয়োগ আৰু ৰাজ্যিক তথ্য আয়োগে সময়ে সময়ে জাৰী কৰা নিৰ্দেশনা আৰু স্মাৰকপত্ৰত কৰ্মচাৰী আৰু প্ৰশিক্ষণ বিভাগে নিৰ্ধাৰণ কৰা আইনখনৰ ধাৰা ৪ ৰ আদেশৰ কাৰ্যকৰীকৰণ নিৰন্তৰ নিৰীক্ষণ কৰিব । কিষাণ চান্দ জৈনে দাখিল কৰা এখন পিআইএলৰ ওপৰত শুনানি গ্ৰহণ কৰি আদালতে এই ৰায় প্ৰদান কৰে ।

লগতে পঢ়ক :Bangladeshi nationals arrested : বিহাৰৰ মধুবনীৰ ভাৰত-নেপাল সীমান্তত আটক দুই বাংলাদেশী মূলৰ নাগৰিকক

নেশ্যনেল ডেস্ক,১৯ আগষ্ট : কেন্দ্ৰীয় তথ্য আয়োগ (CIC) আৰু ৰাজ্যিক তথ্য আয়োগক (SIC) তথ্য অধিকাৰ আইনৰ ধাৰাৰ সঠিক ৰূপায়ণ নিশ্চিত কৰিবলৈ নিৰ্দেশ দিয়ে । উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ কয় যে ক্ষমতা আৰু দায়বদ্ধতা একেলগে চলি আছে আৰু ৰাজহুৱা দায়বদ্ধতা হৈছে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ বৈশিষ্ট্য যি 'কৰ্তব্য বাহক' আৰু 'অধিকাৰ ধাৰক'ৰ মাজৰ সম্পৰ্ক নিয়ন্ত্ৰণ কৰে ।

মুখ্য ন্যায়াধীশ ডি ৱাই চন্দ্ৰচূড়ৰ নেতৃত্বত ন্যায়াধীশ পি এছ নৰসিংহ আৰু জে বি পাৰ্দিৱালাক লৈ গঠিত এখন বিচাৰপীঠে কয় যে ধাৰা ৪ ৰ অধীনত ৰাজহুৱা কৰ্তৃপক্ষৰ দায়বদ্ধতাৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত ধাৰা ৩ ৰ অধীনত আইনৰ দ্বাৰা স্থাপিত তথ্যৰ অধিকাৰ আইনখনৰ উদ্দেশ্য কেৱল তেতিয়াহে সম্পূৰ্ণ হ'ব যদিহে দায়বদ্ধতাৰ নীতিয়ে 'সঠিক ধাৰক আৰু কৰ্তব্য'ৰ মাজৰ সম্পৰ্ক নিয়ন্ত্ৰণ কৰে ।

বিচাৰপীঠে কয় যে প্ৰতিনিধিত্বমূলক গণতন্ত্ৰৰ চক্ৰই ৰাজ্যখনে ইয়াৰ দায়বদ্ধতা পালন কৰাটো নিশ্চিত কৰি সংসদৰ সৰ্বোচ্চতাক নাগৰিকৰ অধিকাৰৰ সৈতে সংযোগ কৰে । বিচাৰপীঠৰ হৈ ৰায় প্ৰদান কৰা ন্যায়াধীশ নৰসিংহই কয় যে কেন্দ্ৰীয় আৰু ৰাজ্যিক তথ্য আয়োগৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ স্থান আছে । তথ্য অধিকাৰ আইন, ২০০৫ৰ তৃতীয় আৰু চতুৰ্থ অধ্যায়ৰ অধীনত আইনী স্বীকৃতি আছে আৰু তেওঁলোকৰ ক্ষমতা আৰু কাৰ্যসমূহ আইনৰ ধাৰা ১৮ ত বিতংভাৱে উল্লেখ কৰা হৈছে ।

ন্যায়াধীশ নৰসিংহই কয় যে আদালতে কেন্দ্ৰীয় আৰু ৰাজ্যিক তথ্য আয়ুক্তসকলক প্ৰদান কৰা 'নিৰীক্ষণ আৰু প্ৰতিবেদন'ৰ বিশেষ ক্ষমতাও লক্ষ্য কৰিছে, যিটো আইনখনৰ উদ্দেশ্যৰ কথা মনত ৰাখি ব্যৱহাৰ কৰিব লাগিব । অৰ্থাৎ প্ৰতিটো ৰাজহুৱা কৰ্তৃপক্ষৰ কামত স্বচ্ছতা আৰু দায়বদ্ধতা বৃদ্ধি কৰিব লাগিব ।

আইনখনৰ ধাৰা ৩-ৰ অধীনত সকলো নাগৰিকৰ 'তথ্যৰ অধিকাৰ' থাকিব বুলি ঘোষণা কৰাৰ সময়ত ৰাজহুৱা কৰ্তৃপক্ষৰ বাধ্যবাধকতাৰ ৰূপত সহ-আপেক্ষিক 'কৰ্তব্য'ক ধাৰা ৪-ত স্বীকৃতি দিয়া হয় । বাস্তৱত ধাৰা ৩ ৰ অধীনত সৃষ্টি কৰা অধিকাৰৰ মূল অংশটো আইনী বাধ্যবাধকতা পালন কৰাৰ কৰ্তব্যৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে । ৰাজহুৱা দায়বদ্ধতা হৈছে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ বৈশিষ্ট্য যি 'কৰ্তব্য বাহক' আৰু 'অধিকাৰ ধাৰক'ৰ মাজৰ সম্পৰ্ক নিয়ন্ত্ৰণ কৰে বুলি ন্যায়াধীশ নৰসিংহই উল্লেখ কৰে ।

আবেদনকাৰীৰ হৈ দাখিল কৰা লিখিত দাখিলত প্ৰকাশ কৰা হৈছে যে যোৱা ৪ বছৰত মাত্ৰ ৩৩ শতাংশ ৰাজহুৱা কৰ্তৃপক্ষই স্বচ্ছতা অডিট কৰিছে । যিটোৱে স্পষ্টভাৱে প্ৰমাণ কৰে যে সক্ৰিয় প্ৰকাশৰ মানদণ্ড আৰু পৰিমাণ আইনৰ ধাৰা ৪ অনুসৰি নহয় ।

শীৰ্ষ ন্যায়ালয়ে নিৰ্দেশনা দি কয় যে কেন্দ্ৰীয় তথ্য আয়োগ আৰু ৰাজ্যিক তথ্য আয়োগে সময়ে সময়ে জাৰী কৰা নিৰ্দেশনা আৰু স্মাৰকপত্ৰত কৰ্মচাৰী আৰু প্ৰশিক্ষণ বিভাগে নিৰ্ধাৰণ কৰা আইনখনৰ ধাৰা ৪ ৰ আদেশৰ কাৰ্যকৰীকৰণ নিৰন্তৰ নিৰীক্ষণ কৰিব । কিষাণ চান্দ জৈনে দাখিল কৰা এখন পিআইএলৰ ওপৰত শুনানি গ্ৰহণ কৰি আদালতে এই ৰায় প্ৰদান কৰে ।

লগতে পঢ়ক :Bangladeshi nationals arrested : বিহাৰৰ মধুবনীৰ ভাৰত-নেপাল সীমান্তত আটক দুই বাংলাদেশী মূলৰ নাগৰিকক

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.