হায়দৰাবাদ: শুকুৰবাৰে ইলেক্ট্ৰনিক্স আৰু তথ্য প্ৰযুক্তি মন্ত্ৰণালয়ে ডিজিটেল ব্যক্তিগত তথ্য সুৰক্ষা আইনখনৰ খচৰা নিয়ম মুকলি কৰে, য’ত ব্যৱহাৰকাৰীৰ তথ্য সংগ্ৰহ, সংৰক্ষণ আৰু প্ৰক্ৰিয়াকৰণৰ বিষয়ে উল্লেখ কৰা হৈছে । বিশেষকৈ শিশুৰ বাবে তথ্যৰ গোপনীয়তা আৰু সুৰক্ষাৰ ব্যৱস্থাও নথিখনত তালিকাভুক্ত কৰা হৈছে । ইয়াৰ উপৰিও ইয়াৰ লক্ষ্য হৈছে অন্যান্য বিধানৰ লগতে সন্মতি আৰু তথ্য ভংগৰ অধিসূচনাৰ বাবে এটা কাঠামো স্থাপন কৰা ।
ডিজিটেল পাৰ্চনেল ডাটা প্ৰটেকচন এক্ট ভাৰতীয় সংসদে 2023 চনৰ আগষ্ট মাহত গৃহীত কৰিছিল আৰু বৰ্তমান চৰকাৰে 2025 চনৰ 18 ফেব্ৰুৱাৰীলৈকে মাই গভ পৰ্টেলৰ জৰিয়তে খচৰা নিয়মৰ ওপৰত জনসাধাৰণৰ মতামত বিচাৰিছে ।
ডিজিটেল ব্যক্তিগত তথ্য সুৰক্ষা (ডিপিডিপি) - খচৰা নিয়ম, 2025
1/ জাননী আৰু সন্মতি
জাননী: এজন ডাটা ফিডুচিয়াৰীয়ে (ব্যক্তিগত ডাটা নিয়ন্ত্ৰণ কৰা এটা সত্তা বা ব্যক্তি) আপোনাৰ তথ্য সংগ্ৰহ কৰাৰ আগতে জাননী দিব লাগিব । এই জাননীখনে সহজ, স্পষ্ট ভাষা ব্যৱহাৰ কৰিব লাগিব আৰু সংগ্ৰহ কৰা ব্যক্তিগত তথ্যৰ বস্তুভিত্তিক তালিকা প্ৰদান কৰিব লাগিব ৷ লগতে তথ্যৰ কিয় প্ৰয়োজন আৰু ইয়াক কেনেকৈ ব্যৱহাৰ কৰা হ'ব তাৰ বিশদ ব্যাখ্যাও দিব লাগিব ।
স্পষ্ট সন্মতি: আপোনাৰ তথ্য সংগ্ৰহ কৰাৰ আগতে, কোম্পানীসমূহে আপোনাৰ স্পষ্ট সন্মতি লাভ কৰিব লাগিব, যাতে আপুনি আপোনাৰ তথ্যৰ উদ্দেশ্য আৰু ব্যৱহাৰ সম্পূৰ্ণৰূপে বুজি পায় ।
সন্মতি প্ৰত্যাহাৰ কৰা: ডাটা প্ৰিন্সিপালসকলে (যিসকল ব্যক্তিৰ ব্যক্তিগত ডাটা প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হৈছে) তেওঁলোকে যিকোনো সময়তে তেওঁলোকৰ সন্মতি যিমান সহজে দিছিল সিমান সহজে প্ৰত্যাহাৰ কৰিব পাৰে । ইয়াৰ ফলত কোম্পানীসমূহে উলিওৱাৰ প্ৰক্ৰিয়াটো কঠিন বা বিভ্ৰান্তিকৰ কৰি তুলিব নোৱাৰে ।
সন্মতি ব্যৱস্থাপক: ব্যৱহাৰকাৰীৰ সন্মতি পৰিচালনা আৰু ৰেকৰ্ড কৰাত সহায় কৰিবলৈ এটা সন্মতি ব্যৱস্থাপক থাকিব লাগে । ইয়াৰ নূন্যতম 2 কোটি টকাৰ সম্পত্তিৰ সৈতে ভাৰতত পঞ্জীয়ন হ’ব লাগে । ই এটা প্ৰমাণিত আন্তঃকাৰ্যকৰী মঞ্চ প্ৰদান কৰিব লাগিব আৰু শক্তিশালী সুৰক্ষা ব্যৱস্থা বজাই ৰাখিব লাগিব ।
2/ তথ্য সংগ্ৰহ আৰু সুৰক্ষা
নূন্যতম তথ্য : কোম্পানীসমূহে প্ৰয়োজনীয় তথ্য সংগ্ৰহ কৰিব পাৰে আৰু ইয়াৰ উদ্দেশ্য পূৰণ হ’লেই ইয়াক নাইকিয়া কৰি পেলাব লাগিব ।
সুৰক্ষা ব্যৱস্থাসমূহ: কোম্পানীসমূহে অকৰ্তৃত্বশীল অভিগম বা ভংগ ৰোধ কৰিবলৈ যুক্তিসংগত সুৰক্ষা, যেনে এনক্ৰিপচন, অভিগম নিয়ন্ত্ৰণ আৰু ডাটা বেকআপ নিশ্চিত কৰিব লাগিব । ডাটা প্ৰচেছৰৰ সৈতে চুক্তিসমূহেও সুৰক্ষা প্ৰামাণিকসমূহৰ সৈতে সন্মতি নিশ্চিত কৰিব লাগিব ।
3/ শিশুৰ তথ্য
শিশুৰ বাবে বিশেষ নিয়ম: কোম্পানীসমূহে শিশুৰ ব্যক্তিগত তথ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণৰ পূৰ্বে অভিভাৱক বা আইনী অভিভাৱকৰ পৰা পৰীক্ষাযোগ্য সন্মতি লাভ কৰিব লাগিব । ডাটা ফিডুচিয়াৰীয়ে চৰকাৰে প্ৰদান কৰা আইডি বা ডিজিটেল টোকেন ব্যৱহাৰ কৰি অভিভাৱকৰ পৰিচয় পৰীক্ষা কৰিব লাগিব ।
শিশুৰ বাবে গোপনীয়তাৰ ব্যৱস্থা: ছ’চিয়েল মিডিয়া প্লেটফৰ্ম আৰু ৱেবছাইটত পৰিচয় চৰকাৰে প্ৰদান কৰা আইডি বা ডিজিটেল টোকেনৰ জৰিয়তে স্থাপন কৰিব লাগিব।
ৰেহাই: শিক্ষানুষ্ঠান আৰু শিশু কল্যাণ সংস্থাসমূহক শিশুৰ তথ্য সম্পৰ্কীয় কিছুমান বিধানৰ পৰা ৰেহাই দিয়া হ’ব পাৰে, যিদৰে তফছিল IV ত উল্লেখ কৰা হৈছে।
4/ তথ্য ভংগ আৰু সীমা অতিক্ৰম কৰি তথ্য স্থানান্তৰ
ডাটা ভংগৰ অধিসূচনা: যদি কোনো ডাটা ভংগ হয়, তেন্তে কোম্পানীয়ে ভুক্তভোগী ব্যক্তি আৰু ডাটা সুৰক্ষা ব’ৰ্ড দুয়োকে তৎকালীনভাৱে অৱগত কৰিব লাগিব । অধিসূচনাত ভংগ, সম্ভাৱ্য পৰিণতি আৰু প্ৰশমনৰ পদক্ষেপৰ বিষয়ে সবিশেষ অন্তৰ্ভুক্ত কৰিব লাগিব ।
সীমা অতিক্ৰম কৰি তথ্য স্থানান্তৰ: কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ অনুমোদন আৰু গ্ৰহণকাৰী দেশখনে নিৰ্দিষ্ট তথ্য সুৰক্ষা মানদণ্ড পূৰণ কৰিলেহে স্থানান্তৰ হ’ব পাৰে ।
5/ উল্লেখযোগ্য তথ্য ফিডুচিয়াৰী (এছডিএফ) আৰু যোগাযোগৰ বিৱৰণ
উল্লেখযোগ্য তথ্য ফিডুচিয়াৰী (SDF): এইবোৰ হৈছে বিপুল পৰিমাণৰ স্পৰ্শকাতৰ তথ্য পৰিচালনা কৰা বৃহৎ সত্তা । তেওঁলোকে বাৰ্ষিক তথ্য সুৰক্ষা প্ৰভাৱ মূল্যায়ন (ডিপিআইএ), অডিট কৰিব লাগিব আৰু নিশ্চিত কৰিব লাগিব যে তেওঁলোকৰ এলগৰিদমে তথ্যৰ নিয়মৰ কোনো ক্ষতি নকৰে ।
যোগাযোগৰ বিৱৰণ: ডাটা ফিডুচিয়াৰীয়ে তেওঁলোকৰ ৱেবছাইট, এপ, আৰু সঁহাৰিত ডাটা-সম্পৰ্কীয় প্ৰশ্নৰ বাবে যোগাযোগৰ বিৱৰণ প্ৰকাশ কৰিব লাগিব । ইয়াৰ ভিতৰত তথ্য সুৰক্ষা বিষয়া (যদি প্ৰযোজ্য) বা কোনো অনুমোদিত প্ৰতিনিধিৰ যোগাযোগৰ তথ্য অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে ।
6/ ডাটা নিয়মৰ অধিকাৰ
ব্যক্তিগত ডাটাত প্ৰৱেশ আৰু ইয়াক মচি পেলোৱাৰ বাবে অনুৰোধ কৰিব পাৰে, তেওঁলোকে সন্মতি দিয়া ডাটা ফিডুচিয়াৰীৰ সৈতে যোগাযোগ কৰি । অনুৰোধসমূহে প্ৰকাশিত প্ৰক্ৰিয়া অনুসৰণ কৰিব লাগিব আৰু প্ৰয়োজনীয় বিৱৰণসমূহ অন্তৰ্ভুক্ত কৰিব লাগিব । ডাটা ফিডুচিয়াৰীয়ে এই অধিকাৰসমূহ ব্যৱহাৰ কৰাৰ প্ৰক্ৰিয়াটো স্পষ্টভাৱে প্ৰকাশ কৰিব লাগিব আৰু অভিযোগ নিষ্পত্তিৰ বাবে সময়সীমা প্ৰদান কৰিব লাগিব ।
7) ৰাজ্যিক বাধ্যবাধকতা আৰু বলবৎকৰণ
ৰাজ্যিক তথ্যৰ প্ৰক্ৰিয়াকৰণ: ৰাজ্যই ব্যক্তিগত তথ্য আইনগতভাৱে প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰিব লাগিব, নিৰ্দিষ্ট উদ্দেশ্যৰ বাবে, তথ্যৰ সঠিকতা, সুৰক্ষা আৰু নূন্যতম সুৰক্ষা ধৰি ৰখাৰ বাবে । ব্যক্তিসকলক সোধা-পোছাৰ বাবে অৱগত কৰিব লাগিব আৰু যোগাযোগৰ তথ্য প্ৰদান কৰিব লাগিব ।
অনুসন্ধান-সম-নিৰ্বাচন সমিতি: ডিপিডিপি নিয়ম, 2025 বলবৎকৰণ চোৱাচিতা কৰা ব’ৰ্ডৰ অধ্যক্ষ আৰু সদস্যৰ পদৰ বাবে প্ৰাৰ্থীক পৰামৰ্শ দিয়াৰ বাবে দায়বদ্ধ ।
তথ্য সুৰক্ষা ব’ৰ্ড: খচৰা নিয়মত উলংঘাৰ তদন্ত আৰু শাস্তি বলবৎ কৰিবলৈ তথ্য সুৰক্ষা ব’ৰ্ড গঠন কৰাৰ প্ৰস্তাৱ দিয়া হৈছে । ব’ৰ্ডখনে ডিজিটেল কাৰ্যালয় হিচাপে কাম কৰিব, দূৰৱৰ্তী শুনানি আৰু সুশৃংখলিত প্ৰক্ৰিয়াৰে ।
