গুৱাহাটী : শতাধিক সাহিত্যানুৰাগীৰ উপস্থিতিত শুকুৰবাৰে গুৱাহাটীৰ শ্ৰীমন্ত শংকৰদেৱ কলাক্ষেত্ৰ প্ৰাংগণত আৰম্ভ হয় তিনিদিনীয়া প্ৰাগজ্যোতিষপুৰ সাহিত্য উৎসৱ, ২০২৪ । ১৫ ডিচেম্বৰলৈকে অনুষ্ঠিত হ’বলগীয়া এই সাহিত্য উৎসৱৰ প্ৰথম দিনৰ কাৰ্যসূচীলৈ দৰ্শক-অনুগামীৰ সঁহাৰি আছিল চমকপ্ৰদ ।
শুকুৰবাৰৰ গাম্ভীৰ্যপূৰ্ণ উদ্বোধনী অনুষ্ঠানত অসম মহিলা বিশ্ববিদ্যালয়ৰ প্ৰাক্তন উপাচাৰ্য, গৱেষক-অধ্যাপিকা ড৹ মালিনী গোস্বামীয়ে মুখ্য অতিথি আৰু যশস্বী নিবন্ধকাৰ তথা সাংবাদিক-অৰ্থনীতিবিদ স্বামীনাথন গুৰুমূৰ্তিয়ে মূলবক্তা হিচাপে অংশগ্ৰহণ কৰে । বিশিষ্ট শাস্ত্ৰীয় সংগীত শিল্পী বিদ্যাসাগৰৰ সুমধুৰ কণ্ঠৰ বৰগীতেৰে আৰম্ভ হোৱা উদ্বোধনী অনুষ্ঠানত অতিথি-সাহিত্যানুৰাগীক আদৰণি জনায় প্ৰাগজ্যোতিষপুৰ সাহিত্য উৎসৱৰ উদ্যোক্তা তথা শংকৰদেৱ শিক্ষা আৰু গৱেষণা ফাউণ্ডেচনৰ সভাপতি লেঃ জেনেৰেল (অৱসৰপ্ৰাপ্ত) ৰাণা প্ৰতাপ কলিতাই ।
প্ৰাগজ্যোতিষপুৰ সাহিত্য উৎসৱ, ২০২৪ আয়োজক সমিতিৰ সভাপতি, বিশিষ্ট সাহিত্যিক তৰেন বড়ো, প্ৰাগজ্যোতিষপুৰ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ উপাচাৰ্য, অধ্যাপক স্মৃতি কুমাৰ সিনহাৰ লগতে এইবাৰ সাহিত্য উৎসৱৰ দুই বিশেষ আমন্ত্ৰিত বক্তা অধিবক্তা-লেখক জে সাই দীপক আৰু জৱাহৰলাল নেহৰু বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অধ্যাপক, প্ৰখ্যাত লেখক আনন্দ ৰংগনাথনেও উদ্বোধনী সভাত অংশ লয় ।
‘‘শিপাৰ সন্ধানত’’ মূলমন্ত্ৰক সৰোগত কৰি আৰম্ভ হোৱা প্ৰাগজ্যোতিষপুৰ সাহিত্য উৎসৱৰ দ্বিতীয় সংস্কৰণৰ উদ্বোধনী সভাৰ আটাইকেইজন বক্তাই ভাৰতৰ সমৃদ্ধিশালী ঐতিহ্য, জ্ঞান, পৰম্পৰাৰ অন্বেষণ কিয় আৱশ্যকীয় সেই সন্দৰ্ভত মননশীল বক্তব্য আগবঢ়ায় ।
আদৰণী ভাষণত লেঃ জেনেৰেল (অৱসৰপ্ৰাপ্ত) ৰাণা প্ৰতাপ কলিতাই এজন সেনা বিষয়াৰ দৃষ্টিভংগীৰে মহাবীৰ লাচিতৰ শৌৰ্য-বীৰ্য তথা কৌশলৰ প্ৰাসংগিকতা বিশ্লেষণ কৰে । এই ধৰণৰ ইতিহাস বৰ্তমান প্ৰজন্মৰ মাজলৈ অনাৰ প্ৰয়োজনীয়তা সন্দৰ্ভত তেওঁ সাৰগৰ্ভ বক্তব্য আগবঢ়ায় ।
মুখ্য অতিথিৰ ভাষণত ড৹ মালিনী গোস্বামীয়ে প্ৰাচীনকালৰ পৰা আধুনিক সময়লৈকে অসমীয়া সাহিত্যৰ যাত্ৰাৰ ৰূপৰেখা আগবঢ়ায় । প্ৰাচীন প্ৰাগজ্যোতিষপুৰ শিক্ষণ তথা অধ্যয়নৰ পৱিত্ৰ কেন্দ্ৰ আছিল বুলি উল্লেখ কৰি ড৹ গোস্বামীয়ে জনায়- সৰ্বভাৰতীয় সাহিত্য-সংস্কৃতিৰে এই অঞ্চলৰ সাধাৰণ লোকৰ গভীৰ যোগসূত্ৰ অতীজৰে পৰা অব্যাহত আছে ।
‘‘সংস্কৃতিৰ মাজেৰে বিকাশ’’ শীৰ্ষক মূল ভাষণত স্বামীনাথন গুৰুমূৰ্তিয়ে ভাৰত সন্দৰ্ভত এখন ভুল ছবি বিশ্বৰ আগত প্ৰদৰ্শন কৰি অহাৰ সন্দৰ্ভত এক মননশীল বিশ্লেষণ আগবঢ়ায় । নিজৰ ভাষণত গুৰুমূৰ্তিয়ে ক্ষোভ প্ৰকাশ কৰি কয় যে ৭৫ বছৰ পূৰ্বে ভাৰতবাসীয়ে স্বাধীনতা ঠিকেই পালে, কিন্তু স্বাধীনভাৱে চিন্তা কৰিব পৰাকৈ সক্ষম হৈ নুঠিল ।
এই সন্দৰ্ভত গুৰুমূৰ্তিয়ে পশ্চিমৰ বিশেষজ্ঞ-বিশ্লেষকৰ দৃষ্টিভংগীৰে ভাৰতক চোৱাৰ মানসিকতাক প্ৰশ্ন কৰে । ভাৰতত অতীজৰে পৰা চৰকাৰীতন্ত্ৰৰ ঊৰ্ধ্বত উদ্যমিতা-ব্যৱসায়ৰ এক পৰিৱেশ বিৰাজ কৰি আহিছে । পাৰিবাৰিক তথা ব্যক্তিগত পৰ্যায়ৰ উদ্যোগ-ব্যৱসায়ৰ বাবেই ভাৰতৰ অৰ্থনীতি তথা মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদন ঊৰ্ধ্বগামী হৈ আছে । কিন্তু দুৰ্ভাগ্যবশতঃ ভাৰতৰ এই উদ্যমিতা শক্তিক কেতিয়াও যোগ্য মৰ্যাদা দিয়া নহ’ল বুলি গুৰুমূৰ্তিয়ে আক্ষেপ প্ৰকাশ কৰে ।
তেওঁ কয়, ইয়াৰ বিপৰীতে ভাৰতীয় শিক্ষা ব্যৱস্থাই ভাৰতীয়ৰ উদ্যমিতা শক্তিক চাকৰিজীৱী মানসিকতালৈহে পৰ্যৱসিত কৰিলে । ভাৰতৰ একোৱেই নাই বুলি যি এক মতামত বিয়পোৱা হ’ল, তাৰ বিপৰীতে গুৰুমূৰ্তিয়ে উদ্যোগ-ব্যৱসায়ৰ ক্ষেত্ৰত ভাৰত সৰ্বদা আগৰণুৱা আছিল বুলিহে দৃঢ়মত পোষণ কৰে । এই সন্দৰ্ভত দেশৰ বিভিন্ন স্থানৰ উদাহৰণ দাঙি ধৰি গুৰুমূৰ্তিয়ে কয়, ভাৰতীয় সংস্কৃতিত এই উদ্যমিতা সংপৃক্ত হৈ আছে বাবেই ভাৰতীয় অৰ্থনীতি শক্তিশালী হৈ আছে ।
উদ্বোধনী অনুষ্ঠানৰ সামৰণী ভাষণত প্ৰাগজ্যোতিষপুৰ সাহিত্য উৎসৱ, ২০২৪ আয়োজক সমিতিৰ সভাপতি তৰেন বড়োৱে জীৱন-জীৱিকাৰ লগতে সাহিত্যৰো প্ৰয়োজন আছে বুলি মতপোষণ কৰে । সাহিত্যই মানসিক প্ৰশান্তি আনে বুলি তেওঁ উল্লেখ কৰে ।
উদ্বোধনী অনুষ্ঠানৰ পিছত তিনিটা বক্তৃতানুষ্ঠান অনুষ্ঠিত হয় । ‘‘সংবিধান আৰু সভ্যতা’’ বিষয়ত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ আলোচনা আগবঢ়ায় বিশিষ্ট আইনবিদ, লেখক জে সাই দীপকে । ‘‘ট্ৰেডমিলৰ পৰা ট্ৰেভেলেটৰলৈ : ২০৪৭ লৈ ভাৰত’’ শীৰ্ষক বিষয়ত বিশ্লেষণ আগবঢ়ায় জৱাহৰলাল নেহৰু বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অধ্যাপক আনন্দ ৰংগনাথনে । ‘‘ইতিহাস পুনৰীক্ষণৰ গুৰুত্ব’’ সন্দৰ্ভত অগ্ৰণী অৰ্থনীতিবিদ তথা ইতিহাসবিদ সঞ্জীৱ সন্যালে সাৰগৰ্ভ বক্তব্য আগবঢ়ায় ।
উল্লেখনীয় যে, ১৫ ডিচেম্বৰলৈ আয়োজিত প্ৰাগজ্যোতিষপুৰ সাহিত্য উৎসৱ, ২০২৪ৰ আটাইকেইটা দিনৰ কাৰ্যসূচীত কেইবাখনো গুৰুত্বপূৰ্ণ আলোচনা চক্ৰ-কৰ্মশালা অনুষ্ঠিত হ’ব । শনিবাৰে ‘‘ঐতিহ্য আৰু সাংস্কৃতিক পৰিচয়ৰ সন্ধান : প্ৰযুক্তি নিৰ্ভৰশীলতা’’, ‘‘অসমৰ বৈচিত্ৰ্যময় সমাজত ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদীৰ ভূমিকা’’, ‘‘পৰিৱৰ্তিত সংবাদ ক্ষেত্ৰ : নিৰ্ভৰযোগ্যতা আৰু বিশ্বাসযোগ্যতা’’ আৰু ‘‘মনোৰঞ্জনৰ ঊৰ্ধ্বত সমাজৰ বিচাৰধাৰা প্ৰতিষ্ঠাত চলচ্চিত্ৰৰ ভূমিকা’’ শীৰ্ষক বিষয়ত আলোচনা অনুষ্ঠিত হ'ব ।
