పల్లెల్లో పర్లేదు.. పురపాలికల్లో కరవైన చెత్తశుద్ధి కేంద్రాలు

గ్రామాల్లో పల్లె ప్రగతి కార్యాచరణకు శ్రీకారం చుట్టిన తర్వాత పల్లె సీమలు అభివృద్ధి పథంలో పయనిస్తున్నాయి. కానీ పురపాలికలు కనీస సదుపాయాలు కరవై కునారిల్లుతున్నాయి. ఉమ్మడి నల్గొండ జిల్లాలో 18 పురపాలికలు ఉండగా 11 కొత్తగా రెండేళ్ల కింద ఏర్పాటు చేశారు. అందులో చెత్త సేకరణ, చెత్త శుద్ధీకరణ పరిశీలిస్తే పల్లెల కంటే దిగజారి పోయింది. డంపింగ్‌ యార్డులను ఏర్పాటు చేయడంలో నిర్లక్ష్యం ప్రదర్శిస్తోంది. పల్లె ప్రగతితో ప్రతి గ్రామంలో చెత్త డంపింగ్‌యార్డు కేంద్రాల నిర్మాణంతోపాటు వాహనాలు సమకూర్చడంతో అక్కడా చెత్త సేకరణ, పారిశుద్ధ్య సేవలు మెరుగుపడేందుకు దోహదపడ్డాయి. కేంద్ర ప్రభుత్వం స్వచ్ఛ సర్వేక్షణ్‌ పేరిట పారిశుద్ధయం, పౌర సేవలపై ఏటా పోటీ ప్రకటిస్తూ ర్యాంకులు కేటాయిస్తున్నప్పటికి క్షేత్రస్థాయిలో అధికారులు మౌలిక వసతులు కల్పించడంతో విఫలం అవుతున్నారు.

• (పల్లెల్లో ఇలా) ఈ చిత్రం: అయిదు వేల జనాభాకు లోబడి ఉన్న నల్గొండ మండలం నర్సింగ్‌భట్ల గ్రామంలో నూతనంగా ఏర్పాటు చేసిన చెత్త డంపింగ్‌యార్డు.
• (పట్టణంలో అలా) ఈ చిత్రం సుమారు 15వేల జనాభాకుపైగా నివాసముంటున్న చౌటుప్పల్‌ పట్టణంలోనిది. అక్కడా డంపింగ్‌ యార్డు లేకపోవడంతో పట్టణంలో పోగైన వ్యర్థాలను పట్టణ శివారులోని ఖాళీ స్థలంలో పారబోసిన దృశ్యం.

సూర్యాపేట జిల్లాలో...

• తిరుమలగిరి మున్సిపాలిటీలో నిత్యం 3 టన్నుల వ్యర్థాలు సేకరిస్తున్నారు. డంపింగ్‌యార్డు లేకపోవడంతో పట్టణ పరిసరాల్లో పారబోస్తున్నారు. డంపింగ్‌యార్డు ఏర్పాటుకు అధికారులు స్థల పరిశీలన చేస్తున్నారు.
• నేరేడుచర్ల పట్టణంలో రోజుకు సుమారు 6 మెట్రిక్‌ టన్నుల వ్యర్థాలు పొగవుతున్నాయి. వాటిని మిర్యాలగూడ వెళ్లే మార్గంలో రోడ్డుకు ఇరువైపులా పారబోస్తున్నారు. డంపింగ్‌యార్డు ఏర్పాటు చేయడంలో చిత్తశుద్ధి కరవైంది.

యాదాద్రి జిల్లాలో పరిశీలిస్తే..

• చౌటుప్పల్‌ పురపాలికలో చెత్త డంపింగ్‌ యార్డు లేక ప్రజలు కాలుష్యం బారిన పడుతున్నారు. పట్టణంలో పోగవుతున్న 10 మెట్రిక్‌ టన్నుల వ్యర్థాలను ఖాళీ స్థలాల్లో పారబోస్తున్నారు.
• ఆలేరు పట్టణంలో డంపింగ్‌యార్డు నిర్మించేందుకు ఒకటిన్నర ఎకరం స్థలం ప్రతిపాదించారు. అక్కడా ఎలాంటి నిర్మాణాలు, సౌకర్యాలు కల్పించకపోవడంతో మున్సిపాలిటీ సిబ్బంది సేకరించిన వ్యర్థాలను పెద్దవాగు సమీపంలో పారబోస్తున్నారు.
• యాదగిరిగుట్టలో పారిశుద్ధ్యం పడేకేసింది. నిత్యం 20 టన్నుల మేర వ్యర్థాలు చెత్త పోగవుతోంది. ప్రస్తుతం గుండ్లపల్లి శివారులో కాల్వలో వ్యర్థాలు పారబోస్తున్నారు. గతంలో వైటీడీఏ చెత్తశుద్ధి కేంద్రానికి 5 ఎకరాల స్థలం కేటాయించినప్పటికీ అందులో ఎలాంటి సౌకర్యాలు ఏర్పాటు చేయలేదు. అది నిరుపయోగంగా ఉంది.
  ప్రతిపాదనల్లోనే డంపింగ్‌యార్డులు!
• చండూరు మున్సిపాలిటీలో నిత్యం 5 మెట్రిక్‌ టన్నుల వ్యర్థాలు పోగవుతున్నాయి. డంపింగ్‌యార్డు కోసం 2.9 ఎకరాలు ప్రతిపాదనలో ఉంది. ఇప్పటి వరకు ఏర్పాటు చేయకపోవడంతో నిత్యం సేకరించిన చెత్త, వ్యర్థాలను పట్టణ శివారు ప్రాంతాల్లోని రోడ్లు, ఖాళీ ప్లాట్లో పారబోస్తున్నారు.
• నందికొండ మున్సిపాలిటీలో రోజు 6 టన్నులకు పైగా చెత్త సేకరిస్తున్నారు. ప్రత్యేకంగా డంపింగ్‌ యార్డు ఏర్పాటు చేయకపోవడంతో సాగర్‌ పరిసర ప్రాంతాల్లో రోడ్ల పక్కన వ్యర్థాలను పారబోస్తున్నారు.
• చిట్యాల పట్టణంలో ఇప్పటి వరకు డంపింగ్‌ యార్డు ఏర్పాటు చేయలేదు. చెత్తశుద్ధి కేంద్రాలు లేకపోవడంతో పట్టణంలో వెలువడుతున్న సుమారు 8 మెట్రిక్‌ టన్నుల చెత్తను పట్టణం వెలుపల ఖాళీ స్థలాల్లో పడేస్తున్నారు. కనీసం డంపింగ్‌ యార్డుకు స్థలం ప్రతిపాదనలకు కూడా నోచుకోలేదు.
• హాలియా మున్సిపాలిటీలో వ్యర్థాల పారబోతకు డంపింగ్‌యార్డు ఏర్పాటు చేసినప్పటికి అక్కడా మౌళిక సౌకర్యాలు ఏర్పాటు చేయకపోవడంతో చెత్త శుద్ధి, వ్యర్థాల వేరు చేయడం పనులు జరగడంలేదు. పూర్తి స్థాయిలో తడి, పొడి చెత్త సేకరణ అమలు కావడంలేదు.

ఏదీ చెత్త శుద్ధి!

ఉమ్మడి నల్గొండ జిల్లాలో 18 మున్సిపాలిటీలు ఉండగా అందులో పాతవి నల్గొండ, సూర్యాపేట, మిర్యాలగూడ, భువనగిరి, హజూర్‌నగర్, దేవరకొండ మున్సిపాలిటీల్లో 12వ ఆర్ధిక సంఘం ద్వారా రూ. కోట్ల నిధులతో డంపింగ్‌ యార్డులు ఏర్పాటు చేసింది. అక్కడా చెత్తను రీసైక్లింగ్‌ చేసేందుకు అవసరమైన మౌలిక సౌకర్యాలు ఏర్పాటు చేసినా ప్రయోజనం లేకుండా పోయింది. అధికారుల నిర్లక్ష్యం.. పాలకుల అలసత్వం వెరసి తడి, పొడి చెత్త సేకరణ అటకెక్కింది. సేంద్రియ ఎరువు తయారు చేయడం దేవుడెరుగు, సేకరించిన చెత్తను సద్వినియోగం చేసుకోవాల్సిన ఆయా మున్సిపాలిటీ యంత్రాంగాల నిర్లక్ష్యంతో డంపింగ్‌ యార్డుల్లో చెత్త దగ్ధమవుతోంది.

పరిసరాలు కాలుష్యంగా మారుతు ప్రజలు అనారోగ్యాల బారిన పడుతున్నారు. ఇక్కడే ఇలా ఉంటే కొత్త పురపాలికల తీరే వేరు. డంపింగ్‌ యార్డులు లేక ఎక్కడ ఖాళీ స్థలం కనిపిస్తే కబ్జా చేసిన మాదిరిగానే వ్యర్థాలను పారబోస్తు ప్రజలకు అసౌకర్యం కల్పిస్తున్నారు. మున్సిపాలిటీల్లో పట్టణ ప్రగతికి ప్రభుత్వం శ్రీకారం చుట్టి నిధులు విడుదల చేస్తున్న పాలకవర్గాలు డంపింగ్‌ యార్డుల నిర్మాణంపై దృష్టి సారించడంలేదు. దీనికి కారణం లేకపోలేదు. పట్టణాల్లో స్థలాల ధరలు పెరగడంతో ప్రభుత్వం అశించిన ధరలకు లభించడం లేదు. దీంతో చెత్తశుద్ధి కేంద్రాల నిర్మాణాలు ముందుకు కదలడం లేదు. పాలక వర్గాలు ఇప్పటికైనా మేల్కొని అందుబాటులో ఉన్న స్థలాలను గుర్తించి డంపింగ్‌ యార్డులు నిర్మించాల్సిన అవసరముంది.

ఇదీ చూడండి: హవాలా మార్గంతో తరలిస్తున్న 3 కోట్ల 75 లక్షలు స్వాధీనం