'కరోనా' మహమ్మారితో వైద్య వ్యర్థాల నిర్వహణ సమస్యగా మారిపోనుందా...?దీనికి సంబంధించిన తాజా నివేదికలను విశ్లేషిస్తే.. అవుననే సమాధానం లభిస్తోంది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా వైద్య వ్యర్థాలు (మెడికల్ వేస్ట్‌) రోజురోజుకూ పెరిగిపోతున్నాయి. వ్యాధుల తీవ్రత పెరగటం, దానికి తగ్గట్లుగా సరికొత్త చికిత్సా విధానాలు అందుబాటులోకి రావటంతో ఆస్పత్రులు, డయాగ్నస్టిక్‌ కేంద్రాలు, క్లినిక్‌లు, ల్యాబ్‌లు, క్లినికల్‌ పరీక్షల కేంద్రాలు పెద్ద సంఖ్యలో వ్యర్థాలను సృష్టిస్తున్నాయి. ఇప్పుడు ప్రజల్లో కొనుగోలు శక్తి పెరిగింది. గతంతో పోలిస్తే ఆరోగ్య సంరక్షణ విషయంలో ఖర్చుకు వెరవడం లేదు. దీనికి తోడు 'కరోనా' మహమ్మారి ప్రపంచ వ్యాప్తంగా విరుచుకుపడటం వల్ల వైద్య వ్యర్థాలు ఎంతగానో పెరిగిపోయే పరిస్థితి ఉత్పన్నం అయినట్లు నిపుణులు భావిస్తున్నారు. సమీప భవిష్యత్తులో ఇదొక పెద్ద సవాలు కాబోతోందని పేర్కొంటున్నారు. అదే సమయంలో వ్యర్థాల నిర్వహణ (వేస్ట్‌ మేనేజ్‌మెంట్‌) సేవల్లో నిమగ్నమై ఉన్న సంస్థలకు ఇదొక వ్యాపార అవకాశంగా మారుతోంది. 'వాల్యుయేట్స్‌ రిపోర్ట్స్‌' అనే సంస్థ ఇటీవల ఒక తాజా నివేదికలో దీనికి సంబంధించిన సవాళ్లు, అవకాశాలను ప్రస్తావించింది.
ఏటా 6 శాతం వరకూ..
ప్రపంచ వ్యాప్తంగా వైద్య వ్యర్థాల నిర్వహణ మార్కెట్‌ గత ఏడాదిలో 7.2 బిలియన్‌ డాలర్లు ఉండగా వచ్చే పదేళ్లలో ఇది 12 నుంచి 13 బిలియన్‌ డాలర్లకు పెరిగే అవకాశం ఉంది. అంటే ఏటా 6 శాతం మేరకు పెరుగుతున్నట్లు అవుతోంది. వైద్య వ్యర్థాల సేకరణ, రవాణా, నిల్వ, వ్యర్థాలను ప్రాసెస్‌ చేయటం, రీసైకిల్‌ చేయటం, వ్యర్థాల నుంచి కొత్త వస్తువులు ఉత్పత్తి చేయటం.. ఈ కార్యకలాపాలన్నీ వ్యర్థాల యాజమాన్యంలో భాగంగా ఉన్నాయి. ప్రజలకు కానీ, పర్యావరణానికి కానీ ఎటువంటి ఇబ్బందులు, హాని లేకుండా ఈ పనులు నిర్వహించాలి. గత ఏడాది ప్రారంభంలో చైనాలో మొదలై ప్రపంచ వ్యాప్తంగా 'కరోనా' మహమ్మారి విస్తరించింది. దీనికి లక్షలాది మంది ప్రాణాలు కోల్పోగా, అంతకంటే అధిక సంఖ్యలో ఆస్పత్రుల పాలయ్యారు. ఇంతమందికి చికిత్సలు అందించే క్రమంలో భారీ పరిమాణంలో వైద్య వ్యర్థాలు తయారయ్యాయి. ఇక వ్యాధి నిర్ధారణకు నిర్వహించిన డయాగ్నస్టిక్‌ పరీక్షల వల్ల కూడా వ్యర్థాలు పెరిగాయి. 'కరోనా' పరీక్షలు, చికిత్సల వల్ల మనదేశంలోనే గత ఏడాది కాలంలో 45,000 టన్నులకు పైగా బయో-మెడికల్ వ్యర్థాలు తయారైనట్లు కేంద్ర కాలుష్య నియంత్రణ మండలి (సీపీసీబీ) గణాంకాలు స్పష్టం చేస్తున్నాయి. 'కరోనా' టీకాల నుంచి కూడా వ్యర్థాలు అధికంగా ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి. సిరంజిలు, సూదులు, టీకా మందు ఖాళీ సీసాలు, దూది.. తదితర రూపాల్లో వైద్య వ్యర్థాలు భారీగా పెరిగిపోతున్నాయి.