కార్తిక మాసంలో 365 వత్తులు ఎందుకు వెలిగిస్తారు? - దీని వెనుక ఉన్న అంతరార్థం ఏమిటో తెలుసా?

హిందూ పురాణాల్లో కార్తిక మాసానికి ఎంతో విశిష్టత - కార్తిక మాసం మొత్తంలో వెలిగించే అద్వితీయమైన దీపాన్ని మీరు వెలిగిస్తున్నారా? -

Karthika Masam Deeparadhana 2024 :దీపం ప్రాణానికి ప్రతీక, జీవాత్మకే కాదు పరమాత్మకి ప్రతిరూపం కూడా. అందుకే దేవుడికి పూజ చేసేటప్పుడు ప్రప్రథమంగా దీపాన్ని వెలిగిస్తారు. దేవీదేవతల ముందు దీపం వెలిగించడమే దీపారాధన. దేవుడిని పూజించడం కంటే ముందు ఆ దేవుడికి ప్రతిరూపమైన దీపాన్ని పూజిస్తాం. షోడశోపచారాల్లో దీపారాధన ముఖ్యమైనది. అన్ని ఉపచారాలూ చేయలేకపోయినా ధూపం, దీపం, ప్రసాదాలను తప్పక చేయాలంటారు పెద్దలు.

దేవతలకూ వాహకంగా నిలిచే అగ్ని సాక్షాత్తూ లక్ష్మీదేవి స్వరూపం కూడా. అందుకే దీపాన్ని అర్చించిన వారికి లక్ష్మీకటాక్షం తప్పకుండా ఉంటుందంటారు. ఎన్నో విశిష్టతలకు నెలవైన దీపానికి కార్తిక మాసంలో మరింత ప్రత్యేకత దాగివుంది. అంతేకాదు దీపాన్ని ఎలా ఆరాధించాలి? దీపారాధన టైంలో ఎలాంటి నియమనిబంధనలు పాటించాలి? తదితర అంశాలను కూడా శాస్త్రాల్లో నిక్షిప్తం చేశారు మన పూర్వీకులు.

సాధారణంగా మూడు అడ్డ వత్తులు లేదా బొడ్డు వత్తులను తయారు చేసి, ప్రమిదలో ఆవునెయ్యి లేదా నువ్వుల నూనె పోసి వీటిని వెలిగిస్తారు. ప్రత్యేక పూజలూ నోములూ చేసేటప్పుడు అయిదు పోగులూ, తొమ్మిది పోగులూ, కమలవత్తుల పేరుతో ఎనిమిది పోగులూ.. ఇలా రకరకాలుగా వత్తులను ఎంతో ధ్యానంతో వెలిగిస్తారు. సాధారణంగా దీపారాధన సమయంలో కింది శ్లోకాన్ని పఠిస్తారు.

సాజ్యం త్రివర్తి సంయుక్తం వహ్నినా యోజితం ప్రియం |
గృహాణ మంగళం దీపం త్రైలోక్యతి మిరాపహా||
భక్త్యా దీపం ప్రయాచ్ఛామి దేవాయ పరమాత్మనే
త్రాహిమాంనర కాద్ఘోరా ద్దివ్యజ్యోతి ర్నమోస్తుతే ||

మూడు వత్తులు ముల్లోకాలకు ప్రతీక :మూడు వత్తులను తీసుకుని, నూనెలో బాగా తడిపి, అగ్నిని జతచేసి శుభప్రదమైన, ముల్లోకాలు చీకట్లను పోగొట్టగలిగిన దివ్య జ్యోతిని వెలిగించి, పరమాత్మకు భక్తితో సమర్పిస్తున్నాను. భయంకరమైన నరకం నుంచి రక్షించే దివ్య జ్యోతికి నమస్కరిస్తున్నాను అని రోజూ దీపానికి ధ్యానిస్తాం. చిన్న దీపం పెట్టి అది నా ఇంటినే కాదు మూడు లోకాల్లోనూ వెలుగు నింపాలన్నది ఎంత ఉన్నతమైన భావన! మరెంతటి ఉదాత్తమైన ఆలోచన! దీపంలో ఉపయోగించిన మూడు వత్తులు ముల్లోకాలకీ, సత్వ రజ తమోగుణాలకూ, ఆ బ్రహ్మా-విష్ణు-మహేశ్వరులకూ, త్రిసంధ్యలకూ సంకేతంగా భావిస్తారు. పూజలో చేసే దీపారాధనకే కాదు సంధ్యా దీపానికీ ప్రముఖమైన స్థానాన్ని కల్పించింది సనాతన ధర్మం.

లోకానికి వెలుగునీ తేజస్సునీ ప్రసాదించే భాణుడు జీవులమీద దయతో వారికి జీవాన్నీ, శక్తినీ ప్రసాదించడానికి తాను అస్తమిస్తూ ఆ తేజాన్ని దీపంలో నిహితం చేస్తాడట. అందుకే సర్వప్రాణులకూ ప్రాణప్రదాత అయిన ఆ సూర్య భగవానుడు అస్తమయం కంటే ముందుగానే ఇంట్లో సంధ్యా దీపం పెట్టే సంప్రదాయాన్ని ఏర్పరిచారు మన పూర్వీకులు. తిరిగి సూర్యోదయం వరకూ దీపాన్ని వెలుగుతూ ఉంచడం హైందవ సంస్కృతిలో ఒక ఘట్టమే.

దీపం ముమ్మూర్తులా పరబ్రహ్మ స్వరూపమే. వెలుగుతున్న వత్తి ప్రకాశాన్ని ఇస్తూ, పాప ప్రక్షాళన చేస్తుంది. దీపానికి ఉన్న అద్భుతమైన శక్తే అంధకారాన్ని దహించడం. అంధకారమంటే.. కేవలం చీకటి మాత్రమే కాదు, మనసులోని అజ్ఞానం కూడా అంధకారమే అవుతుంది! ఆ చీకట్లను పటాపంచలు చేసి, జ్ఞాన జ్యోతిని ప్రసాదించే దేవత లక్ష్మీదేవి. ఆ అద్భుత శక్తి కలిగి ఉన్న దీపానికి మరో రూపమే లక్ష్మీదేవి. అందుకే లోకంలో లక్ష్మీస్థానంగా చెప్పే వాటిల్లో దీపం కూడా ప్రధానమైనది. దీపం లక్ష్మీదేవి స్వరూపం ఎలా అయిందన్నదానికీ ఒక స్టోరీ ఉంది. పూర్వం ఇంద్రుడు దుర్వాస మహర్షి ఆగ్రహానికి లోనై సకల సంపదలూ, అష్టఐశ్వర్యాలు కోల్పోతాడు. అప్పుడు దిక్కుతోచక శ్రీ మహావిష్ణు భగవానుడిని ప్రార్థిస్తే ఆయన జ్యోతి రూపంలో లక్ష్మీదేవిని పూజించమని సలహా ఇచ్చాడట. ఇంద్రుడు అలా భక్తితో పూజించి తిరిగి తన అపూర్వ సంపదలను పొందాడనీ అప్పటినుంచే లక్ష్మీ దేవి దీపలక్ష్మీదేవి అయిందనీ చెబుతారు.

కార్తిక మాసంలో 365 వత్తుల దీపారాధన ఎందుకంటే?

దీపం మనలోని అహంకారాన్ని పారద్రోలుతుంది. కాబట్టి తమసోమా జ్యోతిర్గమయా!అని రుషి పుంగవులు ప్రార్థించారు. అజ్ఞానం పోగొట్టి జ్ఞాన జ్యోతిని కలిగించే ఈ దీపాన్ని కార్తికమాసంలో వెలిగిస్తే విశేష ఫలితాలు ఉంటాయంటారు. కృత్తికా నక్షత్ర ప్రాధాన్యం ఉన్న కార్తిక మాసం అగ్ని ఆరాధనకు ప్రధానమైనది. కృత్తిక అంటే అగ్ని అని అర్థం. ఆ అగ్నిని యజ్ఞం ద్వారా ఆరాధిస్తాం. ఏ దేవతకైనా హవ్యాలు అగ్ని ద్వారానే సమర్పిస్తాం. ఆ అగ్నికి సూక్ష్మరూపమే దీపం. దీపం జీవగతమైంది. ప్రత్యక్ష దైవాల్లో ఒక్కటైన అగ్నిని దీపరూపంలో ఆరాధించడమంటే పరోక్షంగా ఆ పరబ్రహ్మానికి కృతజ్ఞతలు చెప్పడమేకాదు సమస్త ప్రాణకోటికీ ప్రయోజనము చేకూర్చడమేనని చెబుతారు.

కార్తిక పురాణం ప్రకారం, ఈ కార్తిక మాసం పర్వదినాల్లో పిప్పలుడు అనే చక్రవర్తి దీపదానం చేయడం వల్ల సంతానాన్ని పొందాడనీ, వారికి కుమారుడైన శత్రుజిత్తు కార్తిక మాసంలో దీపాన్ని వెలిగించడం వల్ల కైలాసాన్ని చేరుకున్నాడనీ చెబుతారు. కార్తిక మాసం మొత్తం రెండు సంధ్యల్లోనూ (సూర్యోదయం, సూర్యాస్తమయం) దీపారాధన చేస్తుంటారు. అయితే ఇందులో సాయంకాలం సంధ్యా దీపం మరింత ప్రత్యేకమైనది. సాయంత్ర సమయాల్లో శివాలయంలో కానీ, వైష్ణవాలయంలోకానీ దీపాన్ని వెలిగిస్తే మంచిదంటారు. ఆలయ ద్వారం, గోపురం, గర్భగుడిలో ధ్వజస్తంభం దగ్గర ఇలా ఎక్కడ దీపాన్ని వెలిగించినా వేయి జన్మల పుణ్యమే. గుడిలో దీపాలను వెలిగించడం కుదరనివారు ఇంట్లో పూజామందిరంలో కానీ, తులసికోట దగ్గర కానీ దీపారాధన చేస్తుంటారు. వీటితోపాటు రావి, ఉసిరి లాంటి దేవతావృక్షాల కింద, నదీ తీరాల్లో దీపారాధన చేసినా విశేష ఫలితం లభిస్తుందన్నది పూర్వీకుల మాట.

కనీసం కార్తిక పౌర్ణమి రోజైనా :

కార్తిక మాసమనే కాదు ప్రతిదినం ఆ పరమాత్మకు దీపారాధన చేయడం తప్పనిసరి అంటుంది శాస్త్రం. అలా నిత్యదీపారాధన కుదరకపోతే కార్తికమాసం మొత్తమైనా, అదీ కుదరకపోతే కార్తిక సోమవారాలూ, శుద్ధ ద్వాదశీ, చతుర్దశీ, పౌర్ణమి లాంటి తిథుల్లోనైనా దీపాలను వెలిగించమని పురోహితులు చెబుతారు. ఇది కూడా సాధ్యం కానివారు కనీసం కార్తిక పౌర్ణమి రోజైనా 365 వత్తులు ఉన్న అద్వితీయమైన గుత్తి దీపాన్ని వెలిగిస్తే సంవత్సరం పొడవునా దీపాలు వెలిగించినంత పుణ్యం ప్రాప్తిస్తుందని చెబుతారు. ఆవునేతితో దీపం పెట్టడం అన్నింటికన్నా శ్రేష్టమైనది. అలాగే నువ్వుల నూనెనూ వినియోగించవచ్చు. అదేవిధంగా వెయ్యి యుగాలలో చేసిన పాపాలన్నీ తొలగిపోతాయని భక్తులు అపారంగా నమ్ముతారు.