ਪੰਜਾਬ

punjab

ETV Bharat / lifestyle

ਸਾਵਧਾਨ! ਤੁਹਾਡੀ ਰਸੋਈ 'ਚ ਰੱਖੀ ਇਹ ਚੀਜ਼ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਖ਼ਤਰਨਾਕ, ਜਾਣੋ ਕੀ ਹੈ ਉਹ ਚੀਜ਼

ਲੋਕ ਬਿਨਾਂ ਜਾਣੇ ਇਸ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਰਸੋਈ ਵਿੱਚ ਰੱਖ ਕੇ ਵੱਡੀ ਗਲਤੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਗ਼ਲਤੀ ਕਾਰਨ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵੱਧ ਗਿਆ ਹੈ।

HOW SAFE ARE KITCHEN SPONGES
ਸਾਵਧਾਨ! ਤੁਹਾਡੀ ਰਸੋਈ 'ਚ ਰੱਖੀ ਇਹ ਚੀਜ਼ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਖਤਰਨਾਕ (ETV Bharat)

By ETV Bharat Lifestyle Team

Published : Oct 14, 2024, 7:54 AM IST

ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਡੈਸਕ:ਹਰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਰਸੋਈ ਦਾ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਪੂਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਸਿਹਤ ਰਸੋਈ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਰਸੋਈ ਸਾਫ਼ ਨਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਫੈਲਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀ ਇੰਟਰਸਟੀਸ਼ੀਅਲ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਸੋਚਦੇ ਹਨ ਕਿ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਰਸੋਈ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਨਾਲ ਕੀਟਾਣੂਆਂ, ਵਾਇਰਸਾਂ ਜਾਂ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਰਸੋਈ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀ ਵਰਤਦੇ ਹੋ, ਇਹ ਵੀ ਬਰਾਬਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਰਸੋਈ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਸਪੰਜ ਜਾਂ ਸਕ੍ਰੱਬ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਰਸੋਈ ਦੀਆਂ ਸਲੈਬਾਂ, ਗੈਸ ਚੁੱਲ੍ਹੇ ਜਾਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੇ ਭਾਂਡਿਆਂ ਨੂੰ ਰਗੜ ਕੇ ਸਾਫ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਬਰਤਨ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਸਪੰਜ ਜਾਂ ਰਗੜ ਬਹੁਤ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ..? ਜਰਮਨੀ ਦੀ ਫੁਰਟਵਾਂਗੇਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ 2017 ਦੇ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਰਸੋਈ ਦੇ ਸਕ੍ਰਬ ਅਤੇ ਸਪੰਜ ਵਿੱਚ ਟਾਇਲਟ ਸੀਟਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਲਈ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਪੰਜ ਜਾਂ ਸਕ੍ਰੱਬ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇਸ ਦੀ ਸਹੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸਾਂਭ-ਸੰਭਾਲ ਨਾ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਜਾਨਲੇਵਾ ਹੈ। ਇਸ ਖਬਰ ਰਾਹੀਂ ਪੜ੍ਹੋ ਸਪੰਜ ਨਾਲ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਕਿੰਨੀਆਂ ਖਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।

ਇਸ ਦੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਬਹੁਤ ਖਤਰਨਾਕ

ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਘਰ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 2 ਤੋਂ 3 ਵਾਰ ਸਪੰਜ ਜਾਂ ਰਗੜਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਸਪੰਜ ਹਮੇਸ਼ਾ ਗਿੱਲਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੁੱਕਾ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਨਮੀ ਕਾਰਨ ਇਸ ਵਿਚ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਵਧਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਭੋਜਨ ਦੇ ਛੋਟੇ ਕਣ ਸਪੰਜ ਜਾਂ ਸਕ੍ਰਬ ਦੇ ਅੰਦਰਲੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਫਸ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦਾ ਹੋਰ ਵਾਧਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਖਤਰਾ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਖਤਰੇ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਸਪੰਜ ਦਾ ਸੁੱਕਾ ਰਹਿਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।

ਘਾਤਕ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਖਤਰਾ..

ਜੇਕਰ ਸਪੰਜਾਂ ਦੀ ਸਹੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਂਭ-ਸੰਭਾਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ, ਤਾਂ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਵਧ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਕ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਹਰ ਕਿਊਬਿਕ ਮੀਟਰ ਸਪੰਜ ਵਿਚ 54 ਅਰਬ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਨਾਲ ਹੀ.. ਵਰਤੇ ਗਏ ਸਪੰਜ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਫ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਹੋਰ ਫੈਲ ਜਾਣਗੇ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕਿਡਨੀ ਫੇਲ ਹੋਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਨਿਮੋਨੀਆ, ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਜ਼ਹਿਰ ਅਤੇ ਮੈਨਿਨਜਾਈਟਿਸ ਵਰਗੀਆਂ ਖਤਰਨਾਕ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਵੀ ਖਤਰਾ ਹੈ। ਸਪੰਜ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਖਤਰਨਾਕ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅਧਿਐਨ ਨੇ ਕਲੇਬਸੀਏਲਾ, ਸਾਲਮੋਨੇਲਾ, ਈ-ਕੋਲੀ, ਐਂਟਰੋਬੈਕਟਰ, ਕੈਂਪੀਲੋਬੈਕਟਰ ਵਰਗੇ ਘਾਤਕ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵਾਰ ਸਪੰਜ ਜਾਂ ਸਕ੍ਰੱਬ ਕਦੋਂ ਬਦਲਣੇ ਹਨ

ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਰਸੋਈ ਵਿੱਚ ਸਕ੍ਰੱਬ ਜਾਂ ਸਪੰਜ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰੋ, ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਨਾਲ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਲਟੀਆਂ, ਦਸਤ ਜਾਂ ਪੇਟ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵੀ ਸੰਭਵ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਰਸੋਈ ਦੇ ਸਕਰੱਬ ਨੂੰ ਹਰ ਦੋ ਜਾਂ ਤਿੰਨ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਬਾਅਦ ਬਦਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਪੰਜ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਲੰਬਾਈ ਨੂੰ ਵੀ ਵਿਚਾਰਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ.

ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਤੋਂ ਸਪੰਜ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ?

ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਰਸੋਈ ਦੇ ਸਪੰਜਾਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸਾਫ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਰਸੋਈ ਵਿਚ ਨਮੀ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਦੂਰ ਰੱਖੋ। ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਓ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਨਮੀ ਨਹੀਂ ਹੈ. ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਧੁੱਪ ਵਿਚ ਸੁਕਾਓ। ਜਰਨਲ ਆਫ਼ ਅਪਲਾਈਡ ਮਾਈਕਰੋਬਾਇਓਲੋਜੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ 2022 ਦੇ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਪੰਜ ਨੂੰ ਸੁਕਾਉਣ ਨਾਲ ਇਸ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘੱਟ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸਪੰਜ ਨੂੰ ਜਿਆਦਾਤਰ ਸੁੱਕਾ ਰੱਖਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ।

ਇੱਕ ਸਪੰਜ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਸਾਫ਼ ਕਰਨਾ

ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸਪੰਜ ਜਾਂ ਰਗੜ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਵੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਫ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸਫ਼ਾਈ ਲਈ ਸਪੰਜ ਨੂੰ ਬਲੀਚ ਜਾਂ ਡਿਟਰਜੈਂਟ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਭਿਓ ਦਿਓ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਿਚੋੜ ਲਓ, ਇਸ ਨੂੰ ਧੁੱਪ 'ਚ ਸੁਕਾ ਲਓ। ਯਾਦ ਰੱਖੋ ਕਿ ਸਪੰਜ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਾਬਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਗਿੱਲਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਨਾਲ ਹੀ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਖਾਣਾ ਪਕਾਉਣ ਦੇ ਭਾਂਡਿਆਂ ਦੀ ਸਫਾਈ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਕੁਝ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ 'ਤੇ ਦਸਤਾਨੇ ਪਾਓ, ਜਾਂ ਬਰਤਨ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਹੈਂਡ ਵਾਸ਼ ਨਾਲ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ।

ABOUT THE AUTHOR

...view details