ਮੁੰਬਈ:ਬ੍ਰਿਹਨਮੁੰਬਈ ਨਗਰ ਨਿਗਮ (ਬੀਐਮਸੀ) ਨੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2024-25 ਦਾ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਦੇ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕ ਇਕਬਾਲ ਸਿੰਘ ਚਾਹਲ ਨੇ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਸਾਲ ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਨੇ 59 ਹਜ਼ਾਰ 954 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਦਾ ਇਹ ਬਜਟ ਕੁਝ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਬਜਟ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਦਾ ਬਜਟ 54 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸੀ।
ਇਸ ਸਾਲ ਇਸ ਵਿੱਚ 10.50 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਕਈ ਅਹਿਮ ਐਲਾਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ 100 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ, ਵਾਤਾਵਰਨ ਅਤੇ ਵੱਧ ਰਹੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਲਈ 178 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਅਤੇ ਮੁੰਬਈ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ 2000 ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਬੱਸਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਹੈ।
ਜ਼ੀਰੋ ਪ੍ਰਿਸਕ੍ਰਿਪਸ਼ਨ ਪਾਲਿਸੀ ਦੇ ਤਹਿਤ ਬਜਟ ਵਿੱਚ 500 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਅਲਾਟ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਮੁੰਬਈ ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਮੁਫਤ ਅਤੇ ਜੈਨਰਿਕ ਦਵਾਈਆਂ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਈਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2024-25 ਵਿੱਚ 35749.03 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਸੰਭਾਵਿਤ ਆਮਦਨੀ ਪੈਦਾ ਹੋਵੇਗੀ। ਜੋ ਪਿਛਲੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਨਾਲੋਂ 2459 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਵੱਧ ਹੈ। ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2024-25 ਵਿੱਚ ਅਨੁਮਾਨਿਤ ਮਾਲੀਆ ਖਰਚਾ 28121.94 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੋਵੇਗਾ। ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਸੁਧਾਰ ਲਈ 45759.21 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਅਤੇ ਤੱਟਵਰਤੀ ਸੜਕਾਂ ਲਈ 2900 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਰੱਖੇ ਗਏ ਹਨ।
ਬਜਟ 'ਚ ਕੀ ਹੈ ਖਾਸ?
- ਇਸ ਸਾਲ ਪ੍ਰਾਪਰਟੀ ਟੈਕਸ 1500 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਘਟਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਇਹ ਫੰਡ 6000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸੀ।
- ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਲਈ 'ਵੱਖਰਾ ਫੀਸ ਢਾਂਚਾ' ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਬਾਹਰੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਸਾਰੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਸਾਲ ਵੱਖਰਾ ਢਾਂਚਾ ਤਿਆਰ ਕਰਕੇ ਬਾਹਰੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਤਿੰਨ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਢਾਂਚੇ ਹੋਣਗੇ, ਇੱਕ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਲਈ, ਦੂਜਾ ਮੁੰਬਈ ਤੋਂ ਬਾਹਰੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਅਤੇ ਤੀਜਾ ਮੁੰਬਈ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਲਈ।
- ਬੈਸਟ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ 928.65 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਸਾਲ ਮੁੰਬਈ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ 2000 ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਬੱਸਾਂ ਚਲਾਈਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ।
- ਇਸ ਸਾਲ ਮੁੰਬਈ ਕੋਸਟਲ ਰੋਡ ਲਈ 2900 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਗੋਰੇਗਾਂਵ ਮੁਲੁੰਡ ਲਿੰਕ ਰੋਡ ਲਈ 1870 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
- ਈਸਟਰਨ ਅਤੇ ਵੈਸਟਰਨ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਹਾਈਵੇਅ, ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਸਾਈਨੇਜ, ਸਕ੍ਰੈਪਯਾਰਡ, ਪਾਰਕਿੰਗ ਐਪ ਅਤੇ ਪਾਰਕਿੰਗ ਇਨਫਰਾ, ਏਰੀਆ ਟਰੈਫਿਕ ਕੰਟਰੋਲ ਲਈ ਕੁੱਲ 3200 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
- ਵਰਸੋਵਾ ਤੋਂ ਦਹਿਸਰ ਮੁੰਬਈ ਕੋਸਟਲ ਰੋਡ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਲਈ 2960 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ।
- BMC ਹਸਪਤਾਲਾਂ, ਡਿਸਪੈਂਸਰੀਆਂ, ਹਿੰਦੂ ਹਿਰਦੇ ਸਮਰਾਟ ਬਾਲਾ ਸਾਹਿਬ ਠਾਕਰੇ ਆਪ ਡਿਸਪੈਂਸਰੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਸਿਹਤ ਸਹੂਲਤਾਂ ਲਈ ਇਸ ਸਾਲ 1716.85 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਅਲਾਟ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।
- ਇਸ ਸਾਲ ਠੋਸ ਕੂੜਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਲਈ 168 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਬਜਟ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
- ਨਗਰ ਪਾਲਿਕਾ ਨੇ ਮਹਾਂਨਗਰ ਗੈਸ ਲਿਮਟਿਡ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਬਾਇਓ ਸੀਐਨਜੀ ਪਲਾਂਟ ਦੇਵਨਾਰ ਡੰਪਿੰਗ ਗਰਾਊਂਡ ਵਿੱਚ ਲਗਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਕੂੜੇ ਤੋਂ ਸੀਐਨਜੀ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਲਈ ਬਜਟ ਵਿੱਚ 230 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਤਜਵੀਜ਼ ਰੱਖੀ ਗਈ ਹੈ।
- ਵਾਤਾਵਰਨ ਅਤੇ ਵੱਧ ਰਹੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਹੇਠ ਕਰਨ ਲਈ ਬਜਟ ਵਿੱਚ 178 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
- ਇਸ ਸਾਲ ਮਗਰਮੱਛ ਅਤੇ ਗੋਰਿਲਾ ਵੀਰਮਾਤਾ ਜੀਜਾਬਾਈ ਬੋਟੈਨੀਕਲ ਅਤੇ ਚਿੜੀਆਘਰ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦੇ ਜਾਣਗੇ। ਇਸੇ ਥੀਮ 'ਤੇ ਪਾਰਕ ਵੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਸਾਲ ਇਸ ਲਈ 74 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਫੰਡ ਅਲਾਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
- ਇਸ ਸਾਲ ਮੁੰਬਈ ਫਾਇਰ ਬ੍ਰਿਗੇਡ ਲਈ ਫਾਇਰ ਡਰੋਨ ਅਤੇ ਰੋਬੋਟਿਕ ਲਾਈਫ ਸੇਵਿੰਗ ਬੁਆਏ ਖਰੀਦੇ ਜਾਣਗੇ। ਇਸ ਲਈ 235 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਉਪਬੰਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
- ਮਹਿਲਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਭਿਆਨ ਤਹਿਤ ਬਜਟ ਵਿੱਚ 100 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
- ਮੁੰਬਈ ਸੀਵਰੇਜ ਡਿਸਪੋਜ਼ਲ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਲਈ ਇਸ ਸਾਲ 5045 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਰੱਖੇ ਗਏ ਹਨ।
- ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਪੁਲਿਸ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਖਰੀ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਬਣਾਏਗਾ। ਜਿਸ ਨਾਲ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਫੌਰੀ ਮਦਦ ਮਿਲੇਗੀ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਛੇੜਛਾੜ ਦੀ ਦਰ ਵੀ ਘਟੇਗੀ।
- ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਵੈ-ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਲਈ ਸਿਲਾਈ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਈਆਂ। ਹੁਨਰ ਕੈਂਪ ਲਗਾ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿਓ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਹੋਰ ਹੁਨਰ ਸਿਖਲਾਈ ਵੀ ਦੇਣ ਦਾ ਨਗਰਪਾਲਿਕਾ ਦਾ ਮਤਾ ਹੈ।
