ਰਾਂਚੀ/ਝਾਰਖੰਡ:ਝਾਰਖੰਡ ਦੇ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦਾ ਨੈੱਟਵਰਕ ਚਲਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਦੁਬਈ, ਕੰਬੋਡੀਆ, ਥਾਈਲੈਂਡ ਅਤੇ ਲਾਓਸ ਵਰਗੇ ਕਈ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਥਾਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਹੈਰਾਨੀ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਧੋਖਾਧੜੀ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਮੋਬਾਈਲ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਭਾਰਤੀ ਸਿਮ ਕਾਰਡ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਠੱਗੀ
ਝਾਰਖੰਡ ਦੇ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਦਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਸੀ। ਸੀਆਈਡੀ ਦੀ ਸਾਈਬਰ ਕ੍ਰਾਈਮ ਬ੍ਰਾਂਚ ਦੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਾਬਤ ਹੋਇਆ ਹੈ। CID ਦੀ ਸਾਈਬਰ ਕ੍ਰਾਈਮ ਬ੍ਰਾਂਚ 'ਚ ਇਹ ਵੀ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ ਬੈਠ ਕੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੀਆਂ ਵਾਰਦਾਤਾਂ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਾਈਬਰ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ ਨਾ ਸਿਰਫ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਸਗੋਂ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਭਾਰਤੀ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਝਾਰਖੰਡ ਦੇ ਡੀਜੀਪੀ ਅਨੁਰਾਗ ਗੁਪਤਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਝਾਰਖੰਡ ਦੇ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀ ਭਾਰਤੀ ਸਿਮ ਕਾਰਡਾਂ ਅਤੇ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੀਆਂ ਵਾਰਦਾਤਾਂ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ।
ਭਾਰਤੀ ਸਿਮ ਕਾਰਡ ਕਿਉਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ?
ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਸਖ਼ਤ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਚਾਲ ਵਿੱਚ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਨੇ ਦੁਬਈ, ਕੰਬੋਡੀਆ ਅਤੇ ਥਾਈਲੈਂਡ ਵਰਗੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਥਾਨਾਂ ਨੂੰ ਠੱਗਣ ਲਈ ਆਪਣਾ ਸਥਾਨ ਬਣਾਇਆ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਧੋਖਾ ਦੇਣ ਲਈ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ ਮਨੁੱਖੀ ਤਸਕਰੀ ਰਾਹੀਂ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਨੌਕਰੀਆਂ ਦੇ ਵਾਅਦੇ ਨਾਲ ਵਿਦੇਸ਼ ਬੁਲਾ ਕੇ ਸਾਈਬਰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸੈਂਕੜੇ ਸਿਮ ਕਾਰਡ ਜਾਰੀ ਕਰਵਾ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ ਵੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਲਈ ਵਰਤ ਰਹੇ ਹਨ। ਝਾਰਖੰਡ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਡੀਜੀਪੀ ਅਨੁਰਾਗ ਗੁਪਤਾ ਮੁਤਾਬਕ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਭਾਰਤੀ ਨੰਬਰ ਰਾਹੀਂ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਫਰਜ਼ੀ ਕਾਲਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਲੋਕ ਸਮਝਦੇ ਹਨ ਕਿ ਫ਼ੋਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਆ ਰਿਹਾ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖਾਤਿਆਂ 'ਚੋਂ ਪੈਸੇ ਕਢਵਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।
ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕਬੂਤਰਬਾਜ਼ੀ ਕਰਕੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ
ਝਾਰਖੰਡ ਤੋਂ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧ ਕਰਨ ਲਈ ਤਸਕਰੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਝਾਰਖੰਡ ਦੇ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਨੌਕਰੀਆਂ ਦੇ ਬਹਾਨੇ ਲਾਓਸ ਅਤੇ ਕੰਬੋਡੀਆ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਤਸਕਰੀ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉੱਥੇ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਪੀੜਤ ਪਰਿਵਾਰ ਵੱਲੋਂ ਸੀਆਈਡੀ ਦੀ ਸਾਈਬਰ ਕ੍ਰਾਈਮ ਬ੍ਰਾਂਚ ਵਿੱਚ ਐਫਆਈਆਰ ਦਰਜ ਕਰਵਾਈ ਗਈ ਤਾਂ ਸੀਆਈਡੀ ਦੀ ਕ੍ਰਾਈਮ ਬ੍ਰਾਂਚ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਜਾਂਚ ਟੀਮ ਨੂੰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲੀ ਕਿ ਕੰਬੋਡੀਆ, ਥਾਈਲੈਂਡ, ਲਾਓਸ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਨੇ ਝਾਰਖੰਡ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਕੁਝ ਏਜੰਟ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਝਾਰਖੰਡ ਦੇ ਏਜੰਟਾਂ ਰਾਹੀਂ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰੀ ਦਿਵਾਉਣ ਦੇ ਬਹਾਨੇ ਕੰਬੋਡੀਆ, ਥਾਈਲੈਂਡ, ਲਾਓਸ ਆਦਿ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਝਾਰਖੰਡ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਸਾਈਬਰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕਰਨ ਲਈ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਨੇ ਝਾਰਖੰਡ ਦੇ ਸਾਰੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਪਾਸਪੋਰਟ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਿਸਮ ਦੇ ਪਛਾਣ ਪੱਤਰ ਜ਼ਬਤ ਕਰ ਲਏ ਸਨ। ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਾਈਬਰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਝਾਰਖੰਡ ਤੋਂ ਦੋ ਏਜੰਟਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ
ਝਾਰਖੰਡ ਦੇ ਡੀਜੀਪੀ ਅਨੁਰਾਗ ਗੁਪਤਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸੀਆਈਡੀ ਦੀ ਸਾਈਬਰ ਕ੍ਰਾਈਮ ਬ੍ਰਾਂਚ ਦੀ ਟੀਮ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਦੋ ਏਜੰਟਾਂ ਵਸੀਮ ਖਾਨ ਅਤੇ ਯਮੁਨਾ ਕੁਮਾਰ ਰਾਣਾ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਚੁੱਕੀ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧ ਲਈ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਤਸਕਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਵਸੀਮ ਖਾਨ ਗਿਰੀਡੀਹ, ਝਾਰਖੰਡ ਦਾ ਵਸਨੀਕ ਹੈ ਜਦਕਿ ਯਮੁਨਾ ਕੁਮਾਰ ਰਾਣਾ ਕੋਡਰਮਾ, ਝਾਰਖੰਡ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਾਈਬਰ ਏਜੰਟਾਂ ਕੋਲੋਂ ਵਿਦੇਸ਼ ਭੇਜੇ ਗਏ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਬਾਇਓ-ਡਾਟਾ, ਪਾਸਪੋਰਟ ਅਤੇ ਵੀਜ਼ਿਆਂ ਦੇ ਵੇਰਵੇ, ਲੈਣ-ਦੇਣ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਪਾਸਬੁੱਕ, ਚੈੱਕ ਬੁੱਕ, ਲੈਪਟਾਪ ਅਤੇ ਬਾਇਓ-ਡਾਟਾ ਦੇ ਵੇਰਵੇ, ਪਾਸਪੋਰਟ ਅਤੇ ਵੀਜ਼ਾ ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਪਰ ਇਸ ਰੈਕੇਟ ਦੇ ਕਈ ਏਜੰਟ ਅਜੇ ਵੀ ਸਰਗਰਮ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਸੀਆਈਡੀ ਦੀ ਸਾਈਬਰ ਕ੍ਰਾਈਮ ਬ੍ਰਾਂਚ ਅਜੇ ਵੀ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝੀ ਹੋਈ ਹੈ।
ਰਿਫਲੈਕਸ਼ਨ ਨੈੱਟਵਰਕ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ
ਝਾਰਖੰਡ ਦੇ ਡੀਜੀਪੀ ਅਨੁਰਾਗ ਗੁਪਤਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਾਈਬਰ ਰੈਕੇਟ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰਖਰਪਨ ਐਪ ਨੂੰ ਹੋਰ ਸੁਧਾਰਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਡੀਜੀਪੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪ੍ਰਧਾਨਕਰ ਭਾਰਤੀ ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਈਬਰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਟਰੈਕ ਕਰੇਗਾ। ਡੀਜੀਪੀ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ 'ਤੇ ਝਾਰਖੰਡ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਤਕਨੀਕੀ ਟੀਮ ਨੇ ਇਸ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਤੱਕ ਪੁਲਿਸ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕ੍ਰਾਈਮ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਪੋਰਟਲ ਅਤੇ ਸਾਈਬਰ ਹੈਲਪਲਾਈਨ ਨੰਬਰ 1930 'ਤੇ ਮਿਲੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਝਾਰਖੰਡ 'ਚ ਬੈਠੇ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਦੇ ਟਿਕਾਣੇ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾ ਕੇ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਦੂਜੇ ਰਾਜਾਂ ਦੀ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਵੀ ਰਿਫਲੈਕਟਰ ਦਾ ਲਾਭ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਪ੍ਰਖਰਨਾ ਐਪ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਧਾ ਕੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ ਬੈਠੇ ਸਾਈਬਰ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ਾਂ ਦੀ ਲੋਕੇਸ਼ਨ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ ਜੋ ਝਾਰਖੰਡ ਸਮੇਤ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹੋਰ ਸੂਬਿਆਂ 'ਚ ਭਾਰਤੀ ਨੰਬਰਾਂ ਤੋਂ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਪ੍ਰਾਪਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਕੰਬੋਡੀਆ, ਵੀਅਤਨਾਮ, ਲਾਓਸ, ਹਾਂਗਕਾਂਗ ਅਤੇ ਦੁਬਈ ਵਿੱਚ ਬੈਠੇ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀ ਝਾਰਖੰਡ ਸਮੇਤ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹੋਰ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਰਦਾਤਾਂ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਸਿਮ ਕਾਰਡਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਝਾਰਖੰਡ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਤੋਂ ਕਰਵਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਾਲ
ਝਾਰਖੰਡ ਦੇ ਡੀਜੀਪੀ ਅਨੁਸਾਰ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਬੈਠੇ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਿਮ ਕਾਰਡਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਭਾਰਤੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਾਈਬਰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕਾਲਾਂ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ ਬੈਠੇ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀ ਭਾਰਤੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਨੰਬਰਾਂ ਤੋਂ ਫਰਜ਼ੀ ਕਾਲਾਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਧੋਖਾ ਦੇ ਕੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਰ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਵੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਨਾਲ ਵੀ ਸਬੰਧ ਹਨ।
ਵੀਅਤਨਾਮ ਰੂਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ
ਸੀਆਈਡੀ ਦੀ ਸਾਈਬਰ ਕ੍ਰਾਈਮ ਬ੍ਰਾਂਚ ਅਨੁਸਾਰ ਭਾਰਤੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵੱਲੋਂ ਭਾਰਤੀ ਸਿਮ ਕਾਰਡ ਅਤੇ ਫ਼ੋਨ ਲੈਣ ਲਈ ਵੀਅਤਨਾਮ ਦਾ ਰਸਤਾ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਝਾਰਖੰਡ ਦੇ ਕੁਝ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਝਾਰਖੰਡ ਤੋਂ ਵੀਅਤਨਾਮ ਅਤੇ ਥਾਈਲੈਂਡ ਰਾਹੀਂ ਕੰਬੋਡੀਆ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਵਿਦੇਸ਼ ਪਹੁੰਚਣ 'ਤੇ ਪੀੜਤਾਂ ਨੂੰ ਘੁਟਾਲਾ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਟਸਐਪ, ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ, ਫੇਸਬੁੱਕ 'ਤੇ ਜਾਅਲੀ ਖਾਤੇ ਬਣਾਉਣ, ਵਟਸਐਪ ਚੈਟ ਰਾਹੀਂ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੇ ਆਕਰਸ਼ਕ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਸਾਈਬਰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਲਈ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਤਸਕਰੀ ਕਰਕੇ ਆਏ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਡਰਾਇਆ ਧਮਕਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਬੇਹੱਦ ਔਖੀਆਂ ਹਾਲਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।
