ଜରାଜୀର୍ଣ୍ଣ ଅବସ୍ଥାରେ ଐତିହ୍ୟ କୀର୍ତ୍ତିରାଜି ଗଙ୍ଗେଶ୍ଵରୀ ମନ୍ଦିର, ମା’ଙ୍କୁ ଆରାଧନା କରି କୋଣାର୍କ ଗଢିଥିଲେ 12ଶହ ବଢେଇ !

କୋଣାର୍କ ମନ୍ଦିର ପୂର୍ବରୁ ନିର୍ମିତ ମା’ ଗଙ୍ଗେଶ୍ବରୀ ମନ୍ଦିର । ଏଠାରେ ଆରାଧନା କରି କୋଣାର୍କ ଗଢିଥିଲେ 12ଶହ ବଢେଇ । ଆଜି କିନ୍ତୁ ଜରାଜୀର୍ଣ୍ଣ ଅବସ୍ଥାରେ ଏହି ପୁରାତନ କୀର୍ତ୍ତିରାଜି ।

ଗୋପ (ପୁରୀ):ଐତିହ୍ୟ ଓ ପୁରାତନ କୀର୍ତ୍ତିରାଜିର ପରିଚୟ ଦିଏ ବୈଆଳିଶୀ ବାଟି ଗାଁ । ଏକାଧିକ ଦିଗରୁ ଐତିହ୍ୟ ଓ ପରମ୍ପରାର ପ୍ରତୀକ ଏହି ଗ୍ରାମ । ଲୋକକଥା ଅନୁସାରେ, ପୂର୍ବରୁ ଏହି ଗ୍ରାମରେ ରାଜା ଲାଙ୍ଗୁଳା ନରସିଂହ ଦେବଙ୍କ ମନ୍ତ୍ରୀ ଶିବେଇ ସାମନ୍ତରାୟ ରହୁଥିଲେ । ତେବେ ଏଠାରେ ଥିବା ପ୍ରାଚୀନ ଗଙ୍ଗେଶ୍ବରୀ ମନ୍ଦିରର ଭିନ୍ନ କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ରହିଛି । କୌଣର୍କରେ ବିଶ୍ବପ୍ରସିଦ୍ଧ ସୂର୍ଯ୍ୟମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ ହେବା ସହ ରହିଛି ଏହି ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣର ସମ୍ପର୍କ । ଏପରିକି ଏହି ଗଙ୍ଗେଶ୍ବରୀ ମନ୍ଦିର କୋଣାର୍କ ମନ୍ଦିରଠାରୁ ମଧ୍ୟ ପୁରୁଣା । ଏହି ଗ୍ରାମରେ କୋଣାର୍କ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ କରିଥିବା 12ଶହ ବଢେଇ ରହୁଥିଲେ ବୋଲି ଲୋକକଥା ରହିଛି ।

• ମା’ଙ୍କୁ ଆରାଧାନ କରି କୋଣାର୍କ ମନ୍ଦିର ଗଢୁଥିଲେ 12ଶହ ବଢେଇ:-

ପୁରୀ ଜିଲ୍ଲା ଗୋପ ବ୍ଲକ ଅନ୍ତର୍ଗତ ଏରବଙ୍ଗ ପଞ୍ଚାୟତରେ ଅବସ୍ଥିତ । ଏହି ଗ୍ରାମରେ ଅତି ପୁରାତନ କାଳର ପ୍ରାଚୀନ ମନ୍ଦିର ରହିଛି । ଏଠାରେ ଆଜି ମା’ ଗଙ୍ଗେଶ୍ୱରୀ ପୂଜା ପାଇ ଆସୁଛନ୍ତି । ଏହି ଗ୍ରାମରେ 12 ମାସରେ 13 ପର୍ବ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥାଏ । କୋଣାର୍କ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ଏହି ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ ହୋଇ ମା’ଙ୍କ ଆରାଧନା କରାଯାଉଥିବା କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ରହିଛି । ଏହି ବୟାଳିଶି ବାଟି ଗ୍ରାମରେ ୧୨ଶହ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ ବେଳକୁ କୋଣାର୍କ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ ହେବା ସମୟରେ ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟରେ ନିୟୋଜିତ ଥିବା କାରିଗର ବା ବଢେଇମାନେ ରହୁଥିବା କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ରହିଛି । ଗାଁ ମଝିରେ ଏବେବି ପଥରଭସା ନଦୀର କିଛି ଅଂଶ ରହିଥିବା ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ । କୋଣାର୍କ ମନ୍ଦିରରେ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଥିବା ବଡ଼ ବଡ଼ ପଥରମାନ ଏହି ପଥରଭସା ନଦୀ ମାଧ୍ୟମରେ କୋଣାର୍କକୁ ଯାଉଥିବା ଅନୁମାନ କରାଯାଏ ।

• ଅବକ୍ଷୟ ହେବାରେ ଲାଗିଛି ଏହି କୀର୍ତ୍ତିରାଜି, ପ୍ରଶାସନର ଦୃଷ୍ଟି ପଡୁନି :-

ଏହି ପ୍ରାଚୀନ ଐତିହ୍ୟକୁ ନେଇ ଗ୍ରାମବାସୀ ଗର୍ବ ଅନୁଭବ କରୁଥିବା ବେଳେ ଏବେ ରକ୍ଷଣା ବେକ୍ଷଣ ଅଭାବରୁ ଧିରେ ଧିରେ ଅବକ୍ଷୟ ହେବାରେ ଲାଗିଲାଣି । ଏନେଇ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର କାହାର ବି ନିଘା ନାହଁ । ସ୍ଥାନୀୟ ନିମାପଡ଼ା ବିଧାୟିକା ତଥା ରାଜ୍ୟ ଉପ-ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ପ୍ରଭାତୀ ପରିଡାଙ୍କୁ ମନ୍ଦିର ରକ୍ଷାଣା ବେକ୍ଷଣ କରି ଏହାର ବିକାଶ କରିବାକୁ ଅନୁରୋଧ କରିଛନ୍ତି ଗ୍ରାମବାସୀ ।

• ମନ୍ଦିରରେ ରହିଛି କୋଣାର୍କ ମନ୍ଦିର ଢାଞ୍ଚାର ଝଲକ:-

ଗ୍ରାମର ଜଣେ ବୁଦ୍ଧିଜୀବୀ ନିରଞ୍ଜନ ସାହୁ କୁହନ୍ତି,‘‘ ଏହା ହେଉଛି ୧୨ଶହ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦର କୋଣାର୍କ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ନିର୍ମିତ ମନ୍ଦିର । ମନ୍ଦିର ଯେତେବେଳ ତିଆରି ହୋଇଥିଲା, ଲାଙ୍ଗୁଳା ନରସିଂହ ଦେବ କୋଣାର୍କ ମନ୍ଦିର ତିଆରି କରିବା ପାଇଁ ପଥରଭସା ନଈରେ ପଥର ଭସାଇ ନେଉଥିଲେ ମନ୍ଦିର ପାଇଁ । ଶିବେଇ ସାମନ୍ତ ଗୁହରିଆ ପରେ ଗଙ୍ଗେଶ୍ଵରୀଙ୍କ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ ହୋଇଥିଲା । କୋଣାର୍କ ମନ୍ଦିର ଯେମିତି କାରୁକାର୍ଯ୍ୟରେ ହୋଇଛି ଠିକ୍ ଅବିକଳ ଭାବେ ଗଙ୍ଗେଶ୍ୱରୀ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ ହୋଇଛି । କୋଣାର୍କ ମନ୍ଦିରର ଏତେ ତଦାରଖ କଲାବେଳେ ଏ ମନ୍ଦିରକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅବହେଳା କରୁଛନ୍ତି ‘ଏଏସଆଇ’ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ । ଏହି ମନ୍ଦିର କିଛି ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଭୁଶୁଡ଼ି ପଡ଼ିବାର ଆଶଙ୍କା ମଧ୍ୟ ରହିଛି । ସରକାର ଏଥିପ୍ରତି ଦୃଷ୍ଟି ଦିଅନ୍ତୁ ।’’

• ‘ରୁରାଲ ଟ୍ୟୁରିଜିମ’ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ଫୋକସ ଦେଉଛନ୍ତି ସରକାର: ଉପ-ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ପ୍ରଭାତୀ

ପର୍ଯ୍ୟଟନ ମନ୍ତ୍ରୀ ତଥା ଉପମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ପ୍ରଭାତୀ ପରିଡ଼ା କୁହନ୍ତି," ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳ ପର୍ଯ୍ୟଟନକୁ ବଢ଼ାଇବା ପାଇଁ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସଚେତନତା ଆଣିବା ପାଇଁ ଛୋଟ ଛୋଟ ଐତିହ୍ୟକୁ ନେଇ ସର୍ଭେକ୍ଷଣ ଶେଷ ହୋଇଛି । ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ପର୍ଯ୍ୟଟକ ଅଧିକାରୀମାନଙ୍କ ଟିମ୍‌ ସର୍ଭେ କରୁଛନ୍ତି । ଏପରି ବହୁତ୍ ଅଛି ସ୍ଥାନ ଅଛି, ଯେଉଁଠାରେ ଆମେ ଉନ୍ନତିକରଣ କରିପାରିନାହାନ୍ତି । ଏଥର ‘ରୁରାଲ ଟ୍ୟୁରିଜିମ୍‌’ (ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳ ପର୍ଯ୍ୟଟନ)କୁ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ଦିଆଯିବ । ଆପଣମାନେ ଯାହା ଫିଡବ୍ୟାକ୍‌ ଦେବେ ସବୁ ଐତିହ୍ୟକୁ ଯୋଡି ‘ରୁରାଲ ଟୁରିଜିମ’ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ଆଗକୁ ବଢ଼ାଇବା ।

ଇଟିଭି ଭାରତ, ପୁରୀ