କଟକ:ମା’ଙ୍କ ପାଖରେ ଲାଗୁ ହୁଏ ମାଛ ଭୋଗ। ଏହି ପରମ୍ପରା ଏବେକାର ନୁହେଁ ବଂର ଶହ ଶହ ବର୍ଷ ହେବ ଏହି ପରମ୍ପରା ରହିଆସୁଛି । ମା’ଙ୍କର ପ୍ରିୟ ଭୋଗ କହିଲେ ପୋହଳା ମାଛ । ଆଉ ତାହାକୁ କେବଳ ନବମୀ ଦିନ ଲାଗି କରାଯିବାର ପରମ୍ପରା ରହିଛି। ଆଉ ଏହି ପରମ୍ପରା ଅନୁଯାୟୀ ନବମୀରେ ମା’ଙ୍କ ପାଖରେ ମାଛ ଭୋଗ ଲାଗି କରାଯାଉଛି। ଚାନ୍ଦିନ ଚୌକ ପୂଜା ମଣ୍ଡପରେ ଆଜି ମାଙ୍କ ନିକଟରେ ମାଛ ଭୋଗ କରାଯାଉଛି । ଏଥିପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଚାଲିଥିବା ବେଳେ ପ୍ରାୟ ୧୦ ହଜାର ଭକ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ଏହି ମାଛ ପ୍ରସାଦର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଉଛି। ତେବେ ନବମୀରେ କାହିଁକି ମାଙ୍କ ନିକଟରେ ମାଛ ଭୋଗ ଲାଗୁ କରାଯାଏ? କେବେ ଠାରୁ ଏହି ପରମ୍ପରା ରହିଆସିଛି ।
ଚାଲିଛି ପ୍ରସ୍ତୁତି:
ଚାଲିଛି ପରିବା କଟା । ଆଳୁ,ବିନ୍ସ, କଖାରୁ,ବାଇଗଣ,ପୋଟଳ,କାଙ୍କଡ଼..ପାଣି କଖାରୁ ଆଦି ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ପରିବା କାଟୁଛନ୍ତି ଲୋକମାନେ । ଆପଣ ଭାବୁଥିବେ କି କୌଣସି ଏକ ବିବାହ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ଏସବୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଉଛି । କାରଣ ଚୁଲି ଜଳୁଛି...ବଡ ବଡ ହଣ୍ଡା ବି ବସିଛି। କୁଇଣ୍ଟାଲ କୁଇଣ୍ଟାଲ ମାଛ କଟାଯାଇ ଛଣା ବି ଯାଉଛି। ଏହି ଦୃଶ୍ୟ ଯିଏ ବି ଦେଖିବ ଭାବିବ କୌଣସି ସ୍ଥାନରେ ବଡ଼ ଭୋଜିର ଆୟୋଜନ କରାଯାଉଛି । ହୁଏତ କୌଣସି ବାହାଘର ପାଇଁ କିମ୍ବା କୌଣସି ପ୍ରୋଗ୍ରାମ ପାଇଁ ଏତେ ବଡ଼ ଭୋଜିର ଆୟୋଜନ କରାଯାଉଛି । କିନ୍ତୁ ତାହା ନୁହେଁ । ଏହି ଭୋଜି ଦଶହରା ପାଇଁ ଆୟୋଜନ କରାଯାଉଛି । ଆଉ ମା’ଙ୍କ ପାଇଁ ଏସବୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେଉଛି ।
ମା’ଙ୍କ ପାଖରେ ଲାଗି ହୁଏକି ମାଛ ଭୋଗ ?
ଆପଣଙ୍କ ମନରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଥିବ ମାଙ୍କ ପାଖରେ କଣ ମାଛ ଭୋଗ ଲାଗିହେବ ? ଆଜ୍ଞା ହଁ ଆପଣ ଠିକ ଭାବୁଛନ୍ତି। ମା’ଙ୍କ ପାଖରେ ମାଛ ଭୋଗ ଲାଗିବା ପାଇଁ ଏହି ଭୋଜିର ଆୟୋଜନ କରାଯାଉଛି । ଚାନ୍ଦିନଚୌକ ପୂଜା ମଣ୍ଡପରେ ପ୍ରତ୍ୟକ ନବମୀରେ ମାଛ ଭୋଗ ହୋଇଥାଏ । ଏହି ପରମ୍ପରା ଆଜି ପାଇଁ ନୁହେଁ, ବଂର ଦୀର୍ଘ ବର୍ଷ ହେବ ଏହି ମାଛ ଭୋଗ ପରମ୍ପରା ରହି ଆସିଛି । ସନ୍ଧ୍ୟା ଆଳତୀ ପରେ ମା’ଙ୍କ ପାଖରେ ଏହି ମାଛ ଭୋଗ ଲାଗୁ ହୁଏ। ତେବେ ମାଛ ଭୋଗ ଲାଗି ହେବା ପରେ ଘରେ ଘରେ ଏହି ପ୍ରସାଦକୁ ବଣ୍ଟା ଯାଇଥାଏ।
ମାଛ ସହ ଆଉ କଣ ଲାଗେ ଭୋଗ ?
ମାଛ ସହ ଖେଚଡ଼ି, ଖଟା ବି ମାଙ୍କ ପାଖରେ ଭୋଗ କରାଯାଇଥାଏ। ଖଟା ବି କୌଣସି ବିଲାତି କିମ୍ବା ଓଉରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୁଏ ନାହିଁ। ଅଷ୍ଟମୀରେ ମା’ଙ୍କ ନିକଟରେ ଯେଉଁ ପାଣି କଖାରୁ ବଳି ପକାଯାଏ ତାହା ଦ୍ଵାରା ଖଟା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଏ । ପ୍ରାୟ ୧୦ ହଜାର ଭକ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ଏହି ପ୍ରସାଦ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଥାଏ।
ମାଟି ସରାରେ ବଣ୍ଟାଯାଏ ପ୍ରସାଦ: