' हरिदास - झाकीर भाईंचा' : भेटा गेली अडीच दशकं उस्ताद झाकीर हुसैन यांच्यासाठी तबले बनवणाऱ्या हरिदास व्हटकर यांना

तबला वादक झाकीर हुसैन यांच्या निधनानं संगीत विश्वावर शोककळा पसरली आहे. त्यांच्यासाठी तबला बनवणाऱ्या हरिदास व्हटकर यांनी 'उस्तादां'च्या आठवणींना उजाळा दिला आहे.

मुंबई - जगविख्यात तबला वादक झाकीर हुसैन यांचं निधन झालं. अमेरिकेतील सॅन फ्रान्सिस्को येथे उपचारादरम्यान त्यांचा मृत्यू झाला. ते 73 वर्षांचे होते. हृदयाशी संबंधित समस्यांमुळे त्यांना रुग्णालयात दाखल करण्यात आलं होतं. याच उपचारादरम्यान त्यांचा मृत्यू झाला. भारतातील प्रसिद्ध शास्त्रीय वादक कलाकारांमध्ये उस्ताद झाकीर हुसैन यांची गणना केली जाते. यांना 1988 मध्ये 'पद्मश्री', 2002 मध्ये 'पद्मभूषण' आणि 2023 मध्ये 'पद्मविभूषण' पुरस्कारानं सन्मानित करण्यात आलं आहे. उस्ताद झाकीर हुसैन यांनी फक्त भारतातच नाही तर आपल्या तबला वादनाच्या ताकदीवर संपूर्ण जगाला वेड लावलं. पण, तुम्हाला माहिती आहे का? ज्या तबल्यावर उस्ताद झाकीर हुसैन यांची थाप 'नादब्रह्म' बनत असे, तो तबला बनवणारा एक 'मराठी' माणूस आहे.

उस्ताद झाकीर हुसैन यांच्या निधनानं संपूर्ण संगीत क्षेत्र आणि त्यांच्या कलेवर मनापासून प्रेम करणाऱ्या संगीतप्रेमींवर शोककळा पसरली आहे. उस्ताद झाकीर हुसैन यांचा सहवास लाभलेली अशीच एक व्यक्ती झाकीर हुसैन यांच्या निधनाच्या धक्क्यातून बाहेर आलेली नाही. ती व्यक्ती म्हणजे उस्ताद झाकीर हुसैन यांचे तबला बनवणारे हरिदास व्हटकर. पराकोटीची कृतज्ञता व्यक्त करत हरिदास व्हटकर सांगतात की, "मी झाकीर हुसैन यांच्यासाठी तबला बनवला. त्यांनी माझे आयुष्य घडवलं. माझ्या सर्वात लोकप्रिय ग्राहकाचं निधन हे माझ्यासाठी मोठं नुकसान आहे." आठवणींचा पट उलगडत हरिदास यांनी सांगितलं की, "मी प्रथम त्यांचे वडील अल्लारखाँ यांच्यासाठी तबला बनवला होता. त्यानंतर 1998 पासून झाकीर हुसेन यांच्यासाठी तबला बनवत आहे."

हरिदास व्हटकर यांना 'ईटीव्ही भारत'चे प्रतिनिधी कौस्तुभ खातू व्हटकर यांच्या कांजूरमार्ग येथील कार्यशाळेत भेटले आणि त्यांच्याशी संवाद साधला. उस्ताद झाकीर हुसैन यांच्याशी झालेली शेवटची भेट व्हटकर यांना लख्ख आठवतं. "उस्ताद झाकीर हुसैन यांच्याशी माझी शेवटची भेट याच वर्षी ऑगस्टमध्ये मुंबईत झाली होती. गुरुपौर्णिमेचा दिवस होता. मी त्यांना एका हॉलमध्ये भेटलो. दुसऱ्या दिवशी मी नेपियन सी रोडजवळील सिमला हाऊस कोऑपरेटिव्ह सोसायटीत त्यांच्या घरी गेलो. तिथं मी बराच वेळ त्याच्याशी बोललो." हरिदास यांनी सांगितलं की, "त्यांना केव्हा आणि कोणत्या प्रकारचा तबला हवा आहे, या बाबत ते खूप गंभीर असायचे. वाद्याच्या स्वरांबाबत ते अत्यंत गंभीर असायचे."

आपण दोन दशकांमध्ये उस्ताद झाकीर हुसैन यांच्यासाठी असंख्य तबले बनवल्याचं हरिदास व्हटकर सांगतात. उस्ताद झाकीर हुसैन यांनी काही तबले हरिदास व्हटकर यांच्यासाठी ठेवले आहेत. "मी त्यांच्यासाठी नवनवीन तबले बनवत असे. ते त्यांच्या संग्रहातील तबले देखील दुरुस्त करुन घ्यायचे. मी उस्ताद झाकीर हुसैन यांच्यासाठी तबले बनवले, यातून त्यांनी माझं आयुष्य घडवलं. मी अनेकदा त्यांच्या घरी गेलो आहे. पण त्यांनी मला कधीही परक्यासारखी वागणूक दिली नाही," असे भावोद्गार व्हटकर यांनी काढले.