ಹೈದರಾಬಾದ್:ಪರಿಸರ ಉಳಿಸುವ ಮತ್ತು ಜೀವ ರಾಶಿಗಳಿಗೆ ಎದುರಾಗುವ ಸವಾಲುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಜನ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲು ಇಂದು (ಏಪ್ರಿಲ್ 22) ವಿಶ್ವ ಭೂಮಿ ದಿನ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾತೃಭೂಮಿ ದಿನ (International Mother Earth Day) ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಭೆಯು 2009ರಲ್ಲಿ ಏಪ್ರಿಲ್ 22ರನ್ನು 'ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾತೃಭೂಮಿ ದಿನ'ವನ್ನಾಗಿ ಆಚರಿಸಲು ಎಂದು ನಿರ್ಣಯಿಸಿತು. ಆದರೆ, ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಅಧಿಕೃತ ಸ್ಥಾಪನೆಗೆ ಮುಂಚೆಯೇ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾತೃಭೂಮಿ ದಿನವು ತನ್ನ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. 1962ರಲ್ಲಿ ರಾಚೆಲ್ ಕಾರ್ಸನ್ 'ಸೈಲೆಂಟ್ ಸ್ಪ್ರಿಂಗ್' ಪುಸ್ತಕವು ಪರಿಸರ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಮತ್ತು ಜೀವಿಗಳು ಮತ್ತು ಮಾನವ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ಮಾಲಿನ್ಯದ ಪ್ರಭಾವದ ಬಗ್ಗೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿತು.
ಭೂಮಿ ದಿನದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯು 1969ರಲ್ಲಿ ಕ್ಯಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾದ ಸಾಂಟಾ ಬಾರ್ಬರಾದಲ್ಲಿ ಭಾರಿ ತೈಲ ಸೋರಿಕೆ ದುರಂತದಿಂದ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳ ಶಕ್ತಿಯಿಂದ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ಪಡೆದ ವಿಸ್ಕಾನ್ಸಿನ್‌ನ ಸೆನೆಟರ್ ಗೇಲಾರ್ಡ್ ನೆಲ್ಸನ್ ಪರಿಸರದ ಬಗ್ಗೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀಡಲು ಈ ಒಂದು ದಿನವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡರು. ಡೆನಿಸ್ ಹೇಯ್ಸ್ ಸಹಾಯದಿಂದ ನೆಲ್ಸನ್ 1970ರ ಏಪ್ರಿಲ್ 22ರಂದು ಮೊದಲ ಭೂಮಿ ದಿನಾಚರಣೆಯನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿದರು. ಆ ದಿನದಂದು 20 ಮಿಲಿಯನ್ ಅಮೆರಿಕನ್ನರು ಬೀದಿಗಿಳಿದರು. ಈ ಬೃಹತ್ ಆಂದೋಲನವು ಪರಿಸರ ಕಾನೂನುಗಳ ಅಂಗೀಕಾರ ಸೇರಿದಂತೆ ಮಹತ್ವದ ರಾಜಕೀಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳಿಗೂ ಕಾರಣವಾಯಿತು.
ನಂತರದಲ್ಲಿ 1990ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಭೂಮಿ ದಿನವು ಜಾಗತಿಕ ವೇದಿಕೆಯಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿತು. 141 ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ 200 ಮಿಲಿಯನ್ ಜನರು ಪರಿಸರ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ವಿಶ್ವ ವೇದಿಕೆಯ ಮೇಲೆ ತರಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತು. ರಿಯೊದಲ್ಲಿ ನಡೆದ 1992ರ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆ ಸಭೆಯು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪರಿಸರ ಶೃಂಗಸಭೆಗಳು ಮತ್ತು ಚರ್ಚೆಗಳಿಗೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿತು. ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯ ಕುರಿತು ಜಾಗತಿಕ ಸಂವಾದವನ್ನು ಬೆಳೆಸುವಲ್ಲಿ ಈ ಶೃಂಗಸಭೆಯು ಪ್ರಮುಖವಾಗಿದೆ. ಪರಿಸರ ಕಾಳಜಿಯ ಜಾಗತಿಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ 2009ರಲ್ಲಿ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾತೃಭೂಮಿ ದಿನವನ್ನು ಘೋಷಿಸಿತು.
ಪ್ಲಾನೆಟ್ V/s ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್: ನಾವು ಈ ಏಪ್ರಿಲ್ 22ರಂದು 54ನೇ ಭೂಮಿ ದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಇದರ ಥೀಮ್, 'ಪ್ಲಾನೆಟ್ ವರ್ಸಸ್ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ಸ್' ಆಗಿದೆ. ಮಾನವ ಮತ್ತು ಗ್ರಹಗಳ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಮಾಲಿನ್ಯದ ಹಾನಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಇದು ಹೊಂದಿದೆ. ಯುಕೆ ಸೇರಿದಂತೆ 50ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ದೇಶಗಳು 2040ರ ವೇಳೆಗೆ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸಬೇಕೆಂದು ಕರೆ ನೀಡಿವೆ.
ಸೈನ್ಸ್ ಅಡ್ವಾನ್ಸಸ್ ಜರ್ನಲ್‌ನ ಇತ್ತೀಚಿನ ಅಧ್ಯಯನದ ಪ್ರಕಾರ, ಕಳೆದ 60 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ಎಂಟು ಶತಕೋಟಿ ಟನ್ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ಅನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ. ಶೇ.90.5ರಷ್ಟು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿಲ್ಲ. ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಈ ವರ್ಷದ ಭೂ ದಿನದ ಥೀಮ್ 'ಪ್ಲಾನೆಟ್ ವರ್ಸಸ್ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್' ಆಗಿದೆ. 2040ರ ವೇಳೆಗೆ ಎಲ್ಲ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್‌ಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಶೇ.60ರಷ್ಟು ತಗ್ಗಿಸುವ ಗುರಿ ಹೊಂದಲಾಗಿದೆ. ಜನರು ಸ್ವಚ್ಛತಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಸ್ವಯಂಸೇವಕರಾಗಬಹುದು ಅಥವಾ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಮಾಲಿನ್ಯದಿಂದ ಆಗಿರುವ ಹಾನಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಇನ್ನಷ್ಟು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಎಂಬುದು ಇದರ ಉದ್ದೇಶ.
ಎಷ್ಟು ಚಿಕ್ಕ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಕಣಗಳು ನಮ್ಮ ಮಣ್ಣನ್ನು ಕಲುಷಿತಗೊಳಿಸುತ್ತಿವೆ:
- 1950ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಪಂಚವು ಕೇವಲ ಎರಡು ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಅನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ನಾವು ಈಗ 450 ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್‌ಗಳಷ್ಟು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತೇವೆ.
- ಇದುವರೆಗೆ ತಯಾರಿಸಲಾದ ಎಲ್ಲ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಅರ್ಧದಷ್ಟು ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಕಳೆದ 15 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ತಯಾರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. 2050ರ ವೇಳೆಗೆ ಉತ್ಪಾದನೆಯು ದ್ವಿಗುಣಗೊಳ್ಳುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ.
- ಪ್ರತಿ ನಿಮಿಷಕ್ಕೆ ಒಂದು ದಶಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನೀರಿನ ಬಾಟಲಿಗಳು ಮಾರಾಟವಾಗುತ್ತವೆ.
- ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಸುಮಾರು 11 ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ತ್ಯಾಜ್ಯ ಸಾಗರಕ್ಕೆ ಸೇರುತ್ತಿದೆ.
- ಇದುವರೆಗೆ ಉತ್ಪಾದಿಸಲಾದ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಶೇ.9ರಷ್ಟು ಮಾತ್ರ ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
ಮೈಕ್ರೋಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್‌ನ ಆರೋಗ್ಯದ ಪರಿಣಾಮಗಳು..