গুৱাহাটী :গুৱাহাটীৰ শ্ৰীমন্ত শংকৰদেৱ কলাক্ষেত্ৰত তিনিদিনীয়াকৈ আয়োজন কৰা প্ৰাগজ্যোতিষপুৰ সাহিত্য উৎসৱ-২০২৪ত শনিবাৰে ৪ খন গুৰুত্বপূৰ্ণ আলোচনা চক্ৰ অনুষ্ঠিত হয় ৷ "ঐতিহ্য আৰু সাংস্কৃতিক পৰিচয়ৰ সন্ধান: প্ৰযুক্তি নিৰ্ভৰশীলতা" শীৰ্ষক আলোচনা চক্ৰ সঞ্চালনা কৰে কটন বিশ্ববিদ্যালয়ৰ ইংৰাজী বিভাগৰ মুৰব্বী অধ্যাপক ড৹ ৰাখী কলিতা মৰলে ৷ তেওঁ কয় যে ঐতিহ্য হৈছে ভৱিষ্যতৰ বাবে সংৰক্ষণ কৰা ইতিহাসৰ চানেকী ৷ সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যৰ সন্ধান বা চিনাক্তকৰণ আৰু সংৰক্ষণ এটি গুৰুত্বপূৰ্ণ বিষয় ৷ ঐতিহ্যৰ এক বিশাল পৰিসৰ আছে ৷ মানুহৰ জীৱন যাত্ৰা, আচাৰ-ব্যৱহাৰ, খাদ্যাভাস, সামাজিকতাৰ অনুশীলন এই সকলোবোৰ আমাৰ সাংস্কৃতিক পৰিচয়ৰ সৈতে সংপৃক্ত হৈ আছে ৷ এই সাংস্কৃতিক পৰিচয় ভাষাই নিৰ্মাণ আৰু বহন কৰে ৷ ভাষা হৈছে আমাৰ সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য আৰু পৰিচয়ৰ সমল ৷"
তেওঁ কয় যে প্ৰযুক্তি এতিয়া আৰু অস্বীকাৰ কৰাৰ কোনো কাৰণ নাই ৷ গতিকে ঐতিহ্যৰ সংৰক্ষণত নিশ্চিতভাৱে প্ৰযুক্তিৰ ভূমিকা অপৰিহাৰ্য্য ৷ এই চক্ৰত মুখ্য সমল ব্যক্তিৰূপে অংশগ্ৰহণ কৰে শংকৰদেৱ স্বাস্থ্য বিজ্ঞান বিশ্ববিদ্যালয়ৰ উপাচাৰ্য ডাঃ ধ্ৰুৱজ্যোতি বৰাই ৷ ডাঃ ধ্ৰুৱজ্যোতি বৰাই কয়,ঐতিহ্য মূলতঃ সংৰক্ষিত হৈ থাকে ভাষা আৰু শব্দৰ জৰিয়তে ৷ এয়াও মাতৃভাষাৰ জৰিয়তে সম্ভৱ ৷ উদাহৰণস্বৰূপে একেপাহ ফুলকে পৃথিৱীৰ বিভিন্ন ভাষাৰ মানুহে নিজৰ ভাষাৰে নামাকৰণ কৰে ৷ নিজৰ ভাষাত এনেদৰেই ঐতিহ্য সংৰক্ষিত হয় ৷ কিন্তু আমাৰ বাবে দুৰ্ভাগ্যৰ কথা এই যে ব্ৰিটিছে আমাৰ ওপৰত ইংৰাজী ভাষাটো এনেদৰে জাপি দিলে যে কেইবাটাও প্ৰজন্মই ইংৰাজীতে কথাবোৰ ভাবিবলৈ ল'লে ৷ ফলত আমাৰ স্বকীয় পৰিচয় গুৰতৰভাৱে আঘাতপ্ৰাপ্ত হৈছে ৷ সম্প্ৰতি অসম জাতীয় বিদ্যালয় আৰু শংকৰদেৱ শিশু নিকেতনে মাতৃভাষাক সংৰক্ষণ আৰু চৰ্চাৰ সম্প্ৰসাৰণৰ আন্দোলন ফলপ্ৰসূভাৱে অব্যাহত ৰাখিছে ৷"
তেওঁ লগতে কয়,"মাতৃভাষাক এলাগী কৰি সন্তানক ইংৰাজী মাধ্যমত পঢ়ুওৱা অভিভাৱকসকলে এয়া অনুধাৱন কৰা উচিত ৷ জাতীয় ভাষা এটা নিৰ্মাণ কৰাটো অতি কষ্টকৰ আৰু দীঘলীয়া ভাষিক বিকাশৰ প্ৰক্ৰিয়া ৷ অসমীয়া ভাষাটোও এনেদৰেই গঢ়ি উঠিছে ৷ এই ভাষাইহে আমাৰ সাংস্কৃতিক পৰিচয় আৰু ঐতিহ্যক প্ৰতিনিধিত্ব কৰিছে ৷ পৃথিৱীজুৰি ইয়াৰ ব্যাপ্তি ঘটিবলৈ হ'লে, বিশ্বজোৰা প্ৰতিষ্ঠা লাভ কৰিবলৈ হ'লে সঠিকভাৱে ইয়াৰ সংৰক্ষণত প্ৰযুক্তিৰ ব্যৱহাৰ হ'ব লাগিব ৷ এই ব্যৱহাৰ হ'ব লাগিব নিৰ্ভুল যাতে চিৰদিনলৈ আমাৰ স্বকীয়তা অক্ষুণ্ণ হৈ থাকিব পাৰে ৷"
আন এগৰাকী সমল ব্যক্তি আনন্দৰাম বৰুৱা ভাষা-কলা-সংস্কৃতি প্ৰতিষ্ঠানৰ সহযোগী অধ্যাপক ড৹ ভাস্কৰজ্যোতি শৰ্মাই কয় যে পৰিচয় নিৰ্ণয় কৰাটোৱে এটা জটিল প্ৰক্ৰিয়া ৷ এজন মানুহেই কেইবাটাও পৰিচয় বহন কৰে ৷ ঘৰৰ পৰিচয়, শিক্ষাানুষ্ঠানৰ পৰিচয়, কৰ্মক্ষেত্ৰৰ পৰিচয়, সামাজিক পৰিচয় ভিন্ন ৷ দৰাচলতে পৰিচয় আৰু সংস্কৃতি সদায়ে সংপৃক্ত হৈ থাকে ৷ এয়া পৃথক নহয় ৷ ঐতিহ্যৰ অনুভৱে সংস্কৃতি নিৰ্মাণ কৰে ৷ সংস্কৃতি আৰু ঐতিহ্যক এৰি পৰিচয় গঢ়ি উঠিব নোৱাৰে ৷ তেওঁ প্ৰসংগক্ৰমে ডিজিটেল সংৰক্ষণৰ কাৰিকৰী বিষয়ে উল্লেখ কৰি কয় যে সংৰক্ষণ কাগজত লিখিও কৰিব পাৰি ৷ বৰ্তমান প্ৰযুক্তিয়ে এয়া স্থায়িত্ব কৰিব পৰাকৈ সহজ কৰি দিছে ৷
একেদৰে সমল ব্যক্তি হিচাপে উপস্থিত থাকে তেজপুৰ কেন্দ্ৰীয় বিশ্ববিদ্যালয়ৰ ইংৰাজী আৰু বৈদেশিক ভাষা বিভাগৰ সহকাৰী অধ্যাপক ড৹ অৰূপ নাথ ৷ তেওঁ কয়,"কিছুমান ঐতিহ্য আমি প্ৰত্যক্ষ কৰো ৷ এইবোৰ ইতিহাসৰ স্মৃতিচিহ্ন ৷ কিন্তু কিছুমান চকুৰে নেদেখা ঐতিহ্য আছে যিবোৰ অনুভৱ কৰিব পাৰি ৷ উদাহৰণস্বৰূপে সুধাকণ্ঠ ড৹ ভূপেন হাজৰিকাৰ গীতৰ সুৰবোৰৰ কথা ক'ব পাৰি ৷ এইবোৰো আমাৰেই ঐতিহ্য ৷"
তেওঁ লগতে কয়,"ভাষা বা সংস্কৃতিৰ বৈচিত্ৰ্য আমাৰ পৰিচয়ৰ সংকট নহয়, এয়া আমাৰ সমলহে ৷ প্ৰাচীন কালৰে পৰা ভাৰতবৰ্ষৰ পৰিচয় এই বৈচিত্ৰতাৰ ভেটিতে গঢ়ি উঠিছে ৷ প্ৰত্যেকেই নিজৰ ভাষাতে নিজৰ পৃথিৱীখন গঢ়ি তোলে ৷ সেয়ে পৃথিৱী একেখন কিন্তু ভাষা বহু ৷ ভাষাই আমাৰ সংস্কৃতি আৰু পৰিচয় নিৰ্মাণ কৰে ৷ মাতৃভাষা ভিত্তিক বহুভাষিক শিক্ষা ব্যৱস্থা এয়া সংৰক্ষণৰ বাবে অতি প্ৰয়োজনীয় ৷" সমজুৱাৰ ফালৰ পৰা ভাষাৰ সঠিক প্ৰয়োগৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰসংগ উত্থাপন কৰে অসম মহিলা বিশ্ববিদ্যালয়ৰ প্ৰাক্তন উপাচাৰ্য তথা বিশিষ্ট সাহিত্যিক ড৹ মালিনী গোস্বামীয়ে ৷
অসমৰ বৈচিত্ৰময় সমাজত ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদীৰ ভূমিকা
দ্বিতীয়খন আলোচনা চক্ৰৰ বিষয় হৈছে "অসমৰ বৈচিত্ৰময় সমাজত ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদীৰ ভূমিকা" ৷ এই অনুষ্ঠান সঞ্চালনা কৰে বিশিষ্ট লেখক-গৱেষক,পদ্মশ্ৰী অৰূপ কুমাৰ দত্তই ৷ তেওঁ কয়,"ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদী অসমৰ আত্মা ৷ ই সমগ্ৰ উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ সৈতে সংপৃক্ত হৈ আছে ৷ ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদীয়ে অসম বা উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চল নামৰ বৃহৎ উপত্যকাটো সৃষ্টি কৰিছে ৷ আমাৰ সকলো বুৰঞ্জী কাৰ্যতঃ এই নদীয়ে নিৰ্মাণ বা নিৰ্ধাৰণ কৰিছে ৷ এই নদীৰ বুকুৰেই বিভিন্ন মানুহৰ প্ৰব্ৰজন ঘটিছিল ৷ সেইবাবেই আমাৰ সমাজ জাতি-জনজাতিৰ বৈচিত্ৰ্যৰে পৰিপূৰ্ণ ৷ আমাৰ বাণিজ্যিক আৰু সাংস্কৃতিক পৰিচয়ৰো আধাৰ মহাবাহু ব্ৰহ্মপুত্ৰ ৷"
ইয়াত সমল ব্যক্তিৰূপে অংশগ্ৰহণ কৰি বিশিষ্ট অভিযন্তা তথ লেখক-গৱেষক প্ৰদীপ ভূঞাই কয় যে অৰুণাচলত ১৪০ ৰো অধিক নদীবান্ধৰ চুক্তি হৈছে ৷ এয়া আমাৰ সভ্যতাৰ জীৱনীশক্তি লুইতখনৰ বাবে অশনি সংকেত ৷ এই বান্ধবোৰ হ'লে ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদী আৰু এতিয়াৰ দৰে প্ৰৱাহমান হৈ থাকিবনে সেয়া সন্দেহৰ বিষয় ৷ ব্ৰহ্মপুত্ৰ ৰুদ্ধ হোৱা মানে আমাৰ জাতীয় জীৱনৰ গতিও ৰুদ্ধ হ'ব ৷ গংগাৰ দৰে ব্ৰহ্মপুত্ৰকো কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰে এখন অন্যতম ৰাষ্ট্ৰীয় নদী হিচাপে ঘোষণা কৰিলে হয়তো আমি ৰক্ষা পৰিব পাৰো ৷
ৰঙাপৰা মহাবিদ্যালয়ৰ সহকাৰী অধ্যাপক তথা বড়ো সাহিত্য সভাৰ উপ-সভাপতি প্ৰশান্ত বড়োৱে ইয়াত সমল ব্যক্তি হিচাপে উপস্থিত থাকি কয়,"অসমৰ সভ্যতা মানেই ব্ৰহ্মপুত্ৰ সভ্যতা ৷ ৰামায়ণ-মহাভাৰতৰ কালৰে পৰা এই নদী বৈ আছে ৷ প্ৰাচীন প্ৰাগজ্যোতিষপুৰক বিচাৰি গ'লে, প্ৰাচীন শক্তিপীঠ কামাখ্যাৰ ইতিহাস বিচাৰি গ'লে আমি ব্ৰহ্মপুত্ৰকে পাম ৷ আমাৰ ভৌগোলিক ইতিহাস, জাতি-জনগোষ্ঠীৰ সাংস্কৃতিক ইতিহাস, ভাষা-ধৰ্মৰ ইতিহাস সকলো ব্ৰহ্মপুত্ৰৰে উপহাৰ ৷ এই নদীয়ে বৃহত্তৰ অসমীয়া জাতিক গঢ়ি তুলিছে ৷"