নিউজ ডেস্ক, ৮ এপ্ৰিল: সংসদত গৃহীত হৈছে মহিলাৰ বাবে ৩৩ শতাংশ সংৰক্ষণ আইন । কিন্তু ইয়াৰ কাৰ্যকৰীকৰণৰ কোনো সময়সীমা নিৰ্ধাৰণ কৰা হোৱা নাই । কোৱা হৈছে যে এই কাম লোকপিয়লৰ পিচত কাৰ্যকৰী কৰা হ'ব । এই ৩৩ শতাংশ সংৰক্ষণ আগন্তুক ২০২৪ চনৰ লোকসভা নিৰ্বাচনত সম্পূৰ্ণৰূপে কাৰ্যকৰী হোৱা নাই ।
লোকসভা নিৰ্বাচনত মহিলা প্ৰাৰ্থীৰ সংখ্যা ১৬ শতাংশ বৃদ্ধি তামিলনাডুত নাম তামিলাৰ পাৰ্টিয়ে ৫০ শতাংশ সংৰক্ষণ দি দৃষ্টি আকৰ্ষণ কৰিছে । এই প্ৰতিবেদনত ১৯৫৭ চনৰ লোকসভা নিৰ্বাচনৰ পৰা ২০১৯ চনৰ নিৰ্বাচনলৈকে মহিলা প্ৰাৰ্থীৰ সংখ্যা আৰু নিৰ্বাচনী ৰাজনীতিত তেওঁলোকৰ সফলতাৰ হাৰ বিশ্লেষণ কৰা হৈছে ।
যদি আমি লোকসভা নিৰ্বাচনত মহিলা প্ৰাৰ্থীৰ অংশগ্ৰহণৰ কথা কওঁ, তেন্তে নিশ্চিতভাৱে এই সংখ্যা বৃদ্ধি হৈছে । কিন্তু এই বৃদ্ধি কিমান অৰ্থপূৰ্ণ আৰু ই কিমান প্ৰতীকাত্মক, সেয়া সুকীয়া বিতৰ্কৰ বিষয় হ'ব পাৰে । ৪৫ৰ পৰা ৭২৬ হয়, সংখ্যাৰ ফালৰ পৰা প্ৰাৰ্থীৰ দাবীৰ ক্ষেত্ৰত গণতান্ত্ৰিক ইতিহাসত আমি এই যাত্ৰা কৰিছোঁ ।
মহিলা প্ৰাৰ্থীৰ সংখ্যা বৃদ্ধিৰ তালিকা ১৯৫৭ চনৰ দ্বিতীয়টো লোকসভা নিৰ্বাচনত ৪৫ গৰাকী মহিলা প্ৰাৰ্থীয়ে প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰাৰ বিপৰীতে ২০১৯ চনৰ নিৰ্বাচনত ৭২৬ গৰাকীয়ে প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰিছিল । নিৰ্বাচন আয়োগৰ তথ্য অনুসৰি ১৯৫৭ চনত মহিলা প্ৰাৰ্থীৰ সংখ্যা ৪.৫ শতাংশৰ পৰা ২০১৯ চনত ১৪.৪ শতাংশলৈ বৃদ্ধি পাইছে । আনহাতে ১৯৫৭ চনত পুৰুষ প্ৰাৰ্থীৰ সংখ্যা ১৪৭৪ জনৰ পৰা ২০১৯ চনত ৭৩২২ জনলৈ বৃদ্ধি পাইছে ।
ইয়াৰ লগে লগে ১৯৫৭ চনৰ তুলনাত নিৰ্বাচনত প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰা প্ৰাৰ্থীৰ সংখ্যা ৫ গুণ বৃদ্ধি পাইছে । ১৬ গুণ বৃদ্ধি পাইছে মহিলাৰ সংখ্যা । ১৯৫৭ চনত মাত্ৰ ২.৯ শতাংশ মহিলাইহে নিৰ্বাচনত প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰিছিল । ২০১৯ চনত ই ৯ শতাংশলৈ বৃদ্ধি পায় । কিন্তু মন কৰিবলগীয়া যে এতিয়ালৈকে মহিলা প্ৰাৰ্থীৰ সংখ্যা কেতিয়াও ১০০০ তকৈ বেছি হোৱা নাই । ১৯৫২ চনৰ প্ৰথম নিৰ্বাচনৰ বাবে লিংগ অনুপাতৰ কোনো তথ্য নাই ।
১৯৫৭ চনৰ দ্বিতীয়টো সাধাৰণ নিৰ্বাচনৰ তথ্য অনুসৰি খেলপথাৰত অংশগ্ৰহণ কৰা ৪৫ গৰাকী মহিলা প্ৰাৰ্থীৰ ভিতৰত ২২ গৰাকীয়ে জয়লাভ কৰে। সফলতাৰ হাৰ আছিল ৪৮.৮৮ শতাংশ। কিন্তু ২০১৯ চনত সফলতাৰ হাৰ ১০.৭৪ শতাংশলৈ হ্ৰাস পায়। ৭২৬ গৰাকী মহিলা প্ৰাৰ্থীৰ ভিতৰত মাত্ৰ ৭৮ গৰাকীয়েহে সফল হয়। ১৯৫৭ চনত পুৰুষ প্ৰাৰ্থীৰ সফলতাৰ হাৰ ৩১.৭ শতাংশৰ পৰা ২০১৯ চনত ৬.৪ শতাংশলৈ হ্ৰাস পাইছে।
১৯৯১ আৰু ১৯৯৬ চনৰ সাধাৰণ নিৰ্বাচনত মুঠ প্ৰাৰ্থীৰ চাৰি শতাংশ মহিলা । পৰৱৰ্তী দুটা লোকসভা নিৰ্বাচনত – ১৯৯৮ আৰু ১৯৯৯ চনত এই অংশ ছয় শতাংশলৈ বৃদ্ধি পালে । ২০০৪ আৰু ২০০৯ – ক্ৰমে ১৪ আৰু ১৫ সংখ্যক লোকসভা নিৰ্বাচনত মুঠ প্ৰাৰ্থীৰ ৭ শতাংশ মহিলা । ২০১৪ চনৰ সাধাৰণ নিৰ্বাচনত মুঠ প্ৰাৰ্থীৰ ৮ শতাংশ মহিলা, আনহাতে ২০১৯ চনৰ লোকসভা নিৰ্বাচনত ৯ শতাংশ প্ৰাৰ্থী মহিলা ।
১৯৫৭ চনত দ্বিতীয়খন লোকসভাৰ বাবে মুঠ ১৫১৯গৰাকী প্ৰাৰ্থীয়ে নিৰ্বাচনী যুঁজত নামিছিল, ইয়াৰে ৪৫গৰাকী মহিলা আছিল । নিৰ্বাচন আয়োগৰ ৱেবছাইটত উপলব্ধ তথ্য অনুসৰি ইয়াৰে ২২ (৪৯ শতাংশ) সদনলৈ নিৰ্বাচিত হয় । চতুৰ্থ লোকসভাৰ দ্বাৰাহে ৪০ শতাংশতকৈ অধিক মহিলা প্ৰাৰ্থী সদনলৈ নিৰ্বাচিত হয় । তৃতীয় লোকসভাত ৬৬ গৰাকী প্ৰাৰ্থী মহিলা, ইয়াৰে ৩১ গৰাকী (৪৭ শতাংশ) বিজয়ী । ১৯৬৭ চনত চতুৰ্থ লোকসভাৰ বাবে ৬৭ গৰাকী মহিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰিছিল আৰু ইয়াৰে ২৯ গৰাকী (৪৩ শতাংশ) নিৰ্বাচিত হৈছিল ।
১৯৭১ চনত পঞ্চম লোকসভাত লোকসভা নিৰ্বাচনত প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰা মহিলাৰ সংখ্যা ৮৬ লৈ বৃদ্ধি পায়, ইয়াৰে ২১ গৰাকী (২৪ শতাংশ) নিৰ্বাচিত হয় । ১৯৭৭ চনত ষষ্ঠ লোকসভাত নির্বাচনত প্রতিদ্বন্দ্বিতা কৰা মহিলাৰ সংখ্যা কমি আহিছিল ৷ প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰা ৭০ গৰাকী মহিলাৰ ভিতৰত ১৯ গৰাকী (২৭ শতাংশ) নিৰ্বাচিত হয় । ১৯৮০ চনত সপ্তম লোকসভাত নিৰ্বাচনত প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰা মহিলাৰ সংখ্যা দুটা সংখ্যাত উপনীত হৈ ১৪৩ গৰাকী হয় । কিন্তু সদনলৈ নিৰ্বাচিত হোৱা মহিলাৰ সংখ্যা আছিল মাত্ৰ ২৮ (১৯ শতাংশ) ।
১৯৮৪ চনৰ লোকসভা নিৰ্বাচনত যেতিয়া ১৭১ গৰাকী মহিলা প্ৰাৰ্থীৰ ভিতৰত ৪৩ গৰাকী মহিলা নিৰ্বাচিত হৈছিল, তেতিয়া এই শতকৰা হাৰ ২৫ শতাংশলৈ বৃদ্ধি পাইছিল । ১৯৮৯ চনত পৰৱৰ্তী লোকসভাত এই সংখ্যা পুনৰ ১৫ শতাংশলৈ হ্ৰাস পায়, যেতিয়া ১৯৮ গৰাকী মহিলা প্ৰাৰ্থীৰ ভিতৰত মাত্ৰ ২৯ গৰাকীহে সংসদত উপস্থিত হয় । ১৯৯১ চনৰ লোকসভাত ৩৩০ গৰাকী মহিলা প্ৰাৰ্থীৰ ভিতৰত মাত্ৰ ৩৮ গৰাকীহে নিৰ্বাচিত হোৱাৰ সময়ত এই শতকৰা আৰু অধিক হ্ৰাস পাই ১২ শতাংশলৈ পৰিণত হয় ।
১৯৯৬ চনত মাত্ৰ সাত শতাংশ মহিলা প্ৰাৰ্থী (এতিয়ালৈকে সৰ্বনিম্ন)হে সদনলৈ নিৰ্বাচিত হৈছিল । নিৰ্বাচনত প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰা মহিলাৰ সংখ্যা ৫৯৯ গৰাকী হোৱাৰ বিপৰীতে সদনলৈ নিৰ্বাচিত হ'ল মাত্ৰ ৪০ গৰাকী । ১৯৯৮ চনত ২৭৪ গৰাকী মহিলা প্ৰাৰ্থীৰ ভিতৰত ৪৩ গৰাকী সদনলৈ নিৰ্বাচিত হোৱাৰ সময়ত মহিলাৰ নিৰ্বাচিত শতকৰা হাৰ বৃদ্ধি পাই ১৬ শতাংশত উপনীত হয় ।
১৯৯৯ চনত ত্ৰয়োদশ লোকসভাত ২৮৪ জন প্ৰাৰ্থীৰ ভিতৰত ৪৯ গৰাকী মহিলা (১৭ শতাংশ) সদনলৈ নিৰ্বাচিত হোৱাৰ বিপৰীতে ২০০৪ চনৰ নিৰ্বাচনত মাত্ৰ ১৩ শতাংশ – ৩৫৫ গৰাকীৰ ভিতৰত ৪৫ গৰাকী মহিলা – সদনলৈ নিৰ্বাচিত হৈছিল । ২০০৯ চনত ৫৫৬ গৰাকী মহিলাই এই খেলপথাৰত অংশ লৈছিল আৰু মুঠ ৮,০৭০ গৰাকী প্ৰাৰ্থীৰ ভিতৰত মাত্ৰ ১১ শতাংশ (৫৯ গৰাকী মহিলা) লোকসভালৈ নিৰ্বাচিত হৈছিল । ২০১৪ চনৰ লোকসভাত ৮১৩৬গৰাকী প্ৰাৰ্থীৰ ভিতৰত ৬৬৮গৰাকী মহিলাহে নিৰ্বাচিত হয় ।
লগতে পঢ়ক:দূৰদৰ্শন-ৰেডিঅ'ত ৰাজনৈতিক দলবোৰে প্ৰচাৰৰ বাবে কিমান সময় পাব ? - Political parties broadcast time
