অসম

assam

ETV Bharat / opinion

পেজাৰ, ৱাক-টকী বিস্ফোৰণ; হাইব্ৰিড যুদ্ধৰ ইংগিত নেকি ? - Hybrid War

Hybrid War: লেবাননত শেহতীয়াকৈ পেজাৰ, ৱাক-টকী আৰু সৌৰ শক্তি প্ৰণালী বিস্ফোৰণৰ ফলত বহু লোক নিহত হোৱাৰ লগতে শ শ আহত হৈছে । বিভিন্ন পক্ষই ইয়াৰ বাবে ইজৰাইলত দোষাৰোপ কৰিছে । কিন্তু এই বিস্ফোৰণে হাইব্ৰিড যুদ্ধৰ ইংগিত দিছে নেকি ? আন আন দেশে এই আক্ৰমণৰ কৌশল ল'ব নেকি ?

Hybrid War
পেজাৰ, ৱাক-টকী বিস্ফোৰণ;হাইব্ৰিড যুদ্ধৰ ইংগিত নেকি (AP)

By Major General Harsha Kakar

Published : Sep 21, 2024, 12:28 PM IST

বিশেষ প্ৰতিবেদন, ২১ ছেপ্টেম্বৰ :লেবাননত পেজাৰ, ৱাক-টকী আৰু সৌৰ শক্তি প্ৰণালী বিস্ফোৰণক লৈ ইজৰাইলৰ মোছাড আৰু চাইবাৰৱাৰফেয়াৰ ইউনিট ৮২০০য়ে কিদৰে বৰ্ণনা কৰিব সেয়া এতিয়াও স্পষ্ট নহয় । কিন্তু ই যে হাইব্ৰিড যুদ্ধক নতুন স্তৰলৈ লৈ গৈছে সেয়া স্পষ্ট হৈ পৰিছে । এই আক্ৰমণক লৈ লেবাননত তীব্ৰ আতংকৰ সৃষ্টি হৈছে ।

একদৰে লেবাননৰ লোকসকলক সকলো আধুনিক প্ৰযুক্তিগত সঁজুলি বৰ্জন কৰি যোগাযোগৰ প্ৰাচীন মাধ্যম আঁকোৱালি লোৱাৰ বাবে বাধ্য কৰিছে ।

হিজবুল্লাহৰ ভিতৰচ'ৰাত বিভ্ৰান্তি

এই বিস্ফোৰণবোৰে হিজবুল্লাহ নেতাসকলৰ মনত অনিশ্চয়তা আৰু বিভ্ৰান্তিৰ সৃষ্টি কৰিছে । হিজবুল্লাহে ইজৰাইলী কৰ্তৃপক্ষক দোষাৰোপ কৰিছে আৰু আক্ৰমণৰ হুংকাৰ দিছে । এই ঘটনাই ইলেক্ট্ৰনিক সঁজুলিৰ পৰা উদ্ভৱ হোৱা বিপদাশংকাবোৰো পোহৰলৈ আনিছে ।

জেৰুজালেম পোষ্টৰ মতে ইউনিট ৮২০০ হৈছে আমেৰিকাৰ ৰাষ্ট্ৰীয় সুৰক্ষা সংস্থা বা ব্ৰিটেইনৰ জিচিএইচকিউৰ সমতুল্য আৰু ইজৰাইল প্ৰতিৰক্ষা বাহিনীৰ সৰ্ববৃহৎ একক সামৰিক গোট । ইয়াৰ কাম হৈছে সংকেত বুদ্ধিমত্তা, ডাটা উদ্ধাৰ, চাইবাৰ আক্ৰমণ আদি ।

ই ইৰাণৰ পাৰমাণৱিক চেণ্ট্ৰিফিউজসমূহ নিষ্ক্ৰিয় কৰিবলৈ চাইবাৰ আক্ৰমণকে ধৰি পূৰ্বৰ ঘটনাবোৰত জড়িত আছিল । গোটটোৱে হামাছৰ লক্ষ্য বাছনি কৰিবলৈ কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা ব্যৱহাৰ কৰে বুলি জনা যায় । ৭ অক্টোবৰৰ আক্ৰমণক অনুমান কৰাত ব্যৰ্থ হোৱাৰ ফলত ইয়াৰ খ্যাতি ক্ষতিগ্ৰস্ত হৈছে ।

ইজৰাইলী কোম্পানী জড়িত নেকি ?

সংবাদ মাধ্যমৰ প্ৰতিবেদন অনুসৰি ইজৰাইলে একাধিক যোগাযোগ সঁজুলিৰ বাবে হিজবুল্লাহৰ অৰ্ডাৰ জব্দ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছিল আৰু ৰেডিঅ' সংকেতৰ জৰিয়তে তেওঁলোকৰ বিস্ফোৰণ সক্ষম কৰিবলৈ বিস্ফোৰক আৰু ছীপ স্থাপন কৰি সেইবোৰ সংশোধন কৰিছিল । সেইবোৰ ইজৰাইলৰ মালিকানাধীন এটা শ্বেল কোম্পানীত অৰ্ডাৰ দিয়া হৈছে বুলি জানিব পৰা গৈছে । অৱশ্যে বিস্ফোৰণ হোৱা সঁজুলিবোৰ নিৰ্মাণ কৰা কোম্পানীয়ে যিকোনো অভিযোগ খণ্ডন কৰিছে ।

ইজৰাইল আৰু আমেৰিকাৰ অস্বীকাৰ

ইফালে আমেৰিকাইও এই ঘটনাত জড়িত থকাৰ কথা অস্বীকাৰ কৰিছে । অৱশ্যে চিএনএনৰ এক প্ৰতিবেদনত উল্লেখ কৰা হৈছে যে আমেৰিকাক আগন্তুক আক্ৰমণৰ বিষয়ে অৱগত কৰা হৈছিল । ইজৰাইলে কোনো মন্তব্য দিবলৈ অস্বীকাৰ কৰিছে যদিও প্ৰতিৰক্ষা মন্ত্ৰী ইয়োভ গেলেণ্টে উল্লেখ কৰিছে, "আমি এই যুদ্ধত এক নতুন যুগৰ আৰম্ভণি দেখিছো আৰু আমি নিজকে খাপ খুৱাব লাগিব ।"

সম্ভৱত ইজৰাইলে স্বীকাৰ কৰিছে যে পৃথিৱীৰ বাবে হাইব্ৰিড যুদ্ধ এতিয়া এক বিপদজনক পৰ্যায়ত প্ৰৱেশ কৰিছে য'ত সাধাৰণ লোকৰ বিপদাশংকা আছে । দাবী কৰা মতে সঁজুলিবোৰত বিস্ফোৰক সংস্থাপন কৰা হৈছিল নে একে ধৰণৰ নিৰ্মিত বেটাৰি ইলেক্ট্ৰনিক সংকেত ব্যৱহাৰ কৰি বিস্ফোৰণ কৰা হৈছিল সেয়া অস্পষ্ট ।

হেকাৰসকলে নিশ্চিত কৰিছে যে এটা ডিভাইচ দূৰৱৰ্তীভাৱে টেম্পাৰ কৰিবলৈ মালৱেৰ ব্যৱহাৰ কৰা সম্ভৱ । ইজৰাইলে মোবাইল সংকেতৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি জ্যেষ্ঠ কমাণ্ডাৰসকলক বিচাৰি আছে আৰু নিৰ্দিষ্ট অভিযানত তেওঁলোকক লক্ষ্য কৰি লৈছে । এই কথা অনুমান কৰি হিজবুল্লাহে পেজাৰ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ বাধ্য হৈছিল ।

এই আক্ৰমণৰ সৈতে লেবাননত পেজাৰ আৰু হাতত লোৱা ৱাকি-টকীও বিপদজনক হৈ পৰে । ই হিজবুল্লাহৰ যোগাযোগক প্ৰভাৱিত কৰিছে, যি যুদ্ধৰ ক্ষেত্ৰত এক অত্যাৱশ্যকীয় পূৰ্ব-প্ৰয়োজনীয় বুলি বিবেচনা কৰা হয় ।

হিজবুল্লাহে প্ৰতিশোধ ল'ব নেকি ?

ইজৰাইলৰ এই অভিযানে কৌশলগত প্ৰভাৱ পেলাব । হিজবুল্লাহে প্ৰতিশোধ ল'বলৈ বাধ্য হ'ব ! অৱশ্যে প্ৰাচীন যোগাযোগৰ আহিলাৰ সৈতে এয়া সহজ নহ'ব । কিছু সময়ৰ বাবে তেওঁলোকৰ নেতৃত্বৰ ভিতৰত বিভ্ৰান্তি বিৰাজ কৰিব আৰু ইয়াক ইজৰাইলে ব্যৱহাৰ কৰিব ।

হিজবুল্লাহৰ পদানুক্ৰমৰ ভিতৰত ইজৰাইলী চোৰাংচোৱাসকলৰ সম্ভাৱ্য অস্তিত্বৰ ওপৰত অস্থিৰতা বৃদ্ধি পাব যিয়ে মোছাডলৈ যোগাযোগ সঁজুলিৰ অৰ্ডাৰৰ বিৱৰণ প্ৰকাশ কৰিব পাৰে । যাৰ ফলত বিভ্ৰান্তিকৰ পৰিৱেশৰ সৃষ্টি হ'ব পাৰে । ঘটনাত মৃত্যুৰ সংখ্যা কম আছিল যদিও আঘাতবোৰে হিজবুল্লাহক প্ৰভাৱিত কৰিব কিয়নো বেছিভাগ আঘাতপ্ৰাপ্ত মধ্যম শ্ৰেণীৰ কৰ্মী আছিল । ইজৰাইলৰ সৈতে সংঘৰ্ষত লিপ্ত আন সন্ত্ৰাসবাদী গোটবোৰে এতিয়া বৈদ্যুতিক যোগাযোগ সঁজুলিৰ শোষণৰ ক্ষেত্ৰত সাৱধান হ'ব ।

ইজৰাইলৰ ভিতৰত হিজবুল্লাহ আৰু মিত্ৰশক্তিৰ ৰকেট আক্ৰমণকে ধৰি এক বৃহৎ প্ৰতিশোধৰ আশংকা আছে । ইজৰাইলৰ সামৰিক আক্ৰমণৰ ভাবুকি স্বত্বেও প্ৰতিশোধৰ ফলত হতাহত হ'ব পাৰে । কিছুদিন আগলৈ সম্ভৱ যেন লগা যুদ্ধবিৰতি এতিয়া ইতিহাস হিচাপে দেখা গৈছে । হামাছৰ জিম্মাত থকা ইজৰাইলৰ বন্দীসকলৰ নিৰাপত্তাৰ ওপৰতো প্ৰশ্ন উঠিছে । ইৰাণৰ বিদ্ৰোহী সংগঠনবোৰে এতিয়া ইজৰাইলক লক্ষ্য কৰি একেলগে কাম কৰিব ।

যুদ্ধ সম্প্ৰসাৰণৰ ইংগিত ইজৰাইলৰ

ইজৰাইলৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী বেঞ্জামিন নেতান্যাহুৱে সংঘৰ্ষ সম্প্ৰসাৰণৰ ইংগিত দিছে । যাৰ দ্বাৰা তেওঁ নিজৰ আসন আৰু কিছু সময়ৰ বাবে সুৰক্ষিত কৰিব । হিজবুল্লাহৰ আক্ৰমণৰ ফলত স্থানচ্যুত ইজৰাইলীসকলক উত্তৰ ইজৰাইলৰ ঘৰলৈ ঘূৰাই নিয়াৰ প্ৰতিশ্ৰুতিৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি এই অভিযান আৰম্ভ কৰা হৈছিল ।

এক সম্প্ৰসাৰিত সংঘৰ্ষই তেওঁৰ অপসাৰণৰ বাবে যিকোনো প্ৰতিবাদ অৱৰোধ কৰিব আৰু লগতে আমেৰিকাক ইয়াক সমৰ্থন কৰিবলৈ বাধ্য কৰিব । শান্তি আৰু যুদ্ধবিৰতিৰ আশা এতিয়া ধোঁৱা চাঙত । হামাছৰ আক্ৰমণৰ প্ৰথম বাৰ্ষিকী সমাগত আৰু ইজৰাইলে যুদ্ধৰ লক্ষ্যত উপনীত হোৱা নাই । ইয়াৰ কোনো ৰণনীতি নাই বা অন্তিম সিদ্ধান্তও নাই ।

ইয়াৰ বিপৰীতে, ই অধিক সন্ত্ৰাসবাদী গোটক সংঘৰ্ষলৈ আকৰ্ষিত কৰিছে । সমগ্ৰ অঞ্চলটোত প্ৰাণহানি আৰু ধ্বংসলীলা অধিক হৈছে । প্ৰায় ১০০ গৰাকী আহত হিজবুল্লাহক চিকিৎসাৰ বাবে তেওঁলোকৰ দেশলৈ লৈ যোৱা ইৰাণে তেওঁলোকৰ সীমাৰ ভিতৰত একে ধৰণৰ আক্ৰমণৰ সম্ভাৱনা বিবেচনা কৰিব । ইয়াৰ চেণ্ট্ৰিফিউজবোৰ ইজৰাইলৰ দ্বাৰা পূৰ্বৰ চাইবাৰ আক্ৰমণত অক্ষম কৰা হৈছিল ।

একেটা পুনৰাবৃত্তি হ'ব পাৰে । আমেৰিকাই লেবাননত হোৱা আক্ৰমণৰ প্ৰতিক্ৰিয়া স্বৰূপে ইৰাণক প্ৰতিশোধ লোৱাৰ বিষয়ে সতৰ্ক কৰি দিছে ।

বিশ্বজুৰি প্ৰতিক্ৰিয়া

বিশ্বজুৰি ৰাষ্ট্ৰবোৰে তেওঁলোকৰ শীৰ্ষ অসামৰিক আৰু সামৰিক কাৰ্যকলাপত স্থানীয়ভাৱে নিৰ্মাণ কৰা ছফ্টৱেৰৰ সৈতে সুৰক্ষিত নেটৱৰ্ক ব্যৱস্থাপনা গঢ়ি তোলাৰ সিদ্ধান্ত লৈছে । যাৰ বাবে সেই দেশবোৰে বিশ্বাসযোগ্য কোম্পানীবোৰৰ পৰা বৃহৎ সংখ্যক মোবাইল ছেটৰ অৰ্ডাৰ দিয়ে । সেইবোৰ পিচত সংশোধন কৰা হয় ।

উদ্দেশ্য হ'ল জ্যেষ্ঠ কমাণ্ডাৰসকলৰ অৱস্থানৰ সৈতে আপোচ কৰা প্ৰতিহত কৰা আৰু লগতে যোগাযোগ হেক হোৱাটো প্ৰতিহত কৰা । ইজৰাইলী পদক্ষেপৰ বাবে এনে সকলো ডিভাইচ যিকোনো মালৱেৰৰ বাবে পুনৰ পৰীক্ষা কৰাটো প্ৰয়োজনীয় হ'ব, যি এক ব্যয়বহুল অনুশীলন হ'ব কিন্তু উপেক্ষা কৰিব নোৱাৰি ।

বৃহৎ জনসংখ্যা থকা মুখ্যতঃ চীন বা অন্যান্য বিৰোধী দেশৰ পৰা ইলেক্ট্ৰনিক হাৰ্ডৱেৰ আমদানি কৰা দেশবোৰত তেওঁলোকৰ সঁজুলিৰ ভিতৰত একে ধৰণৰ মালৱেৰৰ ওপৰত উদ্বেগ বাঢ়িব । স্থানীয় উৎপাদন বৃদ্ধি কৰাৰ সময়ত চৰকাৰবোৰক শত্ৰু ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ পৰা ক্ৰয় হ্ৰাস কৰিবলৈ হেঁচা দিয়া হ'ব ।

ইজৰাইলৰ আৰ্হি ল'ব নেকি আন দেশে ?

ৰাষ্ট্ৰসমূহে এতিয়া ইজৰাইলী আৰ্হি অধ্যয়ন কৰিব বিচাৰিব আৰু সম্ভৱতঃ তেওঁলোকৰ বিৰোধীসকলক ভালদৰে লক্ষ্য কৰাৰ বাবে প্ৰযুক্তি বিকাশ কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিব । হাইব্ৰিড যুদ্ধ এতিয়া এক নতুন পৰ্যায়ত প্ৰৱেশ কৰিছে । বহু সংবেদনশীল পক্ষই জোৰ দিয়ে যে তেওঁলোকৰ কৰ্মচাৰীসকলে স্থানবোৰ ট্ৰেক কৰা প্ৰতিহত কৰিবলৈ ইণ্টাৰনেট অবিহনে মৌলিক মোবাইল ফোন ব্যৱহাৰ কৰে ।

আইনগতভাৱে আক্ৰমণটোক এক বুবি ট্ৰেপ (Booby trap) বুলি ক'ব পাৰি, যাক আন্তৰ্জাতিকভাৱে নিষিদ্ধ কৰা হৈছে । কিন্তু ইজৰাইলে এই আক্ৰমণত জড়িত থকাৰ কথা অস্বীকাৰ কৰিব । একাধিক মোবাইল এতিয়াও বিস্ফোৰণ হ'ব পাৰে । এয়া ইতিহাসৰ পুনৰাবৃত্তি ।

আমেৰিকাই প্ৰথমে আক্ৰমণাত্মক ভূমিকাত ড্ৰোণ ব্যৱহাৰ কৰিছিল, বৰ্তমান প্ৰতিখন ৰাষ্ট্ৰৰ লগতে সন্ত্ৰাসবাদী গোটবোৰো সেইবোৰৰ অধিকাৰী । ইজৰাইলে এনে এটা পথ লৈছে যিটো আনেও অনুসৰণ কৰিব । যাৰ ফলত পৃথিৱীখন সংকটপূৰ্ণ হ'ব ।

(টোকা: এই প্ৰতিবেদনত প্ৰকাশিত মতামতবোৰ লেখকৰ নিজৰ । ইয়াত প্ৰকাশিত তথ্য আৰু মতামতে ইটিভি ভাৰতৰ মতামত প্ৰতিফলিত নকৰে ।)

লগতে পঢ়ক :লেবানন-ছিৰিয়াত একেলগে শ শ পেজাৰ বিস্ফোৰণত নিহত ৮, আহত ২৭৫০ জন - Lebanon Pagers Blast

লগতে পঢ়ক :লেবাননত ৱাকি-টকী বিস্ফোৰণত নিহত ২০, আহত ৪৫০ - Walkie Talkie Explosions in Lebanon

ABOUT THE AUTHOR

...view details