বিশেষ প্ৰতিবেদন, 3 এপ্ৰিল : চীন-পাকিস্তান অৰ্থনৈতিক কৰিড'ৰৰ (চিপিইচি) সৈতে সম্পৰ্কিত আন্তঃগাঁথনি আৰু শ্ৰমিকসকলৰ ওপৰত আক্ৰমণ বৃদ্ধিয়ে দুয়োখন দেশৰ মাজত উত্তেজনা বৃদ্ধি কৰাৰ লগতে ইয়াৰ ধাৰাবাহিকতাও বৃদ্ধি কৰিছে । ইয়াৰ ভিতৰত আছে গোৱাডৰৰ (চীনাসকলে নিৰ্মাণ কৰা) আৰু তুৰবাটত পাকিস্তানৰ নৌসেনা ঘাটিৰ ওপৰত বালুচিস্তান লিবাৰেচন আৰ্মীৰ (বিএলএ) আক্ৰমণ । লগতে দেশখনৰ উত্তৰ-পশ্চিমৰ খাইবাৰ পাখতুনখোৱাৰ (কেপি) এখন জিলা শাংলাত চীনা অভিযন্তাসকলৰ ওপৰত হোৱা আত্মঘাতী আক্ৰমণৰ ঘটনায়ো প্ৰভাৱ পেলাইছে । অভিযন্তাসকলে ইছলামাবাদৰ পৰা ডাচুৰ জলবিদ্যুৎ প্ৰকল্পলৈ গৈ আছিল । সেই সময়তে সংঘটিত আত্মঘাতী আক্ৰমণত পাঁচজন চীনা অভিযন্তা আৰু তেওঁলোকৰ স্থানীয় গাড়ীচালকজন নিহত হয় ।
অৱশ্যে যদিও বিএলএয়ে গোৱাডৰ আৰু তুৰবাটৰ ওপৰত হোৱা আক্ৰমণৰ দায়িত্ব স্বীকাৰ কৰে, কিন্তু চীনাসকলৰ ওপৰত হোৱা আক্ৰমণৰ দায়িত্ব কোনো সন্ত্ৰাসবাদী গোটে স্বীকাৰ কৰা নাছিল । এই ক্ষেত্ৰত পাকিস্তানৰ বাবে আটাইতকৈ গুৰুতৰ ঘটনাটো হৈছে এই ঘটনাত চীনা অভিযন্তাসকলক জড়িত থকাটো । কিয়নো ইয়াৰ দ্বাৰা বেইজিঙে এক খঙাল প্ৰতিক্ৰিয়া প্ৰকাশ কৰিছে । কিয়নো পাকিস্তানত চীনাসকলক নিয়মিতভাৱে লক্ষ্য কৰা হয় ।
চীনে দাবী কৰিছিল যে 'পাকিস্তানী পক্ষই আক্ৰমণটোৰ পুংখানুপুংখ তদন্ত কৰিব আৰু অপৰাধীসকলক কঠোৰ শাস্তি দিব ।' বেইজিঙত চীনা মুখপাত্ৰজনে লগতে কয়, "চিপিইচি ধ্বংস কৰাৰ কোনো প্ৰচেষ্টা কেতিয়াও সফল নহ'ব ।" আনহাতে, পাক প্ৰধানমন্ত্ৰী আৰু ৰাষ্ট্ৰপতিয়ে ইছলামাবাদত থকা চীনা দূতাবাস পৰিদৰ্শন কৰে আৰু বেইজিঙৰ বৰ্ধিত অস্বস্তি হ্ৰাস কৰাৰ আশাৰে সমবেদনা জ্ঞাপন কৰে ।
প্ৰত্যাশা অনুসৰিয়ে পাকিস্তানে 'চীনৰ সৈতে ইয়াৰ বন্ধুত্বৰ শত্ৰু'ক এই ঘটনাৰ বাবে দায়বদ্ধ বুলি দোষাৰোপ কৰে । পাকিস্তানৰ সামৰিক বাহিনীয়ে নিজৰ বিবৃতি প্ৰকাশ কৰি কয়, "কিছুমান বিদেশী উপাদানে পাকিস্তানত সন্ত্ৰাসবাদক সহায় আৰু উদগনি দিয়াত জড়িত হৈ আছে, তেওঁলোকৰ ন্যস্ত স্বাৰ্থৰ বাবে পৰিচালিত কৰি আছে ।" ইয়াৰ দ্বাৰা পাকিস্তানে আফগান তালিবানসমৰ্থিত সন্ত্ৰাসবাদী গোট টিটিপিৰ (তেহৰিক-ই-তালিবান পাকিস্তান) বিৰুদ্ধে অভিযোগ উত্থাপন কৰে । কিন্তু টিটিপিয়ে এই ঘটনাত কোনো ধৰণে জড়িত থকাৰ কথা অস্বীকাৰ কৰে । শেহতীয়াকৈ পাকিস্তানে উল্লেখ কৰিছে যে টিটিপিক ভাৰতে কাবুলৰ জৰিয়তে সমৰ্থন কৰে ।
কিন্তু যিয়েই নহওক কিয়, এই আক্ৰমণৰ প্ৰভাৱ ইতিমধ্যে অনুভৱ কৰা হৈছে । চীনা অনুসন্ধানকাৰীসকলে তদন্তত যোগদান কৰিছে, যাৰ অৰ্থ হৈছে এক পুংখানুপুংখ তদন্ত কৰাৰ বাবে পাকিস্তানৰ ওপৰত চীনৰ বিশ্বাসৰ অভাৱ । চীনা কোম্পানীবোৰে ডাচু বান্ধ, দিয়ামাৰ-বাছা বান্ধ আৰু টাৰ্বেলা পঞ্চম সম্প্ৰসাৰণৰ কাম-কাজ স্থগিত ৰাখিছে, । যাৰ ফলত হাজাৰ হাজাৰ স্থানীয় শ্ৰমিকক কৰ্তন কৰা হৈছে ।
বৰ্তমান চিপিইচি প্ৰকল্পত নিয়োজিত চীনা নাগৰিকসকল আতংকত কঁপি উঠিছে আৰু বহুতে ঘূৰি যোৱাৰ চিন্তা কৰিছে । ডাচু প্ৰকল্পত নিয়োজিত ইয়াৰ অভিযন্তাসকলৰ ওপৰত হোৱা আক্ৰমণৰ পিছত চীনা শ্ৰমিকসকলে দেশখন এৰিছে । উল্লেখ্য যে 2021 চনৰ জুলাই মাহত সংঘটিত এই আক্ৰমণৰ ঘটনাত নজন লোক নিহত হয় । যাৰ ফলত চীনাসকলে উভতি আহিবলৈ আৰু কাম পুনৰ আৰম্ভ কৰিবলৈ নিশ্চিত হোৱাৰ বাবে সময় লাগে ।
আনহাতে, চীনাসকলে পাকিস্তানত কাম কৰা নাগৰিকসকলৰ বাবে বৰ্ধিত সুৰক্ষাৰ দিশটো বাৰে বাৰে উত্থাপন কৰিছে । 2021 চনত চীনে তেওঁলোকৰ নজন নিহত অভিযন্তাৰ বাবে ক্ষতিপূৰণ হিচাপে 38 নিযুত আমেৰিকান ডলাৰ দাবী কৰিছিল, যিটো ইছলামাবাদে পৰিশোধ কৰিব পৰা সামৰ্থ্যৰ বাহিৰত আছিল । এই ক্ষেত্ৰত পাকিস্তানে পুনৰ বিবেচনাৰ কথা কৈছিল । অৱশ্যে কিমান ক্ষতিপূৰ্ণ পৰিশোধ কৰিবলগা হ'ল সেই পৰিসংখ্যা অজ্ঞাত হৈ আছে ।
২০২৩ চনৰ এপ্ৰিল মাহত এজন চীনা অভিযন্তাৰ বিৰুদ্ধে ঈশ্বৰ নিন্দাৰ অভিযোগ উত্থাপিত হৈছিল । অৱশ্যে তেওঁক আৰক্ষীয়ে উদ্ধাৰ কৰে আৰু পৰৱৰ্তী সময়ত তেওঁ স্বদেশলৈ প্ৰত্যাৱৰ্তন কৰে । ইয়াৰ উপৰি যোৱা বছৰৰ আগষ্ট মাহত 23 জন চীনা অভিযন্তা কঢ়িয়াই নিয়া এখন বাছৰ ওপৰত আক্ৰমণ কৰা হয় । পাক সেনাই আক্ৰমণকাৰীসকলক নিষ্ক্ৰিয় কৰে আৰু চীনা লোকসকল কোনো ক্ষতি নোহোৱাকৈ ৰক্ষা পৰে । ইয়াৰ পূৰ্বে ২০২১ চনত চীনা ৰাষ্ট্ৰদূতক আতিথ্য দিয়াৰ সম্ভাৱনা থকা কোৱেটাৰ এখন হোটেলক লক্ষ্য কৰা হৈছিল । অৱশ্যে সেই সময়ত তেওঁ তাত উপস্থিত নাছিল । তাৰ এমাহ পিচত এজন আত্মঘাতী বোমাৰুৱে এখন বাছক লক্ষ্য কৰি লৈ কৰাচী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ চীন নিৰ্মিত কনফিউচিয়াছ ইনষ্টিটিউটৰ তিনিজন চীনা কৰ্মচাৰীক হত্যা কৰে । এই ঘটনাৰ পিচত প্ৰতিবাৰেই চীনে ইয়াৰ পুংখানুপুংখ তদন্তৰ দাবী জনাইছিল । পাক সেনাই বাৰে বাৰে স্থানীয় লোকসকলক কৰায়ত্ত কৰিছিল, তেওঁলোকৰ পৰা বলপূৰ্বক স্বীকাৰোক্তি লৈছিল আৰু তেওঁলোকক কাৰাগাৰৰ ভিতৰত ৰাখিছিল ।
ইফালে পাকিস্তানে সদায় চীনাসকলৰ ওপৰত আক্ৰমণৰ আঁৰত বিদেশী শক্তি হাত থকাৰ ইংগিত দি আহিছে । আনহাতে, বেইজিং প্ৰতিবাৰেই ইয়াৰ নাগৰিকসকলক হত্যা কৰাৰ সময়ত এক বন্ধনত আবদ্ধ হয় । চীনে চিপিইচি ত্যাগ কৰিব নোৱাৰে, কিয়নো ই এনে এটা প্ৰকল্পত যথেষ্ট পৰিমাণে বিনিয়োগ কৰিছে, যিটো হৈছে ইয়াৰ বিআৰআইৰ (বেল্ট ৰোড ইনিচিয়েটিভ) এক প্ৰকল্প । সেয়েহে সকলো লোকচান আৰু ঘটনা সত্ত্বেও তেওঁলোকে সম্পৰ্কত ভাটৌৰ দৰে আওৰোৱাটো অব্যাহত ৰাখে । একেসময়তে পাকিস্তানে মূল্য পৰিশোধ কৰিব পৰাৰ কোনো ক্ষমতা নাই বুলি কল্পনা কৰি চীনা প্ৰকল্পবোৰ শামুকীয়া গতিত আগবাঢ়িছে । অৱশ্যে পাকিস্তানে আমেৰিকাকে ধৰি বন্ধুত্বপূৰ্ণ ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ পৰা কিছু সহানুভূতি লাভ কৰিছে ।