নেশ্যনেল ডেস্ক,১২ মাৰ্চ : নাগালেণ্ডৰ মন জিলাৰ লংৱা গাঁৱৰ অংঘ (প্ৰধান)ৰ বাসগৃহৰ অনন্য অৱস্থান সংবাদ মাধ্যমত ব্যাপকভাৱে চৰ্চা লাভ কৰিছে । ঘৰটোৰ আধা অংশ ভাৰতত আৰু বাকী আধা অংশ ম্যানমাৰত আছে । পাকঘৰটো ম্যানমাৰত আছে, শোৱনি কোঠাটো ভাৰতত আছে । অৰ্থাৎ, পৰিয়ালৰ সদস্যসকলে ম্যানমাৰত খায় আৰু ভাৰতত শোৱে ।
একেদৰে, দেওবাৰে লংৱা গীৰ্জাত হোৱা প্ৰাৰ্থনাৰ সময়ত মণ্ডলীৰ আধা অংশ ভাৰতত আৰু বাকী অংশ ম্যানমাৰত বহে । অংঘৰ ঘৰ আৰু লংৱাৰ গীৰ্জাটো কেৱল উদাহৰণ যে গাওঁখনৰ মানুহে কিয় বিশ্বাস কৰে যে ভাৰত আৰু ম্যানমাৰৰ মাজৰ আন্তৰ্জাতিক সীমা কেৱল কাল্পনিক । এইটো কেৱল লংৱাতে নহয় । ম্যানমাৰৰ সীমান্তৱৰ্তী উত্তৰ-পূবৰ আন ৰাজ্যসমূহৰ লোকসকলৰ মাজতো একে ধৰণৰ বিশ্বাস চলি আছে । কিছুমান সম্প্ৰদায় আৰু পৰিয়াল আছে যিয়ে সীমান্তৰ দুয়োফালে বাস কৰে ।
ভাৰত আৰু ম্যানমাৰৰ মাজত ১,৬৪৩ কিলোমিটাৰ দীঘল আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সীমান্ত আছে যি উত্তৰ-পূবৰ ৰাজ্য মিজোৰাম, মণিপুৰ, নাগালেণ্ড আৰু অৰুণাচল প্ৰদেশক সামৰি আছে । সীমান্তৰ দুয়োফালৰ লোকসকলৰ মাজত পাৰস্পৰিক নিৰ্ভৰশীলতাৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত, তেওঁলোকক ভাৰত আৰু ম্যানমাৰ দুয়োখন দেশৰ চৰকাৰে নিৰ্দিষ্ট সময়ৰ বাবে ভিছা অবিহনে ইখনৰ পৰা সিখন দেশলৈ পাৰ হ'বলৈ অনুমতি দিছিল । অৱশ্যে, ২০১৮ চনত ভাৰত আৰু ম্যানমাৰে মুক্ত চলাচল ব্যৱস্থা (এফএমআৰ) চুক্তি স্বাক্ষৰ কৰাৰ সময়ত এই ব্যৱস্থাটো আনুষ্ঠানিক ৰূপ দিয়া হয় ।
অৱশ্যে, ম্যানমাৰত জাতিগত সশস্ত্ৰ সংগঠন আৰু সামৰিক জান্তাৰ মাজত চলি থকা সংঘৰ্ষৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত এফএমআৰ স্থগিত ৰখাৰ নতুন দিল্লীৰ সিদ্ধান্তই এক বৃহৎ বিতৰ্কৰ সৃষ্টি কৰিছে ।
এফএমআৰৰ উৎপত্তি
এই ব্যৱস্থা উনবিংশ শতিকাৰ শেষৰ ফালে যেতিয়া দুয়োখন ৰাষ্ট্ৰ ব্ৰিটিছ সাম্ৰাজ্যৰ অংশ আছিল তেতিয়া আৰম্ভ হৈছিল । এই নিয়মে ব্ৰিটিছ অঞ্চলৰ ভিতৰত সীমাৰ মাজেৰে মুক্ত চলাচলৰ অনুমতি দিছিল । ১৯৪৭ (ভাৰত) আৰু ১৯৪৮ (ম্যানমাৰ)ত স্বাধীনতাৰ পিচত দুয়োখন দেশে ১৯৬৭ চনত এক সংশোধিত দ্বিপাক্ষিক চুক্তিৰ অধীনত এই ব্যৱস্থা অব্যাহত ৰাখে ।
অৱশ্যে, ভাৰত আৰু ম্যানমাৰে ২০১৮ চনত নতুন দিল্লীৰ এক্ট ইষ্ট পলিচিৰ অংশ হিচাপে এফএমআৰ স্থাপন কৰে, যি ভিছা অবিহনে ১৬ কিলোমিটাৰ পৰ্যন্ত মানুহৰ সীমান্ত অতিক্ৰমৰ চলাচলৰ প্ৰচাৰ কৰিছিল । যিসকলে ১৬ কিলোমিটাৰ অঞ্চলৰ বাহিৰত ভ্ৰমণ কৰে তেওঁলোকক বৈধ পাছপোৰ্ট আৰু অন্যান্য প্ৰব্ৰজনৰ আনুষ্ঠানিকতাৰ প্ৰয়োজন । এফএমআৰয়ে দুয়োখন ৰাষ্ট্ৰৰ সীমান্ত অঞ্চলত বাস কৰা লোকসকলৰ বাবে সুলভ চলাচল আৰু বাৰ্তালাপ সহজ কৰি তোলে, যাৰ ফলত তেওঁলোকে আত্মীয়সকলক সাক্ষাৎ কৰিব পাৰে আৰু অৰ্থনৈতিক কাৰ্যকলাপ চলাব পাৰে ।
সীমান্তত বাস কৰা ব্যক্তিসকলক চুবুৰীয়া দেশত থকাৰ বাবে এক বছৰৰ সীমান্ত পাছৰ প্ৰয়োজন । ইয়াৰ উদ্দেশ্য হৈছে স্থানীয় সীমান্ত বাণিজ্যৰ সুবিধা প্ৰদান কৰা, সীমান্তৰ লোকসকলৰ বাবে শিক্ষা আৰু স্বাস্থ্যসেৱাৰ অধিকাৰ উন্নত কৰা আৰু কূটনৈতিক সম্পৰ্ক শক্তিশালী কৰা । ভাৰতীয় নাগৰিকসকলে কোনো আনুষ্ঠানিকতা অবিহনে ম্যানমাৰৰ ভিতৰৰ ১৬ কিলোমিটাৰ অঞ্চলত ৭২ ঘণ্টালৈকে থাকিব পাৰে । ম্যানমাৰৰ নাগৰিকৰ বাবে ভাৰতৰ ১৬ কিলোমিটাৰ অঞ্চলৰ ভিতৰত এই সময়সীমা হৈছে ১৪ দিনৰ ।
মিজোৰাম আৰু নাগালেণ্ডৰ লোকসকলে এফএমআৰ ব্যৱস্থাৰ পৰা বিশেষভাৱে লাভান্বিত হৈছিল । ম্যানমাৰৰ চিন লোক আৰু ভাৰত আৰু বাংলাদেশৰ কুকি লোকসকল হৈছে মিজোসকলৰ সম্পৰ্কীয় জনজাতি আৰু ম্যানমাৰৰ বহুতো মিজো প্ৰব্ৰজনকাৰীয়ে চিন পৰিচয় গ্ৰহণ কৰিছে । তেওঁলোক সকলোৱে জো সম্প্ৰদায়ৰ অধীনৰ । নাগালেণ্ডত, মুখ্যতঃ খিয়ামনিউঙ্গন আৰু কনিয়াক জনজাতিৰ লোকসকলে সীমান্তৰ দুয়োফালে বাস কৰে ।
সেয়েহে, যেতিয়া ভাৰত চৰকাৰে যোৱা মাহত এফএমআৰ স্থগিত ৰাখে আৰু ভাৰত-ম্যানমাৰ সীমান্তত বেৰ স্থাপনৰ সিদ্ধান্ত ঘোষণা কৰিছিল, মিজোৰাম আৰু নাগালেণ্ডৰ জনসাধাৰণ আৰু ৰাজ্য চৰকাৰে ইয়াক তীব্ৰ বিৰোধিতা কৰিছিল । আনহাতে, মণিপুৰৰ মেইটেই সংখ্যাগৰিষ্ঠ লোক আৰু মণিপুৰৰ ৰাজ্য চৰকাৰৰ লগতে অৰুণাচল প্ৰদেশৰ ৰাজ্য চৰকাৰেও এই পদক্ষেপক আদৰণি জনাইছে ।
ভাৰত চৰকাৰে এফএমআৰ কিয় বাতিল কৰিছে
৮ ফেব্ৰুৱাৰীত গৃহ মন্ত্ৰালয়ে ঘোষণা কৰে যে দেশখনৰ আভ্যন্তৰীণ নিৰাপত্তা নিশ্চিত কৰিবলৈ আৰু ম্যানমাৰৰ সীমান্তৱৰ্তী ভাৰতৰ উত্তৰ-পূবৰ ৰাজ্যসমূহৰ জনগাঁথনি বজাই ৰখাৰ বাবে ভাৰত আৰু ম্যানমাৰৰ মাজত এফএমআৰ বাতিল কৰাৰ সিদ্ধান্ত লৈছে ।
গৃহ মন্ত্ৰী অমিত শ্বাহে এক্সৰ এটা পোষ্টত কয়, "আমাৰ সীমান্ত সুৰক্ষিত কৰাৰ বাবে প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীৰ সংকল্প, গৃহ মন্ত্ৰালয়ে সিদ্ধান্ত লৈছে যে দেশখনৰ আভ্যন্তৰীণ নিৰাপত্তা নিশ্চিত কৰিবলৈ আৰু ম্যানমাৰৰ সীমান্তৱৰ্তী ভাৰতৰ উত্তৰ-পূব ৰাজ্যসমূহৰ জনগাঁথনি বজাই ৰখাৰ বাবে ভাৰত আৰু ম্যানমাৰৰ মাজত মুক্ত চলাচল ব্যৱস্থা (এফএমআৰ) বাতিল কৰা হ'ব । যিহেতু বৈদেশিক পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰালয়ে বৰ্তমান ইয়াক বাতিল কৰাৰ প্ৰক্ৰিয়াত আছে গৃহ মন্ত্ৰালয়ে এফএমআৰ তাৎক্ষণিকভাৱে বাতিল কৰাৰ পৰামৰ্শ দিছে ।"
মণিপুৰে বিশেষকৈ এফএমআৰৰ নেতিবাচক পৰিণামৰ ফল বহন কৰিছে । ২০২১ চনত ম্যানমাৰত সংঘটিত অভ্যুত্থান আৰু তাৰ পিচত জাতিগত সশস্ত্ৰ সংগঠন আৰু সামৰিক জান্তাৰ মাজত সংঘৰ্ষৰ পিচত ম্যানমাৰৰ পৰা অবৈধ অনুপ্ৰৱেশকাৰী, বিশেষকৈ চিন আৰু কুকি সম্প্ৰদায়ৰ অনুপ্ৰৱেশ বৃদ্ধি পাইছে, যাৰ ফলত সম্পদৰ চাপ পৰিছে আৰু স্থানীয় জনগাঁথনি প্ৰভাৱিত হৈছে ।
মণিপুৰৰ ম্যানমাৰৰ সৈতে ৩৯৮ কিলোমিটাৰ দীঘল সীমান্ত আছে । য'ত অবৈধ ড্ৰাগছৰ ব্যৱসায় চলি থাকে । মণিপুৰ চৰকাৰে ইতিমধ্যে 'ড্ৰাগছৰ বিৰুদ্ধে যুদ্ধ' ঘোষণা কৰিছে । এই যুদ্ধটো ম্যানমাৰ, লাওছ আৰু থাইলেণ্ডৰ ড্ৰাগছ কাৰ্টেলৰ দ্বাৰা গঠিত সোণালী ত্ৰিভুজৰ বিৰুদ্ধে লক্ষ্য কৰা হৈছিল । এই কাৰ্টেলে মণিপুৰত প্ৰৱেশ কৰিছে আৰু ইয়াক প্ৰকৃততে ড্ৰাগছৰ উৎস কৰি তুলিছে ।
যোৱা ৫ বছৰত, মণিপুৰত আফিং খেতি ১৫,৪০০ একৰ ভূমিলৈ বিয়পি পৰিছিল । ২০২৩ চনৰ মে' মাহত মণিপুৰৰ গৃহ আয়ুক্তলৈ লিখা এখন পত্ৰত আৰক্ষী অধীক্ষক (এনএবি) কে মেঘাচন্দ্ৰ সিঙে কয় যে এই সময়ছোৱাত নাৰ্কোটিক ড্ৰাগছ এণ্ড চাইকোট্ৰপিক চাবষ্টেন্স (এনডিপিএছ) আইনৰ অধীনত ২,৫১৮ জন লোকক গ্ৰেপ্তাৰ কৰা হৈছে ।
উত্তৰ-পূব ভাৰতত সক্ৰিয় বিদ্ৰোহী গোটবোৰে এফএমআৰৰ অপব্যৱহাৰ কৰিছে, যাৰ ফলত তেওঁলোকে সহজে সীমান্ত পাৰ হ'ব পাৰে আৰু বন্দী হোৱাৰ পৰা আঁতৰি থাকিব পাৰে । ভাৰতৰ উত্তৰ-পূব অঞ্চলৰ কেইবাটাও বিদ্ৰোহী গোটে শিবিৰ স্থাপন কৰিছে আৰু ম্যানমাৰৰ চাগাইং ডিভিজন, কাচিন ৰাজ্য আৰু চিন ৰাজ্যৰ দূৰৱৰ্তী সীমান্ত অঞ্চলত আশ্ৰয় লৈছে । এই গোটবোৰৰ ভিতৰত আছে ইউনাইটেড নেচনেল লিবাৰেচন ফ্ৰণ্ট (ইউএনএলএফ), পিপলছ লিবাৰেচন আৰ্মি (পিএলএ), ইউনাইটেড লিবাৰেচন ফ্ৰণ্ট অব আছাম (আলফা), নেচনেল ছ'চিয়েলিষ্ট কাউন্সিল অৱ নাগালেণ্ড (এনএছচিএন) আৰু কুকি আৰু জোমি বিদ্ৰোহীৰ দৰে সৰু সংগঠন ।
ভাৰত-ম্যানমাৰ সীমান্ত আৰু এফএমআৰৰ সুৰক্ষিত প্ৰকৃতি যিয়ে ১৬ কিলোমিটাৰ পৰ্যন্ত সীমান্তৰ মাজেৰে চলাচলৰ অনুমতি দিয়ে, এই গোটবোৰৰ কাৰ্যকলাপ সহজ কৰি তুলিছে । তেওঁলোকে সীমান্তৰ সিপাৰে থকা এলেকাবোৰ সুৰক্ষিত আশ্ৰয়স্থল হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিছে, অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ আৰু গোলাবাৰুদ প্ৰাপ্ত কৰিছে, প্ৰশিক্ষিত কেডাৰ লাভ কৰিছে আৰু অধিক উদ্বেগজনকভাৱে তেওঁলোকৰ কাৰ্যকলাপৰ বাবে পুঁজি যোগান ধৰিবলৈ ড্ৰাগছ সৰবৰাহ আৰু অস্ত্ৰ চোৰাং ব্যৱসায়ৰ দৰে অবৈধ কাৰ্যকলাপত লিপ্ত হৈছে ।
এই বিদ্ৰোহী সংগঠনবোৰৰ দ্বাৰা এফএমআৰৰ অপব্যৱহাৰ আৰু কাৰ্যকৰী সীমান্ত ব্যৱস্থাপনাৰ অভাৱৰ ফলত দুয়োখন দেশৰ মাজত বেষ্টনীবিহীন সীমা অতিক্ৰম কৰি অবৈধ সীমাপাৰ কাৰ্যকলাপ, বিশেষকৈ ড্ৰাগছ সৰবৰাহ বৃদ্ধি হোৱাত অৰিহণা যোগাইছে । মণিপুৰৰ মুখ্যমন্ত্ৰীৰ কাৰ্যালয়ে প্ৰকাশ কৰা তথ্যৰ পৰা এইটো স্পষ্ট হৈছে কেৱল ২০২২ চনতহে ৰাজ্যখনত ৫০০ টা গোচৰ ৰুজু কৰা হৈছিল আৰু ৬২৫ গৰাকী ব্যক্তিক নাৰ্কোটিক ড্ৰাগছ এণ্ড চাইকোট্ৰপিক চাবষ্টেন্স (এনডিপিএছ) আইনৰ অধীনত গ্ৰেপ্তাৰ কৰা হৈছিল ।
ফলস্বৰূপে, ভাৰত আৰু ম্যানমাৰ দুয়োখন দেশে তেওঁলোকৰ অংশীদাৰী সীমান্ত অঞ্চলসমূহৰ প্ৰশাসন আৰু নিৰীক্ষণ শক্তিশালী কৰাৰ বাবে ঘনিষ্ঠভাৱে সহযোগিতা আৰু শক্তিশালী পদক্ষেপ ৰূপায়ণ কৰাৰ প্ৰয়োজনীয়তা আছে । ড্ৰাগছ সৰবৰাহ, সীমান্তৰ মাজেৰে চলাচল আৰু অঞ্চলটোৰ নিৰাপত্তা আৰু স্থিৰতাৰ প্ৰতি ভাবুকি সৃষ্টি কৰা বিদ্ৰোহী গোটবোৰৰ কাৰ্যকলাপ ৰোধ কৰিবলৈ এনে ধৰণৰ প্ৰচেষ্টা অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ ।
এনে পৰিস্থিতিৰ বিপৰীতে ৰাজ্যখনৰ উচ্চ ন্যায়ালয়ে অনুসূচীত জনজাতিৰ মৰ্যাদাৰ বাবে মেইটেইসকলৰ দাবী বিবেচনা কৰাৰ পৰামৰ্শ দিয়াৰ পিচত যোৱা বছৰ ৩ মে'ত মণিপুৰত জাতিগত সংঘৰ্ষৰ সূত্ৰপাত হৈছিল । যদিও মেইটেইসকলে ৰাজ্যখনৰ সংখ্যাগৰিষ্ঠ জনসংখ্যা গঠন কৰে আৰু মুখ্যতঃ ইম্ফল উপত্যকাত বাস কৰে, কুকি-জোমি আৰু পাহাৰত বাস কৰা নাগাসকলে এছ টি মৰ্যাদা লাভ কৰে ।
যদিও কুকিসকলে দাবী কৰে যে এছটিৰ মৰ্যাদা দিয়াটোৱে মেইটেইসকলক পাহাৰত মাটি ক্ৰয় কৰাৰ অধিকাৰ প্ৰদান কৰিব । মেইটেইসকলে কয় যে ম্যানমাৰৰ পৰা সীমান্তৰ ওপৰৰ পৰা ড্ৰাগছ চোৰাং ব্যৱসায় আৰু ৰাজ্যখনৰ পাহাৰত আফিং খেতিৰ বিৰুদ্ধে চৰকাৰৰ অভিযানৰ বিৰুদ্ধে কুকিসকলে কৰা প্ৰতিশোধৰ ফলস্বৰূপে এই সংঘৰ্ষ হৈছে ।
এতিয়া, এফএমআৰ বাতিলৰ দ্বাৰা মণিপুৰে অবৈধভাৱে প্ৰৱেশ কৰা বুলি অভিযোগ কৰা ম্যানমাৰৰ নাগৰিকসকলক বিতাড়ন কৰা আৰম্ভ কৰিছে । যোৱা শুকুৰবাৰে, ৭ জন ব্যক্তিৰ প্ৰথম দলটোক ৰাজ্যৰ ৰাজধানী ইম্ফলৰ পৰা বিতাড়িত কৰা হৈছিল ।
মণিপুৰৰ মুখ্যমন্ত্ৰী এন বীৰেণ সিঙে সংবাদ মাধ্যমৰ সৈতে হোৱা বাৰ্তালাপৰ সময়ত কয়, "যদিও ভাৰত ১৯৫১ চনৰ শৰণাৰ্থী সন্মিলনত স্বাক্ষৰকাৰী নহয়, তথাপিও ই মানৱীয় ভিত্তিত ম্যানমাৰৰ সংকটৰ পৰা পলায়ন কৰাসকলক এক প্ৰণালীবদ্ধ দৃষ্টিভংগীৰে আশ্ৰয় আৰু সহায় আগবঢ়াইছে ।"
মণিপুৰৰ বিপৰীতে, মিজোৰাম ম্যানমাৰৰ পৰা অহা শৰণাৰ্থীসকলৰ বাবে অধিক অনুকূল হৈ আছে । মিজোৰামে ৩ মে'ত হিংসাত্মক ঘটনা সংঘটিত হোৱাৰ পিচত মণিপুৰৰ পৰা স্থানান্তৰিত হোৱা কুকি-জোমিসকলক আশ্ৰয় দিছে । ইয়াৰ উপৰিও, মিজোৰামে সেই দেশৰ সামৰিক জান্তা আৰু জাতিগত সশস্ত্ৰ সংগঠনসমূহৰ মাজত হোৱা ভয়ংকৰ যুঁজৰ বাবে ম্যানমাৰৰ পৰা পলায়ন কৰা হাজাৰ হাজাৰ চিন শৰণাৰ্থীক আশ্ৰয় প্ৰদান কৰিছে ।
আনহাতে, ম্যানমাৰত সংঘৰ্ষৰ ফলত নাগালেণ্ড প্ৰত্যক্ষভাৱে প্ৰভাৱিত হোৱা নাই । ভাৰতৰ পূৱ চুবুৰীয়া অঞ্চলত সংঘৰ্ষ হোৱা স্বত্বেও নাগালেণ্ডৰ জনজাতিসকলে এফএমআৰৰ লাভালাভ উপভোগ কৰিছিল ।
এনে পৰিস্থিতিৰ বিপৰীতে কেন্দ্ৰই এফএমআৰ স্থগিত কৰা আৰু সীমান্ত বেৰ স্থাপনৰ পদক্ষেপক মিজোৰাম আৰু নাগালেণ্ডে বিৰোধিতা কৰিছে । দৰাচলতে, দুয়োখন ৰাজ্যই এই পদক্ষেপৰ বিৰোধিতা কৰি তেওঁলোকৰ নিজ নিজ বিধানসভাত প্ৰস্তাৱ গ্ৰহণ কৰিছে ।
শ্বিলংস্থিত এছিয়ান কনফ্লুৱেন্সৰ অধ্যাপক কে য়হোমে ইটিভি ভাৰতক কয় যে এফালে আপোনাৰ জাতিগত সম্প্ৰদায় আছে যাৰ পৰিয়ালবোৰ সীমাৰ সিপাৰে বিভক্ত হৈ আছে । এই পৰিয়ালবোৰে তেওঁলোকৰ দৈনন্দিন জীৱিকাৰ বাবে সীমান্ত অতিক্ৰম কৰাৰ ওপৰতো নিৰ্ভৰ কৰে । যদি সীমান্তৰ এফালে ঝুম খেতি আছে আৰু আনফালে চিকাৰ ক্ষেত্ৰ আছে । যদি এফএমআৰ স্থগিত ৰখা হয় সীমান্ত বেষ্টনী স্থাপন কৰে তেন্তে আপুনি কেনেকৈ এনে লোকসকলক জীয়াই থাকিব বুলি আশা কৰিব পাৰে ।
য়হোমৰ মতে বিষয়টো ভাৰত চৰকাৰৰ দ্বাৰা অধিক সাৱধানে মোকাবিলা কৰাৰ প্ৰয়োজন । য়হোমে ব্যাখ্যা কৰিছে যে মিজোৰাম আৰু নাগালেণ্ড দুয়োখন ৰাজ্যৰ চৰকাৰে ভাৰত চৰকাৰে সুৰক্ষিত সীমান্তৰ দ্বাৰা সন্মুখীন হোৱা সমস্যাটো উপলব্ধি কৰিছে যাৰ ফলত অবৈধ প্ৰব্ৰজন, আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় অপৰাধ, ড্ৰাগছ সৰবৰাহ আৰু সংঘৰ্ষ চলিছে ।
অৱশ্যে, এফএমআৰ বাতিলৰ ফলত প্ৰভাৱিত হোৱা লোকসকলক বিবেচনা কৰি দুয়োখন ৰাজ্য চৰকাৰে কেন্দ্ৰক সিদ্ধান্তটো পুনৰীক্ষণ কৰিবলৈ অনুৰোধ জনাইছে । য়হোমে লগতে কয় যে ভূখণ্ডৰ প্ৰকৃতিৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত, সীমান্তৰ বেৰ প্ৰায় অসম্ভৱ হ'ব । তেওঁ কয় যে ইয়াৰ সৈতে জড়িত ব্যয় হ'ব । তেওঁলোকে কাঁইটীয়া তাঁৰ লগোৱাৰ আৰু হট স্পটত কেমেৰা স্থাপন কৰাৰ পৰিকল্পনা কৰি আছে । ইয়াৰ সৈতে জড়িত ব্যয়ৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত, প্ৰশ্নটো হ'ল ই কিমান বহনক্ষম হ'ব ?
লগতে পঢ়ক :CAA ৰ অধীনত নাগৰিকত্বৰ আবেদনৰ সুবিধাৰ্থে নতুন পৰ্টেল মুকলি
