భూమి మీద రుతువులే లేకపోతే.. జీవితం నిస్సారంగా సాగేది. సూర్యుడి ఎండలో హెచ్చుతగ్గులు, వర్షాలు, మంచు, చలికాలం, వడగండ్లు, శరత్కాల చంద్రుని వెన్నెల, ఆకురాలే కాలం ఇలా ఎన్నో ప్రకృతి లీలలు మన జీవితాలను ఆనందమయం చేస్తున్నాయి. మహకవి కాళిదాసు రచించిన రుతుసంహార కావ్యం భారత ఉపఖండంలో రుతువుల అందాన్ని అద్భుతంగా వర్ణించింది. మనసుకు కష్టాన్ని కలిగించే గ్రీష్మరుతు వర్ణనతో ప్రారంభమై మనోహరమైన వసంతరుతు వర్ణనతో ఆ కావ్యం ముగుస్తుంది. మన జీవితాల్లో వసంతరుతువులోనే కొత్త ఉత్సాహం నిండుతుంది. చైత్ర మాసం పాడ్యమిన ప్రారంభమయ్యే ఈ యేటి ప్లవ నామ సంవత్సరానికి ఆది ఉగాది.
పండుగలు మనలో కొత్త ఉత్సాహాన్ని నింపుతాయి. ఉగాది పండుగ అన్ని పండుగల కంటే ముందు జరుపుకునేది. వసంత రుతువు ఆరంభం ప్రకృతిలో ఎన్నో మార్పులను తెస్తుంది. వేపపువ్వు, మామిడిపిందెలు, కోకిల పాటలు, శరీరాన్ని వెచ్చబరుస్తూ భూ మధ్య రేఖను దాటిన సూర్యుని కిరణాలు, పుష్పించే వృక్షాలు, లేత ఆకులు జీవన చక్రంలో మరో ప్రారంభాన్ని సూచిస్తాయి. భవిష్యత్తు ఎలా ఉంటుందోనని చిరు ఆందోళన కల వారికి కొత్త పంచాంగం కొంగొత్త ఆశలను కల్పిస్తుంది. భక్ష్యాల కంటే ముందుగా పూజ ముగించి ఉగాది పచ్చడిని రుచి చూడటం తెలుగు కుటుంబాల్లో తరతరాలుగా ఉన్న ఆచారం. ఉగాది పచ్చడి ఆహారంగా కాకుండా ఔషధ ప్రాయంగానే తినాలి. అందులో ఉన్న 6 రుచుల (తీపి, పులుపు, ఉప్పు, వగరు, చేదు, కారం) కోసం బెల్లం, చింతపండు, ఉప్పు, వేపపువ్వు, మామిడికాయ, కారం ను సమపాళ్లలో కలిపి సిద్ధం చేస్తారు. వేరువరు ప్రదేశాల్లో లభించే పదార్ధాలను బట్టి ఉగాది పచ్చడి ఘటకాలు కొద్దిగా మారవచ్చు.
తీపి సంతృప్తిని, పులుపు అప్రమత్తతను, ఉప్పు ఉత్సాహాన్ని, కారం ఇంద్రియాల సామర్ధ్యాన్ని పెంచగా, వగరు మనో సామర్ధ్యాన్ని పెంచుతుంది. చేదు ఇంద్రియాలను అదుపు చేస్తుంది. జీవితంలో కష్ట సుఖాలు, సుఖ శాంతులు సాధారణం అయినట్టే మన ఆహారంలోనూ షడ్రుచులు తగు మోతాదులో ఉండాలి. శారీరక ఆరోగ్యం మనం తినే ఆహారంపై ఆధారపడినట్టే మానసిక ఆరోగ్యాన్ని కూడా తిండి ప్రభావితం చేస్తుంది. తీపిదనం పిండి పదార్ధాల ప్రధమ లక్షణం అయినందువల్ల శరీర పోషణకు అవి అధిక మోతాదులో అవసరమవుతాయి. ఉప్పు తక్కువ మోతాదులో తీసుకున్నా ఆరోగ్యానికి అది అత్యంత అవసరం. చేదు రుచిలో ఎన్నో ఔషధ ప్రాయమైన ఆల్కలాయిడ్లు ఉంటాయి. ఇవి తక్కువ మోతాదులో ఉంటే ఆరోగ్యాన్ని ప్రసాదిస్తాయి. శరీరానికి కూడా ఏ రుచిలో ఉన్న పదార్ధాలు ఎంత మేర కావాలో అంతర్ జ్ఙానం ఉంటుంది. అందుకే తక్కువ మోతాదులో తీపి, ఎక్కువ మోతాదులో కారం, చేదు, వగరు, ఉప్పు, పులుపు రుచులను మనం ఆస్వాదించలేం. శరీరంలో ఉప్పు తగ్గితే ఉప్పు తినాలనిపిస్తుంది. అన్ని రుచులను కలిగి ఉన్న ఉగాది పచ్చడిని ఔషధ ప్రాయంగా తీసుకుంటాం.
తగు జాగ్రత్తలు తీసుకుంటూ ఈ ఉగాదిని జరుపుకుందాం. ప్లవ అంటే వరదలు ముంచెత్తడం. సంపద పెరిగే కొద్దీ అధిక మోతాదులో ఆహారం తీసుకోవటం, బోర్ కొడితే చిరుతిళ్లు తినటం అలవాటవుతున్న ఈ కాలంలో అందరి ఆరోగ్యాలు గాడి తప్పుతున్నాయి. వీటికి పరిష్కారంగా సంప్రదాయ విలువలే మన ఆరోగ్యానికి శ్రీరామ రక్షగా ఉంటాయి. పాయసాన్ని పండుగ రోజే తినాలనే సూక్తిని గుర్తుంచుకుని ఈ ఉగాది నుంచే మన ఆరోగ్యాన్ని కాపాడుకోడానికి ఆరోగ్యకరమైన ఆయుర్వేద ఆహార నియమాలను పాటిద్దాం!
