అఫ్గాన్లో అమెరికా పోరాటం ముగిసింది. అమెరికా దళాలతో కూడిన చివరి విమానం.. మంగళవారం కాబుల్ విమానాశ్రయాన్ని వీడింది(us army in afghanistan). 9/11 దాడులకు ప్రతీకారం కోసం అఫ్గాన్లో అడుగుపెట్టిన అగ్రరాజ్యం(us afghan war).. నాటి తాలిబన్ పాలనకు ముగింపు పలికి.. దేశంలో ప్రజాస్వామ్యాన్ని నెలకొల్పింది. కానీ అదే అమెరికా వీడే సమయానికి పరిస్థితులు మళ్లీ మొదటికొచ్చాయి! అఫ్గాన్ తాలిబన్ల వశమైంది.
ప్రస్తుతం అమెరికాలోని ప్రతి నలుగురిలో ఒకరు 9/11 దాడుల అనంతరం జన్మించినవారు ఉన్నారు. వాస్తవానికి అమెరికా పౌరులు.. అఫ్గాన్లో తమ దేశ కార్యకలాపాలను పట్టించుకున్నది రెండు సందర్భాల్లోనే. అవి కూడా.. ప్రారంభం, ముగింపులోనే. అమెరికా కాంగ్రెస్ కూడా వియత్నాం యుద్ధానికి ఇచ్చినంత ప్రాధాన్యం అఫ్గాన్ వ్యవహారాలకు ఇవ్వలేదు!
అమెరికా వెనుదిరిగినా.. అఫ్గాన్ వ్యవహారం ఆ దేశాన్ని ఇంకొంత కాలం పట్టిపీడిస్తుంది. ఎందుకంటే.. అక్కడి ఖర్చుల కోసం అగ్రరాజ్యం భారీగా అప్పులు చేసింది. రానున్న తరాల అమెరికా పౌరులు ఆ భారాన్ని మోయాల్సిన పరిస్థితి ఏర్పడింది.
ఈ క్రమంలో అఫ్గాన్ సంక్షోభాన్ని(afghanistan news) అంకెల రూపంలో ఓసారి చూద్దాం..
మరణాలు (ఏప్రిల్ నాటికి)..
- అమెరికా సైనికులు- 2,461
- అమెరికా కాంట్రాక్టర్లు- 3,846
- నాటో సభ్యులు సహా మిత్ర దేశాల సైనికులు- 1,144
- అఫ్గాన్ పౌరులు- 47,245
- తాలిబన్లు, ఇతర ఫైటర్లు- 51,191
- జర్నలిస్టులు- 72
- సహాయకులు- 444
20ఏళ్లలో అఫ్గాన్ సాధించిన వృద్ధి..
- శిశు మరణాల రేటు 50శాతానికి పైగా తగ్గింది.
- చదవగలిగే అఫ్గాన్ బాలికల సంఖ్య 37శాతం పెరిగింది.
- 2005లో విద్యుత్ సౌకర్యం కలిగిన అఫ్గానీలు 22శాతంగా ఉండగా.. 2019లో అది 98శాతానికి చేరింది.
అమెరికా కాంగ్రెస్ విశ్లేషణ...
- 9/11 దాడులకు ప్రతీకారం కోసం కాంగ్రెస్ ఆమోదించిన తేదీ- 2001 సెప్టెంబర్ 18.
- అఫ్గాన్పై యుద్ధం ప్రకటిస్తూ అగ్రరాజ్య చట్టసభ్యులు చేపట్టిన ఓటింగ్- 0
- వియత్మాం యుద్ధం సమయంలో ఖర్చులపై యూఎస్ సెనేట్ రక్షణ కేటాయింపుల ఉపసంఘం ప్రస్తావించిన సందర్భాలు- 42
- అదే ఉపసంఘం అఫ్గాన్-ఇరాక్ యుద్ధంపై ఖర్చులు ప్రస్తావించిన సందర్భాలు- 5
- 2001 సెప్టెంబర్ 11 నుంచి అఫ్గానిస్థాన్, ఇరాక్ యుద్ధంపై సెనేట్ ఆర్థిక కమిటీ ఖర్చులను ప్రస్తావించిన సందర్భాలు- 1
పన్నుల రూపంలో...
యుద్ధాన్ని కొనసాగించాలంటే నిధులను ఎప్పటికప్పుడు కేటాయిస్తూ ఉండాలి. అందుకోసం అగ్రరాజ్య అధ్యక్షులు తమ ప్రజలపై తాత్కాలికంగా పన్నుల భారాన్ని మోపారు. ప్రజలు కట్టే పన్నుల్లో.. కొరియన్ యుద్ధం కోసం నాటి అధ్యక్షుడు హ్యారీ ట్రూమన్ 92శాతం, వియత్నాం యుద్ధం కోసం అధ్యక్షుడు లిండన్ జాన్సన్ 77శాతం పెంచారు. అయితే మాజీ అధ్యక్షుడు జార్జ్ బుష్ మాత్రం.. అలాంటి నిర్ణయాలు తీసుకోకపోగా.. ధనికులు చెల్లించే పన్నుల్లో 8శాతం కోత విధించడం విశేషం.
అప్పులు-
- అఫ్గాన్, ఇరాక్లో సేవలందించిన 40 లక్షల మంది ఆరోగ్యం, ఇతర అంశాల్లో అమెరికా చేయనున్న ఖర్చు- 2 ట్రిలియన్ డాలర్లు
- 2020 నాటికి.. అఫ్గాన్-ఇరాక్ యుద్ధం కోసం అప్పుల రూపంలో అగ్రరాజ్యం సమకూర్చిన నిధులు- 2 ట్రిలియన్ డాలర్లు.
- 2050 నాటికి వడ్డీతో సహా అమెరికా కట్టాల్సిన సొమ్ము- 6.5 ట్రిలియన్ డాలర్లు.
హార్వర్డ్ విశ్వవిద్యాలయానికి చెందిన కెన్నడీ స్కూల్, బ్రౌన్ యూనివర్సిటీ చేపట్టిన 'కాస్ట్స్ ఆఫ్ వార్' ప్రాజెక్ట్ల డేటా నుంచి ఈ వివరాలు సేకరించారు.
ఇదీ చూడండి:- 'అఫ్గాన్పై బాంబులేద్దాం.. మన సామాను తెచ్చేసుకుందాం'
