ETV Bharat / bharat

తుపాకికే తాళికట్టి.. ఆంగ్లేయులకు చిక్కబోననే ప్రతిజ్ఞ చేసి.. - చంద్రశేఖర్​ ఆజాద్ న్యూస్​

The Story Of Chandrashekhar Azad: సంప్రదాయ కుటుంబంలో పుట్టి.. గాంధీ బాటలో అడుగుపెట్టి.. అసంతృప్తితో తుపాకి పట్టి.. భగత్‌సింగ్‌తో కలసి భారత్‌లో విప్లవ పోరాటానికి ఊపునిచ్చిన అరుదైన వీరుడు చంద్రశేఖర్‌ సీతారాం తివారీ. తన పేరుకే స్వాతంత్య్రాన్ని ప్రకటించుకొని.. తుపాకీకే తాళికట్టి.. ఆంగ్లేయులకు చిక్కబోననే ప్రతిజ్ఞ నిలబెట్టుకున్న అమరుడు చంద్రశేఖర్‌!

Azadi ka Amrit Mahotsav
చంద్రశేఖర్​ ఆజాద్
author img

By

Published : Feb 27, 2022, 8:01 AM IST

నీ పేరేంటి: ఆజాద్‌
తండ్రి పేరు: స్వాతంత్య్రం
అడ్రస్‌: జైలు...

Azadi ka Amrit Mahotsav: 15 ఏళ్ల కుర్రాడు.. ధైర్యంగా ఈ సమాధానాలు చెబుతుంటే న్యాయమూర్తికి ఎక్కడలేని కోపం వచ్చింది. 23 వారాల జైలు.. రోజూ 15 కొరడా దెబ్బలు శిక్షగా విధించాడు. ఆ క్షణమే మళ్లీ జీవితంలో ఆంగ్లేయులకు దొరక బోనని ప్రతినబూనిన ఆ కుర్రవాడు చంద్రశేఖర్‌ ఆజాద్‌గా పేరొందాడు. అలిరాజ్‌పుర్‌ సంస్థానం (ప్రస్తుత మధ్యప్రదేశ్‌లోనిది)లో 1906 జులై 23న జన్మించిన చంద్రశేఖర్‌ ఆజాద్‌ ఆదివాసీ భిల్లులతో కలసి పెరిగాడు. మంచి విలుకాడు. తల్లి కోరిక మేరకు ఉన్నత చదువు కోసం వారణాసి సంస్కృత పాఠశాలలో చేరాడు. అక్కడ ఉండగానే జలియన్‌వాలాబాగ్‌ ఊచకోత చోటు చేసుకుంది. ఆగ్రహంతో కదిలిపోయిన ఆజాద్‌ జాతీయోద్యమంలో దూకాడు. సహాయ నిరాకరణ ఉద్యమంలో పాల్గొన్నాడు. ఈ సందర్భంగా అరెస్టయినప్పుడే.. న్యాయమూర్తికి ధైర్యంగా సమాధానాలిచ్చి జైలుపాలయ్యాడు. అప్పుడే మళ్లీ జైలుకు రానని.. స్వేచ్ఛగా మరణిస్తానని ప్రతిజ్ఞ చేశాడు. ఇంతలో.. చౌరీచౌరా సంఘటనానంతరం గాంధీజీ సహాయ నిరాకరణ ఉద్యమాన్ని ఆపేయటంతో ఆజాద్‌ తీవ్ర నిరాశకు గురయ్యాడు. ఎలాగైనా భారత్‌కు బ్రిటిష్‌ వారి నుంచి విముక్తి కలిగించాలని విప్లవమార్గం వైపు మళ్లాడు.

The Story Of Chandrashekhar Azad: రామ్‌ ప్రసాద్‌ బిస్మిల్‌, అష్రఫుల్లాఖాన్‌ల ప్రభావంతో హిందుస్థాన్‌ రిపబ్లిక్‌ అసోసియేషన్‌ (హెచ్‌ఆర్‌ఏ)లో చేరాడు. కకోరి రైలు దోపిడీ తర్వాత బిస్మిల్‌ తదితరులను ఆంగ్లేయ ప్రభుత్వం అరెస్టు చేసి ఉరితీసింది. ఈ కేసులో పట్టుబడకుండా తప్పించుకున్న ఆజాద్‌.. ఝాన్సీ సమీపంలో పండిట్‌ హరిశంకర్‌ బ్రహ్మచారి పేరుతో సన్యాసి అవతారమెత్తి స్థానిక గ్రామస్థులతో సత్సంబంధాలు ఏర్పరచుకున్నాడు. ఈ సమయంలోనే భగత్‌సింగ్‌, రాజ్‌గురు, సుఖ్‌దేవ్‌ తదితరులతో కలసి హెచ్‌ఆర్‌ఏను హిందుస్థాన్‌ సోషలిస్టు రిపబ్లిక్‌ అసోసియేషన్‌ (హెచ్‌ఎస్‌ఆర్‌ఏ)గా పునర్‌వ్యవస్థీకరించాడు. ఝాన్సీ సమీపంలోని అడవుల్లో సహచరులకు తుపాకీ కాల్చటంలో శిక్షణ ఇచ్చాడు. మూడేళ్లపాటు ఈ బృందం ఆంగ్లేయులకు చుక్కలు చూపించింది. 1926లో ఏకంగా వైస్రాయ్‌ ప్రయాణిస్తున్న రైలునే పేల్చేయటానికి ప్రయత్నించింది. లాహోర్‌లో భగత్‌సింగ్‌తో కలసి డిప్యూటీ పోలీసు సూపరింటెండెంట్‌ను కాల్చిచంపింది. ఆ ఘటనలో కూడా ఆజాద్‌ తుపాకీకి పనిచెప్పాడు.

కుటుంబ నేపథ్యాలు భిన్నమైనా .. ఆజాద్‌, భగత్‌లకు మంచి స్నేహం కుదిరింది. ఇద్దరూ సమాజంలో సమానత్వం, ఆంగ్లేయుల నుంచి విముక్తిని బలంగా కోరుకున్నారు. లాహోర్‌ దాడికి ముందు.. ఎవర్ని పెళ్లాడతావ్‌ అని భగత్‌సింగ్‌ సరదాగా అడిగితే.. 'బమ్‌తుల్‌ బుఖారా (తన పిస్తోల్‌ను అలా పిలుచుకునేవాడు)తో పెళ్లి ఎప్పుడో అయిపోయింది' అని బదులిచ్చాడు ఆజాద్‌. తన నిర్వహణ సామర్థ్యంతో అనేకసార్లు సహచరులను ఇబ్బందుల్లోంచి బయటపడేసిన ఆజాద్‌.. దిల్లీ సెంట్రల్‌ లెజిస్లేటివ్‌ అసెంబ్లీలో బాంబు పెట్టేందుకు భగత్‌సింగ్‌ వెళతానంటే వారించాడు. ఇంత చిన్నదానికి వెళ్లి ఇరుక్కోవటం సరికాదన్నాడు. కానీ భగత్‌సింగ్‌ పట్టువీడకపోవటంతో ఏమీ చేయలేకపోయాడు. చివరకు ఆజాద్‌ ఊహించినట్లే జరిగింది. భగత్‌ను అరెస్టు చేసి.. పాత లాహోర్‌ కేసు కూడా కలిపి ఉరివేసింది బ్రిటిష్‌ సర్కారు.

వంచన వలకు చిక్కి

ఎంత ప్రయత్నించినా దొరక్కుండా తప్పించుకుంటూ ఆజాద్‌ ఆంగ్లేయులకు కంట్లో నలుసుగా మారాడు. 1931 ఫిబ్రవరి 27న.. సుఖ్‌దేవ్‌తో మాట్లాడటానికి.. అలహాబాద్‌లోని ఆల్‌ఫ్రెడ్‌ పార్క్‌కు చేరుకున్నాడు. ఆజాద్‌ పాత సహచరులిద్దరు దీనిపై ఆంగ్లేయ సీఐడీ అధికారి నాట్‌బోవర్‌కు ఉప్పందించారు. వెంటనే బ్రిటిష్‌ పోలీసులు పార్క్‌ను నాలుగు వైపుల నుంచీ చుట్టుముట్టారు. కాల్పులు మొదలయ్యాయి. సుఖ్‌దేవ్‌ తప్పించుకొని పారిపోగా.. ఆజాద్‌ ఇరుక్కుపోయాడు. చెట్టుచాటు నుంచి కాలుస్తూ తప్పించుకోవాలని చూసినా కుదరలేదు. చివరకు.. పోలీసులు దగ్గరికి వస్తుండటంతో.. ఆంగ్లేయులకు పట్టుబడననే ప్రతిజ్ఞను నిలబెట్టుకుంటూ.. చివరి బుల్లెట్‌ను తన తలకే గురి పెట్టుకొని స్వేచ్ఛగా ప్రాణాలు విడిచాడు ఆజాద్‌. ఆయన మృతదేహాన్ని ప్రజలకు చెప్పకుండా శ్మశానానికి తరలించింది ఆంగ్లేయ ప్రభుత్వం. కానీ.. ఎలాగోలా విషయం తెలియగానే.. భారీస్థాయిలో చేరుకున్నారు. ఆయన చితాభస్మాన్ని తీసుకొని ఊరంతా ఊరేగించారు. ఆజాద్‌ మరణించిన ఆ పార్క్‌కు ఇప్పుడు ఆయన పేరే పెట్టారు.

ఇదీ చదవండి: 250 మందితో దిల్లీ చేరిన రెండో విమానం.. విద్యార్థుల హర్షం

నీ పేరేంటి: ఆజాద్‌
తండ్రి పేరు: స్వాతంత్య్రం
అడ్రస్‌: జైలు...

Azadi ka Amrit Mahotsav: 15 ఏళ్ల కుర్రాడు.. ధైర్యంగా ఈ సమాధానాలు చెబుతుంటే న్యాయమూర్తికి ఎక్కడలేని కోపం వచ్చింది. 23 వారాల జైలు.. రోజూ 15 కొరడా దెబ్బలు శిక్షగా విధించాడు. ఆ క్షణమే మళ్లీ జీవితంలో ఆంగ్లేయులకు దొరక బోనని ప్రతినబూనిన ఆ కుర్రవాడు చంద్రశేఖర్‌ ఆజాద్‌గా పేరొందాడు. అలిరాజ్‌పుర్‌ సంస్థానం (ప్రస్తుత మధ్యప్రదేశ్‌లోనిది)లో 1906 జులై 23న జన్మించిన చంద్రశేఖర్‌ ఆజాద్‌ ఆదివాసీ భిల్లులతో కలసి పెరిగాడు. మంచి విలుకాడు. తల్లి కోరిక మేరకు ఉన్నత చదువు కోసం వారణాసి సంస్కృత పాఠశాలలో చేరాడు. అక్కడ ఉండగానే జలియన్‌వాలాబాగ్‌ ఊచకోత చోటు చేసుకుంది. ఆగ్రహంతో కదిలిపోయిన ఆజాద్‌ జాతీయోద్యమంలో దూకాడు. సహాయ నిరాకరణ ఉద్యమంలో పాల్గొన్నాడు. ఈ సందర్భంగా అరెస్టయినప్పుడే.. న్యాయమూర్తికి ధైర్యంగా సమాధానాలిచ్చి జైలుపాలయ్యాడు. అప్పుడే మళ్లీ జైలుకు రానని.. స్వేచ్ఛగా మరణిస్తానని ప్రతిజ్ఞ చేశాడు. ఇంతలో.. చౌరీచౌరా సంఘటనానంతరం గాంధీజీ సహాయ నిరాకరణ ఉద్యమాన్ని ఆపేయటంతో ఆజాద్‌ తీవ్ర నిరాశకు గురయ్యాడు. ఎలాగైనా భారత్‌కు బ్రిటిష్‌ వారి నుంచి విముక్తి కలిగించాలని విప్లవమార్గం వైపు మళ్లాడు.

The Story Of Chandrashekhar Azad: రామ్‌ ప్రసాద్‌ బిస్మిల్‌, అష్రఫుల్లాఖాన్‌ల ప్రభావంతో హిందుస్థాన్‌ రిపబ్లిక్‌ అసోసియేషన్‌ (హెచ్‌ఆర్‌ఏ)లో చేరాడు. కకోరి రైలు దోపిడీ తర్వాత బిస్మిల్‌ తదితరులను ఆంగ్లేయ ప్రభుత్వం అరెస్టు చేసి ఉరితీసింది. ఈ కేసులో పట్టుబడకుండా తప్పించుకున్న ఆజాద్‌.. ఝాన్సీ సమీపంలో పండిట్‌ హరిశంకర్‌ బ్రహ్మచారి పేరుతో సన్యాసి అవతారమెత్తి స్థానిక గ్రామస్థులతో సత్సంబంధాలు ఏర్పరచుకున్నాడు. ఈ సమయంలోనే భగత్‌సింగ్‌, రాజ్‌గురు, సుఖ్‌దేవ్‌ తదితరులతో కలసి హెచ్‌ఆర్‌ఏను హిందుస్థాన్‌ సోషలిస్టు రిపబ్లిక్‌ అసోసియేషన్‌ (హెచ్‌ఎస్‌ఆర్‌ఏ)గా పునర్‌వ్యవస్థీకరించాడు. ఝాన్సీ సమీపంలోని అడవుల్లో సహచరులకు తుపాకీ కాల్చటంలో శిక్షణ ఇచ్చాడు. మూడేళ్లపాటు ఈ బృందం ఆంగ్లేయులకు చుక్కలు చూపించింది. 1926లో ఏకంగా వైస్రాయ్‌ ప్రయాణిస్తున్న రైలునే పేల్చేయటానికి ప్రయత్నించింది. లాహోర్‌లో భగత్‌సింగ్‌తో కలసి డిప్యూటీ పోలీసు సూపరింటెండెంట్‌ను కాల్చిచంపింది. ఆ ఘటనలో కూడా ఆజాద్‌ తుపాకీకి పనిచెప్పాడు.

కుటుంబ నేపథ్యాలు భిన్నమైనా .. ఆజాద్‌, భగత్‌లకు మంచి స్నేహం కుదిరింది. ఇద్దరూ సమాజంలో సమానత్వం, ఆంగ్లేయుల నుంచి విముక్తిని బలంగా కోరుకున్నారు. లాహోర్‌ దాడికి ముందు.. ఎవర్ని పెళ్లాడతావ్‌ అని భగత్‌సింగ్‌ సరదాగా అడిగితే.. 'బమ్‌తుల్‌ బుఖారా (తన పిస్తోల్‌ను అలా పిలుచుకునేవాడు)తో పెళ్లి ఎప్పుడో అయిపోయింది' అని బదులిచ్చాడు ఆజాద్‌. తన నిర్వహణ సామర్థ్యంతో అనేకసార్లు సహచరులను ఇబ్బందుల్లోంచి బయటపడేసిన ఆజాద్‌.. దిల్లీ సెంట్రల్‌ లెజిస్లేటివ్‌ అసెంబ్లీలో బాంబు పెట్టేందుకు భగత్‌సింగ్‌ వెళతానంటే వారించాడు. ఇంత చిన్నదానికి వెళ్లి ఇరుక్కోవటం సరికాదన్నాడు. కానీ భగత్‌సింగ్‌ పట్టువీడకపోవటంతో ఏమీ చేయలేకపోయాడు. చివరకు ఆజాద్‌ ఊహించినట్లే జరిగింది. భగత్‌ను అరెస్టు చేసి.. పాత లాహోర్‌ కేసు కూడా కలిపి ఉరివేసింది బ్రిటిష్‌ సర్కారు.

వంచన వలకు చిక్కి

ఎంత ప్రయత్నించినా దొరక్కుండా తప్పించుకుంటూ ఆజాద్‌ ఆంగ్లేయులకు కంట్లో నలుసుగా మారాడు. 1931 ఫిబ్రవరి 27న.. సుఖ్‌దేవ్‌తో మాట్లాడటానికి.. అలహాబాద్‌లోని ఆల్‌ఫ్రెడ్‌ పార్క్‌కు చేరుకున్నాడు. ఆజాద్‌ పాత సహచరులిద్దరు దీనిపై ఆంగ్లేయ సీఐడీ అధికారి నాట్‌బోవర్‌కు ఉప్పందించారు. వెంటనే బ్రిటిష్‌ పోలీసులు పార్క్‌ను నాలుగు వైపుల నుంచీ చుట్టుముట్టారు. కాల్పులు మొదలయ్యాయి. సుఖ్‌దేవ్‌ తప్పించుకొని పారిపోగా.. ఆజాద్‌ ఇరుక్కుపోయాడు. చెట్టుచాటు నుంచి కాలుస్తూ తప్పించుకోవాలని చూసినా కుదరలేదు. చివరకు.. పోలీసులు దగ్గరికి వస్తుండటంతో.. ఆంగ్లేయులకు పట్టుబడననే ప్రతిజ్ఞను నిలబెట్టుకుంటూ.. చివరి బుల్లెట్‌ను తన తలకే గురి పెట్టుకొని స్వేచ్ఛగా ప్రాణాలు విడిచాడు ఆజాద్‌. ఆయన మృతదేహాన్ని ప్రజలకు చెప్పకుండా శ్మశానానికి తరలించింది ఆంగ్లేయ ప్రభుత్వం. కానీ.. ఎలాగోలా విషయం తెలియగానే.. భారీస్థాయిలో చేరుకున్నారు. ఆయన చితాభస్మాన్ని తీసుకొని ఊరంతా ఊరేగించారు. ఆజాద్‌ మరణించిన ఆ పార్క్‌కు ఇప్పుడు ఆయన పేరే పెట్టారు.

ఇదీ చదవండి: 250 మందితో దిల్లీ చేరిన రెండో విమానం.. విద్యార్థుల హర్షం

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.