భారత్లో పౌరసత్వ చట్ట వ్యతిరేక ఆందోళనలు హింసాత్మకంగా మారడం, కశ్మీర్ అంశం... ప్రస్తుతం అమెరికా ప్రముఖ పత్రికల్లో ప్రధాన శీర్షికలుగా నిలిచాయి. రేపటి నుంచి భారత్-అమెరికా మధ్య వాషింగ్టన్లో రెండో దఫా 2+2 చర్చలు జరగనున్న తరుణంలో ఈ వార్తలకు ప్రాధాన్యం ఏర్పడింది.
భారత విదేశాంగ, రక్షణ మంత్రులు జయ్శంకర్, రాజ్నాథ్ సింగ్... అమెరికా విదేశీ వ్యవహారాల మంత్రి మైక్ పాంపియో, రక్షణ మంత్రి మార్క్ ఎస్పర్తో భేటీ కానున్నారు. ఈ నేపథ్యంలోనే ప్రముఖ అమెరికా పత్రికలు న్యూయార్క్ టైమ్స్, వాల్స్ట్రీట్ జర్నల్, వాషింగ్టన్ పోస్ట్.. పౌరసత్వ చట్టంపై హింసాత్మక ఆందోళనలు, కశ్మీర్ అంశాన్ని ప్రస్తావిస్తూ కథనాలను ప్రచురించాయి.
"నిరసనలు తీవ్రమవుతున్నాయి. భారత్... హిందుత్వ దేశంగా మారేందుకు దగ్గరగా ఉందా?" అంటూ న్యూయార్క్ టైమ్స్ పేర్కొంది.
"ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ ప్రభుత్వం వేలాది మంది ముస్లింలను కశ్మీర్లో నిర్బంధించింది. ఆ ప్రాంత స్వయం ప్రతిపత్తిని రద్దు చేసింది. భారత ఈశాన్య రాష్ట్రాల్లో పౌరసత్వ చట్టమనే పరీక్ష పెట్టింది. దీని వల్ల దాదాపు 20 లక్షల మంది ప్రజల జీవితాలు ప్రశ్నార్థకం కానున్నాయి. అందులో చాలా మంది ముస్లింలే. అయినప్పటికీ మిస్టర్ మోదీ... పౌరసత్వ చట్టాన్ని ఆమోదం పొందేలా చేశారు. ఈ చట్టం... దక్షిణాసియాలోని ఇస్లాం దేశాలకు తప్ప... అన్ని దేశాలకు అనుకూలంగానే ఉంది. ఇదే అల్లర్లు మరింత జఠిలమవడానికి కారణమైంది." - న్యూయార్క్ టైమ్స్ కథనం.
"భారత్లో పౌరసత్వ చట్టంపై ఆందోళనలు మరింత తీవ్రం" అంటూ వాల్స్ట్రీట్ జర్నల్ పేర్కొంది.
"ఈ చట్టం ద్వారా.. కొంతమంది ముస్లిం శరణార్థులకు ఇబ్బంది కలుగుతుందని... అయితే ప్రధాని మోదీ భారత లౌకిక వాదాన్ని పాతరేస్తున్నారని న్యాయ విశ్లేషకులు చెబుతున్నారు." - వాల్స్ట్రీట్ జర్నల్ కథనం.
"పోలీసులు విశ్వవిద్యాలయానికి వెళ్లి విద్యార్థులపై దాడి చేసిన తర్వాత భారత్ వ్యాప్తంగా పౌరసత్వ చట్టంపై నిరసనలు మిన్నంటాయి." - వాషింగ్టన్ పోస్ట్
అమెరికా సభలో చర్చ...
కశ్మీర్లో ఆర్టికల్ 370 రద్దు తర్వాత సమాచార వ్యవస్థపై నిషేధాజ్ఞలు, రాజకీయ నేతల నిర్బంధంపై ఇప్పటికే రెండు సార్లు అమెరికా చట్టసభ చర్చించింది. తాజాగా పౌరసత్వ చట్టంపై ఆందోళనలు మిన్నంటడాన్ని పలువురు అమెరికా చట్టసభ్యులు ప్రస్తావిస్తున్నారు.
వ్యతిరేకత...
అమెరికాలోని అంతర్జాతీయ మత స్వేచ్ఛ కమిషన్, విదేశీవ్యవహారాల కమిటీ రెండూ ఇప్పటికే పౌరసత్వ చట్టం.. ప్రజాస్వామ్య మౌలిక సూత్రలపై నిర్లక్ష్యం వహించిందని పేర్కొన్నాయి. మరోవైపు ఐరాస మానవహక్కుల కార్యాలయం... పౌరసత్వ చట్టంపై ఒక ప్రకటన విడుదల చేసింది. ఈ చట్టం వివక్షపూరితంగా... భారత అంతర్జాతీయ మానవహక్కుల విధివిధానాలకు విరుద్ధంగా ఉందని అభిప్రాయపడింది.
చర్చకు వస్తాయా!
2+2 చర్చల్లో భాగంగా విదేశాంగ విధానంపై సమగ్ర సమీక్ష సహా భద్రతా, రక్షణ సంబంధాలపై ఇరుదేశాల నేతలు సమాలోచనలు జరపనున్నారు. మానవ హక్కుల అంశం ఇందులో లేనప్పటికీ పలు ప్రాంతీయ, అంతర్జాతీయ అంశాలు చర్చకు వచ్చే అవకాశం లేకపోలేదు.
అంతర్గత వ్యవహారం...
కశ్మీర్లో ఆర్టికల్ 370 రద్దు నిర్ణయంపై అంతర్జాతీయ మీడియా కథనాలు వివక్షపూరితంగా ఉన్నాయని ఇప్పటికే భారత్ పలుమార్లు ప్రకటించింది. ఆర్టికల్ 370 రద్దు వంటి నిర్ణయాలు భారత అంతర్గత విషయమని విదేశాంగ మంత్రి జయ్శంకర్ చాలాసార్లు తెలిపారు.
చైనా ఎత్తులు...
సరిహద్దు అంశంపై భారత్-చైనా మధ్య జరగునున్న ప్రత్యేక ప్రతినిధుల సమావేశానికి ముందు డ్రాగన్ దేశం మరో వ్యూహం పన్నుతుంది. ఐరాస భద్రతా మండలిలో మరోసారి కశ్మీర్ అంశాన్ని చర్చించేలా పావులు కదుపుతోంది. అయితే ఇందులో ఉన్న కొన్ని సభ్యదేశాలు చైనా ప్రతిపాదనను తిరస్కరిస్తున్నాయి. ఫ్రాన్స్ ఇప్పటికే కశ్మీర్ అంశం భారత అంతర్గత వ్యవహారమని తేల్చిచెప్పింది.
అయితే కశ్మీర్ వ్యతిరేక వ్యూహాల గురించి వేసిన ప్రశ్నలపై దిల్లీలోని చైనా రాయబారి కార్యాలయం మౌనంగా ఉంది.
- స్మితా శర్మ, సీనియర్ జర్నలిస్ట్.
