ETV Bharat / sukhibhava

Yoga And Naturopathic: ਚੰਗੀ ਨੀਂਦ ਲੈਣ ਲਈ ਇੱਥੇ ਦੇਖੋ ਕੁਝ ਸੁਝਾਅ - Humming Bee Breathing or Bhramari Pranayama

ਇੱਥੇ ਕੁਝ ਨੈਚਰੋਪੈਥਿਕ ਆਦਤਾਂ ਅਤੇ ਯੋਗਾ ਆਸਣ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਤੁਸੀਂ ਚੰਗੀ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਨੀਂਦ ਲੈਣ ਲਈ ਅਭਿਆਸ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।

Yoga And Naturopathic
Yoga And Naturopathic
author img

By

Published : Mar 28, 2023, 1:20 PM IST

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਚੰਗੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੀ ਨੀਂਦ ਇਕ ਬੁਨਿਆਦੀ ਪਹਿਲੂ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, 30 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਇਨਸੌਮਨੀਆ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਅੰਕੜਾ 60 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ 40 ਤੋਂ 60 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੱਕ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਲੈਂਸੇਟ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 30-69 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਲਗਭਗ 5.4 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਭਾਰਤੀਆਂ ਜਾਂ ਲਗਭਗ 28.8 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕ ਸਲੀਪ ਐਪਨੀਆ ਦੇ ਮੱਧਮ ਜਾਂ ਗੰਭੀਰ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਨੀਂਦ ਵਿਕਾਰ ਹੈ। ਨਾਕਾਫ਼ੀ ਨੀਂਦ ਨੂੰ ਕਈ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੋਟਾਪਾ, ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ, ਸ਼ੂਗਰ, ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ, ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ, ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਅਤੇ ਐਂਡੋਕਰੀਨ ਵਿਕਾਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਅਧਿਐਨਾਂ ਨੇ ਨੀਂਦ ਦੀ ਕਮੀ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬੁਢਾਪੇ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਪਾਰਕਿੰਸਨ'ਸ ਰੋਗ, ਮਲਟੀਪਲ ਸਕਲੇਰੋਸਿਸ ਅਤੇ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਵਰਗੀਆਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਵਧਣ ਵਿਚਕਾਰ ਸਬੰਧ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ। ਨੀਂਦ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਸਾਵਧਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਨਸੌਮਨੀਆ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਦਵਾਈਆਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ ਦੇ ਸੁਧਾਰਾਂ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਵਰਗੀਆਂ ਅੰਤਰੀਵ ਸਥਿਤੀਆਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨੀਂਦ ਨਾ ਆਉਣ ਦਾ ਮੂਲ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

Early and Light Dinner
Early and Light Dinner

Early and Light Dinner: ਵਧੀਆ ਨੀਂਦ ਲਈ ਸੌਣ ਤੋਂ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਦੋ-ਤਿੰਨ ਘੰਟੇ ਪਹਿਲਾਂ ਰਾਤ ਦੇ ਖਾਣੇ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਅਤੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪਚਣਯੋਗ ਭੋਜਨ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸੌਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਭਾਰੀ ਭੋਜਨ ਦਾ ਸੇਵਨ ਨੀਂਦ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਨੂੰ ਘਟਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਾਚਨ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਖੋਜ ਇਹ ਵੀ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜਲਦੀ ਨਾਸ਼ਤਾ ਕਰਨਾ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਦੇਰ ਨਾਲ ਖਾਣਾ ਐਸਿਡ ਰੀਫਲਕਸ ਅਤੇ ਐਸਿਡਿਟੀ ਦਾ ਜੋਖਮ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਅਲਕੋਹਲ ਦੇ ਸੇਵਨ ਤੋਂ ਬਚਣ ਜਾਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੀਮਤ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਪਤ ਇਸ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸ਼ਾਂਤ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਨੀਂਦ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਵਿਘਨ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।

Acupuncture
Acupuncture

Acupuncture: ਇਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਤਣਾਅ, ਉਦਾਸੀ ਅਤੇ ਦਰਦ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਨਸੌਮਨੀਆ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਕੂਪੰਕਚਰ ਨੂੰ ਇਨਸੌਮਨੀਆ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਢੰਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

2017 ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਇਨਸੌਮਨੀਆ ਵਾਲੇ 72 ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਲਈ ਰਵਾਇਤੀ ਐਕਯੂਪੰਕਚਰ ਜਾਂ ਸ਼ੈਮ ਐਕਯੂਪੰਕਚਰ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ। ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਨੇ ਚਾਰ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ। ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਇਲਾਜ ਦੌਰਾਨ ਇਨਸੌਮਨੀਆ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ, ਨੀਂਦ ਦੀ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਅਤੇ ਕੁੱਲ ਨੀਂਦ ਦੇ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਐਕਯੂਪੰਕਚਰ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸੀ। ਇਲਾਜ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋ ਅਤੇ ਚਾਰ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਬਾਅਦ ਨੀਂਦ ਦੇ ਜਾਗਣ ਅਤੇ ਸਵੈ-ਦਰਜਾ ਵਾਲੀ ਚਿੰਤਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਾਫ਼ੀ ਸੁਧਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ।

Massage Therapy
Massage Therapy

Massage Therapy: ਮਸਾਜ ਥੈਰੇਪੀ ਇੱਕ ਜਾਣੀ-ਪਛਾਣੀ ਤਣਾਅ ਘਟਾਉਣ ਵਾਲੀ ਤਕਨੀਕ ਹੈ ਜੋ ਦਿਨ ਭਰ ਸਾਡੇ ਦੁਆਰਾ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਥੈਰੇਪੀ ਖੂਨ ਦੇ ਗੇੜ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਦਰਦ ਨੂੰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸਰੀਰ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗ 'ਤੇ ਮਸਾਜ ਦਾ ਸ਼ਾਂਤ ਪ੍ਰਭਾਵ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਸਵਿੱਚ ਬੰਦ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਸੌਂਣਾ ਆਸਾਨ ਬਣਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦੇਰ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਕੀਤੀ ਮਸਾਜ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੰਗੀ ਰਾਤ ਦੀ ਨੀਂਦ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

Yoga
Yoga

Yoga: ਯੋਗਾ ਅਤੇ ਮੈਡੀਟੇਸ਼ਨ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਸਾਧਨ ਹਨ ਜੋ ਨੀਂਦ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਮੂਲ ਕਾਰਨਾਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤਣਾਅ, ਚਿੰਤਾ ਅਤੇ ਉਦਾਸੀ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਦੇ ਇਹ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਅਭਿਆਸ ਆਰਾਮ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਮਨ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਸੌਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪ੍ਰਾਣਾਯਾਮ ਅਤੇ ਧਿਆਨ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨਾ ਨੀਂਦ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਮੂਲ ਕਾਰਨਾਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵਾਸਤਵ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ 55 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਯੋਗਾ ਅਭਿਆਸੀਆਂ ਨੇ ਸੁਧਰੀ ਨੀਂਦ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕੀਤਾ। 85 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ ਦੇ ਪੱਧਰ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਆਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇੱਥੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਧਿਐਨ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਿਛੋਕੜ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਲਈ ਨੀਂਦ 'ਤੇ ਯੋਗਾ ਦੇ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਹੈ।

Child's Pose or Balasana
Child's Pose or Balasana

Child's Pose or Balasana: ਬਾਲਸਾਨਾ ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਾਲ ਪੋਜ਼ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਗੋਡੇ ਟੇਕਣ ਵਾਲਾ ਯੋਗਾ ਆਸਣ ਹੈ ਜੋ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਲਾਭਾਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਪੋਜ਼ ਵਿੱਚ ਪੂਰੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਆਰਾਮ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਪਿੱਠ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਖਿੱਚਣਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਾਹ ਛੱਡਣ ਵੇਲੇ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਕਰੋ, ਆਪਣੀਆਂ ਬਾਹਾਂ ਨੂੰ ਤੁਹਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਖਿੱਚੋ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਤੁਹਾਡਾ ਮੱਥੇ ਮੈਟ 'ਤੇ ਆਰਾਮ ਨਾਲ ਟਿਕ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ। ਆਪਣੀਆਂ ਬਾਹਾਂ ਨੂੰ ਆਰਾਮ ਨਾਲ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਨਾਲ ਰੱਖੋ। ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਮੋਢਿਆਂ, ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਅਤੇ ਬਾਹਾਂ ਵਿੱਚ ਖਿੱਚ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰੋਗੇ। ਇਹ ਪੋਜ਼ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਮਨ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਤਰੀਕਾ ਹੈ।

Corpse Pose or Shavasana
Corpse Pose or Shavasana

Corpse Pose or Shavasana: ਸ਼ਵਾਸਨ ਦਿਮਾਗੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਆਰਾਮ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਚਿੰਤਾ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਡੂੰਘਾ ਆਰਾਮ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਪੋਜ਼ ਨੂੰ ਕਰਨ ਲਈ ਪਿੱਠ ਦੇ ਭਾਰ ਲੇਟ ਜਾਓ ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਬੰਦ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਨਾ ਆਉਣ ਦਿਓ। ਆਪਣੇ ਕੁਦਰਤੀ ਅਤੇ ਸੁਭਾਵਕ ਸਾਹ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰੋ। ਪੰਜ ਮਿੰਟ ਲਈ ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਰਹੋ ਜਿਸ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਰਾਮ ਮਿਲ ਸਕੇ।

Crocodile Pose or Makarasana
Crocodile Pose or Makarasana

Crocodile Pose or Makarasana: ਇਹ ਇੱਕ ਡੂੰਘਾ ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਯੋਗ ਆਸਣ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੇ ਸਿਰ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਬਾਹਾਂ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਕੇ ਤੁਹਾਡੇ ਢਿੱਡ ਉੱਤੇ ਲੇਟਣਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਕਲਾਈ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਮੱਥੇ ਨੂੰ ਆਰਾਮ ਦਿਓ ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਏੜੀਆਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਵੱਲ ਮੁੜਨ ਦਿਓ। ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਬੰਦ ਕਰੋ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਡੂੰਘਾ ਸਾਹ ਲੈਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਤੋਂ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਛੱਡਣ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰੋ।

Alternate Nostril Breathing or Anuloma Viloma
Alternate Nostril Breathing or Anuloma Viloma

Alternate Nostril Breathing or Anuloma Viloma: ਅਨੁਲੋਮਾ ਵਿਲੋਮਾ ਦਾ ਦਿਮਾਗੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ 'ਤੇ ਸੰਤੁਲਨ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮਾਨਸਿਕ ਤਣਾਅ, ਇਨਸੌਮਨੀਆ ਅਤੇ ਹਾਈਪਰਟੈਨਸ਼ਨ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਲਈ ਆਰਾਮ ਨਾਲ ਬੈਠੋ। ਅੰਗੂਠੇ ਨਾਲ ਸੱਜੀ ਨੱਕ ਨੂੰ ਦਬਾਓ ਅਤੇ ਖੱਬੀ ਨੱਕ ਰਾਹੀਂ ਸਾਹ ਲਓ। ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਸਾਹ ਰੋਕ ਕੇ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਫਿਰ ਰਿੰਗ ਉਂਗਲ ਨਾਲ ਖੱਬੀ ਨੱਕ ਨੂੰ ਦਬਾਓ ਅਤੇ ਸੱਜੇ ਨੱਕ ਰਾਹੀਂ ਸਾਹ ਬਾਹਰ ਕੱਢੋ। ਸਾਹ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸੇ ਨੱਕ ਰਾਹੀਂ ਸਾਹ ਲਓ ਅਤੇ ਕੁਝ ਦੇਰ ਲਈ ਸਾਹ ਰੋਕੋ। ਫਿਰ ਸੱਜੇ ਨੱਕ ਰਾਹੀਂ ਸਾਹ ਬਾਹਰ ਕੱਢੋ। ਸਾਹ ਛੱਡਣਾ ਸਾਹ ਰਾਹੀਂ ਸਾਹ ਲੈਣ ਨਾਲੋਂ ਲੰਬਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਦਸ ਦੌਰ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰੋ।

Humming Bee Breathing or Bhramari Pranayama
Humming Bee Breathing or Bhramari Pranayama

Humming Bee Breathing or Bhramari Pranayama: ਇਹ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਯੋਗਿਕ ਸਾਹ ਲੈਣ ਦੀ ਕਸਰਤ ਹੈ ਜੋ ਦਿਮਾਗ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ 'ਤੇ ਇੱਕ ਸ਼ਾਂਤ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਣ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਤਣਾਅ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਅਤੇ ਆਰਾਮ ਲਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸਾਧਨ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਗੂੰਜਣ ਵਾਲੀ ਆਵਾਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਪੈਦਾ ਹੋਈਆਂ ਵਾਈਬ੍ਰੇਸ਼ਨਾਂ ਸੇਰੋਟੋਨਿਨ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਨੂੰ ਉਤੇਜਿਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਭਰਮਰੀ ਪ੍ਰਾਣਾਯਾਮ ਨੂੰ ਚਿੰਤਾ, ਇਨਸੌਮਨੀਆ ਅਤੇ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

Food and Diet: ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਰੁਟੀਨ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਖੁਰਾਕ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਹੀਂ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀ ਖੁਰਾਕ ਤੁਹਾਡੀ ਨੀਂਦ ਜਾਂ ਸਮੁੱਚੀ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਾ ਪਵੇ। ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਅਤੇ ਸੰਤੁਲਿਤ ਭੋਜਨ ਖਾਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਇਨਸੌਮਨੀਆ ਨਾਲ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਸ਼ਰਾਬ, ਕੈਫੀਨ ਅਤੇ ਨਿਕੋਟੀਨ ਦੇ ਸੇਵਨ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਪਦਾਰਥ ਤੁਹਾਡੀ ਨੀਂਦ ਦੇ ਚੱਕਰ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਸੇਵਨ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਊਰਜਾ ਦੇ ਫਟਣ ਅਤੇ ਅਸਮਾਨ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਅਜਿਹੇ ਭੋਜਨਾਂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰੋ ਜੋ ਸ਼ਾਂਤ ਨੀਂਦ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ ਸਨੈਕਸ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੈਗਨੀਸ਼ੀਅਮ ਵਾਲੇ ਭੋਜਨ ਕਣਕ, ਕਾਜੂ, ਸਾਬਤ ਅਨਾਜ, ਬਦਾਮ, ਫਲ਼ੀਦਾਰ ਅਤੇ ਬੀਜ ਨੂੰ ਵੀ ਬਿਹਤਰ ਨੀਂਦ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਚੰਗੀ ਨੀਂਦ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਨੀਂਦ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਲਈ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਅਤੇ ਯੋਗਾ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਯਤਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਕਸਾਰਤਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਯਮਤ ਅਭਿਆਸ ਦੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਨੀਂਦ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਦਿਨ ਦੇ ਊਰਜਾ ਪੱਧਰਾਂ ਅਤੇ ਸਮੁੱਚੀ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੁਧਾਰ ਦੇਖਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-Cancer: ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਕੈਂਸਰ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਟੀਕਾਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ੀਲਤਾ ਦਾ ਕੀਤਾ ਖੁਲਾਸਾ

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਚੰਗੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੀ ਨੀਂਦ ਇਕ ਬੁਨਿਆਦੀ ਪਹਿਲੂ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, 30 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਇਨਸੌਮਨੀਆ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਅੰਕੜਾ 60 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ 40 ਤੋਂ 60 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੱਕ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਲੈਂਸੇਟ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 30-69 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਲਗਭਗ 5.4 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਭਾਰਤੀਆਂ ਜਾਂ ਲਗਭਗ 28.8 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕ ਸਲੀਪ ਐਪਨੀਆ ਦੇ ਮੱਧਮ ਜਾਂ ਗੰਭੀਰ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਨੀਂਦ ਵਿਕਾਰ ਹੈ। ਨਾਕਾਫ਼ੀ ਨੀਂਦ ਨੂੰ ਕਈ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੋਟਾਪਾ, ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ, ਸ਼ੂਗਰ, ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ, ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ, ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਅਤੇ ਐਂਡੋਕਰੀਨ ਵਿਕਾਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਅਧਿਐਨਾਂ ਨੇ ਨੀਂਦ ਦੀ ਕਮੀ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬੁਢਾਪੇ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਪਾਰਕਿੰਸਨ'ਸ ਰੋਗ, ਮਲਟੀਪਲ ਸਕਲੇਰੋਸਿਸ ਅਤੇ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਵਰਗੀਆਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਵਧਣ ਵਿਚਕਾਰ ਸਬੰਧ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ। ਨੀਂਦ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਸਾਵਧਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਨਸੌਮਨੀਆ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਦਵਾਈਆਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ ਦੇ ਸੁਧਾਰਾਂ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਵਰਗੀਆਂ ਅੰਤਰੀਵ ਸਥਿਤੀਆਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨੀਂਦ ਨਾ ਆਉਣ ਦਾ ਮੂਲ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

Early and Light Dinner
Early and Light Dinner

Early and Light Dinner: ਵਧੀਆ ਨੀਂਦ ਲਈ ਸੌਣ ਤੋਂ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਦੋ-ਤਿੰਨ ਘੰਟੇ ਪਹਿਲਾਂ ਰਾਤ ਦੇ ਖਾਣੇ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਅਤੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪਚਣਯੋਗ ਭੋਜਨ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸੌਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਭਾਰੀ ਭੋਜਨ ਦਾ ਸੇਵਨ ਨੀਂਦ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਨੂੰ ਘਟਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਾਚਨ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਖੋਜ ਇਹ ਵੀ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜਲਦੀ ਨਾਸ਼ਤਾ ਕਰਨਾ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਦੇਰ ਨਾਲ ਖਾਣਾ ਐਸਿਡ ਰੀਫਲਕਸ ਅਤੇ ਐਸਿਡਿਟੀ ਦਾ ਜੋਖਮ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਅਲਕੋਹਲ ਦੇ ਸੇਵਨ ਤੋਂ ਬਚਣ ਜਾਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੀਮਤ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਪਤ ਇਸ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸ਼ਾਂਤ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਨੀਂਦ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਵਿਘਨ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।

Acupuncture
Acupuncture

Acupuncture: ਇਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਤਣਾਅ, ਉਦਾਸੀ ਅਤੇ ਦਰਦ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਨਸੌਮਨੀਆ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਕੂਪੰਕਚਰ ਨੂੰ ਇਨਸੌਮਨੀਆ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਢੰਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

2017 ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਇਨਸੌਮਨੀਆ ਵਾਲੇ 72 ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਲਈ ਰਵਾਇਤੀ ਐਕਯੂਪੰਕਚਰ ਜਾਂ ਸ਼ੈਮ ਐਕਯੂਪੰਕਚਰ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ। ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਨੇ ਚਾਰ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ। ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਇਲਾਜ ਦੌਰਾਨ ਇਨਸੌਮਨੀਆ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ, ਨੀਂਦ ਦੀ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਅਤੇ ਕੁੱਲ ਨੀਂਦ ਦੇ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਐਕਯੂਪੰਕਚਰ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸੀ। ਇਲਾਜ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋ ਅਤੇ ਚਾਰ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਬਾਅਦ ਨੀਂਦ ਦੇ ਜਾਗਣ ਅਤੇ ਸਵੈ-ਦਰਜਾ ਵਾਲੀ ਚਿੰਤਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਾਫ਼ੀ ਸੁਧਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ।

Massage Therapy
Massage Therapy

Massage Therapy: ਮਸਾਜ ਥੈਰੇਪੀ ਇੱਕ ਜਾਣੀ-ਪਛਾਣੀ ਤਣਾਅ ਘਟਾਉਣ ਵਾਲੀ ਤਕਨੀਕ ਹੈ ਜੋ ਦਿਨ ਭਰ ਸਾਡੇ ਦੁਆਰਾ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਥੈਰੇਪੀ ਖੂਨ ਦੇ ਗੇੜ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਦਰਦ ਨੂੰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸਰੀਰ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗ 'ਤੇ ਮਸਾਜ ਦਾ ਸ਼ਾਂਤ ਪ੍ਰਭਾਵ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਸਵਿੱਚ ਬੰਦ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਸੌਂਣਾ ਆਸਾਨ ਬਣਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦੇਰ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਕੀਤੀ ਮਸਾਜ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੰਗੀ ਰਾਤ ਦੀ ਨੀਂਦ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

Yoga
Yoga

Yoga: ਯੋਗਾ ਅਤੇ ਮੈਡੀਟੇਸ਼ਨ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਸਾਧਨ ਹਨ ਜੋ ਨੀਂਦ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਮੂਲ ਕਾਰਨਾਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤਣਾਅ, ਚਿੰਤਾ ਅਤੇ ਉਦਾਸੀ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਦੇ ਇਹ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਅਭਿਆਸ ਆਰਾਮ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਮਨ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਸੌਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪ੍ਰਾਣਾਯਾਮ ਅਤੇ ਧਿਆਨ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨਾ ਨੀਂਦ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਮੂਲ ਕਾਰਨਾਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵਾਸਤਵ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ 55 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਯੋਗਾ ਅਭਿਆਸੀਆਂ ਨੇ ਸੁਧਰੀ ਨੀਂਦ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕੀਤਾ। 85 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ ਦੇ ਪੱਧਰ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਆਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇੱਥੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਧਿਐਨ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਿਛੋਕੜ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਲਈ ਨੀਂਦ 'ਤੇ ਯੋਗਾ ਦੇ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਹੈ।

Child's Pose or Balasana
Child's Pose or Balasana

Child's Pose or Balasana: ਬਾਲਸਾਨਾ ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਾਲ ਪੋਜ਼ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਗੋਡੇ ਟੇਕਣ ਵਾਲਾ ਯੋਗਾ ਆਸਣ ਹੈ ਜੋ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਲਾਭਾਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਪੋਜ਼ ਵਿੱਚ ਪੂਰੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਆਰਾਮ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਪਿੱਠ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਖਿੱਚਣਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਾਹ ਛੱਡਣ ਵੇਲੇ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਕਰੋ, ਆਪਣੀਆਂ ਬਾਹਾਂ ਨੂੰ ਤੁਹਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਖਿੱਚੋ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਤੁਹਾਡਾ ਮੱਥੇ ਮੈਟ 'ਤੇ ਆਰਾਮ ਨਾਲ ਟਿਕ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ। ਆਪਣੀਆਂ ਬਾਹਾਂ ਨੂੰ ਆਰਾਮ ਨਾਲ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਨਾਲ ਰੱਖੋ। ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਮੋਢਿਆਂ, ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਅਤੇ ਬਾਹਾਂ ਵਿੱਚ ਖਿੱਚ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰੋਗੇ। ਇਹ ਪੋਜ਼ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਮਨ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਤਰੀਕਾ ਹੈ।

Corpse Pose or Shavasana
Corpse Pose or Shavasana

Corpse Pose or Shavasana: ਸ਼ਵਾਸਨ ਦਿਮਾਗੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਆਰਾਮ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਚਿੰਤਾ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਡੂੰਘਾ ਆਰਾਮ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਪੋਜ਼ ਨੂੰ ਕਰਨ ਲਈ ਪਿੱਠ ਦੇ ਭਾਰ ਲੇਟ ਜਾਓ ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਬੰਦ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਨਾ ਆਉਣ ਦਿਓ। ਆਪਣੇ ਕੁਦਰਤੀ ਅਤੇ ਸੁਭਾਵਕ ਸਾਹ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰੋ। ਪੰਜ ਮਿੰਟ ਲਈ ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਰਹੋ ਜਿਸ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਰਾਮ ਮਿਲ ਸਕੇ।

Crocodile Pose or Makarasana
Crocodile Pose or Makarasana

Crocodile Pose or Makarasana: ਇਹ ਇੱਕ ਡੂੰਘਾ ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਯੋਗ ਆਸਣ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੇ ਸਿਰ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਬਾਹਾਂ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਕੇ ਤੁਹਾਡੇ ਢਿੱਡ ਉੱਤੇ ਲੇਟਣਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਕਲਾਈ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਮੱਥੇ ਨੂੰ ਆਰਾਮ ਦਿਓ ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਏੜੀਆਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਵੱਲ ਮੁੜਨ ਦਿਓ। ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਬੰਦ ਕਰੋ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਡੂੰਘਾ ਸਾਹ ਲੈਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਤੋਂ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਛੱਡਣ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰੋ।

Alternate Nostril Breathing or Anuloma Viloma
Alternate Nostril Breathing or Anuloma Viloma

Alternate Nostril Breathing or Anuloma Viloma: ਅਨੁਲੋਮਾ ਵਿਲੋਮਾ ਦਾ ਦਿਮਾਗੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ 'ਤੇ ਸੰਤੁਲਨ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮਾਨਸਿਕ ਤਣਾਅ, ਇਨਸੌਮਨੀਆ ਅਤੇ ਹਾਈਪਰਟੈਨਸ਼ਨ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਲਈ ਆਰਾਮ ਨਾਲ ਬੈਠੋ। ਅੰਗੂਠੇ ਨਾਲ ਸੱਜੀ ਨੱਕ ਨੂੰ ਦਬਾਓ ਅਤੇ ਖੱਬੀ ਨੱਕ ਰਾਹੀਂ ਸਾਹ ਲਓ। ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਸਾਹ ਰੋਕ ਕੇ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਫਿਰ ਰਿੰਗ ਉਂਗਲ ਨਾਲ ਖੱਬੀ ਨੱਕ ਨੂੰ ਦਬਾਓ ਅਤੇ ਸੱਜੇ ਨੱਕ ਰਾਹੀਂ ਸਾਹ ਬਾਹਰ ਕੱਢੋ। ਸਾਹ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸੇ ਨੱਕ ਰਾਹੀਂ ਸਾਹ ਲਓ ਅਤੇ ਕੁਝ ਦੇਰ ਲਈ ਸਾਹ ਰੋਕੋ। ਫਿਰ ਸੱਜੇ ਨੱਕ ਰਾਹੀਂ ਸਾਹ ਬਾਹਰ ਕੱਢੋ। ਸਾਹ ਛੱਡਣਾ ਸਾਹ ਰਾਹੀਂ ਸਾਹ ਲੈਣ ਨਾਲੋਂ ਲੰਬਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਦਸ ਦੌਰ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰੋ।

Humming Bee Breathing or Bhramari Pranayama
Humming Bee Breathing or Bhramari Pranayama

Humming Bee Breathing or Bhramari Pranayama: ਇਹ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਯੋਗਿਕ ਸਾਹ ਲੈਣ ਦੀ ਕਸਰਤ ਹੈ ਜੋ ਦਿਮਾਗ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ 'ਤੇ ਇੱਕ ਸ਼ਾਂਤ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਣ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਤਣਾਅ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਅਤੇ ਆਰਾਮ ਲਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸਾਧਨ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਗੂੰਜਣ ਵਾਲੀ ਆਵਾਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਪੈਦਾ ਹੋਈਆਂ ਵਾਈਬ੍ਰੇਸ਼ਨਾਂ ਸੇਰੋਟੋਨਿਨ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਨੂੰ ਉਤੇਜਿਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਭਰਮਰੀ ਪ੍ਰਾਣਾਯਾਮ ਨੂੰ ਚਿੰਤਾ, ਇਨਸੌਮਨੀਆ ਅਤੇ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

Food and Diet: ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਰੁਟੀਨ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਖੁਰਾਕ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਹੀਂ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀ ਖੁਰਾਕ ਤੁਹਾਡੀ ਨੀਂਦ ਜਾਂ ਸਮੁੱਚੀ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਾ ਪਵੇ। ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਅਤੇ ਸੰਤੁਲਿਤ ਭੋਜਨ ਖਾਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਇਨਸੌਮਨੀਆ ਨਾਲ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਸ਼ਰਾਬ, ਕੈਫੀਨ ਅਤੇ ਨਿਕੋਟੀਨ ਦੇ ਸੇਵਨ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਪਦਾਰਥ ਤੁਹਾਡੀ ਨੀਂਦ ਦੇ ਚੱਕਰ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਸੇਵਨ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਊਰਜਾ ਦੇ ਫਟਣ ਅਤੇ ਅਸਮਾਨ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਅਜਿਹੇ ਭੋਜਨਾਂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰੋ ਜੋ ਸ਼ਾਂਤ ਨੀਂਦ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ ਸਨੈਕਸ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੈਗਨੀਸ਼ੀਅਮ ਵਾਲੇ ਭੋਜਨ ਕਣਕ, ਕਾਜੂ, ਸਾਬਤ ਅਨਾਜ, ਬਦਾਮ, ਫਲ਼ੀਦਾਰ ਅਤੇ ਬੀਜ ਨੂੰ ਵੀ ਬਿਹਤਰ ਨੀਂਦ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਚੰਗੀ ਨੀਂਦ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਨੀਂਦ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਲਈ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਅਤੇ ਯੋਗਾ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਯਤਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਕਸਾਰਤਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਯਮਤ ਅਭਿਆਸ ਦੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਨੀਂਦ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਦਿਨ ਦੇ ਊਰਜਾ ਪੱਧਰਾਂ ਅਤੇ ਸਮੁੱਚੀ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੁਧਾਰ ਦੇਖਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-Cancer: ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਕੈਂਸਰ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਟੀਕਾਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ੀਲਤਾ ਦਾ ਕੀਤਾ ਖੁਲਾਸਾ

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.