ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਮੁਤਾਬਕ ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੀਟ ਖਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸੂਬਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਮੀਟ ਦੀ ਖਪਤ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਬਦਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਵੱਲੋਂ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 2-3 ਮਾਸਾਹਾਰੀ ਭੋਜਨ ਹੀ ਖਾਧਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਬੱਕਰੀ ਦੇ ਮੀਟ ਦੀ ਮੰਗ ਵਧਣ ਕਾਰਨ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿੱਲੋ ਮੀਟ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵੀ 800 ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ 1080 ਰੁਪਏ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੀਟ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ 9.75 ਲੱਖ ਟਨ ਭੇਡਾਂ ਅਤੇ ਬੱਕਰੀ ਦੇ ਮੀਟ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਅਤੇ ਵਿਕਰੀ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਔਸਤਨ 600 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਹਿਸਾਬ ਲਗਾਇਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਸੂਬੇ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਮੀਟ ਦੀ ਖਪਤ 'ਤੇ 58,500 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਨੈਸ਼ਨਲ ਰਿਸਰਚ ਸੈਂਟਰ ਆਨ ਮੀਟ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅਧਿਐਨ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਭੇਡ ਅਤੇ ਬੱਕਰੀ ਦਾ ਇੱਕ ਕਿੱਲੋ ਮਾਸ ਇਸ ਸਮੇਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ 600 ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਹੈ, ਪਰ ਸੂਬੇ ਦੇ ਪ੍ਰਚੂਨ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ 1000 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਵਿਕ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਭੇਡਾਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 90 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਮੀਟ ਦੀ ਵਧਦੀ ਮੰਗ ਕਾਰਨ ਇਹ ਗੱਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਭੇਡਾਂ-ਬੱਕਰੀਆਂ ਨਾਲ ਭਰੀਆਂ 80 ਤੋਂ 100 ਲਾਰੀਆਂ ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਪਹੁੰਚਦੀਆਂ ਹਨ। ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਸਟੇਟ ਸ਼ੀਪ ਐਂਡ ਗੋਟ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਕੋਆਪ੍ਰੇਟਿਵ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਲਿਮਿਟੇਡ ਨੇ ਭੇਡਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਜਨਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਅਤੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਮੀਟ ਦੀ ਵੱਧਦੀ ਮੰਗ 'ਤੇ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮੀਟ ਦੀ ਵਧਦੀ ਮੰਗ ਅਤੇ ਭੇਡ ਪਾਲਣ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਬਾਰੇ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਰਿਪੋਰਟ ਸੌਂਪੀ ਗਈ। ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ:
- ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਵਿੱਚ 2015-16 ਵਿੱਚ ਭੇਡਾਂ ਅਤੇ ਬੱਕਰੀ ਦੇ ਮਾਸ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ 1.35 ਲੱਖ ਟਨ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਕਿ 2020-21 ਤੱਕ ਇਹ ਵੱਧ ਕੇ 3.03 ਲੱਖ ਟਨ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ ਕਿ 2022 ਵਿੱਚ 3.50 ਲੱਖ ਟਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਕਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ। ਲੋਕ ਮੀਟ ਦੀ ਖਪਤ ਉੱਤੇ 31 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖਰਚ ਕਰਨਗੇ। ਅਜਿਹੇ ਸੰਕੇਤ ਹਨ ਕਿ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਇਸ ਮੀਟ ਮਾਰਕੀਟ ਦੀ ਕੀਮਤ 35 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਜਾਵੇਗੀ।
- ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਭੇਡਾਂ ਅਤੇ ਬੱਕਰੀ ਦੇ ਮਾਸ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਸਾਲਾਨਾ ਖਪਤ ਸਿਰਫ 5.4 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਹੈ, ਪਰ ਤੇਲੰਗਾਨਾ 21.17 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਦੇ ਉੱਚ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ।
- ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਭੇਡਾਂ ਵੰਡਣ ਦੀਆਂ ਸਕੀਮਾਂ ਕਾਰਨ 7920 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਨਵੀਂ ਦੌਲਤ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਹੈ।
- 82.74 ਲੱਖ ਭੇਡਾਂ ਦੂਜੇ ਰਾਜਾਂ ਤੋਂ ਖਰੀਦੀਆਂ ਗਈਆਂ ਅਤੇ ਗੋਲਾ ਅਤੇ ਕੁਰੂਮਾ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਵੰਡੀਆਂ ਗਈਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰ 1.32 ਕਰੋੜ ਭੇਡਾਂ ਨੇ ਜਨਮ ਲਿਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਾਹੀਂ ਸਾਲਾਨਾ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲੱਖ ਗਿਆਰਾਂ ਹਜ਼ਾਰ ਟਨ ਮੀਟ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।
- ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ, ਕਰਨਾਟਕ ਅਤੇ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੀਟ ਵਪਾਰੀ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਤੋਂ ਭੇਡਾਂ ਅਤੇ ਬੱਕਰੀਆਂ ਖਰੀਦ ਰਹੇ ਹਨ।
- ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਡੁਡੀਮੇਤਲਾ ਬਲਰਾਜੂ ਨੇ 'ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ' ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਦੂਜੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ 6125 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨਾਲ ਗੋਲਾ ਅਤੇ ਕੁਰੂਮਾ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ 3.50 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ 73.50 ਲੱਖ ਭੇਡਾਂ ਵੰਡਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਿਆਰੀ ਮੀਟ ਵੇਚਣ ਲਈ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਦੀ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ ਹੇਠ ਵਿਕਰੀ ਕੇਂਦਰ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਹਾਈਪਰਟੈਨਸ਼ਨ ਵੀ ਹੈ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ, ਜਾਣੋ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅੰਕੜੇ