ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਸਾਡੇ ਭਾਰਤੀ ਮਸਾਲੇਦਾਨੀ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹਰ ਮਸਾਲਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿਚ ਇੱਕ ਦਵਾਈ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੋ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਦਾਦੀ-ਨਾਨੀ ਦੇ ਘਰੇਲੂ ਉਪਚਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਵੱਖ ਵੱਖ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਸਾਲਿਆਂ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਨਾ ਸਿਰਫ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਡਾਕਟਰ, ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਸੁੱਖੀਭਾਵਾ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅੱਜ ਅਜਿਹੇ ਹੀ ਇੱਕ ਮਸਾਲੇ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਕਰਾਉਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਇਲਾਇਚੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਨਮਕੀਨ ਭੋਜਨ ਜਾਂ ਮਿਠਆਈ ਸਭ ਦਾ ਸਵਾਦ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਸਿਹਤ ਲਈ ਵੀ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਸਿਰਫ ਸੁਆਦ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਬੂ ਹੀ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਸਿਹਤ ਦੀ ਵੀ ਖਾਨ ਹੈ ਇਲਾਇਚੀ
ਇਲਾਇਚੀ ਦਾ ਨਾਮ ਸੁਣਦਿਆਂ ਸਾਡੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਇਕ ਛੋਟੀ ਖੁਸ਼ਬੂਦਾਰ ਹਰੇ ਭਰੇ ਰੰਗ ਦਾ ਬਿੰਬ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਲਾਇਚੀ ਦੀਆਂ ਦੋ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ। ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਅਤੇ ਹਰੀ ਇਲਾਇਚੀ ਜੋ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚਾਹ ਅਤੇ ਮਠਿਆਈਆਂ ਦੇ ਸੁਆਦ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵੱਡੀ, ਭੂਰੇ ਰੰਗ ਦੀ, ਜਿਸਦਾ ਡਾਕਟਰੀ ਮੁੱਲ ਉੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਦੋਵੇਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਇਲਾਇਚੀ, ਖੜ੍ਹੇ ਮਸਾਲੇ ਅਤੇ ਗਰਮ ਮਸਾਲੇ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਹਿੱਸਾ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁੱਝ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ, ਫਾਈਬਰ ਅਤੇ ਤੇਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕਾਰਗਰ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਚਾਹੇ ਸਟੈਂਡ ਮਸਾਲੇ ਹੋਣ ਜਾਂ ਇਕੱਲੇ, ਉਹ ਖਾਣੇ ਵਿੱਚ ਖੁਸ਼ਬੂ, ਸੁਆਦ ਅਤੇ ਗੁਣਵਤਾ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਇਲਾਇਚੀ ਦੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ
ਛੋਟੀ ਹਰੀ ਇਲਾਇਚੀ ਅਤੇ ਵੱਡੀ ਭੂਰੇ ਇਲਾਇਚੀ ਦੇ ਰੰਗ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਾਫ਼ੀ ਅੰਤਰ ਹੈ। ਛੋਟੀ ਇਲਾਇਚੀ ਮੂੰਹ ਦੀ ਬਦਬੂ ਦੂਰ ਕਰਨ, ਮਠਿਆਈ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਪਕਵਾਨਾਂ ਦੀ ਖੁਸ਼ਬੂ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਸੇ ਸਮੇਂ, ਮੁੱਖ ਇਲਾਇਚੀ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਸਾਲੇ ਵਜੋਂ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਲਾਇਚੀ ਦੇ ਇਹ ਦੋ ਰੂਪ ਅਕਾਰ, ਰੰਗ ਅਤੇ ਸਵਾਦ ਵਿੱਚ ਭਿੰਨ ਹਨ।
- ਵੱਡੀ ਇਲਾਇਚੀ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ
ਵੱਡੀ ਇਲਾਇਚੀ ਵਿੱਚ ਐਂਟੀ-ਆਕਸੀਡੈਂਟ, ਵਿਟਾਮਿਨ ਸੀ ਅਤੇ ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ ਕਾਫ਼ੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿਚ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
- ਛੋਟੀ ਇਲਾਇਚੀ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ
ਐਂਟੀ-ਆਕਸੀਡੈਂਟ, ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ, ਖੁਰਾਕ ਫਾਈਬਰ, ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ, ਮੈਗਨੀਸ਼ੀਅਮ, ਆਇਰਨ, ਫਾਸਫੋਰਸ, ਵਿਟਾਮਿਨ ਸੀ ਅਤੇ ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ ਥੋੜ੍ਹੀ ਇਲਾਇਚੀ ਵਿਚ ਕਾਫ਼ੀ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਵੱਡੀ ਇਲਾਇਚੀ ਦੇ ਫਾਇਦੇ:
- ਵੱਡੀ ਇਲਾਇਚੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਦਿਲ ਦੀ ਗਤੀ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਨੂੰ ਵੀ ਕੰਟਰੋਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਹ ਬਲੱਡ ਕਲੌਟ ਬਣਨ ਤੋਂ ਰੋਕਦਾ ਹੈ।
- ਇਹ ਮੂੰਹ ਦੀ ਲਾਗ ਅਤੇ ਦੰਦਾਂ ਦੇ ਦਰਦ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਵੱਡੀ ਇਲਾਇਚੀ ਮੂੰਹ ਦੇ ਜ਼ਖ਼ਮ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
- ਵੱਡੀ ਇਲਾਇਚੀ ਵਿੱਚ ਪਿਸ਼ਾਬ ਸੰਬੰਧੀ ਗੁਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਪਿਸ਼ਾਬ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪਿਸ਼ਾਬ ਵਿੱਚ ਜਲਣ, ਪਿਸ਼ਾਬ ਨਾਲੀ ਦੀ ਲਾਗ (ਯੂਟੀਆਈ) ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਰਾਹਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇਹ ਗੁਰਦੇ ਲਈ ਵੀ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
- ਵੱਡੀ ਇਲਾਇਚੀ ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਦਮਾ ਅਤੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਸੰਕੁਚਨ ਨੂੰ ਦੂਰ ਰੱਖਣ ਵਿਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਹ ਜ਼ੁਕਾਮ ਅਤੇ ਖੰਘ ਵਿੱਚ ਵੀ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੈ।
- ਸ਼ਰੀਰ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਤੱਤਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ ਵੱਡੀ ਇਲਾਇਚੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਵੀ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
- ਸਿਰਦਰਦ ਹੋਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਵੱਡੀ ਇਲਾਇਚੀ ਦੇ ਤੇਲ ਨਾਲ ਮਸਾਜ ਕਰਨਾ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।