ETV Bharat / state

Dr. BR Amebdkar Birth Anniversary: ਸੀਐਮ ਮਾਨ ਨੇ ਅੰਬੇਡਕਰ ਜੈਅੰਤੀ ਮੌਕੇ ਦਿੱਤੀ ਵਧਾਈ, ਜਾਣੋ ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਖ਼ਾਸ ਗੱਲਾਂ - who is Dr BR Amebdkar

ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਡਾ. ਭੀਮ ਰਾਓ ਦਾ ਜਨਮ ਦਿਨ ਹੈ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਨੇ ਵਧਾਈ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਨਿਰਮਾਤਾ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸੰਵਿਧਾਨ ਬਣਾਉਣ ਵਿਚ, ਸਗੋਂ ਦਲਿਤ ਸਮਾਜ ਦੇ ਉਥਾਨ 'ਚ ਵੀ ਅਦੁੱਤੀ ਸੀ।

Chief Minister congratulated on Ambedkar Jayanti, know some special things of Babasaheb's life
Dr BR Amebdkar: ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਮਾਨ ਨੇ ਅੰਬੇਡਕਰ ਜੈਅੰਤੀ 'ਤੇ ਕੀਤਾ ਦਿੱਤੀ ਵਧਾਈ, ਜਾਣੋ ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਖ਼ਾਸ ਗੱਲਾਂ
author img

By

Published : Apr 14, 2023, 10:57 AM IST

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ : ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਨੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਨਿਰਮਾਤਾ ਡਾ: ਭੀਮ ਰਾਓ ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੇ ਜਨਮ ਦਿਵਸ ਦੀਆਂ ਵਧਾਈਆਂ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਮੌਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਮਾਜ ਦੇ ਦਬੇ-ਕੁਚਲੇ ਤੇ ਪਛੜੇ ਵਰਗ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਬਣੇ…ਸਮਾਜ ‘ਚੋਂ ਜਾਤ-ਪਾਤ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਬਰਾਬਰਤਾ ਦਾ ਸੁਨੇਹਾ ਦਿੱਤਾ… ਸਾਡੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਰਚਨਹਾਰੇ ਡਾ.ਬੀ ਆਰ ਅੰਬੇਦਕਰ ਜੀ ਦੀ ਜਨਮ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਮੌਕੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤ ਨੂੰ ਦਿਲੋਂ ਸਲਾਮ ਕਰਦੇ ਹਾਂ…ਭਾਰਤ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਸਨਮਾਨਜਨਕ ਜੀਵਨ ਦਿਵਾਉਣ ਲਈ ਜੀਵਨ ਭਰ ਸੰਘਰਸ਼ ਕੀਤਾ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰਾਂ, ਲੇਖਾਂ ਅਤੇ ਲਹਿਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਸਮੁੱਚੇ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਰਾਹ ਦਿਖਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਜਨਮ ਦਿਵਸ ‘ਤੇ ਕੋਟਿ-ਕੋਟਿ ਪ੍ਰਣਾਮ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।

  • ਸਮਾਜ ਦੇ ਦਬੇ-ਕੁਚਲੇ ਤੇ ਪਛੜੇ ਵਰਗ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਬਣੇ…ਸਮਾਜ ‘ਚੋਂ ਜਾਤ-ਪਾਤ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਬਰਾਬਰਤਾ ਦਾ ਸੁਨੇਹਾ ਦਿੱਤਾ…

    ਸਾਡੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਰਚਨਹਾਰੇ ਡਾ.ਬੀ ਆਰ ਅੰਬੇਦਕਰ ਜੀ ਦੀ ਜਨਮ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਮੌਕੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤ ਨੂੰ ਦਿਲੋਂ ਸਲਾਮ ਕਰਦੇ ਹਾਂ… pic.twitter.com/IwmrFTbmN4

    — Bhagwant Mann (@BhagwantMann) April 14, 2023 " class="align-text-top noRightClick twitterSection" data=" ">

ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਪ੍ਰੇਰਨਾਦਾਇਕ ਵਿਚਾਰ : ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਨਿਰਮਾਤਾ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸੰਵਿਧਾਨ ਬਣਾਉਣ ਵਿਚ, ਸਗੋਂ ਦਲਿਤ ਸਮਾਜ ਦੇ ਉਥਾਨ ਵਿਚ ਵੀ ਅਦੁੱਤੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨਮ 14 ਅਪ੍ਰੈਲ 1891 ਨੂੰ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮਹੂ ਦੇ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਨੂੰ ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਤਕਰੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਬਹੁਤ ਹੀ ਔਖੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਣ ਵਾਲੇ ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਿਤਕਰੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਅਤੇ ਸਫਲਤਾ ਦੀ ਜੀਵਨ ਗਾਥਾ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਸਰੋਤ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਮਰਦਾਂ, ਘੱਟ ਗਿਣਤੀਆਂ ਅਤੇ ਗਰੀਬਾਂ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਆਪਣੇ ਹੱਕਾਂ ਲਈ ਆਵਾਜ਼ ਬੁਲੰਦ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸੰਵਿਧਾਨ ਨਿਰਮਾਤਾ ਡਾ: ਭੀਮ ਰਾਓ ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੀ ਜਯੰਤੀ 'ਤੇ ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਪ੍ਰੇਰਨਾਦਾਇਕ ਵਿਚਾਰ ਪੜ੍ਹੋ।

ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਬਹੁਤ ਛੋਟੀ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਵਿਚ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਪਰ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਸਵਰਨ ਵਾਲੇ ਸਨ ਜਿੰਨਾ ਵਿਚ ਸਨ ਇਹ 'ਸਿੱਖਿਆ ਮਰਦਾਂ ਲਈ ਵੀ ਓਨੀ ਹੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਜਿੰਨੀ ਔਰਤਾਂ ਲਈ। 'ਕਾਨੂੰਨ ਵਿਵਸਥਾ ਸਰੀਰ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੀ ਦਵਾਈ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਸਰੀਰ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਦਵਾਈ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।'

'ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਲੰਬੀ ਹੋਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਮਹਾਨ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ' 'ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਤਰਕਸ਼ੀਲ ਤਰਕ ਅਤੇ ਸੁਤੰਤਰ ਸੋਚ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਕੋਈ ਗੁੰਜਾਇਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ' ਇਹ ਵਿਚਾਰ ਅੱਜ ਵੀ ਇਨਸਾਨ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਨ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।

ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਬਰਾਬਰੀ ਲਈ ਲੜੇ: ਅੱਜ ਸੰਵਿਧਾਨ ਨਿਰਮਾਤਾ ਡਾ. ਭੀਮ ਰਾਓ ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੀ ਜੈਯੰਤੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਸਮੇਤ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਤਿਉਹਾਰ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਅੰਬੇਡਕਰ ਜਯੰਤੀ ਨੂੰ 'ਸਮਾਨਤਾ ਦਿਵਸ' ਅਤੇ 'ਗਿਆਨ ਦਿਵਸ' ਵਜੋਂ ਵੀ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਡਾ: ਅੰਬੇਡਕਰ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਬਰਾਬਰੀ ਲਈ ਲੜਿਆ, ਨੂੰ ਸਮਾਨਤਾ ਅਤੇ ਗਿਆਨ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਡਾ: ਭੀਮ ਰਾਓ ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੂੰ ਬਰਾਬਰੀ ਅਤੇ ਨਿਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਸਮਾਜ ਸੇਵੀ ਸਨ। ਉਸਨੇ ਸਾਰੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਮਾਨਤਾ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਿੱਖਿਆ ਸਮਾਜਿਕ ਤਬਦੀਲੀ ਦਾ ਮਾਧਿਅਮ ਹੈ। ਸਮਾਂ ਆਉਣ 'ਤੇ ਭੁੱਖੇ ਰਹੋ ਪਰ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾਓ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : Khalsa Sajna Diwas in Amritsar: ਸੱਚਖੰਡ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਉਮੜਿਆ ਸੰਗਤ ਦਾ ਸੈਲਾਬ, ਸ਼ਾਮ ਵੇਲ੍ਹੇ ਹੋਵੇਗੀ ਆਤਿਸ਼ਬਾਜ਼ੀ

ਪਿਛੜੇ ਵਰਗ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਆਗੂ: ਡਾ: ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਡਕਰ ਅਨੁਸਾਰ ਹਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਚਰਿੱਤਰ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੰਜ ਤੱਤਾਂ ਬੁੱਧੀ, ਨਿਮਰਤਾ, ਦਇਆ, ਵਿਦਿਆ ਅਤੇ ਦੋਸਤੀ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਡਾ: ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੇ ਆਪਣਾ ਸਾਰਾ ਜੀਵਨ ਅਛੂਤਾਂ, ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਬਿਹਤਰੀ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਵਿੱਦਿਆ ਬਾਘ ਦਾ ਦੁੱਧ ਹੈ ਅਤੇ ਜੋ ਇਸ ਨੂੰ ਪੀਵੇਗਾ ਉਹ ਬਾਘ ਵਾਂਗ ਉਗੇਗਾ। ਡਾ: ਅੰਬੇਡਕਰ ਦਲਿਤਾਂ ਅਤੇ ਗਰੀਬ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਛੜੇ ਵਰਗ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਆਗੂ ਸਨ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ 1936 ਵਿੱਚ 'ਸੁਤੰਤਰ ਲੇਬਰ ਪਾਰਟੀ' ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਬਣਾਈ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ‘ਜੇਕਰ ਮਨੁੱਖ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਸਿੱਖਣਾ ਚਾਹੇ ਤਾਂ ਗਿਆਨ ਦੇ ਸਾਗਰ ਦੇ ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਗੋਡੇ-ਗੋਡੇ ਉਤਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਸਮਾਜ ਵਿਚ ਸਿੱਖਿਆ ਦੀ ਤਰੱਕੀ: ਡਾ. ਬੀ ਆਰ ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਕਾਨੂੰਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ, ਉਸਨੇ ਸੁਤੰਤਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਕਾਨੂੰਨ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਕ ਵਾਰ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮਾਜ ਦੀ ਉੱਨਤੀ ਉਸ ਸਮਾਜ ਵਿਚ ਸਿੱਖਿਆ ਦੀ ਤਰੱਕੀ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਡਾ: ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਨੂੰ ਓਨਾ ਹੀ ਮਹੱਤਵ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜਿੰਨਾ ਅਸੀਂ ਸਿਆਸੀ ਅੰਦੋਲਨ ਨੂੰ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ।

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ : ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਨੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਨਿਰਮਾਤਾ ਡਾ: ਭੀਮ ਰਾਓ ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੇ ਜਨਮ ਦਿਵਸ ਦੀਆਂ ਵਧਾਈਆਂ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਮੌਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਮਾਜ ਦੇ ਦਬੇ-ਕੁਚਲੇ ਤੇ ਪਛੜੇ ਵਰਗ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਬਣੇ…ਸਮਾਜ ‘ਚੋਂ ਜਾਤ-ਪਾਤ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਬਰਾਬਰਤਾ ਦਾ ਸੁਨੇਹਾ ਦਿੱਤਾ… ਸਾਡੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਰਚਨਹਾਰੇ ਡਾ.ਬੀ ਆਰ ਅੰਬੇਦਕਰ ਜੀ ਦੀ ਜਨਮ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਮੌਕੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤ ਨੂੰ ਦਿਲੋਂ ਸਲਾਮ ਕਰਦੇ ਹਾਂ…ਭਾਰਤ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਸਨਮਾਨਜਨਕ ਜੀਵਨ ਦਿਵਾਉਣ ਲਈ ਜੀਵਨ ਭਰ ਸੰਘਰਸ਼ ਕੀਤਾ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰਾਂ, ਲੇਖਾਂ ਅਤੇ ਲਹਿਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਸਮੁੱਚੇ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਰਾਹ ਦਿਖਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਜਨਮ ਦਿਵਸ ‘ਤੇ ਕੋਟਿ-ਕੋਟਿ ਪ੍ਰਣਾਮ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।

  • ਸਮਾਜ ਦੇ ਦਬੇ-ਕੁਚਲੇ ਤੇ ਪਛੜੇ ਵਰਗ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਬਣੇ…ਸਮਾਜ ‘ਚੋਂ ਜਾਤ-ਪਾਤ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਬਰਾਬਰਤਾ ਦਾ ਸੁਨੇਹਾ ਦਿੱਤਾ…

    ਸਾਡੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਰਚਨਹਾਰੇ ਡਾ.ਬੀ ਆਰ ਅੰਬੇਦਕਰ ਜੀ ਦੀ ਜਨਮ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਮੌਕੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤ ਨੂੰ ਦਿਲੋਂ ਸਲਾਮ ਕਰਦੇ ਹਾਂ… pic.twitter.com/IwmrFTbmN4

    — Bhagwant Mann (@BhagwantMann) April 14, 2023 " class="align-text-top noRightClick twitterSection" data=" ">

ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਪ੍ਰੇਰਨਾਦਾਇਕ ਵਿਚਾਰ : ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਨਿਰਮਾਤਾ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸੰਵਿਧਾਨ ਬਣਾਉਣ ਵਿਚ, ਸਗੋਂ ਦਲਿਤ ਸਮਾਜ ਦੇ ਉਥਾਨ ਵਿਚ ਵੀ ਅਦੁੱਤੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨਮ 14 ਅਪ੍ਰੈਲ 1891 ਨੂੰ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮਹੂ ਦੇ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਨੂੰ ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਤਕਰੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਬਹੁਤ ਹੀ ਔਖੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਣ ਵਾਲੇ ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਿਤਕਰੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਅਤੇ ਸਫਲਤਾ ਦੀ ਜੀਵਨ ਗਾਥਾ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਸਰੋਤ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਮਰਦਾਂ, ਘੱਟ ਗਿਣਤੀਆਂ ਅਤੇ ਗਰੀਬਾਂ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਆਪਣੇ ਹੱਕਾਂ ਲਈ ਆਵਾਜ਼ ਬੁਲੰਦ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸੰਵਿਧਾਨ ਨਿਰਮਾਤਾ ਡਾ: ਭੀਮ ਰਾਓ ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੀ ਜਯੰਤੀ 'ਤੇ ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਪ੍ਰੇਰਨਾਦਾਇਕ ਵਿਚਾਰ ਪੜ੍ਹੋ।

ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਬਹੁਤ ਛੋਟੀ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਵਿਚ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਪਰ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਸਵਰਨ ਵਾਲੇ ਸਨ ਜਿੰਨਾ ਵਿਚ ਸਨ ਇਹ 'ਸਿੱਖਿਆ ਮਰਦਾਂ ਲਈ ਵੀ ਓਨੀ ਹੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਜਿੰਨੀ ਔਰਤਾਂ ਲਈ। 'ਕਾਨੂੰਨ ਵਿਵਸਥਾ ਸਰੀਰ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੀ ਦਵਾਈ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਸਰੀਰ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਦਵਾਈ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।'

'ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਲੰਬੀ ਹੋਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਮਹਾਨ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ' 'ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਤਰਕਸ਼ੀਲ ਤਰਕ ਅਤੇ ਸੁਤੰਤਰ ਸੋਚ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਕੋਈ ਗੁੰਜਾਇਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ' ਇਹ ਵਿਚਾਰ ਅੱਜ ਵੀ ਇਨਸਾਨ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਨ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।

ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਬਰਾਬਰੀ ਲਈ ਲੜੇ: ਅੱਜ ਸੰਵਿਧਾਨ ਨਿਰਮਾਤਾ ਡਾ. ਭੀਮ ਰਾਓ ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੀ ਜੈਯੰਤੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਸਮੇਤ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਤਿਉਹਾਰ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਅੰਬੇਡਕਰ ਜਯੰਤੀ ਨੂੰ 'ਸਮਾਨਤਾ ਦਿਵਸ' ਅਤੇ 'ਗਿਆਨ ਦਿਵਸ' ਵਜੋਂ ਵੀ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਡਾ: ਅੰਬੇਡਕਰ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਬਰਾਬਰੀ ਲਈ ਲੜਿਆ, ਨੂੰ ਸਮਾਨਤਾ ਅਤੇ ਗਿਆਨ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਡਾ: ਭੀਮ ਰਾਓ ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੂੰ ਬਰਾਬਰੀ ਅਤੇ ਨਿਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਸਮਾਜ ਸੇਵੀ ਸਨ। ਉਸਨੇ ਸਾਰੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਮਾਨਤਾ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਿੱਖਿਆ ਸਮਾਜਿਕ ਤਬਦੀਲੀ ਦਾ ਮਾਧਿਅਮ ਹੈ। ਸਮਾਂ ਆਉਣ 'ਤੇ ਭੁੱਖੇ ਰਹੋ ਪਰ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾਓ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : Khalsa Sajna Diwas in Amritsar: ਸੱਚਖੰਡ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਉਮੜਿਆ ਸੰਗਤ ਦਾ ਸੈਲਾਬ, ਸ਼ਾਮ ਵੇਲ੍ਹੇ ਹੋਵੇਗੀ ਆਤਿਸ਼ਬਾਜ਼ੀ

ਪਿਛੜੇ ਵਰਗ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਆਗੂ: ਡਾ: ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਡਕਰ ਅਨੁਸਾਰ ਹਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਚਰਿੱਤਰ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੰਜ ਤੱਤਾਂ ਬੁੱਧੀ, ਨਿਮਰਤਾ, ਦਇਆ, ਵਿਦਿਆ ਅਤੇ ਦੋਸਤੀ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਡਾ: ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੇ ਆਪਣਾ ਸਾਰਾ ਜੀਵਨ ਅਛੂਤਾਂ, ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਬਿਹਤਰੀ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਵਿੱਦਿਆ ਬਾਘ ਦਾ ਦੁੱਧ ਹੈ ਅਤੇ ਜੋ ਇਸ ਨੂੰ ਪੀਵੇਗਾ ਉਹ ਬਾਘ ਵਾਂਗ ਉਗੇਗਾ। ਡਾ: ਅੰਬੇਡਕਰ ਦਲਿਤਾਂ ਅਤੇ ਗਰੀਬ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਛੜੇ ਵਰਗ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਆਗੂ ਸਨ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ 1936 ਵਿੱਚ 'ਸੁਤੰਤਰ ਲੇਬਰ ਪਾਰਟੀ' ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਬਣਾਈ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ‘ਜੇਕਰ ਮਨੁੱਖ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਸਿੱਖਣਾ ਚਾਹੇ ਤਾਂ ਗਿਆਨ ਦੇ ਸਾਗਰ ਦੇ ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਗੋਡੇ-ਗੋਡੇ ਉਤਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਸਮਾਜ ਵਿਚ ਸਿੱਖਿਆ ਦੀ ਤਰੱਕੀ: ਡਾ. ਬੀ ਆਰ ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਕਾਨੂੰਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ, ਉਸਨੇ ਸੁਤੰਤਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਕਾਨੂੰਨ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਕ ਵਾਰ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮਾਜ ਦੀ ਉੱਨਤੀ ਉਸ ਸਮਾਜ ਵਿਚ ਸਿੱਖਿਆ ਦੀ ਤਰੱਕੀ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਡਾ: ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਨੂੰ ਓਨਾ ਹੀ ਮਹੱਤਵ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜਿੰਨਾ ਅਸੀਂ ਸਿਆਸੀ ਅੰਦੋਲਨ ਨੂੰ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.