ETV Bharat / international

ਨੇਪਾਲ 'ਚ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ, 5.3 ਤੀਬਰਤਾ - ਨੁਵਾਕੋਟ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ

ਨੈਸ਼ਨਲ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਭੂਚਾਲ ਨਿਗਰਾਨੀ ਅਤੇ ਖੋਜ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਨੁਵਾਕੋਟ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਬੇਲਕੋਟਗੜੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਵੇਰੇ 5:26 ਵਜੇ 5.3 ਤੀਬਰਤਾ ਦਾ ਭੂਚਾਲ ਆਇਆ।

ਨੇਪਾਲ 'ਚ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ
ਨੇਪਾਲ 'ਚ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ
author img

By

Published : Aug 6, 2022, 8:07 AM IST

ਕਾਠਮੰਡੂ: ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਭੂਚਾਲ ਨਿਗਰਾਨੀ ਅਤੇ ਖੋਜ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਨੁਵਾਕੋਟ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਬੇਲਕੋਟਗੜੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਵੇਰੇ 5:26 ਵਜੇ 5.3 ਤੀਬਰਤਾ ਦਾ ਭੂਚਾਲ ਆਇਆ। ਹੋਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਉਡੀਕ ਹੈ। ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ 31 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਪੂਰਬੀ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਖੋਟਾਂਗ ਜ਼ਿਲੇ 'ਚ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਜਿਸ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਛੇ ਮਾਪੀ ਗਈ ਸੀ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ: ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ 'ਇਕ-ਚੀਨ' ਨੀਤੀ ਲਈ ਵਚਨਬੱਧ: ਪੇਲੋਸੀ ਦੇ ਤਾਈਵਾਨ ਦੌਰੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਿਕਰਮਸਿੰਘੇ

ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਦੋਂ ਇਸ ਨਾਲ ਕੋਈ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। 'ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਭੂਚਾਲ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਖੋਜ ਕੇਂਦਰ' ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਭੂਚਾਲ ਸਵੇਰੇ 8.13 ਵਜੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਭੂਚਾਲ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਕਾਠਮੰਡੂ ਤੋਂ 450 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਮਾਰਟਿਨਬਰਟਾ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਕਾਠਮੰਡੂ ਘਾਟੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਪੂਰਬੀ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਮੋਰਾਂਗ, ਝਪਾ, ਸੁਨਸਾਰੀ, ਸਪਤਾਰੀ ਅਤੇ ਤਾਪਲੇਜੁੰਗ ਦੇ ਹੋਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਗਏ।

ਭੂਚਾਲ ਕਿਉਂ ਆਉਂਦੇ ਹਨ: ਧਰਤੀ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚਾਰ ਪਰਤਾਂ ਨਾਲ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਅੰਦਰੂਨੀ ਕੋਰ, ਬਾਹਰੀ ਕੋਰ, ਮੈਂਟਲ ਅਤੇ ਛਾਲੇ। ਛਾਲੇ ਅਤੇ ਉਪਰਲੇ ਮੈਂਟਲ ਕੋਰ ਨੂੰ ਲਿਥੋਸਫੀਅਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ 50 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਮੋਟੀ ਪਰਤ ਕਈ ਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਟੈਕਟੋਨਿਕ ਪਲੇਟਾਂ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਟੈਕਟੋਨਿਕ ਪਲੇਟਾਂ ਆਪਣੇ ਸਥਾਨਾਂ 'ਤੇ ਚਲਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਪਲੇਟਾਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਿਲਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਭੂਚਾਲ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਪਲੇਟ ਦੂਜੀ ਪਲੇਟ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਊਰਜਾ ਦੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ ਤੋਂ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਤਰੰਗਾਂ ਸੈਂਕੜੇ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੱਕ ਵਾਈਬ੍ਰੇਟ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਧਰਤੀ ਦੀਆਂ ਚੀਰ-ਫਾੜਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਆ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਘੱਟ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੀ ਊਰਜਾ ਸਤ੍ਹਾ ਦੇ ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਭਿਆਨਕ ਤਬਾਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਜੋ ਭੂਚਾਲ ਧਰਤੀ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਸਤ੍ਹਾ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਜਦੋਂ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਭੁਚਾਲ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉੱਚੀਆਂ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ ਲਹਿਰਾਂ ਉੱਠਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸੁਨਾਮੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ: ਚੀਨ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਨੇੜੇ 11 ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਦਾਗੀਆਂ, 5 ਜਾਪਾਨ 'ਚ ਡਿੱਗੀਆਂ

ਕਾਠਮੰਡੂ: ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਭੂਚਾਲ ਨਿਗਰਾਨੀ ਅਤੇ ਖੋਜ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਨੁਵਾਕੋਟ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਬੇਲਕੋਟਗੜੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਵੇਰੇ 5:26 ਵਜੇ 5.3 ਤੀਬਰਤਾ ਦਾ ਭੂਚਾਲ ਆਇਆ। ਹੋਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਉਡੀਕ ਹੈ। ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ 31 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਪੂਰਬੀ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਖੋਟਾਂਗ ਜ਼ਿਲੇ 'ਚ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਜਿਸ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਛੇ ਮਾਪੀ ਗਈ ਸੀ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ: ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ 'ਇਕ-ਚੀਨ' ਨੀਤੀ ਲਈ ਵਚਨਬੱਧ: ਪੇਲੋਸੀ ਦੇ ਤਾਈਵਾਨ ਦੌਰੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਿਕਰਮਸਿੰਘੇ

ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਦੋਂ ਇਸ ਨਾਲ ਕੋਈ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। 'ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਭੂਚਾਲ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਖੋਜ ਕੇਂਦਰ' ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਭੂਚਾਲ ਸਵੇਰੇ 8.13 ਵਜੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਭੂਚਾਲ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਕਾਠਮੰਡੂ ਤੋਂ 450 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਮਾਰਟਿਨਬਰਟਾ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਕਾਠਮੰਡੂ ਘਾਟੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਪੂਰਬੀ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਮੋਰਾਂਗ, ਝਪਾ, ਸੁਨਸਾਰੀ, ਸਪਤਾਰੀ ਅਤੇ ਤਾਪਲੇਜੁੰਗ ਦੇ ਹੋਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਗਏ।

ਭੂਚਾਲ ਕਿਉਂ ਆਉਂਦੇ ਹਨ: ਧਰਤੀ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚਾਰ ਪਰਤਾਂ ਨਾਲ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਅੰਦਰੂਨੀ ਕੋਰ, ਬਾਹਰੀ ਕੋਰ, ਮੈਂਟਲ ਅਤੇ ਛਾਲੇ। ਛਾਲੇ ਅਤੇ ਉਪਰਲੇ ਮੈਂਟਲ ਕੋਰ ਨੂੰ ਲਿਥੋਸਫੀਅਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ 50 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਮੋਟੀ ਪਰਤ ਕਈ ਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਟੈਕਟੋਨਿਕ ਪਲੇਟਾਂ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਟੈਕਟੋਨਿਕ ਪਲੇਟਾਂ ਆਪਣੇ ਸਥਾਨਾਂ 'ਤੇ ਚਲਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਪਲੇਟਾਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਿਲਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਭੂਚਾਲ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਪਲੇਟ ਦੂਜੀ ਪਲੇਟ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਊਰਜਾ ਦੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ ਤੋਂ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਤਰੰਗਾਂ ਸੈਂਕੜੇ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੱਕ ਵਾਈਬ੍ਰੇਟ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਧਰਤੀ ਦੀਆਂ ਚੀਰ-ਫਾੜਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਆ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਘੱਟ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੀ ਊਰਜਾ ਸਤ੍ਹਾ ਦੇ ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਭਿਆਨਕ ਤਬਾਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਜੋ ਭੂਚਾਲ ਧਰਤੀ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਸਤ੍ਹਾ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਜਦੋਂ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਭੁਚਾਲ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉੱਚੀਆਂ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ ਲਹਿਰਾਂ ਉੱਠਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸੁਨਾਮੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ: ਚੀਨ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਨੇੜੇ 11 ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਦਾਗੀਆਂ, 5 ਜਾਪਾਨ 'ਚ ਡਿੱਗੀਆਂ

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.