ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸਿਆਸਤ 'ਤੇ ਕੁਝ ਕੁ ਚੋਣਵੇਂ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦਾ ਕਬਜ਼ਾ !

ਵੰਸ਼ਵਾਦ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰਵਾਦ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ’ਚ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਿਆਦਾਤਰ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪਰਿਵਾਰਵਾਦ ਲਗਾਤਾਰ ਵੱਧਦਾ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਰਿਵਾਰਵਾਦ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਦੀ ਰਹੀ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਬਾਰੇ ਪੜੋ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਜਾਣਕਾਰੀ...

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ: ਵੰਸ਼ ਬਾਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਬਹਿਸ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਵੰਸ਼ਵਾਦ ਦਾ ਬੋਲਬਾਲਾ ਹੈ। ਵੱਡੇ ਖ਼ਾਨਦਾਨਾਂ ਦਾ ਦਬਦਬਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੁਛ ਖਾਨਦਾਨ ਅਜਿਹੇ ਸਨ ਜੋ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ-ਜਾਂਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਸਿਆਸੀ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੁਆਲੇ ਘੁੰਮਦੀ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਉਹ ਸਿਆਸੀ ਘਰਾਣੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਹਿਲਾਂ ਦਬਦਬਾ ਸੀ, ਹੁਣ ਇਹ ਤਾਕਤ ਸੀਮਤ ਹੁੰਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।

ਬਾਦਲ ਪਰਿਵਾਰ, ਪਟਿਆਲੇ ਦਾ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ, ਮਜੀਠੀਆ ਪਰਿਵਾਰ, ਸਰਾਏ ਨਾਗਾ ਦਾ ਬਰਾੜ ਪਰਿਵਾਰ, ਕੈਰੋਂ ਪਰਿਵਾਰ, ਜਾਖੜ ਪਰਿਵਾਰ ਆਦਿ ਕੁਝ ਪਰਿਵਾਰ ਅਜਿਹੇ ਵੀ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਪਸ ਵਿਚ ਰਿਸ਼ਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਥਾਪਿਤ ਹਨ ਕਿ ਸਾਰੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਸੱਤਾ ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਹੱਥੋਂ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਦੂਜੇ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਸਭ ਵਿਚ ਰਿਸ਼ਤਾ ਕਾਇਮ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਪਰਿਵਾਰ ਅਜਿਹੇ ਵੀ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਬ੍ਰਾਂਡ ਸਨ, ਪਰ ਹੁਣ ਉਹ ਸਮੇਂ ਦੇ ਬੀਤਣ ਨਾਲ ਹਾਸ਼ੀਏ 'ਤੇ ਚਲੇ ਗਏ ਹਨ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ: ਸਾਂਸਦ ਰਵਨੀਤ ਬਿੱਟੂ ਦਾ ਮੋਦੀ ਦੀ ਪੰਜਾਬ ਰੈਲੀ ’ਤੇ ਤੰਜ਼, ਕਿਹਾ- ਬੇਇਜ਼ਤੀ ਨਾ ਹੋਵੇ ਇਸ ਲਈ ਅਸੀਂ ਭੇਜ ਦੇਵਾਂਗੇ ਲੋਕ

ਬਾਦਲ ਪਰਿਵਾਰ

ਦਸ ਵਾਰ ਵਿਧਾਇਕ ਅਤੇ ਪੰਜ ਵਾਰ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਰਹਿ ਚੁੱਕੇ 94 ਸਾਲਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਇਸ ਸਿਆਸੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੁਖੀ ਹਨ। ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਨੇ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ (ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ) ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਸਿਆਸਤ ਦੇ ਮੁਖੀ ਹਨ। ਉਹ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਰਮ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਸਿੱਖ ਆਗੂ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੁਖਬੀਰ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਹੈ।

ਬਾਦਲ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਕਈ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸਿਆਸੀ ਸਬੰਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਜੀਠੀਆ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸਬੰਧ ਹਨ। ਮਜੀਠੀਆ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਹਰਸਿਮਰਤ ਕੌਰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਦੀ ਨੂੰਹ ਅਤੇ ਸੁਖਬੀਰ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਦੀ ਪਤਨੀ ਹੈ। ਮਜੀਠੀਆ ਪਰਿਵਾਰ ਖੁਦ ਸਿੱਖ ਸ਼ਾਸਕ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਮਜੀਠੀਆ ਜਰਨੈਲ ਅਤਰ ਸਿੰਘ ਮਜੀਠੀਆ ਦਾ ਵੰਸ਼ਜ ਹੈ।

ਹਰਸਿਮਰਤ ਬਾਦਲ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰੀ 2009 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਠਿੰਡਾ ਸੀਟ ਤੋਂ ਪਟਿਆਲਾ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਵਾਰਿਸ ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਰਣਇੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਸੀ।

ਬਿਕਰਮ ਸਿੰਘ ਮਜੀਠੀਆ, ਜੋ ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਵਿੱਚ ਚਰਚਾ ਵਿਚ ਹਨ, ਸਾਬਕਾ ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਹਰਸਿਮਰਤ ਕੌਰ ਬਾਦਲ ਦੇ ਭਰਾ ਹਨ। ਹਾਲ ਹੀ 'ਚ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਚਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਚੰਨੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਬਿਕਰਮ ਸਿੰਘ ਮਜੀਠੀਆ ਖਿਲਾਫ ਡਰੱਗਜ਼ ਰੈਕੇਟ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਐੱਫ.ਆਈ.ਆਰ. ਦਰਜ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ।

ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਦੇ ਭਰਾ ਗੁਰਦਾਸ ਬਾਦਲ ਖੁਦ ਐਮ.ਪੀ ਅਤੇ ਐਮ.ਐਲ.ਏ. ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਮਨਪ੍ਰੀਤ ਬਾਦਲ ਨੇ ਆਪਣਾ ਸਿਆਸੀ ਕੈਰੀਅਰ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਪਰ ਬਾਅਦ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਪਣੇ ਚਚੇਰੇ ਭਰਾ ਸੁਖਬੀਰ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਨਾਲ ਤਕਰਾਰ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਛੱਡ ਕੇ ਆਪਣੀ ਪਾਰਟੀ ਬਣਾ ਲਈ, ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿਚ ਰਲੇਵੇਂ ਕਰ ਗਈ। ਉਹ ਸਾਬਕਾ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਬਠਿੰਡਾ ਸ਼ਹਿਰੀ ਤੋਂ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਹਨ।

ਪਟਿਆਲਾ ਦਾ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ

ਪਟਿਆਲਾ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਟਿਆਲੇ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਕਾਂਗਰਸ ਨਾਲ ਲੰਮੀ ਸਾਂਝ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਹੁਣ ਕਾਂਗਰਸ ਛੱਡ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਪੰਜਾਬ ਲੋਕ ਕਾਂਗਰਸ, ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਭਾਈਵਾਲ ਹੈ, ਪਰ 2002 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਨੂੰ ਹਰਾ ਕੇ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਾਂਗਰਸ ਦਾ ਝੰਡਾ ਬੁਲੰਦ ਕੀਤਾ ਸੀ।

ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਦੇ ਪਿਤਾ ਯਾਦਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਮਹਿੰਦਰ ਕੌਰ ਦੋਵੇਂ ਕਾਂਗਰਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਮਹਿੰਦਰ ਕੌਰ ਪਹਿਲਾਂ ਕਾਂਗਰਸ ਤੋਂ ਰਾਜ ਸਭਾ ਵਿਚ ਗਈ, ਫਿਰ ਚੌਥੀ ਲੋਕ ਸਭਾ (1967-71) ਵਿਚ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਟਿਕਟ 'ਤੇ ਪਟਿਆਲਾ ਤੋਂ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਬਣੀ। ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸਬੰਧ ਸਨ।

ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੇ ਪਿਤਾ ਯਾਦਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੀ ਹੇਗ ਵਿੱਚ ਉਸ ਸਮੇਂ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਨੀਦਰਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਜਦੂਤ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਅ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦਾ ਸੀ। ਰਾਜੀਵ ਸਕੂਲ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਉਂਨ੍ਹਾ ਦੇ ਦੋਸਤ ਸਨ, 1980 ਵਿੱਚ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਨੇ ਪਟਿਆਲਾ ਸੀਟ ਤੋਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣ ਲੜੀ ਅਤੇ ਜਿੱਤੇ।

1984 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਵਿਚ ਚਲੇ ਗਏ ਅਤੇ ਫਿਰ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿਚ ਪਰਤ ਆਏ। ਪਰਨੀਤ ਕੌਰ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਦੀ ਪਤਨੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਨੀਤ ਕੌਰ ਖੁਦ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਰਹਿ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਉਹ ਮਨਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਸਰਕਾਰ (ਯੂਪੀਏ-2) ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਵੀ ਸੀ।

ਪਰਨੀਤ ਅਤੇ ਅਮਰਿੰਦਰ ਦਾ ਬੇਟਾ ਰਣਇੰਦਰ ਸਿੰਘ ਵੀ ਸਿਆਸਤ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਵਾਂਗ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੀ ਆਪਣੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਕਾਂਗਰਸ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਸੀ। 2009 ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਠਿੰਡਾ ਤੋਂ ਹਰਸਿਮਰਤ ਕੌਰ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਚੋਣ ਲੜੀ ਸੀ। ਇਹ ਚੋਣ ਸਿਆਸੀ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦਾ ਸਿਆਸੀ ਅਖਾੜਾ ਬਣ ਗਈ ਸੀ, ਪਰ ਇਸ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹਾਰ ਹੋਈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ: PM ਮੋਦੀ ਦੀ ਪੰਜਾਬ ਫੇਰੀ ਦਾ ਮੁੜ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨਗੇ ਕਿਸਾਨ, ਰੈਲੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਸਾੜਣਗੇ ਪੁਤਲੇ

ਸਰਾਏ ਨਾਗਾ ਦਾ ਬਰਾੜ ਪਰਿਵਾਰ

ਬਰਾੜ ਗੋਤ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮੀ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਪਰਿਵਾਰ ਹੈ। ਇਸ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਸਰਪੰਚ ਤੋਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਕੁਰਸੀ ਤੱਕ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਹੈ। 1919 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜੱਟ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਜਨਮੇ ਹਰਚਰਨ ਸਿੰਘ ਬਰਾੜ 1995 ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਤੋਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ ਸਨ।ਉਸ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਕੁਰਸੀ ਉਦੋਂ ਮਿਲੀ ਜਦੋਂ ਬੇਅੰਤ ਸਿੰਘ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਹਰਚਰਨ ਸਿੰਘ ਬਰਾੜ ਦਾ ਜਨਮ ਸਰਾਏ ਨਾਗਾ ਪਿੰਡ ਦੇ ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਆਹ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਦੀ ਭਤੀਜੀ ਗੁਰਬਿੰਦਰ ਕੌਰ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ।

ਹਰਚਰਨ ਸਿੰਘ ਬਰਾੜ ਅਤੇ ਗੁਰਬਿੰਦਰ ਕੌਰ ਦੇ ਦੋ ਬੱਚੇ ਸਨ। ਕੰਵਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਬਰਾੜ ਅਤੇ ਕਮਲਜੀਤ ਬਰਾੜ ਉਰਫ਼ ਬਬਲੀ। ਕੰਵਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਬਰਾੜ ਦੋ ਵਾਰ ਵਿਧਾਇਕ ਬਣੇ, ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1977 ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਵਾਰ 2007 ਵਿੱਚ ਵਿਧਾਇਕ ਚੁਣੇ ਗਏ ਸਨ।

ਕੰਵਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਬਰਾੜ ਦੀ ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵੀ ਸਿਆਸਤ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ ਬਿਨਾਂ ਨਾ ਰਹਿ ਸਕੀ। ਉਸ ਦਾ ਵਿਆਹ ਕਰਨ ਕੌਰ ਬਰਾੜ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਕਰਨ ਕੌਰ ਬਰਾੜ ਦੀ ਭੈਣ ਹਰੀਪ੍ਰਿਆ ਦਾ ਵਿਆਹ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਦੇ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਮਾਲਵਿੰਦਰ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਕਰਨ ਕੌਰ ਬਰਾੜ ਨੇ 2017 ਦੀਆਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੀ ਸਾਲੀ ਵਜੋਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਸੀ।

ਕੰਵਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਬਰਾੜ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਅਹੁਦਿਆਂ ’ਤੇ ਰਹੇ। ਉਹ ਪੰਜਾਬ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਮੀਤ ਪ੍ਰਧਾਨ ਰਹੇ, ਯੂਥ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਰਹੇ ਅਤੇ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਕਈ ਮੋਰਚਿਆਂ 'ਤੇ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ। ਕੰਵਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਬਰਾੜ ਕੈਂਸਰ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਸਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਕਰਨ ਕੌਰ ਬਰਾੜ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਆਸੀ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਿਆ। ਉਹ 2012 ਵਿਚ ਮੁਕਤਸਰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਤੋਂ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਟਿਕਟ 'ਤੇ ਉਤਰੀ ਸੀ। ਚੋਣ ਨਤੀਜੇ ਆਉਣ ਤੋਂ 2 ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਉਸ ਦੇ ਪਤੀ ਕੰਵਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਕੈਂਸਰ ਨਾਲ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਕਿਸਮਤ ਦੀ ਅਜੀਬ ਖੇਡ ਸੀ ਕਿ ਕੰਵਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਤਾਂ ਇਸ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਰਹੇ, ਪਰ ਕਰਨ ਕੌਰ ਬਰਾੜ ਮੁਕਤਸਰ ਤੋਂ ਚੋਣ ਜਿੱਤ ਗਈ ਸੀ। ਹੁਣ ਕਰਨ ਕੌਰ ਬਰਾੜ ਦੇ ਛੋਟੇ ਪੁੱਤਰ ਕਰਨਬੀਰ ਬਰਾੜ ਬਰਾੜ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਸਿਆਸੀ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲ ਰਹੇ ਹਨ।

ਮਜੀਠਾ ਪਰਿਵਾਰ

ਮਜੀਠਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦਾ ਇੱਕ ਇਲਾਕਾ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਹੀ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਵਿੱਚ ਮਜੀਠੀਆ ਘਰਾਣਾ ਉਭਰਿਆ ਸੀ। ਮਜੀਠੀਆ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਪਰ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰੁਤਬਾ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਇਹ ਪਰਿਵਾਰ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਧਾਰਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਮਜੀਠੀਆ ਪਰਿਵਾਰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਯੋਧਾ ਦੱਸਦਾ ਹੈ। ਸੁੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮਜੀਠੀਆ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਬਣੇ ਨੂੰ 101 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮਾਂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਵੰਡ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸਾਂਝੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸਿੱਖ ਸਿਆਸਤ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਿਆ ਸੀ।

ਸੁੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮਜੀਠੀਆ ਬਿਕਰਮ ਮਜੀਠੀਆ ਦੇ ਪੜਦਾਦਾ ਸਨ। ਬਿਕਰਮ ਮਜੀਠੀਆ ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਹਰਸਿਮਰਤ ਕੌਰ ਭੈਣ-ਭਰਾ ਹਨ। ਬਿਕਰਮ ਮਜੀਠੀਆ ਦੇ ਦਾਦਾ ਸੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਮਜੀਠੀਆ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ ਦੇ ਉਪ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ (1952-62) ਸਨ।

ਬਿਕਰਮ ਮਜੀਠੀਆ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਾਂ ਸਤਿਆਜੀਤ ਮਜੀਠੀਆ ਹੈ। ਬਾਦਲਾਂ ਅਤੇ ਮਜੀਠੀਆ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਸਬੰਧਾਂ ਨੇ ਸੱਤਾ ਅਤੇ ਦੌਲਤ ਦੇ ਸੁਮੇਲ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਸੱਤਿਆਜੀਤ ਮਜੀਠੀਆ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਘਰਾਣੇ ਦੇ ਮਾਲਕ ਹਨ। ਸਰਾਇਆ ਗਰੁੱਪ ਸੱਤਿਆਜੀਤ ਮਜੀਠੀਆ ਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਗਰੁੱਪ ਦਾ ਖੰਡ ਅਤੇ ਸ਼ਰਾਬ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਦਖਲ ਹੈ।

ਬੱਦਲਾਂ ਦੇ ਸਾਏ ਹੇਠ ਬਿਕਰਮ ਮਜੀਠੀਆ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਵਿਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਿਆ। 2002 ਵਿੱਚ ਉਹ ਯੂਥ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ, ਫਿਰ ਉਥੋਂ ਪਿੱਛੇ ਮੁੜ ਕੇ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ। 2007 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਜੀਠਾ ਸੀਟ ਤੋਂ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੀ ਟਿਕਟ 'ਤੇ ਚੋਣ ਲੜੀ ਅਤੇ ਇਸ ਸੀਟ ਤੋਂ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਾਹਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਕਾਂਗਰਸ ਵਾਪਸੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੀ। ਬਿਕਰਮ ਮਜੀਠੀਆ ਇੱਥੋਂ 2007, 12 ਅਤੇ 17 ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਲਗਾਤਾਰ ਜਿੱਤ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਉਹ ਅਕਾਲੀ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਕੈਬਨਿਟ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ। ਬਿਕਰਮ ਦਾ ਨਾਂ ਹੁਣ ਟਾਕ ਆਫ ਦਾ ਟਾਊਨ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਪੂਰਬੀ ਤੋਂ ਪੰਜਾਬ ਕਾਂਗਰਸ ਪ੍ਰਧਾਨ ਨਵਜੋਤ ਸਿੰਘ ਸਿੱਧੂ ਖਿਲਾਫ ਚੋਣ ਲੜ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਅਕਾਲੀ ਸਰਕਾਰ ਵੇਲੇ ਬਿਕਰਮ ਮਜੀਠੀਆ ਦਾ ਕੱਦ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਧਿਆ ਕਿ ਉਹ ‘ਮਾਝੇ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਜਰਨੈਲ’ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਣ ਲੱਗੇ। ਬਿਕਰਮ ਮਜੀਠੀਆ ਡਰੱਗਜ਼ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ: 'ਚਿਟਫੰਡ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀਆਂ ਜਾਇਦਾਦਾਂ ਜ਼ਬਤ ਕਰਕੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਪੈਸਾ ਵਾਪਸ ਕਰਾਂਗੇ'

ਕੈਰੋਂ ਪਰਿਵਾਰ

ਕੈਰੋਂ ਤਰਨਤਾਰਨ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦਾ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਹੈ। ਕੈਰੋਂ ਖਾਨਦਾਨ ਇਸ ਪਿੰਡ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਖਾਨਦਾਨ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਨਾਮ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਕੈਰੋਂ ਹੈ। ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕੈਰੋਂ ਉਸ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਅਮਰੀਕਾ ਚਲੇ ਗਏ ਸਨ।

ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਕੈਰੋਂ ਵੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲਹਿਰ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਕੇ ਜੇਲ੍ਹ ਗਏ। ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 1956 ਵਿੱਚ ਉਹ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ ਅਤੇ 1964 ਤੱਕ ਇਸ ਅਹੁਦੇ ’ਤੇ ਰਹੇ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਖੇਤੀ ਤਕਨੀਕਾਂ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਕਰਕੇ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਹਰੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦਾ ਰਾਹ ਖੋਲ੍ਹਿਆ। 6 ਫਰਵਰੀ 1965 ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਆਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਸੋਨੀਪਤ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।

ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਕੈਰੋਂ ਦੀ ਸਿਆਸੀ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੁੱਤਰਾਂ ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਕੈਰੋਂ ਅਤੇ ਗੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਕੈਰੋਂ ਨੇ ਸੰਭਾਲਿਆ। ਗੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਕੈਰੋਂ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਵਾਂਗ ਕਾਂਗਰਸੀ ਹੀ ਰਹੇ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵੱਡਾ ਪੁੱਤਰ ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਕੈਰੋਂ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਹ ਤਰਨਤਾਰਨ ਤੋਂ ਐਮ.ਪੀ. ਉਹ 3 ਵਾਰ ਵਿਧਾਇਕ ਵੀ ਰਹੇ।

ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਕੈਰੋਂ ਦੀ ਸਿਆਸੀ ਵਿਰਾਸਤ ਇਸ ਵੇਲੇ ਸੀਨੀਅਰ ਅਕਾਲੀ ਆਗੂ ਆਦੇਸ਼ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਕੈਰੋਂ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਆਦੇਸ਼ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਕੈਰੋਂ ਪੱਟੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਤੋਂ ਚਾਰ ਵਾਰ ਚੋਣ ਜਿੱਤ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅਕਾਲੀ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਖੁਰਾਕ ਤੇ ਸਪਲਾਈ ਮੰਤਰੀ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹ ਹਾਲੇ ਵੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣ ਹਲਕੇ ਤੋਂ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੀ ਟਿਕਟ 'ਤੇ ਲੜ ਰਹੇ ਹਨ। ਆਦੇਸ਼ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਕੈਰੋਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਸੀਨੀਅਰ ਬਾਦਲ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਦੇ ਜਵਾਈ ਹਨ। 1982 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਆਹ ਪ੍ਰਨੀਤ ਕੌਰ ਨਾਲ ਹੋਇਆ।

ਮਾਨ ਪਰਿਵਾਰ

ਸਾਬਕਾ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਸਿਮਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਮਾਨ ਅਤੇ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਸਾਂਢੂ ਹਨ। ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਦੀ ਪਤਨੀ ਪ੍ਰਨੀਤ ਕੌਰ ਅਤੇ ਸਿਮਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਮਾਨ ਦੀ ਪਤਨੀ ਗੀਤਇੰਦਰ ਕੌਰ ਸਕੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਹਨ। ਪ੍ਰਨੀਤ ਅਤੇ ਗੀਤਇੰਦਰ ਦੇ ਪਿਤਾ ਗਿਆਨ ਸਿੰਘ ਕਾਹਲੋਂ ਨੌਕਰਸ਼ਾਹ ਰਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਉਹ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ ਰਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਗਿਆਨ ਸਿੰਘ ਕਾਹਲੋਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਦੋਵੇਂ ਧੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿਰਸੇ ਵਿੱਚ ਸਿਆਸਤ ਦਿੱਤੀ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਦੋਵੇਂ ਸਰਗਰਮ ਸਿਆਸਤ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਪ੍ਰਨੀਤ ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਰਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਜਦਕਿ ਗੀਤਇੰਦਰ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਸਿਮਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਮਾਨ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਨਾਂ ਦੀ ਵੱਖਰੀ ਪਾਰਟੀ ਚਲਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਸਿਮਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਮਾਨ ਨੇ ਇਸ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਲਈ 43 ਸੀਟਾਂ ਲਈ ਆਪਣੇ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵੀ ਜਾਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਸਿਮਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਮਾਨ ਤਰਨਤਾਰਨ ਤੋਂ ਦੋ ਵਾਰ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਰਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ 'ਤੇ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣੀ ਆਈ ਪੀ ਐਸ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਛੱਡਣ ਵਾਲੇ ਸਿਮਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਮਾਨ ਸਿੱਖ, ਆਪਣੇ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਪਾਰਟੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਯਤਨਸ਼ੀਲ ਹਨ। ਉਂਨ੍ਹਾ ਦੇ ਏਜੰਡੇ ਵਿੱਚ ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਦੀ ਮੰਗ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।

ਜਾਖੜ ਪਰਿਵਾਰ

ਡਾ. ਬਲਰਾਮ ਜਾਖੜ ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਆਗੂ ਸਨ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸਪੀਕਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਹ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸੂਬੇ ਦੇ ਰਾਜਪਾਲ ਵੀ ਰਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨਮ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ 23 ਅਗਸਤ 1923 ਨੂੰ ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਪਿੰਡ ਪੰਜਕੋਸੀ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਸੀਕਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਤੋਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 1980 ਤੋਂ 10 ਸਾਲ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੇ ਸਪੀਕਰ ਰਹੇ। ਸਾਬਕਾ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸਪੀਕਰ ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇਤਾ ਬਲਰਾਮ ਜਾਖੜ ਦਾ 3 ਫਰਵਰੀ, 2016 ਨੂੰ ਦਿਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ।

ਜਿਸ ਸਾਲ ਜਾਖੜ ਨੇ ਕੇਂਦਰੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵੱਡੇ ਪੁੱਤਰ ਸੱਜਣ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸਰਗਰਮ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਏ। ਸੱਜਣ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1980 ਵਿੱਚ ਅਬੋਹਰ ਤੋਂ ਵਿਧਾਇਕ ਬਣੇ ਸਨ ਪਰ 1985 ਵਿੱਚ ਉਹ ਇਹ ਸੀਟ ਭਾਜਪਾ ਹੱਥੋਂ ਹਾਰ ਗਏ ਸਨ। ਉਸਨੇ 1992 ਵਿੱਚ ਇਹ ਸੀਟ ਦੁਬਾਰਾ ਜਿੱਤੀ ਪਰ 1997 ਵਿੱਚ ਹਾਰ ਗਏ। ਉਸਨੇ ਰਾਜ ਦੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।

ਸੱਜਣ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਅਜੈ ਵੀਰ ਪੰਜਾਬ ਕਿਸਾਨ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦਾ ਚੇਅਰਮੈਨ ਸੀ। ਬਲਰਾਮ ਜਾਖੜ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਪੁੱਤਰ ਸੁਨੀਲ ਜਾਖੜ ਨੇ 2002 ਤੋਂ 2012 ਤੱਕ ਲਗਾਤਾਰ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਅਬੋਹਰ ਸੀਟ ਤੋਂ ਜਿੱਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। 2012 ਤੋਂ 2017 ਤੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਨੇਤਾ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਹ 2017 ਵਿੱਚ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਤੋਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਲਈ ਜ਼ਿਮਨੀ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਚੁਣੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ਨਵਜੋਤ ਸਿੰਘ ਸਿੱਧੂ ਨੂੰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਉਹ ਸੂਬਾ ਕਾਂਗਰਸ ਪ੍ਰਧਾਨ ਵੀ ਸਨ। ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਂ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਦੌੜਿਆ ਸੀ , ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ।

ਬਲਰਾਮ ਜਾਖੜ ਦਾ ਵਿਚਕਾਰਲਾ ਪੁੱਤਰ ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਹਿਕਾਰਤਾ ਲਹਿਰ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਏਸ਼ੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸਹਿਕਾਰੀ ਖਾਦ ਕੰਪਨੀ ਇਫਕੋ ਦੇ ਕਈ ਵਾਰ ਚੇਅਰਮੈਨ ਰਹੇ। 2011 ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਫਾਰਮ ਹਾਊਸ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਬੰਦੂਕ ਦੀ ਸਫਾਈ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਇੱਕ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਉਂਨ੍ਹਾ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਬਲਰਾਮ ਜਾਖੜ ਦਾ ਪੋਤਾ ਸੰਦੀਪ ਜਾਖੜ, 42, ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਿੰਦੂ ਜਾਟ ਸਿਆਸੀ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟਾ ਮੈਂਬਰ ਹੈ। ਉਹ ਹੁਣ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਹੈ ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਟਿਕਟ 'ਤੇ ਅਬੋਹਰ ਤੋਂ ਚੋਣ ਲੜ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਬੇਅੰਤ ਪਰਿਵਾਰ

ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਚੱਲੀ ਆ ਰਹੀ ਬਗਾਵਤ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਬੇਅੰਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਜਾਨ ਵੀ ਗਈ। 1995 ਵਿੱਚ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਮਨੁੱਖੀ ਬੰਬ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਉਂਨ੍ਹਾ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਬੇਅੰਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਵੱਡੇ ਪੁੱਤਰ ਤੇਜ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਹਰਚਰਨ ਸਿੰਘ ਬਰਾੜ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕੈਬਨਿਟ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਪਾਇਲ ਦੀ ਪਰਿਵਾਰਕ ਸੀਟ ਤੋਂ ਕਈ ਵਾਰ ਜਿੱਤੇ ਸਨ, ਪਰ ਇਹ ਉਂਨ੍ਹਾ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟਾ ਪੁੱਤਰ ਸਵਰਨਜੀਤ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਬੇਅੰਤ ਨੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਪਰ 1985 ਵਿੱਚ ਸਵਰਨਜੀਤ ਦੀ ਇੱਕ ਕਾਰ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।

ਸਵਰਨਜੀਤ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਰਵਨੀਤ ਬਿੱਟੂ ਨੇ 2009 ਵਿੱਚ ਆਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟ ਅਤੇ 2014 ਅਤੇ 2019 ਵਿੱਚ ਲੁਧਿਆਣਾ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟ ਤੋਂ ਜਿੱਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਬੇਅੰਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਬੇਟੀ ਗੁਰਕੰਵਲ ਕੌਰ ਵੀ ਸਰਗਰਮ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ ਅਤੇ 2002 ਵਿੱਚ ਜਲੰਧਰ ਕੈਂਟ ਸੀਟ ਤੋਂ ਜਿੱਤੀ। ਉਹ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਪਹਿਲੇ ਕਾਰਜਕਾਲ (2002-2007) ਵਿੱਚ ਮੰਤਰੀ ਸੀ ਪਰ ਫਿਰ 2007 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਹਾਰ ਗਈ। 2008 ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪਾਇਲ, ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਰਵਾਇਤੀ ਸੀਟ, ਇੱਕ ਰਾਖਵੇਂ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਗਈ। ਤੇਜ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਗੁਰਕੀਰਤ ਕੋਟਲੀ ਨੇ ਖੰਨਾ ਤੋਂ 2012 ਅਤੇ 2017 ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਵਜੋਂ ਚੋਣ ਲੜੀ ਸੀ ਅਤੇ ਜਿੱਤੇ ਸਨ।