ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਟੈਕਸ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਸਾਵਧਾਨੀਪੂਰਵਕ ਯੋਜਨਾ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਖਤਮ ਹੋਣ ਲਈ ਸਿਰਫ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨੇ ਬਾਕੀ ਹਨ। ਟੈਕਸ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਸੀ। ਆਖਰੀ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਲਏ ਗਏ ਫੈਸਲੇ ਲੋੜੀਂਦੇ ਲਾਭ ਨਹੀਂ ਦੇਣਗੇ। ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲਿਆਂ 'ਚ ਟੈਕਸ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ 'ਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋਵੇਗੀ। ਜਲਦਬਾਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਬੱਚਤ ਸਕੀਮਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀਆਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਟੈਕਸ 'ਚ ਛੋਟ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ (Tax savings plans and policies) ਟੀਚਾ ਹਾਸਲ ਕਰਨ 'ਚ ਦਿੱਕਤਾਂ ਆਉਣਗੀਆਂ।
ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਓ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2022-'23 (Assessment Year 2023-24) ਲਈ ਕਿੰਨਾ ਟੈਕਸ ਅਦਾ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਆਪਣੀ ਕੁੱਲ ਆਮਦਨ ਅਤੇ ਟੈਕਸ ਬਰੈਕਟ ਨੂੰ ਜਾਣੋ। ਤਨਖ਼ਾਹ, ਕਾਰੋਬਾਰ, ਜਮ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਵਿਆਜ, ਸ਼ੇਅਰਾਂ, ਮਿਉਚੁਅਲ ਫੰਡਾਂ ਅਤੇ ਤੋਹਫ਼ਿਆਂ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹੇ ਅਤੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਲਾਭ ਵਰਗੇ ਸਾਰੇ ਸਰੋਤਾਂ ਤੋਂ ਆਮਦਨ। ਇਹ ਨਾ ਭੁੱਲੋ ਕਿ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਵਿਭਾਗ ਤੁਹਾਡੇ ਹਰ ਵੇਰਵੇ ਨੂੰ ਜਾਣਦਾ ਹੈ।
ਤੁਹਾਡੇ ਸਲਾਨਾ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਟੇਟਮੈਂਟ (AIS) ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੀ ਸਾਰੀ ਆਮਦਨ ਅਤੇ ਉੱਚ ਮੁੱਲ ਵਾਲੇ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਪਤਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ 'ਤੇ ਕਿੰਨਾ ਟੈਕਸ ਦੇਣਾ ਪਵੇਗਾ, ਆਪਣੇ ਦਫ਼ਤਰ ਦੇ ਲੇਖਾ ਵਿਭਾਗ ਤੋਂ ਪਤਾ ਕਰੋ। ਪਤਾ ਕਰੋ ਕਿ ਬੱਚਤ ਦੇ ਮੌਕੇ ਕੀ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਸੀਂ ਫੈਸਲਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕਿ ਨਿਵੇਸ਼ ਲਈ ਕਿਹੜੀਆਂ ਸਕੀਮਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨੀ ਹੈ। ਹੋਮ ਲੋਨ, EPF ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਬੀਮਾ ਪ੍ਰੀਮੀਅਮ 'ਤੇ ਅਦਾ ਕੀਤੇ ਵਿਆਜ ਨੂੰ ਟੈਕਸ ਤੋਂ ਛੋਟ (Income Tax department) ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਟੈਕਸ ਬਚਾਉਣ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਤਰੀਕੇ ਹਨ ਪਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਬੀਮਾ ਪਾਲਿਸੀਆਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਨੋਟ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਟੈਕਸ ਬੱਚਤ ਬੀਮਾ ਪਾਲਿਸੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਇੱਕ ਵਾਧੂ ਲਾਭ ਹੈ, ਪਰ ਉਹਨਾਂ 'ਤੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭਰੋਸਾ ਕਰਨਾ ਸਾਡੀ ਵਿੱਤੀ ਯੋਜਨਾਵਾਂ (Savings plans with guaranteed returns) ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਲਾਨਾ ਆਮਦਨ ਦਾ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 12 ਗੁਣਾ ਬੀਮਾ ਕਰਵਾਉਣਾ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਓ। ਇਸਦੇ ਲਈ, ਇੱਕ ਰਵਾਇਤੀ ਨੀਤੀ ਦੇ ਉਲਟ ਇੱਕ ਮਿਆਦ ਦੀ ਨੀਤੀ ਲੈਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ।
ਟੈਕਸ ਬਚਤ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਰਿਟਰਨ ਦੀ ਰਕਮ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਸਕੀਮਾਂ ਵਿੱਚ ਬੱਚਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸੀ ਦੀ ਗਰੰਟੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਬਜ਼ਾਰ ਅਧਾਰਤ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਰਿਟਰਨ ਦੀ ਕੋਈ ਸਹੀ ਉਮੀਦ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, VPF (voluntary provident fund) ਦੀ ਵਾਪਸੀ 8.10 ਫ਼ੀਸਦੀ ਹੈ, ਜਦਕਿ PPF (public provident fund) 'ਤੇ 7.10 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦਾ ਵਿਆਜ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਕੁਝ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦੇ ਤਹਿਤ ਰਿਟਰਨ 'ਤੇ ਕੋਈ ਟੈਕਸ ਨਹੀਂ ਹੈ। ELSS ਸਕੀਮਾਂ 'ਤੇ 10-15% ਤੱਕ ਰਿਟਰਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਸਕੀਮਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਟੈਕਸ ਛੋਟ ਉਪਲਬਧ ਹੈ। ਪਰ, ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈ ਆਮਦਨ/ਵਿਆਜ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਸਲੈਬ ਅਨੁਸਾਰ ਕੁੱਲ ਆਮਦਨ ਅਤੇ ਅਦਾ ਕੀਤੇ ਟੈਕਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਡੀ ਸੂਚੀ ਚੰਗੀ ਬੱਚਤ-ਨਿਵੇਸ਼ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਣ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਕੇਵਲ ਤਦ ਹੀ ਲੋੜੀਦਾ ਟੀਚਾ (Financial Year returns) ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਨਿਵੇਸ਼ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਉਦੋਂ ਹੀ ਕਰੋ ਜਦੋਂ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋਵੇ।
ਮਿਉਚੁਅਲ ਫੰਡਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਇਕੁਇਟੀ ਲਿੰਕਡ ਸੇਵਿੰਗਜ਼ ਸਕੀਮਾਂ (ELSS) ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਨੂੰ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਬੈਂਕਾਂ ਵਿੱਚ ਟੈਕਸ ਬਚਾਉਣ ਵਾਲੀ ਫਿਕਸਡ ਡਿਪਾਜ਼ਿਟ ਨੂੰ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬੀਮਾ ਪਾਲਿਸੀਆਂ ਦੀ ਵੀ ਇੱਕ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਮਿਆਦ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਕਾਰਜਕਾਲ ਨੂੰ ਸਮਝੇ ਬਿਨਾਂ ਟੈਕਸ ਬਚਤ ਸਕੀਮਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਨਿਕਾਸੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: RBI ਵੱਲੋਂ ਵੱਡੀ ਰਾਹਤ, KYC ਲਈ ਨਹੀਂ ਜਾਣਾ ਪਵੇਗਾ ਬੈਂਕ, ਘਰ ਬੈਠੇ ਕਰ ਸਕੋਗੇ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪੂਰੀ
