Pitru Paksha Mela 2023: ਅੱਜ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਿਤਰ ਪੱਖ ਦਾ ਮੇਲਾ, ਜਾਣੋ ਤਰਪਣ ਦੀਆਂ ਤਰੀਕਾਂ ਅਤੇ ਵਿਧੀ

ਅੱਜ ਤੋਂ ਪਿਤਰ ਪੱਖ ਮੇਲਾ 2023 ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। 28 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਪੁਨਪੁਨ ਦੇ ਕੰਢੇ 'ਤੇ ਸ਼ਰਾਧ ਅਤੇ ਪਿਤਰ ਪੱਖ ਦੇ ਮੇਲੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਵੇਗੀ, ਜਦਕਿ 29 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਫੱਗੂ ਨਦੀ ਦੇ ਕੰਢੇ ਖੀਰ ਨਾਲ ਸ਼ਰਾਧ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। 14 ਅਕਤੂਬਰ ਤੱਕ ਪਿਤਰ ਪੱਖ ਦਾ ਮੇਲਾ ਚੱਲੇਗਾ। ਅਜਿਹਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਿੰਡ ਦਾਨ ਅਤੇ ਤਰਪਣ ਨੂੰ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕਰਨ ਨਾਲ ਪੂਰਵਜ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। (Pitr Paksha Mela 2023)

ਗਯਾ: ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਗਯਾ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਤੋਂ ਵਿਸ਼ਵ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਪਿਤਰ ਪੱਖ ਮੇਲਾ ਸ਼ੁਰੂ (World famous pitra paksha fair) ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਪਿਤਰ ਪੱਖ ਮੇਲਾ 28 ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ 14 ਅਕਤੂਬਰ ਤੱਕ ਚੱਲੇਗਾ। ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਿਤਰ ਪੱਖ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਪੂਰਵਜ ਖੁਦ ਗਯਾਜੀ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਪੁੱਤਰ ਦੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪੂਰਵਜ ਗਯਾਜੀ ਤੀਰਥ 'ਤੇ ਆ ਕੇ ਉਡੀਕ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪਿਤਰ ਪੱਖ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਸ਼ਰਾਧ ਅਤੇ ਤਰਪਣ ਕਰਨ ਨਾਲ ਪੂਰਵਜ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣਾ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਾਰੀਆਂ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।

28 ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ 14 ਅਕਤੂਬਰ ਤੱਕ ਪਿਤਰੂ ਪੱਖ ਦਾ ਮੇਲਾ: ਇਸ ਸਾਲ ਪਿਤਰ ਪੱਖ ਦਾ ਮੇਲਾ 28 ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ 14 ਅਕਤੂਬਰ ਤੱਕ ਚੱਲੇਗਾ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਪੂਰਵਜ ਪਿੰਡ ਦਾਨ ਅਤੇ ਤਰਪਣ ਭੇਟ ਕਰਕੇ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਯਾਨੀ 28 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਪੁਨਪੁਨ ਬੀਚ 'ਤੇ ਸ਼ਰਾਧ ਅਤੇ ਪਿਤਰਪੱਖ ਮੇਲੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਦੂਜੇ ਦਿਨ ਭਾਵ 29 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਫਾਲਗੂ ਨਦੀ ਦੇ ਕੰਢੇ ਖੀਰ ਦੇ ਪੁੰਜ ਨਾਲ ਸ਼ਰਾਧ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਤੀਸਰੇ ਦਿਨ ਯਾਨੀ 30 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰੀਤਸ਼ਿਲਾ, ਰਾਮਕੁੰਡ ਰਾਮਸ਼ੀਲਾ ਬ੍ਰਹਮਕੁੰਡ ਕਾਕਾਬਲੀ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਚੌਥੇ ਦਿਨ ਭਾਵ 1 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਉੱਤਰ ਮਾਨਸ, ਉਦੀਚੀ, ਕਨਖਲ, ਦੱਖਣ ਮਾਨਸ, ਜੀਹਵਾ ਲੋਲ ਵੇਦੀ 'ਤੇ ਪਿਂਡ ਦਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਹਰ ਦਿਨ ਲਈ ਵੱਖਰੀ ਵਿਧੀ: ਪੰਜਵੇਂ ਦਿਨ ਯਾਨੀ 2 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ, ਧਰਮਰਾਣਯ ਬੋਧਗਯਾ ਵਿੱਚ ਸਰਸਵਤੀ ਸਨਾਨ, ਬੋਧਗਯਾ ਦੇ ਮਾਤੰਗ ਵਾਪੀ ਵਿੱਚ ਬੋਧੀ ਰੁੱਖ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਸ਼ਰਾਧ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਛੇਵੇਂ ਦਿਨ ਭਾਵ 3 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਬ੍ਰਹਮਾ ਸਰੋਵਰ ਵਿਖੇ ਸ਼ਰਾਧ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ, ਪਿੰਡ ਦਾਨ ਸ਼ਰਾਧ ਨੂੰ ਅਮਰ ਸਿਚਨ ਕਕਾਬਲੀ 'ਤੇ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸੱਤਵੇਂ ਦਿਨ - ਯਾਨੀ 4 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਨੂੰਪਦ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਰੁਦਰ ਪਦ ਬ੍ਰਹਮਾ ਪਦ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਨੂੰਪਦ ਵਿੱਚ ਖੀਰ ਪਦ ਨਾਲ ਸ਼ਰਾਧ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਅੱਠਵੇਂ, ਨੌਵੇਂ ਅਤੇ ਦਸਵੇਂ ਦਿਨ ਭਾਵ 5, 6 ਅਤੇ 7 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਨੂੰਪਦ ਮੰਦਿਰ ਦੇ 16 ਵੇਦੀ ਨਾਮਕ ਮੰਡਪ ਵਿੱਚ 14 ਸਥਾਨਾਂ 'ਤੇ ਪਿੰਡ ਦਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਪੂਰਵਜਾਂ ਦੀਆਂ ਆਤਮਾਵਾਂ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਈ ਤਰਪਣ: 11ਵੇਂ ਦਿਨ ਯਾਨੀ 8 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਰਾਮ ਗਯਾ ਸਥਿਤ ਸੀਤਾ ਕੁੰਡ ਵਿਖੇ ਸ਼ਰਾਧ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। 12ਵੇਂ ਦਿਨ ਭਾਵ 9 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਗਯਾ ਸਿਰ ਅਤੇ ਗਯਾ ਖੂਹ ਵਿੱਚ ਪਿੰਡ ਦਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। 13ਵੇਂ ਦਿਨ ਭਾਵ 10 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਮੁੰਡ ਪਾਸ਼ਾ, ਆਦਿ ਗਯਾ ਅਤੇ ਧੌਤ ਪਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਖੋਆ ਜਾਂ ਤਿਲ ਅਤੇ ਗੁੜ ਨਾਲ ਪਿੰਡ ਦਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਪਿੰਡ ਦਾਨ 14ਵੇਂ ਦਿਨ ਭਾਵ 11 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਭੀਮ ਗਯਾ ਗੋ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। 15ਵੇਂ ਦਿਨ ਭਾਵ 12 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਫੱਗੂ ਵਿੱਚ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗਾਇਤਰੀ, ਸਾਵਿਤਰੀ ਅਤੇ ਸਰਸਵਤੀ ਤੀਰਥ 'ਤੇ ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਸਵੇਰੇ, ਦੁਪਹਿਰ ਅਤੇ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਦੁੱਧ ਚੜ੍ਹਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੋਨੇ-ਕੋਨੇ ਤੋਂ ਪਿੰਦਾਨੀ ਪਹੁੰਚਣਗੇ ਗਯਾਜੀ: ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 16ਵੇਂ ਦਿਨ ਭਾਵ 13 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਵੈਤਰਣੀ ਇਸ਼ਨਾਨ ਅਤੇ ਤਰਪਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਦਕਿ 17ਵੇਂ ਦਿਨ ਯਾਨੀ 14 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਅਕਸ਼ੈਵਤ ਤਹਿਤ ਸ਼ਰਾਧ ਅਤੇ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਭੋਜਨ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇਸ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਗਯਾਪਾਲ ਪੰਡਸ ਇੱਕ ਸਫਲ ਵਿਦਾਈ ਦੇਣਗੇ। ਗਯਾਜੀ ਧਾਮ ਵਿਸ਼ਵਾਸ, ਧਰਮ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਨਾਲ ਸ਼ਿੰਗਾਰਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਵੇਦਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸਪਤਪੁਰੀ ਤੀਰਥ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਫਾਲਗੂ ਨਦੀ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਕੰਢੇ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਮੋਕਸ਼ ਧਾਮ ਗਯਾ ਜੀ, ਸ਼ਰਧਾ ਅਤੇ ਪਿੰਡ ਦਾਨ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। ਇਸ ਧਾਮ ਦੀ ਮਹਿਮਾ ਬੇਮਿਸਾਲ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਣਨ ਅਤੇ ਸਮਝਣ ਲਈ ਇਸ ਧਾਮ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਦੇਖਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। (Religion and natural beauty)

ਅਹਿਲਿਆਬਾਈ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ 1780 ਈ: ਵਿਸ਼ਨੂੰਪਦ ਮੰਦਰ, ਸਨਾਤਨ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ, ਇੰਦੌਰ ਦੀ ਰਾਣੀ ਅਹਿਲਿਆਬਾਈ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਿਉਂਦੇ ਕਾਲੇ ਪੱਥਰਾਂ ਨਾਲ ਬਣਿਆ 100 ਫੁੱਟ ਉੱਚਾ ਵਿਸ਼ਵ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਪਦ ਮੰਦਿਰ 1780 ਈ. ਭਗਵਾਨ ਗਦਾਧਰ ਸ਼੍ਰੀ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੇ 13 ਇੰਚ ਦੇ ਪੈਰਾਂ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਅਜੇ ਵੀ ਮੰਦਰ ਦੇ ਪਾਵਨ ਅਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹਨ। ਇਹ ਇਲਾਹੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ਕਿ ਸੈਂਕੜੇ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਲੱਖਾਂ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੁਆਰਾ ਛੂਹਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਪੈਰਾਂ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾਂ ਦੀ ਰੌਣਕ ਬਰਕਰਾਰ ਹੈ।

ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਕਹਾਣੀ ਕੀ ਹੈ?: ਇਸ ਬਾਰੇ, ਇਹ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸਮੇਂ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਬ੍ਰਹਮਾ ਨੇ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਫਿਰ ਕਈ ਹੋਰ ਪ੍ਰਾਣੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਗਯਾਸੁਰ ਦੀ ਵੀ ਰਚਨਾ ਹੋਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗਿਆਸੁਰ ਨੇ ਕੋਲਹਾਲ ਪਰਬਤ 'ਤੇ ਜਾ ਕੇ ਘੋਰ ਤਪੱਸਿਆ ਕੀਤੀ। ਆਪਣੀ ਤਪੱਸਿਆ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਇੰਦਰਦੇਵ ਨੂੰ ਵੀ ਡਰ ਹੋਣ ਲੱਗਾ ਕਿ ਸ਼ਾਇਦ ਉਸਦੀ ਗੱਦੀ ਖੋਹ ਲਈ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਇੰਦਰਦੇਵ ਨੇ ਇੱਕ ਹੱਲ ਲਈ ਭਗਵਾਨ ਭੋਲੇ ਕੋਲ ਪਹੁੰਚ ਕੀਤੀ। ਭਗਵਾਨ ਭੋਲੇਨਾਥ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਇੰਦਰਦੇਵ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਕੋਲ ਗਏ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕੀਤੀ। ਇੰਦਰ ਦੀ ਗੱਲ ਸੁਣ ਕੇ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਜੀ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਆਪ ਗਯਾਸੁਰ ਚਲੇ ਗਏ।

ਗਿਆਸੁਰ ਨੂੰ ਵਰਦਾਨ ਮਿਲਿਆ ਸੀ: ਗਯਾਸੁਰ ਨੇ ਮੱਥਾ ਟੇਕਿਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ - ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ, ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਹੋ ਗਿਆ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਵਰਦਾਨ ਮੰਗੋ। ਫਿਰ ਉਸ ਨੇ ਜਾ ਕੇ ਵਰਦਾਨ ਮੰਗਿਆ, ਪ੍ਰਭੂ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਵੀ ਮੈਂ ਛੂਹਵਾਂ, ਉਹ ਸਵਰਗ ਵਿੱਚ ਜਾਵੇ। ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਨੇ ਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਆਮੀਨ ਕਿਹਾ। ਇਸ ਵਰਦਾਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗਿਆਸੁਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਛੋਹ ਨਾਲ ਸਾਰੇ ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਸਵਰਗ ਵਿੱਚ ਭੇਜਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਫਲਸਰੂਪ ਯਮਪੁਰੀ ਉਜਾੜ ਹੋ ਗਈ ਤਾਂ ਸਾਰੇ ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੇ ਬ੍ਰਹਮਾ ਅੱਗੇ ਅਰਦਾਸ ਕੀਤੀ। ਬ੍ਰਹਮਾ ਜੀ ਨੇ ਗਯਾਸੁਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਯੱਗ ਕਰਨ ਲਈ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਕੋਈ ਵੀ ਪਵਿੱਤਰ ਸਥਾਨ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ, ਤੁਸੀਂ ਯੱਗ ਲਈ ਆਪਣਾ ਸਰੀਰ ਮੇਰੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿਓ। ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ ਬ੍ਰਹਮਾ ਜੀ ਨੇ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ ਨਾਲ ਬਚਨ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਏ। ਗਯਾਸੁਰ ਦੇ ਸਰੀਰ 'ਤੇ ਧਰਮਸ਼ੀਲਾ ਰੱਖ ਕੇ ਯੱਗ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

"ਯੱਗ ਦੌਰਾਨ ਗਯਾਸੁਰਾ ਦਾ ਸਰੀਰ ਲਗਾਤਾਰ ਕੰਬਦਾ ਰਿਹਾ, ਫਿਰ ਇਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਨਰਾਇਣ ਨੇ ਆਪਣਾ ਸੱਜਾ ਪੈਰ ਗਯਾਸੁਰਾ ਦੇ ਸਰੀਰ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ। ਨਾਰਾਇਣ ਜੀ ਦੇ ਪੈਰਾਂ ਨੂੰ ਛੂਹਣ ਨਾਲ ਗਯਾਸੁਰਾ ਦਾ ਸਰੀਰ ਕੰਬਣਾ ਬੰਦ ਹੋ ਗਿਆ। ਗਯਾਸੁਰਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਨਾਰਾਇਣ ਮੈਂ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਬਲੀਦਾਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਉਸ ਸਥਾਨ 'ਤੇ, ਇਹ ਚੱਟਾਨ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਜਾਏ ਅਤੇ ਮੈਂ ਉਸ ਵਿੱਚ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਮੌਜੂਦ ਰਹਾਂ ਅਤੇ ਉਸ ਚੱਟਾਨ 'ਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਪਵਿੱਤਰ ਚਰਨਾਂ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਹੋਵੇ, ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਹਰੀ ਦੇ 13 ਇੰਚ ਦੇ ਸ਼੍ਰੀ ਚਰਨ ਉੱਥੇ ਮੌਜੂਦ ਹਨ।.. ਪੰਡਿਤ ਰਾਜਾ ਆਚਾਰੀਆ, ਮੰਤਰਾਲਾ ਰਾਮਾਚਾਰੀਆ ਵੈਦਿਕ, ਵਿਸ਼ਨੂੰਪਦ ਮੰਦਰ, ਗਯਾ