ਹੈਦਰਾਬਾਦ : ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪਰਵੇਜ਼ ਮੁਸ਼ੱਰਫ ਦਾ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਫੌਜੀ ਖੇਤਰ 'ਚ ਲੰਬਾ ਇਤਿਹਾਸ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਪਰ ਉਸ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਕੈਰੀਅਰ ਇੱਕ ਸਿਪਾਹੀ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਆਖਰਕਾਰ ਇੱਕ ਫੌਜੀ ਤਖਤਾਪਲਟ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣ ਗਿਆ।ਜਨਰਲ ਪਰਵੇਜ਼ ਮੁਸ਼ੱਰਫ ਦਾ ਜਨਮ 11 ਅਗਸਤ 1943 ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜ ਦੌਰਾਨ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਜਨਮੇ ਮੁਸ਼ੱਰਫ਼ ਦਾ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਣ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਤੁਰਕੀ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਉਸਨੇ ਫੋਰਮੈਨ ਕ੍ਰਿਸਚੀਅਨ ਕਾਲਜ, ਲਾਹੌਰ ਤੋਂ ਗਣਿਤ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਦੇ ਰਾਇਲ ਕਾਲਜ ਆਫ਼ ਡਿਫੈਂਸ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਤੋਂ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਮੁਸ਼ੱਰਫ਼ ਨੇ 1961 ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਮਿਲਟਰੀ ਅਕੈਡਮੀ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲਾ ਲਿਆ। 1964 ਵਿੱਚ ਉਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਹੋ ਗਿਆ।
ਮੁਸ਼ੱਰਫ 1965 ਦੀ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿਰੁੱਧ 1965 ਅਤੇ 1971 ਦੀਆਂ ਜੰਗਾਂ ਦੇਖੀਆਂ। 1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਤੱਕ, ਉਹ ਇੱਕ ਤੋਪਖਾਨੇ ਬ੍ਰਿਗੇਡ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਮੁਸ਼ੱਰਫ਼ ਨੂੰ 1990 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਮੇਜਰ ਜਨਰਲ ਵਜੋਂ ਤਰੱਕੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਇਨਫੈਂਟਰੀ ਡਿਵੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਫਿਰ ਉਸਨੂੰ ਡਿਪਟੀ ਮਿਲਟਰੀ ਸੈਕਟਰੀ ਅਤੇ ਮਿਲਟਰੀ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਵਜੋਂ ਤਰੱਕੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।
ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਕਿਵੇਂ ਬਣਿਆ: ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਤਤਕਾਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਵਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਨੇ ਅਕਤੂਬਰ 1998 ਵਿੱਚ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਸੈਨਾਵਾਂ ਦਾ ਮੁਖੀ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ। ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਨਵਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ ਅਤੇ ਮੁਸ਼ੱਰਫ ਵਿਚਾਲੇ ਦੂਰੀ ਵਧ ਗਈ। ਇਸੇ ਦੌਰਾਨ 12 ਅਕਤੂਬਰ 1999 ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਮੁਸ਼ੱਰਫ਼ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਸਨ ਤਾਂ ਨਵਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਨੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ। ਮੁਸ਼ੱਰਫ ਨੂੰ ਘਰ ਲਿਜਾਣ ਵਾਲੇ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਕਰਾਚੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ 'ਤੇ ਉਤਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਬਲਾਂ ਨੇ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਰਕਾਰੀ ਅਦਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ 'ਚ ਲੈ ਲਿਆ ਅਤੇ ਨਵਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ ਨੂੰ ਖੁਦ ਹੀ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁਸ਼ੱਰਫ ਨੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਨੂੰ ਮੁਅੱਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਸੰਸਦ ਨੂੰ ਭੰਗ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਸਨੇ ਅੰਤਰਿਮ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਨਾਗਰਿਕ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਨਿਯੁਕਤੀਆਂ ਦੀ ਬਣੀ ਇੱਕ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕੌਂਸਲ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ। ਸਾਲ 2001 ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਿਆ।
ਅਫਗਾਨ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਰਗਰਮ ਭੂਮਿਕਾ: ਉਸਨੇ ਅਫਗਾਨ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਰਗਰਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ, ਤਾਲਿਬਾਨ ਲਈ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸਮਰਥਨ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ। ਮੁਸ਼ੱਰਫ 1998 ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਵਿੱਚ ਆਏ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਵਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ ਦੁਆਰਾ ਜਨਰਲ ਵਜੋਂ ਤਰੱਕੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁਸ਼ੱਰਫ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਬਲਾਂ ਦੇ ਮੁਖੀ ਬਣੇ। 1999 ਵਿੱਚ ਫੈਡਰਲ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਸਫਲ ਫੌਜੀ ਕਬਜ਼ਾ ਅਤੇ ਉਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ 10ਵੇਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣੇ। ਮੁਸ਼ੱਰਫ ਨੇ 1999 ਤੋਂ 2008 ਤੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 'ਤੇ ਰਾਜ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ 1998 ਤੋਂ 2001 ਤੱਕ ਸਟਾਫ ਕਮੇਟੀ ਦੇ 10ਵੇਂ ਚੇਅਰਮੈਨ ਅਤੇ 1998 ਤੋਂ 2007 ਤੱਕ ਫੌਜ ਦੇ 7ਵੇਂ ਮੁਖੀ ਵਜੋਂ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।
ਮੁਸ਼ੱਰਫ਼ ਨੂੰ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ: ਪਰਵੇਜ਼ ਮੁਸ਼ੱਰਫ਼ ਨੂੰ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਪੇਸ਼ਾਵਰ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਦੇ ਚੀਫ਼ ਜਸਟਿਸ ਵਕਾਰ ਅਹਿਮਦ ਸੇਠ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਹੇਠ ਮੁਸ਼ੱਰਫ਼ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ। ਇਹ ਸਜ਼ਾ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 2007 ਵਿੱਚ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਲਗਾਉਣ ਅਤੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਨੂੰ ਮੁਅੱਤਲ ਕਰਨ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਪਰਵੇਜ਼ ਮੁਸ਼ੱਰਫ 'ਤੇ ਦਸੰਬਰ 2013 'ਚ ਦੇਸ਼ਧ੍ਰੋਹ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਮੁਸ਼ੱਰਫ ਨੂੰ ਕੇਸ ਦੀ ਸੁਣਵਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 31 ਮਾਰਚ 2014 ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਮਝੌਤੇ ਤਹਿਤ ਮੁਸ਼ੱਰਫ਼ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਦੂਰ ਦੁਬਈ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਲਈ ਰਾਜ਼ੀ ਹੋ ਗਏ। ਉਸ ਦੀ ਵੀ ਉੱਥੇ ਹੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।