ETV Bharat / bharat

ਭਗਵਤ ਗੀਤਾ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ - Bhagwat Gita

ਭਗਵਤ ਗੀਤਾ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼

gita gyan
gita gyan
author img

By

Published : Jun 8, 2022, 5:27 AM IST

ਭਾਗਵਤ ਗੀਤਾ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼

"ਤੁਹਾਡਾ ਹੱਕ ਕਰਮ ਉੱਤੇ ਹੈ, ਫਲ ਉੱਤੇ ਕਦੇ ਨਹੀਂ, ਇਸ ਲਈ ਫਲ ਦੀ ਇੱਛਾ ਨਾਲ ਕਰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ, ਕਰਮ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਮੋਹ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਧਰਮ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਰੱਬ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਉਤਰਦਾ ਹੈ। ਹਰ ਯੁੱਗ ਵਿਚ ਰੱਬ ਜੀ ਸੱਜਣਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ, ਦੁਸ਼ਟਾਂ ਦੇ ਨਾਸ਼ ਅਤੇ ਧਰਮ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਲਈ ਜਨਮ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਕੰਮ ਲਗਾਵ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ, ਸਫਲਤਾ ਅਤੇ ਅਸਫਲਤਾ ਦੀ ਬਰਾਬਰੀ ਕਰਕੇ ਕਰੋ। ਇਸ ਸਮਾਨਤਾ ਨੂੰ ਯੋਗ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਥੇ ਸਿਆਣਾ ਮਨੁੱਖ ਆਪਣੀ ਜੀਵਤ ਅਵਸਥਾ ਵਿਚ ਨੇਕੀ ਅਤੇ ਪਾਪ ਦੋਹਾਂ ਦਾ ਤਿਆਗ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਯੋਗਾ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝ ਜਾਓ। ਕਿਰਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਯੋਗਾ ਹੈ। ਜੋ ਮਨੁੱਖ ਸਾਰੀਆਂ ਇੱਛਾਵਾਂ ਨੂੰ ਤਿਆਗ ਕੇ ਮੋਹ ਤੋਂ ਰਹਿਤ, ਮਾਂ ਦੇ ਮੋਹ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਅਤੇ ਹਉਮੈ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਤੁਰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਕ੍ਰੋਧ ਨਾਲ ਮਨ ਮਾਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਬੁੱਧੀ ਨਸ਼ਟ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਬੁੱਧੀ ਨਸ਼ਟ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਮਨੁੱਖ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਕਿ ਮਨ ਚੰਚਲ ਅਤੇ ਕਾਬੂ ਕਰਨਾ ਔਖਾ ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ ਅਭਿਆਸ ਅਤੇ ਵਿਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਕਾਬੂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬੁੱਧੀ ਯੋਗ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਚੰਗਾ ਕੰਮ ਬਹੁਤ ਮਾੜਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਅਕਲ ਦਾ ਆਸਰਾ ਲੈਂਦੇ ਹੋ, ਫਲ ਦੀ ਕਾਮਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਭੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜੋ ਚੰਗੇ ਬੰਦੇ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਦੂਜੇ ਬੰਦੇ ਵੀ ਉਹੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਰਬੋਤਮ ਮਨੁੱਖ ਜੋ ਮਿਸਾਲ ਕਾਇਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਸਾਰੇ ਮਨੁੱਖ ਉਸ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪੈਂਦੇ ਹਨ। ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਬਚਾਓ, ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਨਿਰਾਸ਼ ਨਾ ਕਰੋ ਕਿਉਂਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤ ਹੋ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਹੋ।"

ਭਾਗਵਤ ਗੀਤਾ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼

"ਤੁਹਾਡਾ ਹੱਕ ਕਰਮ ਉੱਤੇ ਹੈ, ਫਲ ਉੱਤੇ ਕਦੇ ਨਹੀਂ, ਇਸ ਲਈ ਫਲ ਦੀ ਇੱਛਾ ਨਾਲ ਕਰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ, ਕਰਮ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਮੋਹ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਧਰਮ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਰੱਬ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਉਤਰਦਾ ਹੈ। ਹਰ ਯੁੱਗ ਵਿਚ ਰੱਬ ਜੀ ਸੱਜਣਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ, ਦੁਸ਼ਟਾਂ ਦੇ ਨਾਸ਼ ਅਤੇ ਧਰਮ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਲਈ ਜਨਮ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਕੰਮ ਲਗਾਵ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ, ਸਫਲਤਾ ਅਤੇ ਅਸਫਲਤਾ ਦੀ ਬਰਾਬਰੀ ਕਰਕੇ ਕਰੋ। ਇਸ ਸਮਾਨਤਾ ਨੂੰ ਯੋਗ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਥੇ ਸਿਆਣਾ ਮਨੁੱਖ ਆਪਣੀ ਜੀਵਤ ਅਵਸਥਾ ਵਿਚ ਨੇਕੀ ਅਤੇ ਪਾਪ ਦੋਹਾਂ ਦਾ ਤਿਆਗ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਯੋਗਾ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝ ਜਾਓ। ਕਿਰਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਯੋਗਾ ਹੈ। ਜੋ ਮਨੁੱਖ ਸਾਰੀਆਂ ਇੱਛਾਵਾਂ ਨੂੰ ਤਿਆਗ ਕੇ ਮੋਹ ਤੋਂ ਰਹਿਤ, ਮਾਂ ਦੇ ਮੋਹ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਅਤੇ ਹਉਮੈ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਤੁਰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਕ੍ਰੋਧ ਨਾਲ ਮਨ ਮਾਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਬੁੱਧੀ ਨਸ਼ਟ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਬੁੱਧੀ ਨਸ਼ਟ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਮਨੁੱਖ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਕਿ ਮਨ ਚੰਚਲ ਅਤੇ ਕਾਬੂ ਕਰਨਾ ਔਖਾ ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ ਅਭਿਆਸ ਅਤੇ ਵਿਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਕਾਬੂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬੁੱਧੀ ਯੋਗ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਚੰਗਾ ਕੰਮ ਬਹੁਤ ਮਾੜਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਅਕਲ ਦਾ ਆਸਰਾ ਲੈਂਦੇ ਹੋ, ਫਲ ਦੀ ਕਾਮਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਭੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜੋ ਚੰਗੇ ਬੰਦੇ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਦੂਜੇ ਬੰਦੇ ਵੀ ਉਹੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਰਬੋਤਮ ਮਨੁੱਖ ਜੋ ਮਿਸਾਲ ਕਾਇਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਸਾਰੇ ਮਨੁੱਖ ਉਸ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪੈਂਦੇ ਹਨ। ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਬਚਾਓ, ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਨਿਰਾਸ਼ ਨਾ ਕਰੋ ਕਿਉਂਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤ ਹੋ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਹੋ।"

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.